Vill þjóðin gefa auðlindina? Ragnhildur Sverrisdóttir skrifar 12. nóvember 2020 15:02 Landsvirkjun hefur verið falið að nýta orkuauðlindirnar og tryggja að sú nýting skili arði. Þann arð er hægt að nota í þágu eigenda Landsvirkjunar, íslensku þjóðarinnar, til að standa straum af heilbrigðiskerfinu, skólunum okkar eða félagslega kerfinu, svo dæmi séu nefnd. Að nýta þann arð til að niðurgreiða framkvæmdir eða störf innan stóriðjunnar er hins vegar fásinna, sem ætti ekki að hvarfla að nokkrum manni. En það er ekki nóg með að slíkt hafi hvarflað að Vilhjálmi Birgissyni, formanni Verkalýðsfélags Akraness. Hugmyndin hefur tekið sér svo rækilega bólfestu í honum að hann tjáir sig ítrekað um nauðsyn þess að niðurgreiða starfsemi Norðuráls á Grundartanga, álvers í eigu bandaríska risans Century Aluminum Company. Í nýjustu grein sinni á Vísi.is í gær spyr Vilhjálmur hvort yfirvöld vilji ekki 14 milljarða fjárfestingu í formi atvinnuuppbyggingar, sem Norðurál hafi boðað í september sl. Vilhjálmur vísar til þess að „það eina“ sem Norðurál þurfi sé raforka á viðráðanlegu verði. Hvert starf á 100 milljónir Í þessari upptalningu allri lætur Vilhjálmur hjá líða að nefna athugasemdir Landsvirkjunar vegna þessa, sem eru löngu komnar fram. Hugmyndir Norðuráls um raforkuverð eru einfaldlega langt undir kostnaðarverði, bæði hérlendis og erlendis. Slíkir samningar við Norðurál myndu leiða til þess að Landsvirkjun yrði mögulega af um 3-4 milljörðum króna árlega. Það blasir við að 14 milljarða fjárfesting Norðuráls yrði fljót að borga sig, en á kostnað eigenda auðlindarinnar. Þessi 40 varanlegu störf, sem verkalýðsforinginn hefur eðlilega áhuga á að sjá verða til í sínu umdæmi, myndu þá kosta íslensku þjóðina allt að 100 milljónum kr. á ári, hvert og eitt þeirra! Ætli ekki sé hægt að ráðast í hagkvæmari atvinnuuppbyggingu á kostnað þjóðarinnar? Þessu til viðbótar er svo rétt að minna á, að í nafni jafnræðis sem tryggt er með samkeppnislögum yrði Landsvirkjun að gefa öllum viðskiptavinum sínum sömu höfðinglegu gjöfina. Ætli þjóðin hefði mikinn hag af auðlindinni sinni eftir það? Rétt er að minna á, að Landsvirkjun sér Norðuráli aðeins fyrir um 35% af orkuþörf álversins, sem hefur samið við aðra framleiðendur um 65% orkunnar. Aldrei spyr þó Vilhjálmur þá framleiðendur hvort þeir séu tilbúnir að niðurgreiða uppbyggingu Norðuráls. Slíka firru nefnir hann ekki, en finnst sjálfsagt að milljarðar séu teknir frá heilbrigðiskerfi/menntakerfi/velferðarkerfi með því að fórna arði þjóðarinnar af orkuauðlindinni. Honum verður hins vegar ekki að ósk sinni. Landsvirkjun mun aldrei víkja frá því hlutverki sínu að standa vörð um auðlindina og hámarka afrakstur hennar. Loks er nauðsynlegt að mótmæla fullyrðingum Vilhjálms um að mikil orka streymi ónýtt til sjávar vegna ímyndaðrar óbilgirni Landsvirkjunar. Svo fróður maður um orkumarkaðinn ætti að vita, að samningar Landsvirkjunar við stærstu viðskiptavini gera ráð fyrir að þeir geti leyst til sín mismikla orku, eftir aðstæðum. Sú staða getur t.d. komið upp að stóriðjuver nýti ekki samning að fullu, þ.e. leysi e.t.v. til sín 85% af umsömdu magni, en ekki 100%. Það þýðir ekki að þau 15%, sem út af standa, séu laus til ráðstöfunar í hvert það verkefni annað, sem fólki dettur í hug. Þau 15% eiga að vera til reiðu, kjósi fyrirtækið að nýta sér alla orkuna. Erfiðleikar ekki vegna raforkuverðs Til allrar hamingju hefur hin ríflega hálfrar aldar gamla Landsvirkjun getað greitt niður skuldir, þótt enn séu þær verulegar. Á síðari árum hefur eigandinn, íslenska þjóðin, fengið arð af starfseminni, þótt hann sé enn ekki mikill þegar litið er til stærðar fyrirtækisins. Það blasir við, að margir viðskiptavina fyrirtækisins berjast í bökkum vegna fordæmalausra aðstæðna á mörkuðum í miðjum heimsfaraldri. Sá faraldur er ástæða erfiðleikanna, ekki raforkuverðið. Landsvirkjun hefur leitast við að styðja þessa viðskiptavini sína eins og framast er unnt og mun gera slíkt áfram. Landsvirkjun mun hins vegar ekki gefa auðlindir þjóðarinnar. Eitt er víst: Við hjá Landsvirkjun erum ávallt reiðubúin til viðræðna við viðskiptavini okkar, hvort sem þeir glíma við tímabundna erfiðleika eða huga að uppbyggingu. Við höfum mikla trú á samræðum og samstarfi og skoðum allar hugmyndir með opnum huga. Nema þegar hugmyndirnar lúta að því að við niðurgreiðum hvert starf hjá einkafyrirtæki á markaði um 100 milljónir króna á ári. Slíkar hugmyndir verða aldrei góðar, sama hversu margar greinar eru skrifaðar. Höfundur er upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Orkumál Landsvirkjun Akranes Hvalfjarðarsveit Mest lesið Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson Skoðun Refsa fyrst, spyrja svo? Jakob Frímann Magnússon Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic Skoðun Skoðun Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Sjá meira
Landsvirkjun hefur verið falið að nýta orkuauðlindirnar og tryggja að sú nýting skili arði. Þann arð er hægt að nota í þágu eigenda Landsvirkjunar, íslensku þjóðarinnar, til að standa straum af heilbrigðiskerfinu, skólunum okkar eða félagslega kerfinu, svo dæmi séu nefnd. Að nýta þann arð til að niðurgreiða framkvæmdir eða störf innan stóriðjunnar er hins vegar fásinna, sem ætti ekki að hvarfla að nokkrum manni. En það er ekki nóg með að slíkt hafi hvarflað að Vilhjálmi Birgissyni, formanni Verkalýðsfélags Akraness. Hugmyndin hefur tekið sér svo rækilega bólfestu í honum að hann tjáir sig ítrekað um nauðsyn þess að niðurgreiða starfsemi Norðuráls á Grundartanga, álvers í eigu bandaríska risans Century Aluminum Company. Í nýjustu grein sinni á Vísi.is í gær spyr Vilhjálmur hvort yfirvöld vilji ekki 14 milljarða fjárfestingu í formi atvinnuuppbyggingar, sem Norðurál hafi boðað í september sl. Vilhjálmur vísar til þess að „það eina“ sem Norðurál þurfi sé raforka á viðráðanlegu verði. Hvert starf á 100 milljónir Í þessari upptalningu allri lætur Vilhjálmur hjá líða að nefna athugasemdir Landsvirkjunar vegna þessa, sem eru löngu komnar fram. Hugmyndir Norðuráls um raforkuverð eru einfaldlega langt undir kostnaðarverði, bæði hérlendis og erlendis. Slíkir samningar við Norðurál myndu leiða til þess að Landsvirkjun yrði mögulega af um 3-4 milljörðum króna árlega. Það blasir við að 14 milljarða fjárfesting Norðuráls yrði fljót að borga sig, en á kostnað eigenda auðlindarinnar. Þessi 40 varanlegu störf, sem verkalýðsforinginn hefur eðlilega áhuga á að sjá verða til í sínu umdæmi, myndu þá kosta íslensku þjóðina allt að 100 milljónum kr. á ári, hvert og eitt þeirra! Ætli ekki sé hægt að ráðast í hagkvæmari atvinnuuppbyggingu á kostnað þjóðarinnar? Þessu til viðbótar er svo rétt að minna á, að í nafni jafnræðis sem tryggt er með samkeppnislögum yrði Landsvirkjun að gefa öllum viðskiptavinum sínum sömu höfðinglegu gjöfina. Ætli þjóðin hefði mikinn hag af auðlindinni sinni eftir það? Rétt er að minna á, að Landsvirkjun sér Norðuráli aðeins fyrir um 35% af orkuþörf álversins, sem hefur samið við aðra framleiðendur um 65% orkunnar. Aldrei spyr þó Vilhjálmur þá framleiðendur hvort þeir séu tilbúnir að niðurgreiða uppbyggingu Norðuráls. Slíka firru nefnir hann ekki, en finnst sjálfsagt að milljarðar séu teknir frá heilbrigðiskerfi/menntakerfi/velferðarkerfi með því að fórna arði þjóðarinnar af orkuauðlindinni. Honum verður hins vegar ekki að ósk sinni. Landsvirkjun mun aldrei víkja frá því hlutverki sínu að standa vörð um auðlindina og hámarka afrakstur hennar. Loks er nauðsynlegt að mótmæla fullyrðingum Vilhjálms um að mikil orka streymi ónýtt til sjávar vegna ímyndaðrar óbilgirni Landsvirkjunar. Svo fróður maður um orkumarkaðinn ætti að vita, að samningar Landsvirkjunar við stærstu viðskiptavini gera ráð fyrir að þeir geti leyst til sín mismikla orku, eftir aðstæðum. Sú staða getur t.d. komið upp að stóriðjuver nýti ekki samning að fullu, þ.e. leysi e.t.v. til sín 85% af umsömdu magni, en ekki 100%. Það þýðir ekki að þau 15%, sem út af standa, séu laus til ráðstöfunar í hvert það verkefni annað, sem fólki dettur í hug. Þau 15% eiga að vera til reiðu, kjósi fyrirtækið að nýta sér alla orkuna. Erfiðleikar ekki vegna raforkuverðs Til allrar hamingju hefur hin ríflega hálfrar aldar gamla Landsvirkjun getað greitt niður skuldir, þótt enn séu þær verulegar. Á síðari árum hefur eigandinn, íslenska þjóðin, fengið arð af starfseminni, þótt hann sé enn ekki mikill þegar litið er til stærðar fyrirtækisins. Það blasir við, að margir viðskiptavina fyrirtækisins berjast í bökkum vegna fordæmalausra aðstæðna á mörkuðum í miðjum heimsfaraldri. Sá faraldur er ástæða erfiðleikanna, ekki raforkuverðið. Landsvirkjun hefur leitast við að styðja þessa viðskiptavini sína eins og framast er unnt og mun gera slíkt áfram. Landsvirkjun mun hins vegar ekki gefa auðlindir þjóðarinnar. Eitt er víst: Við hjá Landsvirkjun erum ávallt reiðubúin til viðræðna við viðskiptavini okkar, hvort sem þeir glíma við tímabundna erfiðleika eða huga að uppbyggingu. Við höfum mikla trú á samræðum og samstarfi og skoðum allar hugmyndir með opnum huga. Nema þegar hugmyndirnar lúta að því að við niðurgreiðum hvert starf hjá einkafyrirtæki á markaði um 100 milljónir króna á ári. Slíkar hugmyndir verða aldrei góðar, sama hversu margar greinar eru skrifaðar. Höfundur er upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar.
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun