Skuldagrunnur á teikniborði eftirlitsins Þorsteinn Friðrik Halldórsson skrifar 17. janúar 2019 07:30 Fjármálaeftirlitið hefur unnið að því að koma á fót miðlægum skuldagrunni í því skyni að efla greiningu og eftirlit. Verkefnið er skammt á veg komið, enda stórt í sniðum, og mun að öllum líkindum krefjast sérstakrar heimildar í lögum. Fréttablaðið/Vilhelm Fjármálaeftirlitið hefur unnið að því að koma á fót miðlægum skuldagrunni í því skyni að efla greiningu og eftirlit. Verkefnið er skammt á veg komið, enda stórt í sniðum, og mun að öllum líkindum krefjast sérstakrar heimildar í lögum. Í hvítbókinni um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið var fjallað um hugmyndir að miðlægum skuldagrunni sem nýttist stofnunum við að fá auknar upplýsingar um skuldsetningu í efnahagslífinu. Fjármálaeftirlitið heldur nú þegar utan um skuldbindingaskrá þar sem upplýsingum um skuldbindingar sem nema yfir 300 milljónum króna er safnað. „Við erum sammála því sem kemur fram í hvítbókinni að það sé æskilegt að ganga enn lengra þannig að Fjármálaeftirlitið fái heimild til þess að safna skuldaupplýsingum yfir lágum fjárhæðarmörkum,“ segir Jón Þór Sturluson, aðstoðarforstjóri Fjármálaeftirlitsins, í samtali við Markaðinn. „Fyrir tveimur árum hófum við vinnu sem miðar að því að útvíkka skuldbindingaskrána.“ Jón Þór segir að víðtækur skuldagrunnur verði fyrst og fremst notaður í greiningar- og eftirlitsskyni. „Þetta mun gera okkur kleift að fylgjast betur með lykilmælikvörðum eins og vanskilum, mismunandi flokkum vanskila o.s.frv. Þannig getum við greint breytingar með skjótari hætti. Við erum líka að horfa til þess að þetta sé tæki til að skoða samþjöppun á markaði, þ.e.a.s. hvernig lánveitingar til einstakra atvinnugreina og hópa séu að þróast,“ segir Jón Þór. „Einnig má nýta gögnin til að framkvæma álagspróf um leið og þau berast án frekari vinnslu af hálfu fjármálastofnana.“ Aðdragandann má rekja aftur til ársins 2017 þegar Fjármálaeftirlitið kynnti fjármálastofnunum tillögur sínar um að þær veittu eftirlitinu ýtarlegri upplýsingar um skuldbindingar. Jón Þór segist sjá gagnkvæman ávinning í þess konar fyrirkomulagi. „Í dag erum við að sinna sömu þörf með þeim hætti að bankar og aðrar fjármálastofnanir taka saman og veita okkur ákveðin gögn með mismunandi hætti. Víðtækur skuldagrunnur myndi einfalda upplýsingagjöf fjármálastofnana. Þá þurfum við ekki jafn margar sérhannaðar skýrslur, til dæmis með samandregnum upplýsingum um gæði útlána, og einnig höfum við betri yfirsýn yfir stöðuna þannig að sértækum fyrirspurnum fækkar,“ segir Jón Þór en bætir við að verkefnið sé skammt á veg komið. „Ég get ekki sagt til hvenær þessu verkefni lýkur enda er það stórt og flókið í tæknilegum skilningi,“ segir Jón Þór. Þá telur hann líklegt að lagasetningu þurfi til að unnt verði að koma slíkum skuldagrunni á fót. Þá benda höfundar hvítbókarinnar á það að miðlægur skuldagrunnur geti stuðlað að betri ákvarðanatöku fjármálafyrirtækja og lánþega, auk þess að nýtast stjórnvöldum í tengslum við almenna stjórn efnahagsmála. Upplýsingasöfnun af þessu tagi krefst hins vegar þess að hugað verði vandlega að persónuvernd þeirra sem upplýsingarnar varða. Jón Þór segir að Fjármálaeftirlitið þurfi ekki persónugreinanlegar upplýsingar nema þegar um stórar skuldbindingar er að ræða. „Fjármálaeftirlitið þarf ekki að vita deili á öllum skuldurum landsins, það eru fyrst og fremst stærri skuldbindingar sem þarf að persónugreina og það þarf að vera lögbundinn tilgangur með slíkri söfnun. Við sjáum fyrir okkur að undir ákveðnum fjárhæðarmörkum verði upplýsingarnar órekjanlegar.“ Birtist í Fréttablaðinu Persónuvernd Mest lesið Heimilin þurfi að undirbúa sig fyrir að það reyni á svigrúm þeirra Neytendur Þrír Kaupþingsstjórar sektaðir í Lúxemborg eftir fimmtán ára málaferli Viðskipti erlent Fasteignamarkaðurinn „kaupendamarkaður“ að mati fasteignasala Viðskipti innlent Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Viðskipti innlent Getur tekið einstæða foreldra allt að átján ár að safna fyrir íbúð Viðskipti innlent Áföll í vinnu: Erfitt að sinna vinnu og jafnvel heimilishaldi Atvinnulíf Samstöðin tapaði fimmtíu milljónum Viðskipti innlent Kæra FIFA fyrir miðasölubrask fyrir HM á næsta ári Viðskipti erlent Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Viðskipti innlent Kampavínsklúbbar, innherjasvik og nú meint skattsvik Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kampavínsklúbbar, innherjasvik og nú meint skattsvik Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Samstöðin tapaði fimmtíu milljónum Bara tala kynnti „Bare si det“ til leiks í Noregi Getur tekið einstæða foreldra allt að átján ár að safna fyrir íbúð Fasteignamarkaðurinn „kaupendamarkaður“ að mati fasteignasala Hagnaður minnkar um 1,5 milljarða milli ára Skynjar kvíða og ótta meðal starfsmanna Gengi Eimskips lækkar vegna bilunarinnar Fleiri hundruð kröfur og líklegt að óeðlilegum greiðslum verði rift Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Selja Adalvo og stjórnandi frá Alvotech fylgir Hanna María nýr forstöðumaður hjá ELKO Úrvinnslusjóður svarar Sorpu Eigandi Remax ákærður fyrir markaðsmisnotkun Grunnlán nær nú aðeins til helmings kaupverðs Íslandsbanki bætist í hópinn og gerir hlé á verðtryggðum lánveitingum Skipti bús Magnúsar tekin upp sextán árum frá þroti Ragnhildur til Datera Lagaleg óvissa og kaupendur byrjaðir að fá nei frá bankanum Steypti ég mér í algjöra glötun með lántökunni fyrir þremur árum? Lánveitendum vex Vaxtamálið í augum Gera hlé á veitingu verðtryggðra íbúðalána Gætu þurft að draga úr framleiðslu á Grundartanga Boeing 777-fraktþotur bætast í flota Atlanta Nathan & Olsen og Ekran verða Nathan Þórunn seld og tuttugu sagt upp Telja menningarframlag vinna gegn yfirlýstum tilgangi sínum Flugumferðarstjórar verði að sætta sig við sömu launahækkanir og aðrir Segir ótækt að fámennur hópur geti lokað landinu Sjá meira
Fjármálaeftirlitið hefur unnið að því að koma á fót miðlægum skuldagrunni í því skyni að efla greiningu og eftirlit. Verkefnið er skammt á veg komið, enda stórt í sniðum, og mun að öllum líkindum krefjast sérstakrar heimildar í lögum. Í hvítbókinni um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið var fjallað um hugmyndir að miðlægum skuldagrunni sem nýttist stofnunum við að fá auknar upplýsingar um skuldsetningu í efnahagslífinu. Fjármálaeftirlitið heldur nú þegar utan um skuldbindingaskrá þar sem upplýsingum um skuldbindingar sem nema yfir 300 milljónum króna er safnað. „Við erum sammála því sem kemur fram í hvítbókinni að það sé æskilegt að ganga enn lengra þannig að Fjármálaeftirlitið fái heimild til þess að safna skuldaupplýsingum yfir lágum fjárhæðarmörkum,“ segir Jón Þór Sturluson, aðstoðarforstjóri Fjármálaeftirlitsins, í samtali við Markaðinn. „Fyrir tveimur árum hófum við vinnu sem miðar að því að útvíkka skuldbindingaskrána.“ Jón Þór segir að víðtækur skuldagrunnur verði fyrst og fremst notaður í greiningar- og eftirlitsskyni. „Þetta mun gera okkur kleift að fylgjast betur með lykilmælikvörðum eins og vanskilum, mismunandi flokkum vanskila o.s.frv. Þannig getum við greint breytingar með skjótari hætti. Við erum líka að horfa til þess að þetta sé tæki til að skoða samþjöppun á markaði, þ.e.a.s. hvernig lánveitingar til einstakra atvinnugreina og hópa séu að þróast,“ segir Jón Þór. „Einnig má nýta gögnin til að framkvæma álagspróf um leið og þau berast án frekari vinnslu af hálfu fjármálastofnana.“ Aðdragandann má rekja aftur til ársins 2017 þegar Fjármálaeftirlitið kynnti fjármálastofnunum tillögur sínar um að þær veittu eftirlitinu ýtarlegri upplýsingar um skuldbindingar. Jón Þór segist sjá gagnkvæman ávinning í þess konar fyrirkomulagi. „Í dag erum við að sinna sömu þörf með þeim hætti að bankar og aðrar fjármálastofnanir taka saman og veita okkur ákveðin gögn með mismunandi hætti. Víðtækur skuldagrunnur myndi einfalda upplýsingagjöf fjármálastofnana. Þá þurfum við ekki jafn margar sérhannaðar skýrslur, til dæmis með samandregnum upplýsingum um gæði útlána, og einnig höfum við betri yfirsýn yfir stöðuna þannig að sértækum fyrirspurnum fækkar,“ segir Jón Þór en bætir við að verkefnið sé skammt á veg komið. „Ég get ekki sagt til hvenær þessu verkefni lýkur enda er það stórt og flókið í tæknilegum skilningi,“ segir Jón Þór. Þá telur hann líklegt að lagasetningu þurfi til að unnt verði að koma slíkum skuldagrunni á fót. Þá benda höfundar hvítbókarinnar á það að miðlægur skuldagrunnur geti stuðlað að betri ákvarðanatöku fjármálafyrirtækja og lánþega, auk þess að nýtast stjórnvöldum í tengslum við almenna stjórn efnahagsmála. Upplýsingasöfnun af þessu tagi krefst hins vegar þess að hugað verði vandlega að persónuvernd þeirra sem upplýsingarnar varða. Jón Þór segir að Fjármálaeftirlitið þurfi ekki persónugreinanlegar upplýsingar nema þegar um stórar skuldbindingar er að ræða. „Fjármálaeftirlitið þarf ekki að vita deili á öllum skuldurum landsins, það eru fyrst og fremst stærri skuldbindingar sem þarf að persónugreina og það þarf að vera lögbundinn tilgangur með slíkri söfnun. Við sjáum fyrir okkur að undir ákveðnum fjárhæðarmörkum verði upplýsingarnar órekjanlegar.“
Birtist í Fréttablaðinu Persónuvernd Mest lesið Heimilin þurfi að undirbúa sig fyrir að það reyni á svigrúm þeirra Neytendur Þrír Kaupþingsstjórar sektaðir í Lúxemborg eftir fimmtán ára málaferli Viðskipti erlent Fasteignamarkaðurinn „kaupendamarkaður“ að mati fasteignasala Viðskipti innlent Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Viðskipti innlent Getur tekið einstæða foreldra allt að átján ár að safna fyrir íbúð Viðskipti innlent Áföll í vinnu: Erfitt að sinna vinnu og jafnvel heimilishaldi Atvinnulíf Samstöðin tapaði fimmtíu milljónum Viðskipti innlent Kæra FIFA fyrir miðasölubrask fyrir HM á næsta ári Viðskipti erlent Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Viðskipti innlent Kampavínsklúbbar, innherjasvik og nú meint skattsvik Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kampavínsklúbbar, innherjasvik og nú meint skattsvik Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Samstöðin tapaði fimmtíu milljónum Bara tala kynnti „Bare si det“ til leiks í Noregi Getur tekið einstæða foreldra allt að átján ár að safna fyrir íbúð Fasteignamarkaðurinn „kaupendamarkaður“ að mati fasteignasala Hagnaður minnkar um 1,5 milljarða milli ára Skynjar kvíða og ótta meðal starfsmanna Gengi Eimskips lækkar vegna bilunarinnar Fleiri hundruð kröfur og líklegt að óeðlilegum greiðslum verði rift Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Selja Adalvo og stjórnandi frá Alvotech fylgir Hanna María nýr forstöðumaður hjá ELKO Úrvinnslusjóður svarar Sorpu Eigandi Remax ákærður fyrir markaðsmisnotkun Grunnlán nær nú aðeins til helmings kaupverðs Íslandsbanki bætist í hópinn og gerir hlé á verðtryggðum lánveitingum Skipti bús Magnúsar tekin upp sextán árum frá þroti Ragnhildur til Datera Lagaleg óvissa og kaupendur byrjaðir að fá nei frá bankanum Steypti ég mér í algjöra glötun með lántökunni fyrir þremur árum? Lánveitendum vex Vaxtamálið í augum Gera hlé á veitingu verðtryggðra íbúðalána Gætu þurft að draga úr framleiðslu á Grundartanga Boeing 777-fraktþotur bætast í flota Atlanta Nathan & Olsen og Ekran verða Nathan Þórunn seld og tuttugu sagt upp Telja menningarframlag vinna gegn yfirlýstum tilgangi sínum Flugumferðarstjórar verði að sætta sig við sömu launahækkanir og aðrir Segir ótækt að fámennur hópur geti lokað landinu Sjá meira