Kurteisi og virðing Rakel Þórðardóttir skrifar 10. ágúst 2018 14:43 Í vor var ég svo heppin að fá að fara með gamla vinnustaðnum mínum í skólaheimsókn til Hollands. Ég heimsótti tvo skóla í Amsterdam. Það sem fyrst vakti athygli mín var þögnin í báðum skólunum. Hópurinn minn hélt fyrst að það væri frí í skólanum. Kyrrðin og rólegheitin voru slík að það hlaut að vera frí. Að það væru engin börn á svæðinu. Engir hurðaskellir, engin að hlaupa eftir göngunum, engin gól, engin grátur ekkert rifrildi og þras. En svo var ekki, þetta var ósköp venjulegur fimmtudagur í júní. Börnin sem við sáum virtust vera hamingjusöm. Þau voru að vinna í sínum verkefnum, þau töluðu saman án þess að kalla eða öskra. Þau hlustuðu á hvert annað og var engin starfsmaður til að stýra þessum samskiptum. Ég átti ekki til orð. Auðvitað geri ég mér grein fyrir því að það er til nokkuð sem heitir gestahegðun. En þarna voru krakkarnir samt sem áður mjög kurteis við starfsfólk skólans og báru virðingu fyrir starfsfólkinu. Þá fór ég að velta því fyrir mér afhverju er virðing okkur íslendingum svona framandi? Ég hef búið og starfað í Bretlandi og Bandaríkjunum og þar hagar fólk sér öðruvísi gagnvart ókunugum. Gerum við það hér? Komum við fram af virðingu við ókunnuga? Ég mun aldrei gleyma því þegar ég var tvítug í verslun í Bandaríknunum og heyrði „Can I help you Ma´am?“ Ég hélt bara áfram að skoða vöruna og datt alls ekki í hug að afgreiðslukonan í verslunni væri að tala við mig. Ég væri „Ma´am“! Ég var vön því að starfsfólk verslanna hér á Íslandi liti mig hornauga og væri pirrað að ég væri að skoða og spá. Alveg frá því að ég gat farið ein í verslunarferðir sem barn var ég vön hranalegri framkomu frá afgreiðslufólki. Oftar en ekki var skoðað í pokann hjá mér hvort ég væri að stela, þegar ég var að sendast út í mjólkurbúð á horninu. Í verslunni við grunnskólann minn var oftar en ekki hreytt í okkur krakkana sem voru að versla okkur nesti „Hvað ætlar þú að fá?“ Eins og við værum að eyðileggja daginn fyrir fólkinu sem vann þarna. En þá var ég kannski með Svala og snúð. Ekkert vesen. Í mörg ár starfaði ég í apóteki. Þar var ekki algengt að börn kæmu að versla sjálf. En það kom þó fyrir. Oftar en ekki að kaupa snúð til að gefa yngra systkyni. Eða kaupa sér sundgleraugu og kannski eitt Extra tyggjó með. Mér fannst voðalega gaman að aðstoða þessi börn og reyndi mitt besta til að koma fram við þau eins og alla aðra viðskiptavini. Minnug þessarar reynslu minnar frá því ég var barn. En þarna í apótekinu fékk ég líka svo sannalega að kenna á því hvernig fullorðið fólk getur komið fram við annað fullorðið fólk. Ég var ásökuðu um að hygla ákveðnum lyfjafyrirtækjum þegar ég bauð ódýrari lyf. Sem mér bar skilda til samkvæmt lögum. „Átt þú hlutabréf í þessu lyfjafyrirtæki?“ var spurning sem ég heyrði oft. Bara svo það sé alveg á hreinu þá er engi hluthafi í lyfjafyrirtæki að vinna á „gólfinu“ í apóteki. Þau þurfa þess ekki. Þau sitja við skrifborðið sitt og skoða hlutabréfamarkaðinn. Allan daginn. Eftir næstum því tuttugu ár í starfi sem lyfjatæknir þar sem maður mátti þola svívirðingar og hótanir nánast á hverjum degi, var komið gott. Ég átti ung börn og langur vinnudagur er ekki möguleiki fyrir fjölskyldufólk hér á Íslandi. Það dæmi gengur ekki upp. Eins og það hljómaði undarlega þá langaði mig að gera eitthvað sem gerir mig stolta Ég skráði mig í háskólanám, í kennaranám. Ég kynntist góðu og skemmtilegu fólki í þessu námi mínu. Bæði nemendum og starfsfólki. Mér fannst ég alltaf vera að læra eitthvað nýtt. Hópurinn minn í fjarnáminu vann mjög vel saman og studdum við hvert annað í gegnum námið. Hef ég eignast vini fyrir lífstíð í þessum hópi. Eftir sumarheimsóknina mína og með tilliti til þess sem ég var að læra í B.Ed náminu mínu velti ég því fyrir mér. Hvernig getum við kennt börnum virðingu? Þetta atrið var ekki til skoðunar í siðfræðiáfanganum. Hefur eflaust ekki þótt skipta máli. Er þetta menningalegur galli á íslensku þjóðinni að geta ekki verið kurteis hvort við annað? Er eðlilegt að samskipti milli ókunnugra einkennist af spælingum og að markmiðið virðist vera að niðurlægja aðra. Er hægt að ræða svona hluti í menningunni okkar opinskátt og getum við reynt að bæta okkur. Með umræðunni sem fór af stað vegna Metoo# byltingarinnar þar sem þöggun vegna kynferðisofbeldis var rofin. Finndist mér tími til komin að við sem þjóð tökum okkur á og förum að ræða aðferðir sem hjálpa okkur að vanda okkur í samskiptum við aðra. Hvernig á að koma fram við aðra af virðingu. Höfum það sem markmið í vetur. Tökum öll þátt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Tengdar fréttir Rangar áherslur í kennaranámi Á fyrstu vikunni áttaði ég mig á því að það sem ég hafði verið að læra í kennaranáminu kom ekkert kennarastarfinu við. 25. janúar 2018 08:35 Mest lesið Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Þjóðin slæst við elda: Hvar er Alþingi? Baldur Borgþórsson Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson Skoðun „Bara“ kennari Álfhildur Leifsdóttir Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Vernd náttúrunnar er ákvörðun Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hver er okkar ábyrgð á ofbeldi meðal barna Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Er verkalýðsbarátta á Íslandi að hnigna? Sverrir Fannberg Júlíusson skrifar Skoðun Má ekkert gera fyrir millistéttina? Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Milljarðarnir óteljandi og bókun 35 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Háskólinn sveik stúdenta um góðar samgöngur Guðni Thorlacius,Katla Ólafsdóttir skrifar Skoðun „Bara“ kennari Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin slæst við elda: Hvar er Alþingi? Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Yazan Tamimi – spegill á sjálfsmynd þjóðar Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Hvað er niðurskurðarstefna? Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Framtíðin liggur í bættri nýtingu auðlinda Helga Kristín Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Öryggi sjúklinga – gerum og greinum betur Alma D. Möller skrifar Sjá meira
Í vor var ég svo heppin að fá að fara með gamla vinnustaðnum mínum í skólaheimsókn til Hollands. Ég heimsótti tvo skóla í Amsterdam. Það sem fyrst vakti athygli mín var þögnin í báðum skólunum. Hópurinn minn hélt fyrst að það væri frí í skólanum. Kyrrðin og rólegheitin voru slík að það hlaut að vera frí. Að það væru engin börn á svæðinu. Engir hurðaskellir, engin að hlaupa eftir göngunum, engin gól, engin grátur ekkert rifrildi og þras. En svo var ekki, þetta var ósköp venjulegur fimmtudagur í júní. Börnin sem við sáum virtust vera hamingjusöm. Þau voru að vinna í sínum verkefnum, þau töluðu saman án þess að kalla eða öskra. Þau hlustuðu á hvert annað og var engin starfsmaður til að stýra þessum samskiptum. Ég átti ekki til orð. Auðvitað geri ég mér grein fyrir því að það er til nokkuð sem heitir gestahegðun. En þarna voru krakkarnir samt sem áður mjög kurteis við starfsfólk skólans og báru virðingu fyrir starfsfólkinu. Þá fór ég að velta því fyrir mér afhverju er virðing okkur íslendingum svona framandi? Ég hef búið og starfað í Bretlandi og Bandaríkjunum og þar hagar fólk sér öðruvísi gagnvart ókunugum. Gerum við það hér? Komum við fram af virðingu við ókunnuga? Ég mun aldrei gleyma því þegar ég var tvítug í verslun í Bandaríknunum og heyrði „Can I help you Ma´am?“ Ég hélt bara áfram að skoða vöruna og datt alls ekki í hug að afgreiðslukonan í verslunni væri að tala við mig. Ég væri „Ma´am“! Ég var vön því að starfsfólk verslanna hér á Íslandi liti mig hornauga og væri pirrað að ég væri að skoða og spá. Alveg frá því að ég gat farið ein í verslunarferðir sem barn var ég vön hranalegri framkomu frá afgreiðslufólki. Oftar en ekki var skoðað í pokann hjá mér hvort ég væri að stela, þegar ég var að sendast út í mjólkurbúð á horninu. Í verslunni við grunnskólann minn var oftar en ekki hreytt í okkur krakkana sem voru að versla okkur nesti „Hvað ætlar þú að fá?“ Eins og við værum að eyðileggja daginn fyrir fólkinu sem vann þarna. En þá var ég kannski með Svala og snúð. Ekkert vesen. Í mörg ár starfaði ég í apóteki. Þar var ekki algengt að börn kæmu að versla sjálf. En það kom þó fyrir. Oftar en ekki að kaupa snúð til að gefa yngra systkyni. Eða kaupa sér sundgleraugu og kannski eitt Extra tyggjó með. Mér fannst voðalega gaman að aðstoða þessi börn og reyndi mitt besta til að koma fram við þau eins og alla aðra viðskiptavini. Minnug þessarar reynslu minnar frá því ég var barn. En þarna í apótekinu fékk ég líka svo sannalega að kenna á því hvernig fullorðið fólk getur komið fram við annað fullorðið fólk. Ég var ásökuðu um að hygla ákveðnum lyfjafyrirtækjum þegar ég bauð ódýrari lyf. Sem mér bar skilda til samkvæmt lögum. „Átt þú hlutabréf í þessu lyfjafyrirtæki?“ var spurning sem ég heyrði oft. Bara svo það sé alveg á hreinu þá er engi hluthafi í lyfjafyrirtæki að vinna á „gólfinu“ í apóteki. Þau þurfa þess ekki. Þau sitja við skrifborðið sitt og skoða hlutabréfamarkaðinn. Allan daginn. Eftir næstum því tuttugu ár í starfi sem lyfjatæknir þar sem maður mátti þola svívirðingar og hótanir nánast á hverjum degi, var komið gott. Ég átti ung börn og langur vinnudagur er ekki möguleiki fyrir fjölskyldufólk hér á Íslandi. Það dæmi gengur ekki upp. Eins og það hljómaði undarlega þá langaði mig að gera eitthvað sem gerir mig stolta Ég skráði mig í háskólanám, í kennaranám. Ég kynntist góðu og skemmtilegu fólki í þessu námi mínu. Bæði nemendum og starfsfólki. Mér fannst ég alltaf vera að læra eitthvað nýtt. Hópurinn minn í fjarnáminu vann mjög vel saman og studdum við hvert annað í gegnum námið. Hef ég eignast vini fyrir lífstíð í þessum hópi. Eftir sumarheimsóknina mína og með tilliti til þess sem ég var að læra í B.Ed náminu mínu velti ég því fyrir mér. Hvernig getum við kennt börnum virðingu? Þetta atrið var ekki til skoðunar í siðfræðiáfanganum. Hefur eflaust ekki þótt skipta máli. Er þetta menningalegur galli á íslensku þjóðinni að geta ekki verið kurteis hvort við annað? Er eðlilegt að samskipti milli ókunnugra einkennist af spælingum og að markmiðið virðist vera að niðurlægja aðra. Er hægt að ræða svona hluti í menningunni okkar opinskátt og getum við reynt að bæta okkur. Með umræðunni sem fór af stað vegna Metoo# byltingarinnar þar sem þöggun vegna kynferðisofbeldis var rofin. Finndist mér tími til komin að við sem þjóð tökum okkur á og förum að ræða aðferðir sem hjálpa okkur að vanda okkur í samskiptum við aðra. Hvernig á að koma fram við aðra af virðingu. Höfum það sem markmið í vetur. Tökum öll þátt.
Rangar áherslur í kennaranámi Á fyrstu vikunni áttaði ég mig á því að það sem ég hafði verið að læra í kennaranáminu kom ekkert kennarastarfinu við. 25. janúar 2018 08:35
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar