Skrifin sem stjórn Rithöfundasambandsins kveinkaði sér undan Bjarni Bernharður Bjarnason skrifar 28. janúar 2018 08:00 ÞETTA ERU FÆRSLURNAR SEM ÉG SETTI INNÁ LOKAÐA FACEBOOKSÍÐU RITHÖFUNDASAMBANDS ÍSLANDS, OG STJÓRNIN ÞOLDI EKKI – LÉT ÚTILOKA MIG FRÁ SÍÐUNNI FYRIR LÍFSTÍÐ. SVONA VINNUBRÖGÐ STJÓRNARINNAR, EINS OG Í MÍNU TILVIKI – MINNA Á GAMLA SOVÉT! Að gefnu tilefni … vil ég beina fáeinum spurningum til félaga minna í Rithöfundasambandinu um þessa lokuðu facebook síðu, sem þeir hafa flestir aðgang að: Hvers vegna er síðan svona ferlega leiðinleg, svona litlaus og dauð? Hvers vegna nota höfundar Íslands ekki þessa síðu til að skiptast á skoðunum um það sem brennur á í íslensku bókmenntalífi? Ég vil minna á að orð eru til alls fyrst. Það er ekki svo að allt sé með svo miklum ágætum í bókmenntaheimi Íslands að ekkert sé til að ræða. Nei, við höfundar, sem eigum að hafa stöðu útvarða í íslensku menningarlífi og vera um leið virkir þjóðfélagsgagnrýnendur, skortir ekki verkefnin, svo mörgu er ábótavant í þjóðlífi voru og menningu. Hvar eru allir þessir beittu pennar Ísland? Hvar er samtakamátturinn í íslenskum skáldaheimi? Hvar er baráttuandinn? Ég vil beina orðum mínum til stjórnar RSÍ og formanns; að í samráði við Bandalag íslenskra listamann verði þegar hafin vinna við að móta tillögu til mennta- og menningarmálaráðuneytis, um að starfslaun listamanna verði tekin til endurskoðunar, frá grunni. Það launakerfi sem nú er við lýði svarar engan veginn kröfum tímans. Hvað að RSÍ snýr, þá hefur launakerfið mjög slælega fylgt örum vexti hóps rithöfunda, þannig að áberandi er það mikla gap á milli yngri og eldri rithöfunda, á kostnað hinna yngri, en raðir þeirra þynnast með ári hverju sem fá úthlutað úr sjóðnum. Þá er þörf á að leggja til grundvallar hver sér hinn eiginlegi tilgangur hins opinbera með launasjóðnum, hvort sjóðurinn eigi að vera það sem hann er í dag; „verðlaun“ til miðaldra höfunda í góðum álnum, eða hvort sjóðnum skal ætlað það hlutverk að byggja undir þá höfunda sem eru að hleypa heimdragann á rithöfundarferlinum, og vera um leið útvörður íslenskrar tungu og bókmenntamenningar. Það sem er brýnast, er að mótuð verði pólitísk stefna um hvað hlutverki skáldskapurinn eigi að gegna, í dag, jafnt sem til framtíðar, fyrir land og þjóð. Slík stefna hefur aldrei verið formuð í mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Ríkisstjórn hvers tíma hlýtur að vera ábyrg fyrir menningarlegri velferð þjóðarinnar, eins og til dæmis bókmenntanna – og þá um leið íslenskri tungu. Ef mótuð yrði skýr stefna hvað bókmenntunum sé ætlað, á sem heilbrigðastan hátt, að vera þjóðinni, yrði það engum vafa undirorpið hvernig standa ætti að launasjóði rithöfunda. Launasjóður rithöfunda á búa yfir styrku sjálfstæði gagnvart umsækjendum, ekki að standa í persónulegri þjónkun við einstaka höfunda – launasjóðurinn á fyrst og síðast að vera lífæð tungu og menningar. Ég hef sótt um ritlaun síðan 2003 en síendurtekið fengið synjun. Og þá veltir maður fyrir hvað leggur þessi skipaða nefnd til grundvallar við úthlutun? Ég skrifa fagurbókmenntir og tilheyri þeim flokki höfunda sem er óðum að tína tölunni á Íslandi, svo maður skyldi ætla úthlutunarnefndin hefði skyldur um að reyna að halda lífi í höfundum á borð við mig. Nú þýðir ekkert að malda í móinn og segja að ég sé ekki nóg gott skáld til að eiga rétt á ritlaunum – ég er mjög gott ljóðskáld. Það er svo komið að ég er farinn að upplifa þessa stöðugu synjun sem ofbeldi, að markvisst sé verið að níðast á mér. Getur einhver sett sig í mín spor? Skáld sem hefur gefið þjóðinni ófáar ljóðaperlur, án þess að fá minnstu þakkir.Bjarni Bernharður Bjarnason, rithöfundur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Tengdar fréttir Mælirinn er fullur - og vel það Ég krefst þess að fá að vita hvað það er sem mælir gegn því að ég fái ritlaun! 5. janúar 2018 16:23 Rithöfundalyddurnar og ráðherrann Sitthvað hef ég við fyrirkomulag launasjóðs rithöfunda að athuga. 25. janúar 2018 06:03 Takk fyrir 40 árin – Rithöfundasamband Íslands! Mér var gerður nauðugur einn kostur að segja mig úr Rithöfundasambandi Íslands, eftir 40 ára veru í sambandinu. 13. janúar 2018 11:10 Mest lesið Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Halldór 05.07.2025 Halldór Baldursson Halldór Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Sjá meira
ÞETTA ERU FÆRSLURNAR SEM ÉG SETTI INNÁ LOKAÐA FACEBOOKSÍÐU RITHÖFUNDASAMBANDS ÍSLANDS, OG STJÓRNIN ÞOLDI EKKI – LÉT ÚTILOKA MIG FRÁ SÍÐUNNI FYRIR LÍFSTÍÐ. SVONA VINNUBRÖGÐ STJÓRNARINNAR, EINS OG Í MÍNU TILVIKI – MINNA Á GAMLA SOVÉT! Að gefnu tilefni … vil ég beina fáeinum spurningum til félaga minna í Rithöfundasambandinu um þessa lokuðu facebook síðu, sem þeir hafa flestir aðgang að: Hvers vegna er síðan svona ferlega leiðinleg, svona litlaus og dauð? Hvers vegna nota höfundar Íslands ekki þessa síðu til að skiptast á skoðunum um það sem brennur á í íslensku bókmenntalífi? Ég vil minna á að orð eru til alls fyrst. Það er ekki svo að allt sé með svo miklum ágætum í bókmenntaheimi Íslands að ekkert sé til að ræða. Nei, við höfundar, sem eigum að hafa stöðu útvarða í íslensku menningarlífi og vera um leið virkir þjóðfélagsgagnrýnendur, skortir ekki verkefnin, svo mörgu er ábótavant í þjóðlífi voru og menningu. Hvar eru allir þessir beittu pennar Ísland? Hvar er samtakamátturinn í íslenskum skáldaheimi? Hvar er baráttuandinn? Ég vil beina orðum mínum til stjórnar RSÍ og formanns; að í samráði við Bandalag íslenskra listamann verði þegar hafin vinna við að móta tillögu til mennta- og menningarmálaráðuneytis, um að starfslaun listamanna verði tekin til endurskoðunar, frá grunni. Það launakerfi sem nú er við lýði svarar engan veginn kröfum tímans. Hvað að RSÍ snýr, þá hefur launakerfið mjög slælega fylgt örum vexti hóps rithöfunda, þannig að áberandi er það mikla gap á milli yngri og eldri rithöfunda, á kostnað hinna yngri, en raðir þeirra þynnast með ári hverju sem fá úthlutað úr sjóðnum. Þá er þörf á að leggja til grundvallar hver sér hinn eiginlegi tilgangur hins opinbera með launasjóðnum, hvort sjóðurinn eigi að vera það sem hann er í dag; „verðlaun“ til miðaldra höfunda í góðum álnum, eða hvort sjóðnum skal ætlað það hlutverk að byggja undir þá höfunda sem eru að hleypa heimdragann á rithöfundarferlinum, og vera um leið útvörður íslenskrar tungu og bókmenntamenningar. Það sem er brýnast, er að mótuð verði pólitísk stefna um hvað hlutverki skáldskapurinn eigi að gegna, í dag, jafnt sem til framtíðar, fyrir land og þjóð. Slík stefna hefur aldrei verið formuð í mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Ríkisstjórn hvers tíma hlýtur að vera ábyrg fyrir menningarlegri velferð þjóðarinnar, eins og til dæmis bókmenntanna – og þá um leið íslenskri tungu. Ef mótuð yrði skýr stefna hvað bókmenntunum sé ætlað, á sem heilbrigðastan hátt, að vera þjóðinni, yrði það engum vafa undirorpið hvernig standa ætti að launasjóði rithöfunda. Launasjóður rithöfunda á búa yfir styrku sjálfstæði gagnvart umsækjendum, ekki að standa í persónulegri þjónkun við einstaka höfunda – launasjóðurinn á fyrst og síðast að vera lífæð tungu og menningar. Ég hef sótt um ritlaun síðan 2003 en síendurtekið fengið synjun. Og þá veltir maður fyrir hvað leggur þessi skipaða nefnd til grundvallar við úthlutun? Ég skrifa fagurbókmenntir og tilheyri þeim flokki höfunda sem er óðum að tína tölunni á Íslandi, svo maður skyldi ætla úthlutunarnefndin hefði skyldur um að reyna að halda lífi í höfundum á borð við mig. Nú þýðir ekkert að malda í móinn og segja að ég sé ekki nóg gott skáld til að eiga rétt á ritlaunum – ég er mjög gott ljóðskáld. Það er svo komið að ég er farinn að upplifa þessa stöðugu synjun sem ofbeldi, að markvisst sé verið að níðast á mér. Getur einhver sett sig í mín spor? Skáld sem hefur gefið þjóðinni ófáar ljóðaperlur, án þess að fá minnstu þakkir.Bjarni Bernharður Bjarnason, rithöfundur.
Mælirinn er fullur - og vel það Ég krefst þess að fá að vita hvað það er sem mælir gegn því að ég fái ritlaun! 5. janúar 2018 16:23
Rithöfundalyddurnar og ráðherrann Sitthvað hef ég við fyrirkomulag launasjóðs rithöfunda að athuga. 25. janúar 2018 06:03
Takk fyrir 40 árin – Rithöfundasamband Íslands! Mér var gerður nauðugur einn kostur að segja mig úr Rithöfundasambandi Íslands, eftir 40 ára veru í sambandinu. 13. janúar 2018 11:10
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun