Þingheimur einhuga um loftslagsmálin Svavar Hávarðsson skrifar 3. mars 2017 07:00 Á herðum Bjartar Ólafsdóttur ráðherra hvílir erfiðasta viðfangsefni samtímans. vísir/anton brink Það þarf þverpólitískan vilja og fjármagn til að hrinda þeim verkum í framkvæmd sem eru nauðsynleg í loftslagsmálum hér á landi. Íslendingar hafa ekki nýtt tækifæri sín nægilega vel. Markmið og skuldbindingar alþjóðasamfélagsins varðandi losun gróðurhúsalofttegunda verða strangari í framtíðinni og það verður kostnaðarsamt fyrir íslenskt samfélag, í beinhörðum peningum, ef við uppfyllum ekki þær skuldbindingar sem stjórnvöld hafa gengist undir. Þetta, meðal annars, kom fram í máli Bjartar Ólafsdóttur, umhverfis- og auðlindaráðherra, í sérstökum umræðum í gær um skýrslu hennar um stöðu Íslands í loftslagsmálum, sem var lögð fram á mánudag. Þar er dregin upp dökk mynd: Án meiriháttar inngrips stendur Ísland ekki við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. Losun á hvern Íslending er þegar nærri þrefalt meiri en gerist á heimsvísu og rétt um helmingi meiri en að meðaltali í ríkjum Evrópusambandsins (ESB). Þegar allt er lagt að jöfnu er Ísland ekki í fararbroddi í loftslagsmálum heldur á hið gagnstæða við.Björt sagði í ræðu sinni að allir þurfi að leggjast á árarnar; atvinnulífið, sveitarfélög, háskólar, félagasamtök og almenningur – og mátti skilja hana svo að hún kallaði eftir þjóðarátaki, þó það orð hafi ekki verið notað. Það sem lægi fyrir væri að hennar ráðuneyti getur ekki eitt og sér tryggt árangur. „Stjórntækin eru mörg og kannski flest í öðrum ráðuneytum en jafnvel ríkisvaldið allt megnar vart að breyta því sem þarf,“ sagði Björt. „Það er mikilvægt að standa við skuldbindingar Íslands til 2030 en það er ekki síður nauðsynlegt að móta okkur framtíðar- og langtímasýn. Ég sé fyrir mér að loftslagsráð, sem Alþingi ályktaði um á fyrra ári, geti haft leiðandi hlutverk við gerð slíks vegvísis.“ Að umræðunum loknum, þar sem þingmenn úr öllum flokkum tóku þátt, er augljóst að þingheimur er einhuga í málinu og sammála umhverfisráðherra um áherslurnar, en hnykkt var á ýmsu sem þarf að vera skýrara. Kolbeinn Óttarsson Proppé, þingmaður Vinstri grænna, fagnaði skýrslunni en í hana vantaði „nokkuð á að fyrir liggi hvað eigi að gera, hverju það muni skila í minni útblæstri og hver kostnaðurinn við það verði. Kostnaðurinn er ekki síst mikilvægur. Það er nefnilega lítið mál að setja fram hástemmdar yfirlýsingar um það hvernig við ætlum að ná undraverðum árangri í umhverfismálum, en ef beinskeitt aðgerðaáætlun með eyrnamerktum kostnaði liggur ekki fyrir er ekki von á miklum aðgerðum,“ sagði Kolbeinn. Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Pírata, fagnaði skýrslunni og bauð ríkisstjórninni samstarf – enda mikilvægi málsins gríðarlegt. Logi Einarsson, þingmaður Samfylkingarinnar, hnykkti á ýmsu en tiltók það sem er ekki í skýrslunni, eða skipulag þéttbýlis – það sé nefnilega „ekki nóg að drífa einkabílinn áfram á vistvænum orkugjöfum, við þurfum að minnka notkun hans vegna þess að hann hvetur til ósjálfbærrar þróunar byggðar.“ Þorsteinn Víglundsson, félags- og jafnréttismálaráðherra, eins og fleiri, ítrekaði mikilvægi málsins og þá vá sem er fyrir dyrum ef ekki tekst að snúa vörn í sókn. Hann sagði ríkisstjórnina taka það alvarlega og hún vildi sýna mikinn metnað í málaflokknum. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent Búast má við slyddu Veður Ný sýn fékk meirihluta Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Bíll logaði í Vesturbænum Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Slagsmál enduðu með nefbroti Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Fleiri fréttir „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Sjá meira
Það þarf þverpólitískan vilja og fjármagn til að hrinda þeim verkum í framkvæmd sem eru nauðsynleg í loftslagsmálum hér á landi. Íslendingar hafa ekki nýtt tækifæri sín nægilega vel. Markmið og skuldbindingar alþjóðasamfélagsins varðandi losun gróðurhúsalofttegunda verða strangari í framtíðinni og það verður kostnaðarsamt fyrir íslenskt samfélag, í beinhörðum peningum, ef við uppfyllum ekki þær skuldbindingar sem stjórnvöld hafa gengist undir. Þetta, meðal annars, kom fram í máli Bjartar Ólafsdóttur, umhverfis- og auðlindaráðherra, í sérstökum umræðum í gær um skýrslu hennar um stöðu Íslands í loftslagsmálum, sem var lögð fram á mánudag. Þar er dregin upp dökk mynd: Án meiriháttar inngrips stendur Ísland ekki við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. Losun á hvern Íslending er þegar nærri þrefalt meiri en gerist á heimsvísu og rétt um helmingi meiri en að meðaltali í ríkjum Evrópusambandsins (ESB). Þegar allt er lagt að jöfnu er Ísland ekki í fararbroddi í loftslagsmálum heldur á hið gagnstæða við.Björt sagði í ræðu sinni að allir þurfi að leggjast á árarnar; atvinnulífið, sveitarfélög, háskólar, félagasamtök og almenningur – og mátti skilja hana svo að hún kallaði eftir þjóðarátaki, þó það orð hafi ekki verið notað. Það sem lægi fyrir væri að hennar ráðuneyti getur ekki eitt og sér tryggt árangur. „Stjórntækin eru mörg og kannski flest í öðrum ráðuneytum en jafnvel ríkisvaldið allt megnar vart að breyta því sem þarf,“ sagði Björt. „Það er mikilvægt að standa við skuldbindingar Íslands til 2030 en það er ekki síður nauðsynlegt að móta okkur framtíðar- og langtímasýn. Ég sé fyrir mér að loftslagsráð, sem Alþingi ályktaði um á fyrra ári, geti haft leiðandi hlutverk við gerð slíks vegvísis.“ Að umræðunum loknum, þar sem þingmenn úr öllum flokkum tóku þátt, er augljóst að þingheimur er einhuga í málinu og sammála umhverfisráðherra um áherslurnar, en hnykkt var á ýmsu sem þarf að vera skýrara. Kolbeinn Óttarsson Proppé, þingmaður Vinstri grænna, fagnaði skýrslunni en í hana vantaði „nokkuð á að fyrir liggi hvað eigi að gera, hverju það muni skila í minni útblæstri og hver kostnaðurinn við það verði. Kostnaðurinn er ekki síst mikilvægur. Það er nefnilega lítið mál að setja fram hástemmdar yfirlýsingar um það hvernig við ætlum að ná undraverðum árangri í umhverfismálum, en ef beinskeitt aðgerðaáætlun með eyrnamerktum kostnaði liggur ekki fyrir er ekki von á miklum aðgerðum,“ sagði Kolbeinn. Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Pírata, fagnaði skýrslunni og bauð ríkisstjórninni samstarf – enda mikilvægi málsins gríðarlegt. Logi Einarsson, þingmaður Samfylkingarinnar, hnykkti á ýmsu en tiltók það sem er ekki í skýrslunni, eða skipulag þéttbýlis – það sé nefnilega „ekki nóg að drífa einkabílinn áfram á vistvænum orkugjöfum, við þurfum að minnka notkun hans vegna þess að hann hvetur til ósjálfbærrar þróunar byggðar.“ Þorsteinn Víglundsson, félags- og jafnréttismálaráðherra, eins og fleiri, ítrekaði mikilvægi málsins og þá vá sem er fyrir dyrum ef ekki tekst að snúa vörn í sókn. Hann sagði ríkisstjórnina taka það alvarlega og hún vildi sýna mikinn metnað í málaflokknum. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent Búast má við slyddu Veður Ný sýn fékk meirihluta Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Bíll logaði í Vesturbænum Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Slagsmál enduðu með nefbroti Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Fleiri fréttir „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Sjá meira