Gleymdir þolendur Hans Jónsson skrifar 4. desember 2017 18:08 Þegar við heyrum talað um heimilisofbeldi, eða sambandsofbeldi, þá sjáum við flest fyrir okkur sömu myndina, þá mynd sem að mestöll umræða tekur mynd af og málar. Þá skiptir litlu máli hvort við tölum um líkamlegt ofbeldi, andlegt, eða aðrar tegundir af ofbeldi í nánu sambandi fólks á milli. Þessi mynd er af konu sem að er kúguð á einn eða annann máta af karlmanni. Stundum fylgir þó með neðanmálsgrein þar sem það er bent á og viðurkennt að konur geti einnig verið gerendur og karlmenn þolendur. Það er svosem eðlilegt að áherslurnar séu þær sem þær eru, enda eru í flestum tilvika sambandsofbeldis um að ræða gagnkynhneigt samband þar sem gerandi er karlmaður og taka úrræði og umræður augljóslega mið af því. En sjaldan fylgir það með neðanmálsgreininni sú staðreynd að heimilisofbeldi er ekki eingöngu sértækt vandamál gagnkynhneigðra, heldur er það vandamál sem að finnst í öllum sambandsformum og geta gerendur og þolendur verið af hvaða kyni, hvaða kynvitund og hvaða kynhneigð sem er. Hinsegin gerendur og þolendur virðast hafa gleymst. Það er engin illska sem veldur þessu. Það er erfitt að hafa í huga alla þá mismunandi minnihlutahópa sem að fyrirfinnast í samfélaginu og ef maður er ekki hinsegin þá viljum við oft einfaldlega gleymast nema að við minnum á okkur. En þegar umræða og úrræði miða svo sterkt við gagnkynhneigt getur það virkað útilokandi á hinsegin fólk, að tilvist okkar sé ekki tekin með í reikninginn sendir ákveðin skilaboð, þó svo að þau séu óviljandi send og engin illska fylgi. Vissulega er það að minnsta kosti að einhverju leiti á ábyrgð hinsegin fólks að láta heyra í sér, að hafa hátt sjálft, en það er verulega erfitt að byrja, að vera fyrstur. Það er erfitt að hefja umræðuna. En ég er að reyna. Ég er hinsegin og ég hef verið þolandi, meðal annars í ofbeldissambandi. Það sem gerir erfitt að hefja þessa umræðu er ekki bara það að sá sem er fyrstur hefur ekki sjálfkrafa stuðning af öðrum röddum, heldur líka það að ég hef orðið vitni að því þegar að svona játningar eru notaðar gegn hinsegin fólki. Frá því að vera sagt að þetta sé rangur tími og að maður sé að taka pláss frá öðrum, yfir í að vera sagt að maður sé að koma óorði á hinsegin fólk. Verstu viðbrögðin eru þó þegar að ofbeldið er notað til að útskýra hinseginleikann. Þolendur þá aðra umferð andlegs ofbeldis þegar að sjálfsskilgreiningaréttur þeirra er tekinn af þeim og þeir stimplaðir skemmdir, eða geðsjúkir. Við þurfum að opna fyrir breiðari umræðu um heimilisofbeldi ef að hinsegin þolendur eiga að vita að þeir eigi rétt á hjálp og hvert þeir geti leitað eftir henni. Allir þolendur eiga skilið viðurkenningu á tilvist sinni, úrræði við hæfi, og virðingu. Fyrsta skrefið til að standa vörð um hinsegin þolendur er því að viðurkenna tilvist þeirra, koma fram við þá af virðingu, og koma til móts við þá í þeim úrræðum sem hægt væri að opna fyrir þeim.Höfundur er Hans Jónsson, upplýsingafulltrúi og formaður fræðslunefndar Hinsegin Norðurlands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson Skoðun Það sem býr í Höllu Hrund Viðar Hreinsson Skoðun Skoðun Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson skrifar Skoðun Offita er langvinnur sjúkdómur Hópur fólks í stjórn Félags fagfólks um offitu skrifar Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson skrifar Skoðun Mynda þurfti ríkisstjórn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar Skoðun Nýsköpun er svarið Nótt Thorberg skrifar Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Lokað á börn í vanda Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson skrifar Skoðun Fjarheilbrigðisþjónusta Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Forsetaframbjóðandi með sömu tölu og Jesú Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Einfaldara fyrirkomulag tilvísana Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Málið á að endurspegla fólkið í landinu Birta Björnsdóttir skrifar Skoðun Hreyfing og tengsl Jóhanna Stefáns Bjarkardóttir skrifar Skoðun Eru byssur meira fullorðins? Oddný G. Harðardóttir skrifar Sjá meira
Þegar við heyrum talað um heimilisofbeldi, eða sambandsofbeldi, þá sjáum við flest fyrir okkur sömu myndina, þá mynd sem að mestöll umræða tekur mynd af og málar. Þá skiptir litlu máli hvort við tölum um líkamlegt ofbeldi, andlegt, eða aðrar tegundir af ofbeldi í nánu sambandi fólks á milli. Þessi mynd er af konu sem að er kúguð á einn eða annann máta af karlmanni. Stundum fylgir þó með neðanmálsgrein þar sem það er bent á og viðurkennt að konur geti einnig verið gerendur og karlmenn þolendur. Það er svosem eðlilegt að áherslurnar séu þær sem þær eru, enda eru í flestum tilvika sambandsofbeldis um að ræða gagnkynhneigt samband þar sem gerandi er karlmaður og taka úrræði og umræður augljóslega mið af því. En sjaldan fylgir það með neðanmálsgreininni sú staðreynd að heimilisofbeldi er ekki eingöngu sértækt vandamál gagnkynhneigðra, heldur er það vandamál sem að finnst í öllum sambandsformum og geta gerendur og þolendur verið af hvaða kyni, hvaða kynvitund og hvaða kynhneigð sem er. Hinsegin gerendur og þolendur virðast hafa gleymst. Það er engin illska sem veldur þessu. Það er erfitt að hafa í huga alla þá mismunandi minnihlutahópa sem að fyrirfinnast í samfélaginu og ef maður er ekki hinsegin þá viljum við oft einfaldlega gleymast nema að við minnum á okkur. En þegar umræða og úrræði miða svo sterkt við gagnkynhneigt getur það virkað útilokandi á hinsegin fólk, að tilvist okkar sé ekki tekin með í reikninginn sendir ákveðin skilaboð, þó svo að þau séu óviljandi send og engin illska fylgi. Vissulega er það að minnsta kosti að einhverju leiti á ábyrgð hinsegin fólks að láta heyra í sér, að hafa hátt sjálft, en það er verulega erfitt að byrja, að vera fyrstur. Það er erfitt að hefja umræðuna. En ég er að reyna. Ég er hinsegin og ég hef verið þolandi, meðal annars í ofbeldissambandi. Það sem gerir erfitt að hefja þessa umræðu er ekki bara það að sá sem er fyrstur hefur ekki sjálfkrafa stuðning af öðrum röddum, heldur líka það að ég hef orðið vitni að því þegar að svona játningar eru notaðar gegn hinsegin fólki. Frá því að vera sagt að þetta sé rangur tími og að maður sé að taka pláss frá öðrum, yfir í að vera sagt að maður sé að koma óorði á hinsegin fólk. Verstu viðbrögðin eru þó þegar að ofbeldið er notað til að útskýra hinseginleikann. Þolendur þá aðra umferð andlegs ofbeldis þegar að sjálfsskilgreiningaréttur þeirra er tekinn af þeim og þeir stimplaðir skemmdir, eða geðsjúkir. Við þurfum að opna fyrir breiðari umræðu um heimilisofbeldi ef að hinsegin þolendur eiga að vita að þeir eigi rétt á hjálp og hvert þeir geti leitað eftir henni. Allir þolendur eiga skilið viðurkenningu á tilvist sinni, úrræði við hæfi, og virðingu. Fyrsta skrefið til að standa vörð um hinsegin þolendur er því að viðurkenna tilvist þeirra, koma fram við þá af virðingu, og koma til móts við þá í þeim úrræðum sem hægt væri að opna fyrir þeim.Höfundur er Hans Jónsson, upplýsingafulltrúi og formaður fræðslunefndar Hinsegin Norðurlands.
Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar
Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar