SÁÁ og lýðheilsan Arnþór Jónsson skrifar 14. júlí 2016 07:00 Stærstu tíðindi síðasta árs í heilbrigðismálum þjóðarinnar voru fréttirnar af átaki til útrýmingar á lifrarbólgu C úr íslensku samfélagi. Lifrarbólga er sá smitsjúkdómur sem veldur flestum dauðsföllum í heiminum og deyja nú fleiri úr lifrarbólgu en alnæmi, berklum og malaríu. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu sem byggð er á tölfræðiupplýsingum frá 183 löndum og RÚV greindi frá 7. júlí síðastliðinn. Dauðsföll vegna sýkinga, lifrarsjúkdóma og lifrarkrabbameins sem rekja má til lifrarbólgu hafa í þessum 183 löndum, aukist um 63% frá árinu 1990. Á sama tíma og lifrarbólgufaraldur geisar í flestum löndum heims eru Íslendingar í allt annarri og betri stöðu. Ástæðuna má rekja til þess að lyfjafyrirtækið Gilead hefur gefið öllum Íslendingum, sem smitaðir eru af lifrarbólgu C-veirunni, lyf að verðmæti um 10 milljarða króna. Á móti leggur SÁÁ fram gagnagrunn með um 900 lifrarbólgu C-smitaða einstaklinga, sem er allur þorri þeirra tilfella af lifrarbólgu C sem greinst hefur hér á landi. Á Sjúkrahúsinu Vogi hefur frá árinu 1989 verið skimað fyrir lifrarbólgu C hjá öllum innrituðum sjúklingum sem hafa sprautað sig með vímuefnum í æð. Skimunarþjónustan hefur í meira en tvo áratugi verið rekin fyrir eigin reikning SÁÁ og kostuð með sjálfsaflafé samtakanna, þar á meðal greining blóðsýna á rannsóknarstofu Landspítalans. Það er einsdæmi í heiminum að næstum allir smitaðir einstaklingar í heilu samfélagi hafi fengið skimun og jafnnákvæma greiningu og raunin er hér. Lyfjafyrirtækið sér í þessari aðstöðu fram á ómetanlega auglýsingu fyrir virkni og gæði lyfsins ef tekst að uppræta smitið hjá heilli þjóð.Ungmenni á Vogi Í gegnum tíðina er það einkum tvennt sem SÁÁ hefur verið gagnrýnt fyrir. Endurinnlagnir veikustu sjúklinganna er annað og meðferðarþjónusta fyrir ungmenni er hitt. Sem betur fer hafa augu flestra opnast fyrir nauðsyn skaðaminnkunarþjónustu fyrir veikustu áfengis- og vímuefnasjúklingana á meðan meðferðarþjónusta fyrir ungmenni er enn litin hornauga af sumum. Í nýjasta tölublaði Læknablaðsins kemur fram í ritstjórnargrein að á árunum 1996-2015 leituðu 2.853 einstaklingar sem voru 19 ára eða yngri sér meðferðar hjá SÁÁ í fyrsta sinn. Úr þessum hópi hafa 678 einstaklingar sprautað vímuefnum í æð og 237 hafa fengið lifrarbólgu C. Nú þegar hefur komið í ljós að a.m.k. 168 þessara einstaklinga þurfa áðurnefnda lyfjameðferð. Allar líkur eru á því að SÁÁ takist að kalla inn þessa ungu einstaklinga og létta af þeim þessu áfalli og þunga hlassi með lyfjagjöfinni. Áhugahvöt unglinga til að breyta vímuefnaneyslunni er oft lítil til að byrja með og því er meginmarkmið meðferðar SÁÁ fyrir þennan unga sjúklingahóp að fleyta honum í gegnum slysa- og sýkingahættur þar til nægur samstarfsvilji skapast til markvissrar meðferðar. Ungmenni fá hvergi annars staðar álíka þjónustu hér á landi. Gætum að því að ekkert heilbrigðisvandamál er jafnalgengt og hættulegt fyrir unglinga og notkun vímuefna. Gleðjumst yfir því að okkur hefur gengið þokkalega vel í glímunni við þennan flókna heilbrigðisvanda og að ástandið hér er betra en víðast annars staðar. Höldum samt vöku okkar því þótt vímuefnavandi ungmenna sérstaklega virðist hafa minnkað síðustu ár er ekkert fast í hendi þegar kemur að unga fólkinu okkar. Það er stutt á milli hláturs og gráts.Þessi grein birtist upphaflega í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Ég vil óumdeildan forseta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Þess vegna er Halla Hrund efst Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir Skoðun Hver á að vera minn forseti? Auður Aþena Einarsdóttir Skoðun Orkan hjá Höllu Hrund Sara Oskarsson Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Vopnið gegn hatri Kristín Sigrún Áss Sigurðardóttir Skoðun Forseti Íslands – Katrín Jakobsdóttir Guðjón Þórir Sigfússon Skoðun Þjóðhöfðinginn Katrín Sigríður Gísladóttir Skoðun Mér finnst á mig hlustað Tinna Martinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ísrael verður að hætta að drepa saklausa borgara á Gaza Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Að kjósa með hjartanu! Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Heilt kjörtímabil án árangurs í loftslagsmálum Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun „Nema í alveg sérstökum tilvikum“ Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Forseti Íslands – Katrín Jakobsdóttir Guðjón Þórir Sigfússon skrifar Skoðun Baldur er leiðtogi og mannasættir Karl Ágúst Ipsen skrifar Skoðun Fyrir börnin okkar Gunnar Ingi Valgeirsson skrifar Skoðun Stjórnvöld eru stefnulaus í barna- og fjölskyldumálum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Halla Hrund fyrir framtíðina Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir skrifar Skoðun Ferðamálastefna til framtíðar Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fótbolti og forseti Tómas Ingi Tómasson skrifar Skoðun Taktík. - Fyrir fegurðina og lýðræðið Gunnlaugur Ólafsson skrifar Skoðun Kjósum Baldur fyrir öryggi okkar allra Ragnheiður Hergeirsdóttir skrifar Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Þess vegna er Halla Hrund efst Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosning, auðlindir í þágu almennings Gunnar Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir lætur verkin tala Sigurborg Arnarsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosningar: Menningarlegt forræði fjórða valdsins Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hver á að vera minn forseti? Auður Aþena Einarsdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar Skoðun Vélakaup valdaelítunnar skal að vettugi hafa Ívar Hauksson skrifar Skoðun Báðar eru þær góður kostur, Katrín og Halla Hrund. Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Orkan hjá Höllu Hrund Sara Oskarsson skrifar Skoðun Kjósum Baldur fyrir unga fólkið Brynja Kristín Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Náttúrubarnið Katrín Jakobsdóttir Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Sigríður Gísladóttir skrifar Skoðun Mér finnst á mig hlustað Tinna Martinsdóttir skrifar Skoðun Vopnið gegn hatri Kristín Sigrún Áss Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þjóðhöfðinginn Katrín Sigríður Gísladóttir skrifar Sjá meira
Stærstu tíðindi síðasta árs í heilbrigðismálum þjóðarinnar voru fréttirnar af átaki til útrýmingar á lifrarbólgu C úr íslensku samfélagi. Lifrarbólga er sá smitsjúkdómur sem veldur flestum dauðsföllum í heiminum og deyja nú fleiri úr lifrarbólgu en alnæmi, berklum og malaríu. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu sem byggð er á tölfræðiupplýsingum frá 183 löndum og RÚV greindi frá 7. júlí síðastliðinn. Dauðsföll vegna sýkinga, lifrarsjúkdóma og lifrarkrabbameins sem rekja má til lifrarbólgu hafa í þessum 183 löndum, aukist um 63% frá árinu 1990. Á sama tíma og lifrarbólgufaraldur geisar í flestum löndum heims eru Íslendingar í allt annarri og betri stöðu. Ástæðuna má rekja til þess að lyfjafyrirtækið Gilead hefur gefið öllum Íslendingum, sem smitaðir eru af lifrarbólgu C-veirunni, lyf að verðmæti um 10 milljarða króna. Á móti leggur SÁÁ fram gagnagrunn með um 900 lifrarbólgu C-smitaða einstaklinga, sem er allur þorri þeirra tilfella af lifrarbólgu C sem greinst hefur hér á landi. Á Sjúkrahúsinu Vogi hefur frá árinu 1989 verið skimað fyrir lifrarbólgu C hjá öllum innrituðum sjúklingum sem hafa sprautað sig með vímuefnum í æð. Skimunarþjónustan hefur í meira en tvo áratugi verið rekin fyrir eigin reikning SÁÁ og kostuð með sjálfsaflafé samtakanna, þar á meðal greining blóðsýna á rannsóknarstofu Landspítalans. Það er einsdæmi í heiminum að næstum allir smitaðir einstaklingar í heilu samfélagi hafi fengið skimun og jafnnákvæma greiningu og raunin er hér. Lyfjafyrirtækið sér í þessari aðstöðu fram á ómetanlega auglýsingu fyrir virkni og gæði lyfsins ef tekst að uppræta smitið hjá heilli þjóð.Ungmenni á Vogi Í gegnum tíðina er það einkum tvennt sem SÁÁ hefur verið gagnrýnt fyrir. Endurinnlagnir veikustu sjúklinganna er annað og meðferðarþjónusta fyrir ungmenni er hitt. Sem betur fer hafa augu flestra opnast fyrir nauðsyn skaðaminnkunarþjónustu fyrir veikustu áfengis- og vímuefnasjúklingana á meðan meðferðarþjónusta fyrir ungmenni er enn litin hornauga af sumum. Í nýjasta tölublaði Læknablaðsins kemur fram í ritstjórnargrein að á árunum 1996-2015 leituðu 2.853 einstaklingar sem voru 19 ára eða yngri sér meðferðar hjá SÁÁ í fyrsta sinn. Úr þessum hópi hafa 678 einstaklingar sprautað vímuefnum í æð og 237 hafa fengið lifrarbólgu C. Nú þegar hefur komið í ljós að a.m.k. 168 þessara einstaklinga þurfa áðurnefnda lyfjameðferð. Allar líkur eru á því að SÁÁ takist að kalla inn þessa ungu einstaklinga og létta af þeim þessu áfalli og þunga hlassi með lyfjagjöfinni. Áhugahvöt unglinga til að breyta vímuefnaneyslunni er oft lítil til að byrja með og því er meginmarkmið meðferðar SÁÁ fyrir þennan unga sjúklingahóp að fleyta honum í gegnum slysa- og sýkingahættur þar til nægur samstarfsvilji skapast til markvissrar meðferðar. Ungmenni fá hvergi annars staðar álíka þjónustu hér á landi. Gætum að því að ekkert heilbrigðisvandamál er jafnalgengt og hættulegt fyrir unglinga og notkun vímuefna. Gleðjumst yfir því að okkur hefur gengið þokkalega vel í glímunni við þennan flókna heilbrigðisvanda og að ástandið hér er betra en víðast annars staðar. Höldum samt vöku okkar því þótt vímuefnavandi ungmenna sérstaklega virðist hafa minnkað síðustu ár er ekkert fast í hendi þegar kemur að unga fólkinu okkar. Það er stutt á milli hláturs og gráts.Þessi grein birtist upphaflega í Fréttablaðinu.
Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar
Skoðun Náttúrubarnið Katrín Jakobsdóttir Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Sigríður Gísladóttir skrifar