Samstaða – um hvað? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar 14. apríl 2016 07:00 Í Fréttablaðinu 7. apríl birtir Ögmundur Jónasson svar við grein frá mér tveimur dögum fyrr. Honum finnst sér greinilega misboðið. Hvor okkar talar niður til hins, læt ég liggja milli hluta. Ég játa að mér var óþarflega mikið niðri fyrir við skrifin, sem kannski stafar af því að ég hafði trú á Ögmundi og studdi hann um árabil. Grein minni var ekki ætlað að fella dóm um persónuleg embættisverk Ögmundar heldur vísa til stefnu og áhrifa þeirrar ríkisstjórnar sem hann var lykilmaður í. Auðvitað hefur Ögmundur gert margt gott og þarft sem of langt væri að tíunda en það losar hann ekki undan ábyrgð á stefnu fyrrnefndrar ríkisstjórnar og orð hans verða eðlilega skilin í ljósi hennar að óbreyttu.Áhrif síðustu ríkisstjórnar Ögmundur kallar eftir því að ríkisstjórn síðasta kjörtímabils njóti sannmælis. Það þýðir varla eingöngu að bera skuli í bætifláka fyrir hana. Það er fyrst og fremst mikilvægt að meta erindi hennar og áhrif í heild. Með því að einkavæða bankana aftur og færa þá í hendur auðmönnum var í raun öllum leiðum lokað til neinna umbóta. Þegar bankarnir soga til sín öll verðmæti sem þeir koma höndum yfir út úr raunhagkerfinu verður lítið eftir til velferðar og annarra þarfa samfélagsins. Þess vegna fylgdi því blóðugur niðurskurður til velferðar. Um leið fengu bankarnir frítt spil til að reka þúsundir fátækra fjölskyldna út á gaddinn, sem ýmist hafa flúið land eða sligast nú undir hækkandi húsaleigu. „Eigendur“ tryggingafélaga sem fengu styrki frá ríkinu í stað þess að vera þjóðnýtt, eru nú aftur farnir að taka sér háar arðgreiðslur. Þetta er ekki „eitthvað sem misfórst“. Þetta var kjarni stjórnarstefnunnar og almennir flokksmenn fengu engin tækifæri til að hafa áhrif á hana. Þannig var búið í haginn fyrir íhaldsstjórnina og vaxandi ójöfnuð sem enn heldur áfram. Enn fremur hafði þessi stjórn þau áhrif að ýta undir ranghugmyndir um vinstristefnu. Af hverju ætti Ögmundur ekki að svara fyrir þetta mikla tjón til að reyna að vinda ofan af því? Það er nefnilega hárrétt hjá Ögmundi að undanfarna áratugi hefur fjarað mjög undan vinstrihreyfingunni undir áhrifum frá svokallaðri frjálshyggju. Ein ástæða þess er sú að vinstrihreyfingin hefur haft of marga leiðtoga sem tala í gátum eða segja eitt og gera annað án samráðs við eigin flokksfólk og stuðningsmenn. Þannig hafa orðið vonbrigði, upplausn og óvissa um hvað vinstristefnan felur í sér í raun og veru. Út úr því koma m.a. flokkar með „alls konar“. En hættan á fasisma lúrir einnig á næsta leiti.Hvað stendur á fánanum? Það er því ekki óeðlilegt þó spurt sé hvað stendur á félagshyggjufánanum sem Ögmundur vill draga að húni? Verður það um meiri betlipeninga frá fjármálaauðvaldinu, eða baráttu gegn arðráni og fyrir aukinni félagsvæðingu frá grunni? Stjórnmál eru ekki einkamál flokka og einstaklinga. Samstaða er þar lykilatriði. Til að hún skapist verður að vera samtal og skýrt hvað átt er við. Ef Ögmundi er alvara með að stuðla að slíku er skynsamlegt að bregðast líka við því sem aðrir segja, hvort sem þeir eru sérstakir handhafar sannleikans. Þó að honum finnist það kokhreysti sem jaðrar við aðhlátursefni þá hafa flestar hugmyndir um pólitíska endurreisn vinstrihreyfingarinnar komið fram í stefnu og sjónarmiðum Alþýðufylkingarinnar undanfarin ár. Að sniðganga þau sjónarmið dregur úr líkum á samstöðu.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson Skoðun Skoðun Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál og sýna þolinmæði Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Að rækta garðinn sinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Dánaraðstoð og siðareglur lækna Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Vörður á veginum framundan Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Umferðarreglur og öryggi fyrir Hjólað í vinnuna Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Í Fréttablaðinu 7. apríl birtir Ögmundur Jónasson svar við grein frá mér tveimur dögum fyrr. Honum finnst sér greinilega misboðið. Hvor okkar talar niður til hins, læt ég liggja milli hluta. Ég játa að mér var óþarflega mikið niðri fyrir við skrifin, sem kannski stafar af því að ég hafði trú á Ögmundi og studdi hann um árabil. Grein minni var ekki ætlað að fella dóm um persónuleg embættisverk Ögmundar heldur vísa til stefnu og áhrifa þeirrar ríkisstjórnar sem hann var lykilmaður í. Auðvitað hefur Ögmundur gert margt gott og þarft sem of langt væri að tíunda en það losar hann ekki undan ábyrgð á stefnu fyrrnefndrar ríkisstjórnar og orð hans verða eðlilega skilin í ljósi hennar að óbreyttu.Áhrif síðustu ríkisstjórnar Ögmundur kallar eftir því að ríkisstjórn síðasta kjörtímabils njóti sannmælis. Það þýðir varla eingöngu að bera skuli í bætifláka fyrir hana. Það er fyrst og fremst mikilvægt að meta erindi hennar og áhrif í heild. Með því að einkavæða bankana aftur og færa þá í hendur auðmönnum var í raun öllum leiðum lokað til neinna umbóta. Þegar bankarnir soga til sín öll verðmæti sem þeir koma höndum yfir út úr raunhagkerfinu verður lítið eftir til velferðar og annarra þarfa samfélagsins. Þess vegna fylgdi því blóðugur niðurskurður til velferðar. Um leið fengu bankarnir frítt spil til að reka þúsundir fátækra fjölskyldna út á gaddinn, sem ýmist hafa flúið land eða sligast nú undir hækkandi húsaleigu. „Eigendur“ tryggingafélaga sem fengu styrki frá ríkinu í stað þess að vera þjóðnýtt, eru nú aftur farnir að taka sér háar arðgreiðslur. Þetta er ekki „eitthvað sem misfórst“. Þetta var kjarni stjórnarstefnunnar og almennir flokksmenn fengu engin tækifæri til að hafa áhrif á hana. Þannig var búið í haginn fyrir íhaldsstjórnina og vaxandi ójöfnuð sem enn heldur áfram. Enn fremur hafði þessi stjórn þau áhrif að ýta undir ranghugmyndir um vinstristefnu. Af hverju ætti Ögmundur ekki að svara fyrir þetta mikla tjón til að reyna að vinda ofan af því? Það er nefnilega hárrétt hjá Ögmundi að undanfarna áratugi hefur fjarað mjög undan vinstrihreyfingunni undir áhrifum frá svokallaðri frjálshyggju. Ein ástæða þess er sú að vinstrihreyfingin hefur haft of marga leiðtoga sem tala í gátum eða segja eitt og gera annað án samráðs við eigin flokksfólk og stuðningsmenn. Þannig hafa orðið vonbrigði, upplausn og óvissa um hvað vinstristefnan felur í sér í raun og veru. Út úr því koma m.a. flokkar með „alls konar“. En hættan á fasisma lúrir einnig á næsta leiti.Hvað stendur á fánanum? Það er því ekki óeðlilegt þó spurt sé hvað stendur á félagshyggjufánanum sem Ögmundur vill draga að húni? Verður það um meiri betlipeninga frá fjármálaauðvaldinu, eða baráttu gegn arðráni og fyrir aukinni félagsvæðingu frá grunni? Stjórnmál eru ekki einkamál flokka og einstaklinga. Samstaða er þar lykilatriði. Til að hún skapist verður að vera samtal og skýrt hvað átt er við. Ef Ögmundi er alvara með að stuðla að slíku er skynsamlegt að bregðast líka við því sem aðrir segja, hvort sem þeir eru sérstakir handhafar sannleikans. Þó að honum finnist það kokhreysti sem jaðrar við aðhlátursefni þá hafa flestar hugmyndir um pólitíska endurreisn vinstrihreyfingarinnar komið fram í stefnu og sjónarmiðum Alþýðufylkingarinnar undanfarin ár. Að sniðganga þau sjónarmið dregur úr líkum á samstöðu.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar