„Ég var alltaf að vona að þetta væri bara einhver misskilningur“ Samúel Karl Ólason skrifar 2. nóvember 2016 20:34 Hvernig tökumst við á við erfitt útkall og hver eru áhrif einstakra og uppsafnaðra atburða á einstaklinga sem sinna bráðaþjónustu á Íslandi? Á Íslandi starfa tæplega eitt þúsund slökkviliðs- og sjúkraflutningamenn í hluta- eða fullu starfi. Um 4.200 einstaklingar eru skráðir á útkallslista hjá Slysavarnafélaginu Landsbjörg og þá eru ótaldir allir þeir lögreglumenn, starfsmenn Landhelgisgæslunnar og heilbrigðisstéttarinnar sem sinna bráðaþjónustu á Íslandi. Viðbragðsaðilar á Íslandi hafa þá sérstöðu miðað við nágrannalöndin að mannfæðin og nálægðin við samborgara sína er meiri hér en gengur og gerist. Viðbragðsaðilar á Íslandi halda nú ráðstefnu þar sem sérfræðingur í sálrænum stuðningi mikilvægi þess að hlúa að þeim sem vinna á þessum vettvangi. Fjallað var um málið í kvöldfréttum Stöðvar 2 og nánar að fréttum loknum. Útköll eru ekki einungis talin erfið vegna líkamlegs erfiðis sem menn þurfa að vinna við við björgunarstörf, heldur getur til að mynda veður og aðstæður skipt miklu máli. Sálræn aðstoð er því mikilvæg fyrir þennan hóp til þess að vinna úr útköllum.Reyndi verulega á Þann fimmta ágúst 2013 fékk Slökkvilið Akureyrar, ásamt öðrum viðbragðsaðilum, útkall þar sem reyndi verulega á líkamlegt en ekki síður andlegt þol þeirra sem fóru á vettvang. Þá brotlenti flugvél Mýflugs á kvartmílubrautinni á Akureyri. Dagurinn byrjaði sem venjulegur dagur hjá slökkviliðsmönnum. Hluti af starfi þeirra hverju sinni er að manna sjúkraflugvél Mýflugs, en áhöfnin er mönnuð flugstjóra, flugmanni og einum sjúkraflutningamanni. Pétur Róbert Tryggvason, slökkviliðs og sjúkraflutningamaður, var skráður í áhöfn sjúkravélarinnar þennan dag. „Hérna heima þvoðum við gólfið alltaf á laugardögum og síðan vorum við bara hérna inni. Ég man ekki hvað við vorum að gera, eitthvað rólegt bara,“ segir Helgi Schiöth, aðstoðarvarðstjóri Slökkviliðs Akureyrar. „Þá var bara útkall og það var sagt flugslys.“ Miðað við fyrstu fregnir af vettvangi bjuggust slökkviliðsmenn við því að farþegaflugvél hefði brotlent og undirbjuggu sig fyrir það. Þegar þeir komu á vettvang könnuðust þeir þó við brakið. Helgi segir að honum hafi strax dottið í hug að það væru ekki allir lifandi á svæðinu. Ljóst var að viðbragðsaðilar sem sendir voru þurftu að takast á við gífurlega erfiðan vettvang. Þeir þurftu að tryggja eigið öryggi á staðnum og sömuleiðis tryggja öryggi þeirra sem á svæðinu voru. Þennan sama dag var spyrnukeppni á kvartmílubrautinni og því margir áhorfendur á svæðinu. Jafnframt þurfti að vernda vettvanginn vegna rannsóknarhagsmuna. „Það fyrsta sem maður sér er að það eru allir að vinna og maður fer inn í eitthvað flæði, einhvern sérstakan gír við að reyna að vinna vinnuna sína,“ segir Magnús Smári Smárason. „Það er eitt af því sem situr eftir. Hvað menn unnu og gerðu það sem þurfti að gera.“Óstarfhæfir að verki loknu Þegar starfi slökkviliðsmanna á vettvangi var lokið voru þeir óstarfhæfir sem vakt á slökkviliði. Magnús segir þetta hafa verið gífurlegt högg fyrir slökkviliðsmennina. Landssamband slökkviliðs- og sjúkraflutningamanna, Sálfræðingarnir á Lynghálsi og fleiri viðbragðsaðilar, standa að áðurnefndri ráðstefnu sem fer nú fram. Einn helsti sérfræðingur heimsins í uppbyggingu á sálrænum stuðningi heldur fyrirlestur á ráðstefnunni, en mörg mannúðarsamtök um heim allan vinna eftir fimm grundvallarmarkmiðum hans. „Sálfræðilegur stuðningur sem fólk fær er oft á tíðum það sem kemur fólki í gegnum krísur. Á hinn veginn er fólk sem skortir stuðningsaðila og þau eru líklegust til að eiga í erfiðleikum með að takast á við krísur. Þau verða jafnvel þunglynd, þróa með sér alkóhólisma og fremja jafnvel sjálfsmorð,“ segir Stevan Hobfall, sérfræðingur í sálrænum stuðningi. Fréttir af flugi Mest lesið Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Innlent Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Innlent Búnaður Al Jazeera gerður upptækur og miðillinn í bann Erlent Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Til vandræða á hóteli og réðst svo á mann við Hlemm Innlent Karlar líklegri að ljúga á kostnað annarra Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Innlent „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent Fleiri fréttir Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Áslaug Arna mjólkar vel í fjósinu á Hvanneyri Líklega fundað fram eftir kvöldi Til vandræða á hóteli og réðst svo á mann við Hlemm Lífshættuleg meðhöndlun barna á vöggustofum og þrír eftir í bakgarðshlaupi Karlar líklegri að ljúga á kostnað annarra Hafi orðið fyrir þrýstingi úr ólíkum áttum „Ódýrt“ að gera samningana tortryggilega Leikskólar Árborgar verða lokaðir á milli jóla- og nýárs Völd óskast: Forseti allra kynslóða? Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Orku- og samgöngumál efst á lista nýs sveitarfélags Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Tíðindi í kjaradeilu flugvallarstarfsmanna og bein útsending úr Bakgarðshlaupinu Frestun verkfalla kemur til greina „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Sjá meira
Hvernig tökumst við á við erfitt útkall og hver eru áhrif einstakra og uppsafnaðra atburða á einstaklinga sem sinna bráðaþjónustu á Íslandi? Á Íslandi starfa tæplega eitt þúsund slökkviliðs- og sjúkraflutningamenn í hluta- eða fullu starfi. Um 4.200 einstaklingar eru skráðir á útkallslista hjá Slysavarnafélaginu Landsbjörg og þá eru ótaldir allir þeir lögreglumenn, starfsmenn Landhelgisgæslunnar og heilbrigðisstéttarinnar sem sinna bráðaþjónustu á Íslandi. Viðbragðsaðilar á Íslandi hafa þá sérstöðu miðað við nágrannalöndin að mannfæðin og nálægðin við samborgara sína er meiri hér en gengur og gerist. Viðbragðsaðilar á Íslandi halda nú ráðstefnu þar sem sérfræðingur í sálrænum stuðningi mikilvægi þess að hlúa að þeim sem vinna á þessum vettvangi. Fjallað var um málið í kvöldfréttum Stöðvar 2 og nánar að fréttum loknum. Útköll eru ekki einungis talin erfið vegna líkamlegs erfiðis sem menn þurfa að vinna við við björgunarstörf, heldur getur til að mynda veður og aðstæður skipt miklu máli. Sálræn aðstoð er því mikilvæg fyrir þennan hóp til þess að vinna úr útköllum.Reyndi verulega á Þann fimmta ágúst 2013 fékk Slökkvilið Akureyrar, ásamt öðrum viðbragðsaðilum, útkall þar sem reyndi verulega á líkamlegt en ekki síður andlegt þol þeirra sem fóru á vettvang. Þá brotlenti flugvél Mýflugs á kvartmílubrautinni á Akureyri. Dagurinn byrjaði sem venjulegur dagur hjá slökkviliðsmönnum. Hluti af starfi þeirra hverju sinni er að manna sjúkraflugvél Mýflugs, en áhöfnin er mönnuð flugstjóra, flugmanni og einum sjúkraflutningamanni. Pétur Róbert Tryggvason, slökkviliðs og sjúkraflutningamaður, var skráður í áhöfn sjúkravélarinnar þennan dag. „Hérna heima þvoðum við gólfið alltaf á laugardögum og síðan vorum við bara hérna inni. Ég man ekki hvað við vorum að gera, eitthvað rólegt bara,“ segir Helgi Schiöth, aðstoðarvarðstjóri Slökkviliðs Akureyrar. „Þá var bara útkall og það var sagt flugslys.“ Miðað við fyrstu fregnir af vettvangi bjuggust slökkviliðsmenn við því að farþegaflugvél hefði brotlent og undirbjuggu sig fyrir það. Þegar þeir komu á vettvang könnuðust þeir þó við brakið. Helgi segir að honum hafi strax dottið í hug að það væru ekki allir lifandi á svæðinu. Ljóst var að viðbragðsaðilar sem sendir voru þurftu að takast á við gífurlega erfiðan vettvang. Þeir þurftu að tryggja eigið öryggi á staðnum og sömuleiðis tryggja öryggi þeirra sem á svæðinu voru. Þennan sama dag var spyrnukeppni á kvartmílubrautinni og því margir áhorfendur á svæðinu. Jafnframt þurfti að vernda vettvanginn vegna rannsóknarhagsmuna. „Það fyrsta sem maður sér er að það eru allir að vinna og maður fer inn í eitthvað flæði, einhvern sérstakan gír við að reyna að vinna vinnuna sína,“ segir Magnús Smári Smárason. „Það er eitt af því sem situr eftir. Hvað menn unnu og gerðu það sem þurfti að gera.“Óstarfhæfir að verki loknu Þegar starfi slökkviliðsmanna á vettvangi var lokið voru þeir óstarfhæfir sem vakt á slökkviliði. Magnús segir þetta hafa verið gífurlegt högg fyrir slökkviliðsmennina. Landssamband slökkviliðs- og sjúkraflutningamanna, Sálfræðingarnir á Lynghálsi og fleiri viðbragðsaðilar, standa að áðurnefndri ráðstefnu sem fer nú fram. Einn helsti sérfræðingur heimsins í uppbyggingu á sálrænum stuðningi heldur fyrirlestur á ráðstefnunni, en mörg mannúðarsamtök um heim allan vinna eftir fimm grundvallarmarkmiðum hans. „Sálfræðilegur stuðningur sem fólk fær er oft á tíðum það sem kemur fólki í gegnum krísur. Á hinn veginn er fólk sem skortir stuðningsaðila og þau eru líklegust til að eiga í erfiðleikum með að takast á við krísur. Þau verða jafnvel þunglynd, þróa með sér alkóhólisma og fremja jafnvel sjálfsmorð,“ segir Stevan Hobfall, sérfræðingur í sálrænum stuðningi.
Fréttir af flugi Mest lesið Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Innlent Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Innlent Búnaður Al Jazeera gerður upptækur og miðillinn í bann Erlent Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Til vandræða á hóteli og réðst svo á mann við Hlemm Innlent Karlar líklegri að ljúga á kostnað annarra Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Innlent „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent Fleiri fréttir Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Áslaug Arna mjólkar vel í fjósinu á Hvanneyri Líklega fundað fram eftir kvöldi Til vandræða á hóteli og réðst svo á mann við Hlemm Lífshættuleg meðhöndlun barna á vöggustofum og þrír eftir í bakgarðshlaupi Karlar líklegri að ljúga á kostnað annarra Hafi orðið fyrir þrýstingi úr ólíkum áttum „Ódýrt“ að gera samningana tortryggilega Leikskólar Árborgar verða lokaðir á milli jóla- og nýárs Völd óskast: Forseti allra kynslóða? Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Orku- og samgöngumál efst á lista nýs sveitarfélags Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Tíðindi í kjaradeilu flugvallarstarfsmanna og bein útsending úr Bakgarðshlaupinu Frestun verkfalla kemur til greina „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Sjá meira