600 manns þáðu mataraðstoð: „Aldrei séð svona sprengju áður“ Rósa Ólöf Ólafíudóttir skrifar 24. apríl 2015 14:36 Mæðrastyrksnefnd á sér langa og merkilega sögu í íslensku samfélagi og ber að þakka framlag hennar til góðgerðarmála en er ekki kominn tími til að nefndin nútímavæðist í störfum sínum svo þeir sem aðstæðna sinna vegna neyðast til að leita á náðir hennar fái að halda mannlegri reisn? Það er vissulega göfugt og gott framtak að veita 600 manns mataraðstoð. En hvað er þá að? Til að greina vandann sem við mér blasti er nauðsynlegt að vísa í texta þessarar fréttar en þar segir:„Löng biðröð myndaðist fyrir utan húsnæði Mæðrastyrksnefndar rétt eftir klukkan tólf í dag og náði hún langt út á götu fram eftir degi […] Hún segir úthlutunina hafa gengið afar vel fyrir sig. Fólk hafi verið einstaklega tillitsamt og þolinmótt þrátt fyrir langa bið. Þá hafi verið nóg til fyrir alla og því engum vísað frá. Það var mikið af nýju fólki en líka þeir sem komið hafa áður. Þetta var allt mjög þægilegt fólk og kurteist og allt gekk mjög vel, enda gott veður“. Ég sé ýmsa annmarka bæði á þessum orðum og þeirri aðferðarfræði sem beitt var við matarúthlutunina. Fyrst er að nefna þá staðreynd að fólki var gert að standa í biðröð á almannafæri, að öllum ásjáandi til að þiggja mat frá góðgerðarstofnun. Er það ekki næg byrði að axla að eiga ekki fyrir nauðsynjum og þurfa að leita á náðir annarra? Þarf að sýna fólki sem glímir við slíkan vanda, slíka óvirðingu í ofanálag? Annað er umsögnin um það fólk sem beið þannig eftir náðarbjörginni. Forsvarsmaður Mæðrastyrksnefndar tilgreinir sérstaklega að framkoma manna í röðinni hafi einkennst af kurteisi og þolinmæði eins og sú framkoma hafi komið viðkomandi viðmælanda á óvart. Siðfræðilegar spurningar hafa vaknað af nauðsyn vegna skilyrða og þarfa mannlegs þjóðfélags en einnig af þörf einstaklingsins til að ná áttum í lífinu. Þær siðfræðilegu spurningar sem leituðu á mig í kjölfar lesturs þessarar fréttar snúast um mannhelgi einstaklingsins og þjóðfélagslegt réttlæti. Í mínum huga brjóta bæði ofangreind ummæli og aðferðarfræðin við aðstoð Mæðrastyrksnefndar, á mannhelgi þessa hóps. Hugtakið mannhelgi á rætur sínar að rekja til þeirrar hugmyndar að allar manneskjur hafi sama gildi og að þeim beri sams konar virðing. Þessi hugmynd liggur til grundvallar allri siðfræði. Mannhelgisregluna má skilja sem vörn fyrir manneskjuna og virðingu hennar. Í henni er kveðið á um að maðurinn hafi gildi í sjálfum sér. Að hver maður hafi einstakt gildi, óháð ytri þáttum. Í kristinn hefð er þessi hugmynd orðuð svo að allar manneskjur séu jafngildar vegna þess að maðurinn sé skapaður eftir Guðs mynd. Hvað varðar þjóðfélagslegt réttlæti er mér er fullljóst að það þjóðfélagsmein sem ofangreind frétt flettir ofan af, verður ekki rakið til Mæðrastyrksnefndar. Það má rekja til þeirrar staðreyndar að hluti Íslendinga býr við kjör sem ekki eru mannsæmandi. Orsakir þess má rekja til misskiptingar auðs í annars ríku þjóðfélagi og sýndi sig glöggt þegar stjórnarmenn stórfyrirtækja hækkuðu blygðunarlaust ofurkjör sín en neita starfsmönnum sínum um þau lágmarkslaun sem nauðsynleg eru til framfærslu. Það er ekki Mæðrastyrksnefnd sem neyðir fólk til að þiggja aðstoð hennar, heldur ríkisstjórn sem hlúir að efnahagslegu ranglæti í íslensku samfélagi og gerir þannig menn að þurfalingum. Ég setti í upphafi greinarinnar fram spurningu um aðferðarfræði Mæðrastyrksnefndar við matarúthlutun, þetta er ekki ný spurning en í ljósi ofangreindrar fréttar vil ég enn á ný undirstrika hana.HeimildirBexell, G. og Grenholm, C. Siðfræði af sjónarhóli Guðfræði og Heimspeki. Reykjavík: Skálholtsútgáfan og Siðfræðistofnun, 1997, bls. 18.Sólveig Anna Bóasdóttir. Ást, kynlíf og hjónaband. Reykjavík: Salka, 2008, bls.59 Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Mæðrastyrksnefnd á sér langa og merkilega sögu í íslensku samfélagi og ber að þakka framlag hennar til góðgerðarmála en er ekki kominn tími til að nefndin nútímavæðist í störfum sínum svo þeir sem aðstæðna sinna vegna neyðast til að leita á náðir hennar fái að halda mannlegri reisn? Það er vissulega göfugt og gott framtak að veita 600 manns mataraðstoð. En hvað er þá að? Til að greina vandann sem við mér blasti er nauðsynlegt að vísa í texta þessarar fréttar en þar segir:„Löng biðröð myndaðist fyrir utan húsnæði Mæðrastyrksnefndar rétt eftir klukkan tólf í dag og náði hún langt út á götu fram eftir degi […] Hún segir úthlutunina hafa gengið afar vel fyrir sig. Fólk hafi verið einstaklega tillitsamt og þolinmótt þrátt fyrir langa bið. Þá hafi verið nóg til fyrir alla og því engum vísað frá. Það var mikið af nýju fólki en líka þeir sem komið hafa áður. Þetta var allt mjög þægilegt fólk og kurteist og allt gekk mjög vel, enda gott veður“. Ég sé ýmsa annmarka bæði á þessum orðum og þeirri aðferðarfræði sem beitt var við matarúthlutunina. Fyrst er að nefna þá staðreynd að fólki var gert að standa í biðröð á almannafæri, að öllum ásjáandi til að þiggja mat frá góðgerðarstofnun. Er það ekki næg byrði að axla að eiga ekki fyrir nauðsynjum og þurfa að leita á náðir annarra? Þarf að sýna fólki sem glímir við slíkan vanda, slíka óvirðingu í ofanálag? Annað er umsögnin um það fólk sem beið þannig eftir náðarbjörginni. Forsvarsmaður Mæðrastyrksnefndar tilgreinir sérstaklega að framkoma manna í röðinni hafi einkennst af kurteisi og þolinmæði eins og sú framkoma hafi komið viðkomandi viðmælanda á óvart. Siðfræðilegar spurningar hafa vaknað af nauðsyn vegna skilyrða og þarfa mannlegs þjóðfélags en einnig af þörf einstaklingsins til að ná áttum í lífinu. Þær siðfræðilegu spurningar sem leituðu á mig í kjölfar lesturs þessarar fréttar snúast um mannhelgi einstaklingsins og þjóðfélagslegt réttlæti. Í mínum huga brjóta bæði ofangreind ummæli og aðferðarfræðin við aðstoð Mæðrastyrksnefndar, á mannhelgi þessa hóps. Hugtakið mannhelgi á rætur sínar að rekja til þeirrar hugmyndar að allar manneskjur hafi sama gildi og að þeim beri sams konar virðing. Þessi hugmynd liggur til grundvallar allri siðfræði. Mannhelgisregluna má skilja sem vörn fyrir manneskjuna og virðingu hennar. Í henni er kveðið á um að maðurinn hafi gildi í sjálfum sér. Að hver maður hafi einstakt gildi, óháð ytri þáttum. Í kristinn hefð er þessi hugmynd orðuð svo að allar manneskjur séu jafngildar vegna þess að maðurinn sé skapaður eftir Guðs mynd. Hvað varðar þjóðfélagslegt réttlæti er mér er fullljóst að það þjóðfélagsmein sem ofangreind frétt flettir ofan af, verður ekki rakið til Mæðrastyrksnefndar. Það má rekja til þeirrar staðreyndar að hluti Íslendinga býr við kjör sem ekki eru mannsæmandi. Orsakir þess má rekja til misskiptingar auðs í annars ríku þjóðfélagi og sýndi sig glöggt þegar stjórnarmenn stórfyrirtækja hækkuðu blygðunarlaust ofurkjör sín en neita starfsmönnum sínum um þau lágmarkslaun sem nauðsynleg eru til framfærslu. Það er ekki Mæðrastyrksnefnd sem neyðir fólk til að þiggja aðstoð hennar, heldur ríkisstjórn sem hlúir að efnahagslegu ranglæti í íslensku samfélagi og gerir þannig menn að þurfalingum. Ég setti í upphafi greinarinnar fram spurningu um aðferðarfræði Mæðrastyrksnefndar við matarúthlutun, þetta er ekki ný spurning en í ljósi ofangreindrar fréttar vil ég enn á ný undirstrika hana.HeimildirBexell, G. og Grenholm, C. Siðfræði af sjónarhóli Guðfræði og Heimspeki. Reykjavík: Skálholtsútgáfan og Siðfræðistofnun, 1997, bls. 18.Sólveig Anna Bóasdóttir. Ást, kynlíf og hjónaband. Reykjavík: Salka, 2008, bls.59
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar