Skoðun

Áskorun til neytenda

Gunnar Geir Pétursson skrifar
Í Fréttablaðinu 20. mars síðastliðinn segir Elín Hirst frá því að Matfugl hafi boðið sér í heimsókn í kjúklingaverksmiðju á Kjalarnesi en áður hafði hún skrifað í sama blað grein sem hét „Áskorun til kjúklingabænda“. Það er jákvætt að heyra að í þessari tilteknu verksmiðju sé aðbúnaður dýranna eins og lög gera ráð fyrir, því það er ekki sjálfgefið, en auðvitað má reikna með að Matfugl hafi skartað sínu fegursta fyrir heimsókn þingmannsins. En jafnvel þótt Matfugl væri með eina fyrirmyndarverksmiðju skiptir það litlu máli fyrir neytandann því kjötinu fylgja ekki upprunamerkingar og því veit neytandinn ekki úr hvaða verksmiðju fuglinn kemur.

Það má reyna að setja sig í spor dýra sem læst eru inni í verksmiðjum alla sína tíð við aðstæður sem eiga ekkert skylt við það náttúrulega umhverfi sem dýr hafa þróast í. Þótt „lýsing sé tempruð eftir því hvaða tími sólarhringsins er“ kemur hún ekki í stað sólarinnar sem dýrin fá aldrei að upplifa á sinni stuttu ævi, nema þá kannski þegar þau eru flutt við gríðarleg þrengsli í sláturhúsið, stundum beinbrotin ef eitthvað er að marka lýsingar nokkurra starfsmanna.

Þótt Elínu þyki „loftskipti góð“ og „aðgengi að mat“ gott, munu þessi dýr aldrei upplifa andvara á sumardegi né heldur munu þau finna lykt af neinu öðru en því sem finna má í verksmiðjunni. Að auki munu þessi dýr aldrei geta valið sér annað en það tilbúna fóður sem þeim er skammtað, sem er valið til þess að hafa vaxtarhraða dýranna (óhugnanlega) mikinn, en kjúklingur nær sláturstærð á aðeins fimm vikum á Íslandi. Ljóst má vera að fáir myndu vilja hafa gæludýr sitt í svipuðu umhverfi.

Alvarlegar athugasemdir

Vel má vera að kjúklingaverksmiðjur hér á landi séu hreinlegri en gengur og gerist í Evrópu. Þrátt fyrir það er að finna alvarlegar athugasemdir dýralækna í hverri einustu starfsskýrslu Matvælastofnunar frá árinu 2008 vegna ástands kjúklinga. Hér fylgja nokkur dæmi: „…áberandi breytingar á fótum vegna bleytu á gólfum í eldishúsum…“, „…fuglarnir voru mjög marðir, fæturnir voru með mikinn dritbruna…“ „…misdjúpra sára vegna dritbruna undir fótum kjúklinga…“, „…illa meðferð fugla við tínslu og í flutningi vegna of mikilla þrengsla…“

Því ber að fagna að loksins er von á íslenskum velferðarkjúklingi. Samkvæmt nýlegum fréttum stefnir sprotafyrirtækið Litla gula hænan á að hefja sölu á velferðarkjúklingi í sumar. Vistvænu kjúklingarnir munu hafa frjálsan aðgang að útisvæði þegar veður leyfir en auk þess hafa meira rými en þeir sem fastir eru í verksmiðjunum. Í flestum stærri búðum er nú þegar hægt að kaupa lífrænan kjúkling, innfluttan frá Danmörku.

Samtökin Velbú, sem beita sér fyrir velferð búfjár, vilja gagnsætt framleiðsluferli dýraafurða. Við hvetjum fleiri bú, verksmiðjur og sláturhús til að opna dyr sínar fyrir almenningi, svo þeir sem vilja geti kynnt sér ferlið sem liggur að baki matnum á diskinum. Við í Velbú þiggjum boð frá framleiðendum sem hafa ekkert að fela.




Skoðun

Sjá meira


×