„Leitin að allsherjarkenningu alheimsins ekki tilgangslaus“ Kjartan Hreinn Njálsson skrifar 20. mars 2014 13:00 Þar sem þessar þyngdarbylgjur eru ekki lengur fræðilega, heldur staðreynd, þá getum við svo gott sem afskrifað allar aðrar hugmyndir um uppruna okkar. VÍSIR/GETTY Þetta er ein mesta uppgötvun vísindasögunnar og breytir landslagi geimvísindanna varanlega. Vísindamenn í Bandaríkjunum hafa fært heiminum innsýn inn í fæðingu alheimsins, sekúndubrotum eftir Miklahvell. Það ætti ekki að koma neinum á óvart að vísindamennirnir við Harvard eru þegar orðaðir við Nóbelsverðlaunin í eðlisfræði. Uppgötvun þeirra markar tímamót í vísindasögunni og það fyrir ýmsar sakir. Það er hægara sagt en gert að átta sig á mikilvægi þessa áfanga, skiljanlega kannski, enda varpar hann ljósi á sjálft upphaf alls. Í stuttu máli felst áfanginn í staðfestingu á að ógnarmiklar þyngdarbylgjur hafi myndast á óðaþensluskeiði Miklahvells. Þetta er afdráttarlaus vísbending um að þessi þennsla hafi átt sér stað og þar með Miklihvellur sjálfur. Alheimurinn er tæplega fjórtán milljarða ára gamall. Það hljómar ótrúlega en uppgötvun vísindamannanna sýnir fram á hvað gerðist tíu trilljón trilljón trilljónustu úr sekúndu eftir Miklahvell.Þyngdarbylgjur vegna óðaþenslu mynda dauft en áberandi undið mynstur í skautun örbylgjukliðsins, elsta ljósi alheimsins og endurómi Miklahvells.VÍSIR/BICEP2„Í raun og veru er hægt að segja — ef þessar mælingar verða staðfestar — að við séum að horfa á sjálfan Miklahvell,“ segir Einar H. Guðmundsson, prófessor í stjarneðlisfræði við Háskóla Íslands. Þar sem þessar þyngdarbylgjur eru ekki lengur fræðilega, heldur staðreynd, þá getum við svo gott sem afskrifað allar aðrar hugmyndir um uppruna okkar. Til dæmis kenninguna um hið mikla hrun þar sem hringrás út- og innöndunar stjórnar þennslu og hjöðnun eða endalokum alheimsins.BICEP2 rannsóknarstöðin á Suðurskautslandinu.VÍSIR/BICEP2En það er einn galli á gjöf Njarðar. Þyngdarbylgjurnar segja okkur ekkert um uppruna alls þess efnis og atóma sem mynda alheiminn. Kenningin um hið mikla hrun sneiddi framhjá slíkum hugmyndum með áherslunni á hringrás alheimsins. Þessi nýja og sögulega uppgötvunin er því fyrst og fremst til þess fallin að vekja enn frekari athygli á stóru spurningunni, hvað var fyrir Miklahvell? „Núna er í fyrsta skipti komin áþreifanleg vísbending um það að þyngdarkrafturinn er skammtaður og að hann sé þar með eins og aðrir frumkraftar náttúrunnar, þá sé þessi gamla leit skammtaþyngdarfræði —svona allsherjarkenningu — ekki tilgangslaus,“ segir Einar. „Það eru líkur á því að hægt sé að sameina þetta allt í eina kenningu.“ „Þetta sýnir kannski betur en nokkuð annað hversu Einstein gamli var framsýnn. Svo að það eru góðir tímar framundan ef að allar þessar mælingar verða staðfestar.“ Mest lesið Blússandi hagvöxtur í Bandaríkjunum Erlent Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Innlent Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Innlent Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Innlent Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Innlent „Krítískur massi af snarbrjáluðu fólki nær yfirhöndinni“ Innlent Íslendingur í gæsluvarðhaldi í Kólumbíu vegna gruns um kynferðisbrot Innlent Ríkissjóður greiðir fyrir flutning hinna látnu til Íslands Innlent Gaf fingurinn á Miklubraut Innlent Falskar netverslanir: Auglýsir rýmingarsölu nokkrum dögum eftir opnun Innlent Fleiri fréttir Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Ýmis ráð til taugatrekktra á Þorláksmessu Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Óvissa um ráðherraskipan og skata fyrir byrjendur Maðurinn fundinn Sigríður Halldórsdóttir nýr ritstjóri Kastljóss Íslendingur í gæsluvarðhaldi í Kólumbíu vegna gruns um kynferðisbrot Forsætisráðuneytið eyddi meiru í almannatengla í fyrra en í ár Inkalla snuð vegna of mikils magns BPA-plastefna Svanhildur Sif heiðruð Falskar netverslanir: Auglýsir rýmingarsölu nokkrum dögum eftir opnun Meðallaun upplýsingafulltrúa hækkuðu hlutfallslega mest Skötuilmurinn leggst yfir landið og Samkeppniseftirlitið ætlar að fylgjast vel með bensínverðinu Áfram auknar líkur á eldgosi Sektaður um hundruð þúsunda fyrir að sparka í hund Stýra fjármálum og mannauðsmálum Þjóðleikhússins Sló mann í höfuðið með glerflösku á ísfirskum skemmtistað Ekið á konu á Langholtsvegi Ríkissjóður greiðir fyrir flutning hinna látnu til Íslands Undrandi á ráðningu ráðgjafa „Krítískur massi af snarbrjáluðu fólki nær yfirhöndinni“ Fjölgun eldri kvenna í Kvennaathvarfi: „Þessar konur bíða ekki“ Ráðist á pilt á heimleið Stytting framhjá Blönduósi ekki á samgönguáætlun Vestmannaeyingar fá að eiga Vestmannaeyjar Hyggst kæra dyraverði Auto til lögreglu „Ótrúlega sorglegt að pabbi sé búinn að vera svona lengi í þessari stöðu“ Höfðu samband við dönsku herstjórnina á Grænlandi Sjá meira
Þetta er ein mesta uppgötvun vísindasögunnar og breytir landslagi geimvísindanna varanlega. Vísindamenn í Bandaríkjunum hafa fært heiminum innsýn inn í fæðingu alheimsins, sekúndubrotum eftir Miklahvell. Það ætti ekki að koma neinum á óvart að vísindamennirnir við Harvard eru þegar orðaðir við Nóbelsverðlaunin í eðlisfræði. Uppgötvun þeirra markar tímamót í vísindasögunni og það fyrir ýmsar sakir. Það er hægara sagt en gert að átta sig á mikilvægi þessa áfanga, skiljanlega kannski, enda varpar hann ljósi á sjálft upphaf alls. Í stuttu máli felst áfanginn í staðfestingu á að ógnarmiklar þyngdarbylgjur hafi myndast á óðaþensluskeiði Miklahvells. Þetta er afdráttarlaus vísbending um að þessi þennsla hafi átt sér stað og þar með Miklihvellur sjálfur. Alheimurinn er tæplega fjórtán milljarða ára gamall. Það hljómar ótrúlega en uppgötvun vísindamannanna sýnir fram á hvað gerðist tíu trilljón trilljón trilljónustu úr sekúndu eftir Miklahvell.Þyngdarbylgjur vegna óðaþenslu mynda dauft en áberandi undið mynstur í skautun örbylgjukliðsins, elsta ljósi alheimsins og endurómi Miklahvells.VÍSIR/BICEP2„Í raun og veru er hægt að segja — ef þessar mælingar verða staðfestar — að við séum að horfa á sjálfan Miklahvell,“ segir Einar H. Guðmundsson, prófessor í stjarneðlisfræði við Háskóla Íslands. Þar sem þessar þyngdarbylgjur eru ekki lengur fræðilega, heldur staðreynd, þá getum við svo gott sem afskrifað allar aðrar hugmyndir um uppruna okkar. Til dæmis kenninguna um hið mikla hrun þar sem hringrás út- og innöndunar stjórnar þennslu og hjöðnun eða endalokum alheimsins.BICEP2 rannsóknarstöðin á Suðurskautslandinu.VÍSIR/BICEP2En það er einn galli á gjöf Njarðar. Þyngdarbylgjurnar segja okkur ekkert um uppruna alls þess efnis og atóma sem mynda alheiminn. Kenningin um hið mikla hrun sneiddi framhjá slíkum hugmyndum með áherslunni á hringrás alheimsins. Þessi nýja og sögulega uppgötvunin er því fyrst og fremst til þess fallin að vekja enn frekari athygli á stóru spurningunni, hvað var fyrir Miklahvell? „Núna er í fyrsta skipti komin áþreifanleg vísbending um það að þyngdarkrafturinn er skammtaður og að hann sé þar með eins og aðrir frumkraftar náttúrunnar, þá sé þessi gamla leit skammtaþyngdarfræði —svona allsherjarkenningu — ekki tilgangslaus,“ segir Einar. „Það eru líkur á því að hægt sé að sameina þetta allt í eina kenningu.“ „Þetta sýnir kannski betur en nokkuð annað hversu Einstein gamli var framsýnn. Svo að það eru góðir tímar framundan ef að allar þessar mælingar verða staðfestar.“
Mest lesið Blússandi hagvöxtur í Bandaríkjunum Erlent Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Innlent Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Innlent Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Innlent Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Innlent „Krítískur massi af snarbrjáluðu fólki nær yfirhöndinni“ Innlent Íslendingur í gæsluvarðhaldi í Kólumbíu vegna gruns um kynferðisbrot Innlent Ríkissjóður greiðir fyrir flutning hinna látnu til Íslands Innlent Gaf fingurinn á Miklubraut Innlent Falskar netverslanir: Auglýsir rýmingarsölu nokkrum dögum eftir opnun Innlent Fleiri fréttir Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Ýmis ráð til taugatrekktra á Þorláksmessu Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Óvissa um ráðherraskipan og skata fyrir byrjendur Maðurinn fundinn Sigríður Halldórsdóttir nýr ritstjóri Kastljóss Íslendingur í gæsluvarðhaldi í Kólumbíu vegna gruns um kynferðisbrot Forsætisráðuneytið eyddi meiru í almannatengla í fyrra en í ár Inkalla snuð vegna of mikils magns BPA-plastefna Svanhildur Sif heiðruð Falskar netverslanir: Auglýsir rýmingarsölu nokkrum dögum eftir opnun Meðallaun upplýsingafulltrúa hækkuðu hlutfallslega mest Skötuilmurinn leggst yfir landið og Samkeppniseftirlitið ætlar að fylgjast vel með bensínverðinu Áfram auknar líkur á eldgosi Sektaður um hundruð þúsunda fyrir að sparka í hund Stýra fjármálum og mannauðsmálum Þjóðleikhússins Sló mann í höfuðið með glerflösku á ísfirskum skemmtistað Ekið á konu á Langholtsvegi Ríkissjóður greiðir fyrir flutning hinna látnu til Íslands Undrandi á ráðningu ráðgjafa „Krítískur massi af snarbrjáluðu fólki nær yfirhöndinni“ Fjölgun eldri kvenna í Kvennaathvarfi: „Þessar konur bíða ekki“ Ráðist á pilt á heimleið Stytting framhjá Blönduósi ekki á samgönguáætlun Vestmannaeyingar fá að eiga Vestmannaeyjar Hyggst kæra dyraverði Auto til lögreglu „Ótrúlega sorglegt að pabbi sé búinn að vera svona lengi í þessari stöðu“ Höfðu samband við dönsku herstjórnina á Grænlandi Sjá meira