Vilja lausnarfé fyrir gögn tölvunotenda Brjánn Jónasson skrifar 30. desember 2013 06:00 Talið er niður á skjám tölva sem smitast af CryptoLocker og aðgangur að gögnunum útilokaður sé lausnargjald ekki greitt. Fréttablaðið/Valli Engin staðfest dæmi eru af Íslendingum sem hafa lent í því að tapa öllum gögnum á tölvum sínum í hendur fjárkúgara á netinu, en miklar líkur á að einhverjar íslenskar tölvur séu meðal þeirra 250 þúsund tölva sem hafa sýkst, að mati sérfræðinga. Tölvuóværan CryptoLocker er nýlegt verkfæri tölvuþrjóta sem dulkóðar öll gögn á tölvum sem sýkjast og meinar notendum þeirra aðgang að gögnunum. Notendurnir fá svo skilaboð þar sem þeim er boðið að dulkóðuninni verði aflétt greiði þeir tölvuþrjótunum lausnargjald. Lausnargjaldið er gjarnan á bilinu 100 til 700 evrur, sem jafngildir 16 til 111 þúsund krónum. „Okkur hafa ekki borist neinar fregnir frá Íslendingum sem hafa fengið CryptoLocker inn á tölvuna sína,“ segir Finnbogi Finnbogason, þjónustustjóri hjá Commtouch, framleiðanda vírusvarnarinnar Lykla-Péturs. Dyggir viðskiptavinir vírusvarnarfyrirtækja, líkt og þeir sem nota sér ókeypis vírusvarnir sem fást í gegnum netið, ættu raunar að vera nokkuð öruggir. Séu vírusvarnarforritin uppfærð ættu þau að finna CryptoLocker-óværuna, fjarlægja hana úr viðhengjum tölvupósta og loka af vefsíður sem dreifa henni. Sérfræðingar í vírusvörnum sem Fréttablaðið ræddi við segja ólíklegt að Íslendingar hafi sloppið við þessa óværu, þó ekki hafi fréttst af henni. Einhverjir kunni að hafa tekið skellinn og tapað gögnunum, en aðrir borgað lausnargjaldið. CryptoLocker-óværan er þróaðra afbrigði af netóværum sem ætlað er að kúga fé út úr fólki, sem hafa verið í gangi árum saman. Flestar hafa átt það sameiginlegt að blekkja notendur til að halda að eitthvað slæmt kynni að gerast borguðu þeir ekki lausnargjaldið. CryptoLocker gengur að því leyti skrefinu lengra, því óværan dulkóðar í raun öll gögn á tölvunni. Eina leiðin til að nálgast gögnin eftir að óværan hefur dulkóðað þau er að fá lykil frá tölvuþrjótunum, án hans glatast gögnin að eilífu. Niðurteljari birtist á tölvuskjánum og því hótað að sé ekki greitt áður en tíminn renni út verði eina lyklinum að dulkóðuðu gögnunum eytt. Sérfræðingar segja alls óvíst að lykillinn komi um hæl þó lausnargjaldið sé greitt, og vara tölvueigendur við að láta undan fjárkúgunum af þessu tagi. Þeir sem lenda í CryptoLocker-óværunni og ætla að borga lausnargjaldið geta greitt tölvuþrjótunum með bitcoin, mynt sem aðeins er til á netinu. Nær ómögulegt er að rekja greiðslur með myntinni.Varnir og fyrirbyggjandi aðgerðirHægt er að verjast því að óværur á borð við CryptoLocker eyði gögnum á tölvum með því að vera með góða og uppfærða vírusvörn. Hægt er að kaupa ýmsar tegundir vírusvarna, eða treysta á ókeypis varnir sem finna má á netinu, til dæmis Avast.Varnir duga þó ekki alltaf, og mikilvægt er að taka reglulega afrit af öllum gögnum á tölvunni. Best er að taka afrit á utanáliggjandi harðan disk. Afrita ætti að reglulega, og gæta þess að hafa ekki harða diskinn í sambandi við tölvuna eftir að afritun lýkur. Þeir sem vilja vera alveg öruggir um að gögn tapist ekki heldur í innbroti eða bruna geta svo geymt harða diskinn utan heimilisins, til dæmis í bankahólfi eða hjá vini.Finna má fleiri góð ráð á vef Póst- og fjarskiptastofnunar, netoryggi.is. Mest lesið Vaktin: Tillagan samþykkt og annarri umræðu um veiðigjöld lokið Innlent „Hann er að eigna sér eitthvað sem hann á ekki“ Innlent Fordæmalaus ákvörðun sem gæti breytt Alþingi til framtíðar Innlent Vændiskaupendur séu oftast fjölskyldufeður á leið til vinnu eða fundar Innlent Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Innlent Velti bílnum við Fjarðarhraun Innlent Hóta að loka svæðinu við Seljalandsfoss Innlent Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Innlent Lögregla rannsakar slys í sundlauginni í Stykkishólmi Innlent Kristrún fái ef til vill að bragða á eigin meðali fyrr en síðar Innlent Fleiri fréttir Árekstur bíls og vespu á Hafnarfjarðarvegi Sögulegur dagur á Alþingi: Lýðræðisákvæði eða kjarnorkusprengja? Varðskipið Þór heldur heim frá Noregi í næstu viku Frumvarpið komið yfir erfiðasta hjallann en gæti átt nóg eftir Einn handtekinn í mansalsrannsókn lögreglunnar Vændiskaupendur séu oftast fjölskyldufeður á leið til vinnu eða fundar Lögregla rannsakar slys í sundlauginni í Stykkishólmi Kristrún fái ef til vill að bragða á eigin meðali fyrr en síðar Hóta að loka svæðinu við Seljalandsfoss „Hann er að eigna sér eitthvað sem hann á ekki“ „Hræðilegar fréttir fyrir lýðræðið á Íslandi“ Fordæmalaus ákvörðun sem gæti breytt Alþingi til framtíðar Dramatík á Alþingi og bílastæðablús hjá World Class Velti bílnum við Fjarðarhraun Flytja hluta starfsemi SAk vegna myglu Sjá ekki fyrir endann á umfangsmikilli rannsókn á fíkniefnaframleiðslu „Þetta er alvarlegur áfellisdómur yfir forsætisráðherra“ Vaktin: Tillagan samþykkt og annarri umræðu um veiðigjöld lokið Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð „Eftir þetta hvassviðri í þinginu í gær heldur lífið áfram“ Tekjur af laxveiði í Borgarfirði eru vel yfir 50% af tekjum landbúnaðar á svæðinu Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Halda áfram að ræða veiðigjöldin Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Draga Dettifoss til Reykjavíkur Sleginn í andlitið með hnúajárni Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Þingfundi frestað: Stjórnarandstaðan lagði fram „aðeins mýkri“ tillögu „Það er þarna sem rússneskir kafbátar fara í gegn“ Hélt á lokuðu umslagi Sjá meira
Engin staðfest dæmi eru af Íslendingum sem hafa lent í því að tapa öllum gögnum á tölvum sínum í hendur fjárkúgara á netinu, en miklar líkur á að einhverjar íslenskar tölvur séu meðal þeirra 250 þúsund tölva sem hafa sýkst, að mati sérfræðinga. Tölvuóværan CryptoLocker er nýlegt verkfæri tölvuþrjóta sem dulkóðar öll gögn á tölvum sem sýkjast og meinar notendum þeirra aðgang að gögnunum. Notendurnir fá svo skilaboð þar sem þeim er boðið að dulkóðuninni verði aflétt greiði þeir tölvuþrjótunum lausnargjald. Lausnargjaldið er gjarnan á bilinu 100 til 700 evrur, sem jafngildir 16 til 111 þúsund krónum. „Okkur hafa ekki borist neinar fregnir frá Íslendingum sem hafa fengið CryptoLocker inn á tölvuna sína,“ segir Finnbogi Finnbogason, þjónustustjóri hjá Commtouch, framleiðanda vírusvarnarinnar Lykla-Péturs. Dyggir viðskiptavinir vírusvarnarfyrirtækja, líkt og þeir sem nota sér ókeypis vírusvarnir sem fást í gegnum netið, ættu raunar að vera nokkuð öruggir. Séu vírusvarnarforritin uppfærð ættu þau að finna CryptoLocker-óværuna, fjarlægja hana úr viðhengjum tölvupósta og loka af vefsíður sem dreifa henni. Sérfræðingar í vírusvörnum sem Fréttablaðið ræddi við segja ólíklegt að Íslendingar hafi sloppið við þessa óværu, þó ekki hafi fréttst af henni. Einhverjir kunni að hafa tekið skellinn og tapað gögnunum, en aðrir borgað lausnargjaldið. CryptoLocker-óværan er þróaðra afbrigði af netóværum sem ætlað er að kúga fé út úr fólki, sem hafa verið í gangi árum saman. Flestar hafa átt það sameiginlegt að blekkja notendur til að halda að eitthvað slæmt kynni að gerast borguðu þeir ekki lausnargjaldið. CryptoLocker gengur að því leyti skrefinu lengra, því óværan dulkóðar í raun öll gögn á tölvunni. Eina leiðin til að nálgast gögnin eftir að óværan hefur dulkóðað þau er að fá lykil frá tölvuþrjótunum, án hans glatast gögnin að eilífu. Niðurteljari birtist á tölvuskjánum og því hótað að sé ekki greitt áður en tíminn renni út verði eina lyklinum að dulkóðuðu gögnunum eytt. Sérfræðingar segja alls óvíst að lykillinn komi um hæl þó lausnargjaldið sé greitt, og vara tölvueigendur við að láta undan fjárkúgunum af þessu tagi. Þeir sem lenda í CryptoLocker-óværunni og ætla að borga lausnargjaldið geta greitt tölvuþrjótunum með bitcoin, mynt sem aðeins er til á netinu. Nær ómögulegt er að rekja greiðslur með myntinni.Varnir og fyrirbyggjandi aðgerðirHægt er að verjast því að óværur á borð við CryptoLocker eyði gögnum á tölvum með því að vera með góða og uppfærða vírusvörn. Hægt er að kaupa ýmsar tegundir vírusvarna, eða treysta á ókeypis varnir sem finna má á netinu, til dæmis Avast.Varnir duga þó ekki alltaf, og mikilvægt er að taka reglulega afrit af öllum gögnum á tölvunni. Best er að taka afrit á utanáliggjandi harðan disk. Afrita ætti að reglulega, og gæta þess að hafa ekki harða diskinn í sambandi við tölvuna eftir að afritun lýkur. Þeir sem vilja vera alveg öruggir um að gögn tapist ekki heldur í innbroti eða bruna geta svo geymt harða diskinn utan heimilisins, til dæmis í bankahólfi eða hjá vini.Finna má fleiri góð ráð á vef Póst- og fjarskiptastofnunar, netoryggi.is.
Mest lesið Vaktin: Tillagan samþykkt og annarri umræðu um veiðigjöld lokið Innlent „Hann er að eigna sér eitthvað sem hann á ekki“ Innlent Fordæmalaus ákvörðun sem gæti breytt Alþingi til framtíðar Innlent Vændiskaupendur séu oftast fjölskyldufeður á leið til vinnu eða fundar Innlent Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Innlent Velti bílnum við Fjarðarhraun Innlent Hóta að loka svæðinu við Seljalandsfoss Innlent Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Innlent Lögregla rannsakar slys í sundlauginni í Stykkishólmi Innlent Kristrún fái ef til vill að bragða á eigin meðali fyrr en síðar Innlent Fleiri fréttir Árekstur bíls og vespu á Hafnarfjarðarvegi Sögulegur dagur á Alþingi: Lýðræðisákvæði eða kjarnorkusprengja? Varðskipið Þór heldur heim frá Noregi í næstu viku Frumvarpið komið yfir erfiðasta hjallann en gæti átt nóg eftir Einn handtekinn í mansalsrannsókn lögreglunnar Vændiskaupendur séu oftast fjölskyldufeður á leið til vinnu eða fundar Lögregla rannsakar slys í sundlauginni í Stykkishólmi Kristrún fái ef til vill að bragða á eigin meðali fyrr en síðar Hóta að loka svæðinu við Seljalandsfoss „Hann er að eigna sér eitthvað sem hann á ekki“ „Hræðilegar fréttir fyrir lýðræðið á Íslandi“ Fordæmalaus ákvörðun sem gæti breytt Alþingi til framtíðar Dramatík á Alþingi og bílastæðablús hjá World Class Velti bílnum við Fjarðarhraun Flytja hluta starfsemi SAk vegna myglu Sjá ekki fyrir endann á umfangsmikilli rannsókn á fíkniefnaframleiðslu „Þetta er alvarlegur áfellisdómur yfir forsætisráðherra“ Vaktin: Tillagan samþykkt og annarri umræðu um veiðigjöld lokið Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð „Eftir þetta hvassviðri í þinginu í gær heldur lífið áfram“ Tekjur af laxveiði í Borgarfirði eru vel yfir 50% af tekjum landbúnaðar á svæðinu Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Halda áfram að ræða veiðigjöldin Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Draga Dettifoss til Reykjavíkur Sleginn í andlitið með hnúajárni Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Þingfundi frestað: Stjórnarandstaðan lagði fram „aðeins mýkri“ tillögu „Það er þarna sem rússneskir kafbátar fara í gegn“ Hélt á lokuðu umslagi Sjá meira