Forvitnilegt rannsóknarefni? Halldór Þorsteinsson skrifar 21. september 2013 06:00 Er náinn skyldleiki indóevrópskra tungumála ekki býsna forvitnilegt rannsóknarefni? Þar sem sá sem þetta ritar hefur kennt þó nokkur erlend tungumál um langt árabil hefur sitthvað vakið athygli hans sem er ákaflega forvitnilegt að benda á og það sérstaklega þeim sem kunna að hafa áhuga á slíku efni. Til að byrja með ætla ég að taka fyrir eitt dæmi og það er enska orðið „ford“. Að gamni mínu hef ég spurt nokkra góða enskumenn að því hvað það merki og hafa allflestir þeirra staðið á gati að undanskildum einum. Oxford merkir t.d. uxavað og það er meira að segja til sögnin „ford a river“, þ.e. að fara yfir á vaði. Vað á þýsku er hins vegar „furt“ samanber Frankfurt, er merkir „Frankavað“. Á dönsku er vað „vadested“. Á frönsku er vað „gué“ og „traverser à gué“ þýðir að fara yfir á vaði. Nú er komin röðin að ítölskunni, en á því fagra máli er það „guado“, og nú kemur rúsínan í pylsuendann, því vað á spænsku er „vado“, en úr því að ég er þegar kominn í svo miklar kennarastellingar sakar ekki að geta þess að „d“ á milli sérhljóða á spænsku er borið fram eins og „ð“ á íslensku. Af tómri forvitni fletti ég svo upp franska orðinu „gué“ í Le Petit Robert (fra-fra orðabók) og þar stendur að það sé dregið af latneska orðinu „vadum“ og þar höfum við það klappað og klárt, þ.e. um uppruna orðsins vað. Nú væri ef til vill ráðlegast fyrir mig að hætta að vaða („wade“ á ensku) elginn að minnsta kosti svona í bili. Hver veit nema ég láti aftur í mér heyra um svipað efni? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Er náinn skyldleiki indóevrópskra tungumála ekki býsna forvitnilegt rannsóknarefni? Þar sem sá sem þetta ritar hefur kennt þó nokkur erlend tungumál um langt árabil hefur sitthvað vakið athygli hans sem er ákaflega forvitnilegt að benda á og það sérstaklega þeim sem kunna að hafa áhuga á slíku efni. Til að byrja með ætla ég að taka fyrir eitt dæmi og það er enska orðið „ford“. Að gamni mínu hef ég spurt nokkra góða enskumenn að því hvað það merki og hafa allflestir þeirra staðið á gati að undanskildum einum. Oxford merkir t.d. uxavað og það er meira að segja til sögnin „ford a river“, þ.e. að fara yfir á vaði. Vað á þýsku er hins vegar „furt“ samanber Frankfurt, er merkir „Frankavað“. Á dönsku er vað „vadested“. Á frönsku er vað „gué“ og „traverser à gué“ þýðir að fara yfir á vaði. Nú er komin röðin að ítölskunni, en á því fagra máli er það „guado“, og nú kemur rúsínan í pylsuendann, því vað á spænsku er „vado“, en úr því að ég er þegar kominn í svo miklar kennarastellingar sakar ekki að geta þess að „d“ á milli sérhljóða á spænsku er borið fram eins og „ð“ á íslensku. Af tómri forvitni fletti ég svo upp franska orðinu „gué“ í Le Petit Robert (fra-fra orðabók) og þar stendur að það sé dregið af latneska orðinu „vadum“ og þar höfum við það klappað og klárt, þ.e. um uppruna orðsins vað. Nú væri ef til vill ráðlegast fyrir mig að hætta að vaða („wade“ á ensku) elginn að minnsta kosti svona í bili. Hver veit nema ég láti aftur í mér heyra um svipað efni?
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun