Nauðsynlegar upplýsingar eða brot á friðhelgi fólks Jóhanna Margrét Einarsdóttir skrifar 4. september 2013 09:00 Stjórnvöld telja nauðsynlegt að safna fjárhagsupplýsingum um almenning. Sumir þingmenn telja hins vegar að það brjóti um of gegn friðhelgi einkalífsins. Forsætisráðherra lagði frumvarpið um Hagstofu Íslands fram á sumarþingi í tengslum við tillögur vegna skuldavanda heimilanna en afgreiðslu þess var frestað þangað til á septemberþinginu og hefur allsherjar- og menntamálanefnd fengið það í breyttri mynd til umfjöllunar. Samkvæmt frumvarpinu verður Hagstofu Íslands veitt tímabundin heimild til að vinna tölfræðiskýrslur og rannsóknir sem eiga að gera kleift að greina skulda-, greiðslu- og eiginfjárstöðu tiltekinna hópa einstaklinga og fyrirtækja og meta áhrif aðgerða stjórnvalda. Í því skyni verður Hagstofunni heimilt að kalla eftir upplýsingum um stöðu lána einstaklinga og lögaðila frá Íbúðalánasjóði, lífeyrissjóðum, Lánasjóði íslenskra námsmanna og öðrum fyrirtækjum og opinberum aðilum sem stunda lánastarfsemi í atvinnuskyni. Ekki má afla gagna lengur aftur í tímann en til 1. janúar 2012. Þó er heimilt að afla upplýsinga um lán sem hafa verið greidd upp eða hafa breyst vegna úrræða í þágu skuldara allt frá 31. desember 2006. Hagstofan á að jafnaði að eyða þeim gögnum sem hún aflar um fjárhagsstöðu einstaklinga einu og hálfu ári eftir fyrstu útgáfu niðurstaðna hvers tímabils og eigi síðar en í árslok 2018. Hörður Helgason, settur forstjóri Persónuverndar, segir að þær breytingar sem gerðar voru á frumvarpi forsætisráðherra í sumar séu fyrst og fremst lagatæknilegar. Kjarninn í þeim athugasemdum sem Persónuvernd gerði í vor standi óhaggaður. Útskýringar skorti í frumvarpinu um hvers vegna þörf sé talin á svo miklum afskiptum af einkalífi fólks. „Við teljum ennþá ástæðu til að gjalda varhug við frumvarpinu þrátt fyrir breytingar sem hafa verið gerðar á því,“ segir Hörður.Helgi Hrafn Gunnarsson, Líneik Anna Sævarsdóttir og Brynjar Níelsson.Helgi Hrafn Gunnarsson, þingmaður Pírata, situr í allsherjar- og menntamálanefnd þingsins. Hann segir að þær breytingar sem gerðar voru á frumvarpinu i sumar hafi ekkert að segja. „Frumvarpið er ófreskja sem brýtur gegn friðhelgi einkalífsins og gegn ákvæðum stjórnarskrárinnar,“ segir hann. Hann segir að upplýsingaöflun af þessu tagi þjóni stjórnvöldum en ekki almenningi í landinu. „Þetta er vandræðamál og það þarf að skoða þetta frumvarp betur og fá frekari upplýsingar um það. Því er ekki að neita að Hagstofufrumvarpið fer frekar öfugt ofan í venjulega sjálfstæðismenn,“ segir Brynjar Níelsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins. „Það er mjög mikilvægt fyrir stjórnvöld að hafa traustar upplýsingar um skuldagreiðslur og eiginfjárstöðu heimilanna í landinu til að geta metið áhrif af aðgerðum stjórnvalda,“ segir Líneik Anna Sævarsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins og fulltrúi í allsherjar- og menntamálanefnd. „Það liggur fyrir að þessar upplýsingar hefur skort og sérstaklega upplýsingar til að skoða hvaða áhrif aðgerðir hafa á mismunandi hópa eftir fjölskyldugerðum og aldri. Þess vegna er nauðsynlegt að koma þessu frumvarpi í gegn.“ Mest lesið Ísland leggur til fólk á rússnesku landamærin Innlent Ók líklega á yfir 120 rétt fyrir slysið Erlent Er Trump að gefast upp á Pútín? Erlent Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Innlent Öllu flugi til og frá næststærstu borg Frakklands aflýst Erlent Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu Innlent „Kannski var þetta prakkarastrik“ Innlent 109 látnir og yfir 160 saknað Erlent „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Innlent Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum Innlent Fleiri fréttir Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Kjarnorkukafbátur í höfn í fyrsta sinn Ísland leggur til fólk á rússnesku landamærin Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Rúmlega 200 ökumenn sektaðir og átta sviptir vegna hraðaksturs Eldri borgarar skemmtu sér í múmínkastalanum Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Handviss um að Sjálfstæðisflokkurinn fái yfir þrjátíu prósent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Skráningargjöld, fylgistap og gettó á Gasa Bæjarráð Voga vill gera ráð fyrir flugvelli í Hvassahrauni Leggur til þjóðaratkvæðagreiðslu um bókun 35 Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Óskar viðbragða ráðherra við löngum afgreiðslutíma Sjá meira
Forsætisráðherra lagði frumvarpið um Hagstofu Íslands fram á sumarþingi í tengslum við tillögur vegna skuldavanda heimilanna en afgreiðslu þess var frestað þangað til á septemberþinginu og hefur allsherjar- og menntamálanefnd fengið það í breyttri mynd til umfjöllunar. Samkvæmt frumvarpinu verður Hagstofu Íslands veitt tímabundin heimild til að vinna tölfræðiskýrslur og rannsóknir sem eiga að gera kleift að greina skulda-, greiðslu- og eiginfjárstöðu tiltekinna hópa einstaklinga og fyrirtækja og meta áhrif aðgerða stjórnvalda. Í því skyni verður Hagstofunni heimilt að kalla eftir upplýsingum um stöðu lána einstaklinga og lögaðila frá Íbúðalánasjóði, lífeyrissjóðum, Lánasjóði íslenskra námsmanna og öðrum fyrirtækjum og opinberum aðilum sem stunda lánastarfsemi í atvinnuskyni. Ekki má afla gagna lengur aftur í tímann en til 1. janúar 2012. Þó er heimilt að afla upplýsinga um lán sem hafa verið greidd upp eða hafa breyst vegna úrræða í þágu skuldara allt frá 31. desember 2006. Hagstofan á að jafnaði að eyða þeim gögnum sem hún aflar um fjárhagsstöðu einstaklinga einu og hálfu ári eftir fyrstu útgáfu niðurstaðna hvers tímabils og eigi síðar en í árslok 2018. Hörður Helgason, settur forstjóri Persónuverndar, segir að þær breytingar sem gerðar voru á frumvarpi forsætisráðherra í sumar séu fyrst og fremst lagatæknilegar. Kjarninn í þeim athugasemdum sem Persónuvernd gerði í vor standi óhaggaður. Útskýringar skorti í frumvarpinu um hvers vegna þörf sé talin á svo miklum afskiptum af einkalífi fólks. „Við teljum ennþá ástæðu til að gjalda varhug við frumvarpinu þrátt fyrir breytingar sem hafa verið gerðar á því,“ segir Hörður.Helgi Hrafn Gunnarsson, Líneik Anna Sævarsdóttir og Brynjar Níelsson.Helgi Hrafn Gunnarsson, þingmaður Pírata, situr í allsherjar- og menntamálanefnd þingsins. Hann segir að þær breytingar sem gerðar voru á frumvarpinu i sumar hafi ekkert að segja. „Frumvarpið er ófreskja sem brýtur gegn friðhelgi einkalífsins og gegn ákvæðum stjórnarskrárinnar,“ segir hann. Hann segir að upplýsingaöflun af þessu tagi þjóni stjórnvöldum en ekki almenningi í landinu. „Þetta er vandræðamál og það þarf að skoða þetta frumvarp betur og fá frekari upplýsingar um það. Því er ekki að neita að Hagstofufrumvarpið fer frekar öfugt ofan í venjulega sjálfstæðismenn,“ segir Brynjar Níelsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins. „Það er mjög mikilvægt fyrir stjórnvöld að hafa traustar upplýsingar um skuldagreiðslur og eiginfjárstöðu heimilanna í landinu til að geta metið áhrif af aðgerðum stjórnvalda,“ segir Líneik Anna Sævarsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins og fulltrúi í allsherjar- og menntamálanefnd. „Það liggur fyrir að þessar upplýsingar hefur skort og sérstaklega upplýsingar til að skoða hvaða áhrif aðgerðir hafa á mismunandi hópa eftir fjölskyldugerðum og aldri. Þess vegna er nauðsynlegt að koma þessu frumvarpi í gegn.“
Mest lesið Ísland leggur til fólk á rússnesku landamærin Innlent Ók líklega á yfir 120 rétt fyrir slysið Erlent Er Trump að gefast upp á Pútín? Erlent Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Innlent Öllu flugi til og frá næststærstu borg Frakklands aflýst Erlent Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu Innlent „Kannski var þetta prakkarastrik“ Innlent 109 látnir og yfir 160 saknað Erlent „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Innlent Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum Innlent Fleiri fréttir Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Kjarnorkukafbátur í höfn í fyrsta sinn Ísland leggur til fólk á rússnesku landamærin Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Rúmlega 200 ökumenn sektaðir og átta sviptir vegna hraðaksturs Eldri borgarar skemmtu sér í múmínkastalanum Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Handviss um að Sjálfstæðisflokkurinn fái yfir þrjátíu prósent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Skráningargjöld, fylgistap og gettó á Gasa Bæjarráð Voga vill gera ráð fyrir flugvelli í Hvassahrauni Leggur til þjóðaratkvæðagreiðslu um bókun 35 Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Óskar viðbragða ráðherra við löngum afgreiðslutíma Sjá meira