Gaf öll líffæri 12 ára sonar síns 24. nóvember 2012 10:00 Heiðbjört Ingvarsdóttir. Fréttablaðið/GVA Það var í rauninni ekkert flókið. Umræðan hafði komið upp og ég var búin að hugsa þetta. Ég veit ekki hvort ég hefði gert þetta fimmtán eða tuttugu árum fyrr, en það er svo margt sem hefur breyst í lífinu og kannski viðhorf okkar um leið. Ég held líka að ég hefði séð eftir því síðar," segir Heiðbjört Ingvarsdóttir, sem gaf öll líffæri sonar síns í kjölfar hörmulegs slyss.Lögum breytt í kjölfar slyssins Sonur Heiðbjartar, Valberg Gunnarsson, lést árið 1997, þá tólf ára gamall. Drengurinn var að hjóla í skólann án hjálms og varð fyrir bíl. Hann komst aldrei til meðvitundar og lést á gjörgæslu þremur sólarhringum síðar. "Þetta var flokkað sem reiðhjólaslys þar sem hann var á hjóli. Löggjöf um notkun reiðhjólahjálma fyrir fjórtán ára og yngri var sett í kjölfar slyssins, en í sömu viku og sonur minn lést varð annar hjólandi drengur á svipuðu reki einnig fyrir bíl og hann var hjálmlaus. Sá drengur lifði af, en hann fór mjög illa út úr slysinu. Þeir lágu saman á spítalanum eftir slysin." Heiðbjört furðar sig þó á aldurstakmörkum laganna og finnst að eitt skuli yfir alla ganga. "Þessi lög eru frá árinu 1997 og hefur aldrei verið breytt. Þetta er nákvæmlega eins og að verða að festa barnið sitt í aftursæti á bíl en mega vera lausbeisluð sjálf. En hvað verður um barnið ef eitthvað kemur fyrir foreldrið?" Heiðbjört ákvað að gefa öll nýt líffæri úr syni sínum þegar ljóst var að hann kæmist ekki til meðvitundar. Þau voru öll flutt til Danmerkur. "Það var hægt að nota flest allt, en ég veit ekki nákvæmlega hversu mikið fór. Þetta hefur aldrei nokkurn tímann vafist fyrir mér eftir að hann dó. Ég hef aldrei hugsað að ég eigi eitthvað þarna úti eða hluti af honum sé þar. Það er ekkert hægt að flækja hlutina svoleiðis, því einhvern tímann verður þessu að ljúka," segir hún. "En það er óskaplegt að missa barnið sitt. Og ég þekki til þess því systir mín hefur tvisvar sinnum misst sín börn í bílslysum. Ég horfði á þau fara illa út úr sorginni sem fylgdi þeim slysum og ákvað því að reyna allt sem ég gat til að komast í gegnum mína eigin. En svo auðvitað brotnar maður niður."Tók ákvörðunina strax Eftir að ljóst var að Valberg kæmist aldrei aftur til meðvitundar var haldin kveðjustund á spítalanum fyrir hans nánustu. "Hann var aftengdur við vélarnar, en það var ljóst frá byrjun að hann myndi annaðhvort deyja eða yrði aldrei heill. Hjúkrunarfræðingurinn kom til mín og sagði mér að ég yrði spurð hvort ég vildi gefa úr honum líffærin, en ég var búin að taka ákvörðunina áður en nokkur læknir nefndi það við mig," segir hún. "Svo ég ræddi það við barnsföður minn, pabba hans, og hann tók því vel, eins og öll fjölskyldan. Ef einhver hefði ekki getað hugsað sér þetta þá hefði ég sennilega ekki látið verða af því, en ég fékk fullkominn stuðning." Efast um að lögin breytist Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp um svokallað "ætlað samþykki" líffæragjafa. Núverandi lög um líffæragjafir gera ráð fyrir "ætlaðri neitun", það er að einstaklingur þarf sérstaklega að taka fram að hann vilji verða líffæragjafi við andlát sitt. Verði frumvarpið að lögum verða allir sjálfkrafa líffæragjafar nema hinn látni hafi látið í ljós vilja sinn til hins gagnstæða, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Neiti aðstandendur líffæragjöf við lát einstaklings skuli þó taka tillit til þeirrar óskar.Skoðanir verður að virða "Ég varð mér úti um gjafakort þegar ég fór á spítalann og það einfaldaði hlutina mikið. Ég held að það sé fullt af fólki sem er búið að taka þá ákvörðun að það vill verða líffæragjafi, en hefur aldrei komið því í verk að koma því á framfæri. Það ætti að gera það einfaldara fyrir fólk, annaðhvort með því að senda kortin heim til allra eða auðvelda ferlið á netinu með einu klikki," segir hún og bætir við að hún efist um að frumvarpið verði samþykkt á þinginu. "Það er í raun svo margt sem spilar inn í. Til dæmis trúarbrögð, sumir líta á þetta sem guðlast, og það verðum við líka að virða. Ég held að það sé ekki hægt að láta fólk taka svona ákvarðanir með lögum. Hver og einn verður að finna sína leið." Fréttir Mest lesið Segjast hafa verið neydd til að krjúpa tímunum saman og lýsa yfir ást sinni á Ísrael Innlent Lagði við Hverfisgötu eftir allt saman Innlent Boða aftur til kvennaverkfalls fimmtíu árum eftir það fyrsta Innlent „Ég held að það sé sterk friðarvon núna“ Innlent Trump segir Hamas og Ísraela hafa náð samkomulagi Erlent Ástæða til að hafa áhyggjur af vanfjármögnun spítalans Innlent Rannsaka hvort bílstjórinn hafi dottað Innlent Myndir: Hágrátið og hlegið þegar fréttir bárust af friðarsamkomulagi Erlent „Ég ætla ekki að jarða hann, ég ætla að hafa hann á lífi“ Innlent Utanríkisráðherra Palestínu á Íslandi á sögulegum tímum Innlent Fleiri fréttir Rannsaka hvort bílstjórinn hafi dottað „Alls ekki og engan veginn“ sé hægt að hagga ESB Selta olli rafmagnsleysi á Suðurlandi Friður á Gasa mögulega í sjónmáli og rætt við utanríkisráðherra Palestínu Mosfellingur hjá Strætó leiðir unga Framsóknarmenn „Hvað varð um að gera meira, hraðar?“ Veðrið setur strik í reikninginn Segjast hafa verið neydd til að krjúpa tímunum saman og lýsa yfir ást sinni á Ísrael Utanríkisráðherra Palestínu á Íslandi á sögulegum tímum Leit að meintum brennuvargi engu skilað Boða aftur til kvennaverkfalls fimmtíu árum eftir það fyrsta Lagði við Hverfisgötu eftir allt saman „Ég held að það sé sterk friðarvon núna“ Ástæða til að hafa áhyggjur af vanfjármögnun spítalans Meirihluti hlynntur þátttöku ef Ísrael er ekki með Varnargarðar hækkaðir við Grindavík Skýr afstaða landsmanna um hvort einkunnir eigi að vera í tölum eða bókstöfum „Auðvitað er ég hrædd um hana“ Ford vörubíll árgerð 1930 gefinn Byggðasafni Árnesinga „Ég ætla ekki að jarða hann, ég ætla að hafa hann á lífi“ Mamma Möggu Stínu gerir upp erfiðan dag Útlendingastofnun: Ekkert bendi til ómannúðlegrar meðferðar í Króatíu Hitnar undir feldi Lilju Játaði að hafa stolið tugum milljóna úr dánarbúi móður sinnar Játaði áralangt kynferðisofbeldi gegn stjúpdóttur sinni Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Fékk aðsvif og missti bílinn yfir á annan vegarhelming Hefur áhyggjur af unga fólkinu Ungir Sjálfstæðismenn vilja stöðva hælisveitingar Sér fram á margar klukkustundir í fullkominni óvissu Sjá meira
Það var í rauninni ekkert flókið. Umræðan hafði komið upp og ég var búin að hugsa þetta. Ég veit ekki hvort ég hefði gert þetta fimmtán eða tuttugu árum fyrr, en það er svo margt sem hefur breyst í lífinu og kannski viðhorf okkar um leið. Ég held líka að ég hefði séð eftir því síðar," segir Heiðbjört Ingvarsdóttir, sem gaf öll líffæri sonar síns í kjölfar hörmulegs slyss.Lögum breytt í kjölfar slyssins Sonur Heiðbjartar, Valberg Gunnarsson, lést árið 1997, þá tólf ára gamall. Drengurinn var að hjóla í skólann án hjálms og varð fyrir bíl. Hann komst aldrei til meðvitundar og lést á gjörgæslu þremur sólarhringum síðar. "Þetta var flokkað sem reiðhjólaslys þar sem hann var á hjóli. Löggjöf um notkun reiðhjólahjálma fyrir fjórtán ára og yngri var sett í kjölfar slyssins, en í sömu viku og sonur minn lést varð annar hjólandi drengur á svipuðu reki einnig fyrir bíl og hann var hjálmlaus. Sá drengur lifði af, en hann fór mjög illa út úr slysinu. Þeir lágu saman á spítalanum eftir slysin." Heiðbjört furðar sig þó á aldurstakmörkum laganna og finnst að eitt skuli yfir alla ganga. "Þessi lög eru frá árinu 1997 og hefur aldrei verið breytt. Þetta er nákvæmlega eins og að verða að festa barnið sitt í aftursæti á bíl en mega vera lausbeisluð sjálf. En hvað verður um barnið ef eitthvað kemur fyrir foreldrið?" Heiðbjört ákvað að gefa öll nýt líffæri úr syni sínum þegar ljóst var að hann kæmist ekki til meðvitundar. Þau voru öll flutt til Danmerkur. "Það var hægt að nota flest allt, en ég veit ekki nákvæmlega hversu mikið fór. Þetta hefur aldrei nokkurn tímann vafist fyrir mér eftir að hann dó. Ég hef aldrei hugsað að ég eigi eitthvað þarna úti eða hluti af honum sé þar. Það er ekkert hægt að flækja hlutina svoleiðis, því einhvern tímann verður þessu að ljúka," segir hún. "En það er óskaplegt að missa barnið sitt. Og ég þekki til þess því systir mín hefur tvisvar sinnum misst sín börn í bílslysum. Ég horfði á þau fara illa út úr sorginni sem fylgdi þeim slysum og ákvað því að reyna allt sem ég gat til að komast í gegnum mína eigin. En svo auðvitað brotnar maður niður."Tók ákvörðunina strax Eftir að ljóst var að Valberg kæmist aldrei aftur til meðvitundar var haldin kveðjustund á spítalanum fyrir hans nánustu. "Hann var aftengdur við vélarnar, en það var ljóst frá byrjun að hann myndi annaðhvort deyja eða yrði aldrei heill. Hjúkrunarfræðingurinn kom til mín og sagði mér að ég yrði spurð hvort ég vildi gefa úr honum líffærin, en ég var búin að taka ákvörðunina áður en nokkur læknir nefndi það við mig," segir hún. "Svo ég ræddi það við barnsföður minn, pabba hans, og hann tók því vel, eins og öll fjölskyldan. Ef einhver hefði ekki getað hugsað sér þetta þá hefði ég sennilega ekki látið verða af því, en ég fékk fullkominn stuðning." Efast um að lögin breytist Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp um svokallað "ætlað samþykki" líffæragjafa. Núverandi lög um líffæragjafir gera ráð fyrir "ætlaðri neitun", það er að einstaklingur þarf sérstaklega að taka fram að hann vilji verða líffæragjafi við andlát sitt. Verði frumvarpið að lögum verða allir sjálfkrafa líffæragjafar nema hinn látni hafi látið í ljós vilja sinn til hins gagnstæða, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Neiti aðstandendur líffæragjöf við lát einstaklings skuli þó taka tillit til þeirrar óskar.Skoðanir verður að virða "Ég varð mér úti um gjafakort þegar ég fór á spítalann og það einfaldaði hlutina mikið. Ég held að það sé fullt af fólki sem er búið að taka þá ákvörðun að það vill verða líffæragjafi, en hefur aldrei komið því í verk að koma því á framfæri. Það ætti að gera það einfaldara fyrir fólk, annaðhvort með því að senda kortin heim til allra eða auðvelda ferlið á netinu með einu klikki," segir hún og bætir við að hún efist um að frumvarpið verði samþykkt á þinginu. "Það er í raun svo margt sem spilar inn í. Til dæmis trúarbrögð, sumir líta á þetta sem guðlast, og það verðum við líka að virða. Ég held að það sé ekki hægt að láta fólk taka svona ákvarðanir með lögum. Hver og einn verður að finna sína leið."
Fréttir Mest lesið Segjast hafa verið neydd til að krjúpa tímunum saman og lýsa yfir ást sinni á Ísrael Innlent Lagði við Hverfisgötu eftir allt saman Innlent Boða aftur til kvennaverkfalls fimmtíu árum eftir það fyrsta Innlent „Ég held að það sé sterk friðarvon núna“ Innlent Trump segir Hamas og Ísraela hafa náð samkomulagi Erlent Ástæða til að hafa áhyggjur af vanfjármögnun spítalans Innlent Rannsaka hvort bílstjórinn hafi dottað Innlent Myndir: Hágrátið og hlegið þegar fréttir bárust af friðarsamkomulagi Erlent „Ég ætla ekki að jarða hann, ég ætla að hafa hann á lífi“ Innlent Utanríkisráðherra Palestínu á Íslandi á sögulegum tímum Innlent Fleiri fréttir Rannsaka hvort bílstjórinn hafi dottað „Alls ekki og engan veginn“ sé hægt að hagga ESB Selta olli rafmagnsleysi á Suðurlandi Friður á Gasa mögulega í sjónmáli og rætt við utanríkisráðherra Palestínu Mosfellingur hjá Strætó leiðir unga Framsóknarmenn „Hvað varð um að gera meira, hraðar?“ Veðrið setur strik í reikninginn Segjast hafa verið neydd til að krjúpa tímunum saman og lýsa yfir ást sinni á Ísrael Utanríkisráðherra Palestínu á Íslandi á sögulegum tímum Leit að meintum brennuvargi engu skilað Boða aftur til kvennaverkfalls fimmtíu árum eftir það fyrsta Lagði við Hverfisgötu eftir allt saman „Ég held að það sé sterk friðarvon núna“ Ástæða til að hafa áhyggjur af vanfjármögnun spítalans Meirihluti hlynntur þátttöku ef Ísrael er ekki með Varnargarðar hækkaðir við Grindavík Skýr afstaða landsmanna um hvort einkunnir eigi að vera í tölum eða bókstöfum „Auðvitað er ég hrædd um hana“ Ford vörubíll árgerð 1930 gefinn Byggðasafni Árnesinga „Ég ætla ekki að jarða hann, ég ætla að hafa hann á lífi“ Mamma Möggu Stínu gerir upp erfiðan dag Útlendingastofnun: Ekkert bendi til ómannúðlegrar meðferðar í Króatíu Hitnar undir feldi Lilju Játaði að hafa stolið tugum milljóna úr dánarbúi móður sinnar Játaði áralangt kynferðisofbeldi gegn stjúpdóttur sinni Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Fékk aðsvif og missti bílinn yfir á annan vegarhelming Hefur áhyggjur af unga fólkinu Ungir Sjálfstæðismenn vilja stöðva hælisveitingar Sér fram á margar klukkustundir í fullkominni óvissu Sjá meira