Bandaríkin á alræðisbraut? Jóhann Páll Jóhannsson skrifar 22. desember 2011 11:00 Um þessar mundir standa bandarískir þingmenn frammi fyrir ákvörðunum sem gætu markað tímamót í sögu Bandaríkjanna. Þessi mál hafa furðu litla umfjöllun fengið hérlendis og er full ástæða til að bæta úr því. Á Bandaríkjaþingi er svokallað varnarlagafrumvarp til umræðu, en þar er að finna óhugnanleg ákvæði sem margir telja að tengist þeirri mótmælaöldu sem nú fer um landið. Undanfarna mánuði hafa hin svokölluðu Occupy Wall Street-mótmæli undið upp á sig og breiðst út til fjölmargra borga í landinu. Mótmælin eru að mestu friðsamleg og er þeim fyrst og fremst beint gegn þeirri misskiptingu sem ríkir í Bandaríkjunum, en auk þess hafa mótmælendur vakið athygli á óeðlilegum tengslum stjórnmála og fjármálalífs þar í landi. Bandarísk lögregla hefur beitt mótmælendur gríðarlegri hörku. Myndskeið af hrottalegu lögregluofbeldi gagnvart körlum og konum, eldri borgurum og unglingum, hafa vakið athygli um heim allan. Eftir hryðjuverkaárásirnar 11. september 2001 var sett á fót svokallað Heimavarnaráðuneyti í þeim yfirlýsta tilgangi að sporna gegn hryðjuverkum innanlands. Nú hefur fengist staðfest að síðustu mánuði hefur ráðuneytið unnið að því að kveða niður Occupy-mótmælin. Heimavarnaráðuneytið hefur tekið að sér að samræma aðgerðir lögregluyfirvalda gegn mótmælendum og má þá nefna þátttöku ráðuneytisins í átján borga ráðstefnu þar sem lögregluyfirvöld allra borganna voru, að sögn fjölmargra embættismanna, hvött til að sýna mótmælendum hörku. Þetta og fleira vekur óhjákvæmilega upp þá spurningu hvort bandarísk yfirvöld líti á mótmælendurna sem hryðjuverkamenn. Varnarlögin, sem nefnd voru hér í upphafi, verða að skoðast í þessu ljósi. Nýlega var frumvarpið samþykkt í fulltrúadeild þingsins og auk þess hafa talsmenn Hvíta hússins tilkynnt að Bandaríkjaforseti hyggist undirrita lögin. Í þeim er að finna ákvæði sem heimila stjórnvöldum að beita hernum gegn almennum borgurum ef grunur leikur á að þeir tengist hryðjuverkahópum með einhverjum hætti. Ákvæðin gera yfirvöldum kleift að handtaka hina grunuðu, pynta þá og hafa í haldi eins lengi og þurfa þykir án nokkurs dómsúrskurðar. Stjórnvöld eru ekki skyldug til að leggja fram nein sönnunargögn og grunaðir hryðjuverkamenn eiga engan rétt á lögfræðiaðstoð. Lögmenn, fræðimenn og mannréttindasamtök á borð við Amnesty International og Bandaríska mannréttindasambandið hafa bent á að þessi ákvæði samrýmist hvorki bandarísku stjórnarskránni né grundvallarreglum réttarríkisins. Það er engin tilviljun að lögin eru sett um þessar mundir. Occupy-mótmælin færast sífellt í aukana og nú stendur yfir skipulagning á „amerísku vori“ í Washington þar sem Occupy-hreyfingar úr ýmsum ríkjum landsins munu sameinast. Breska blaðakonan Naomi Wolf lýsti mótmælaöldunni í nóvember sem fyrstu orrustunni í borgarastyrjöld þar sem aðeins annar aðilinn beitir ofbeldi. Ástæðan er einföld: bandarísk yfirvöld eru logandi hrædd við almenning. Ekki er loku fyrir það skotið að boðskapur Occupy-hreyfingarinnar í Bandaríkjunum eigi erindi við Íslendinga, enda er erfitt að neita því að hér á landi hafa stjórnmál og fjármálalíf lengi tengst nánum böndum. Óskandi væri að íslenskir fjölmiðlar gerðu atburðunum í Bandaríkjunum betri skil. Hér er um stórtíðindi að ræða sem Íslendingar mega ekki láta framhjá sér fara. Svo virðist sem valdamesta lýðræðisríki heims sigli hraðbyri í alræðisátt og ameríski draumurinn sé að breytast í martröð. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Sjá meira
Um þessar mundir standa bandarískir þingmenn frammi fyrir ákvörðunum sem gætu markað tímamót í sögu Bandaríkjanna. Þessi mál hafa furðu litla umfjöllun fengið hérlendis og er full ástæða til að bæta úr því. Á Bandaríkjaþingi er svokallað varnarlagafrumvarp til umræðu, en þar er að finna óhugnanleg ákvæði sem margir telja að tengist þeirri mótmælaöldu sem nú fer um landið. Undanfarna mánuði hafa hin svokölluðu Occupy Wall Street-mótmæli undið upp á sig og breiðst út til fjölmargra borga í landinu. Mótmælin eru að mestu friðsamleg og er þeim fyrst og fremst beint gegn þeirri misskiptingu sem ríkir í Bandaríkjunum, en auk þess hafa mótmælendur vakið athygli á óeðlilegum tengslum stjórnmála og fjármálalífs þar í landi. Bandarísk lögregla hefur beitt mótmælendur gríðarlegri hörku. Myndskeið af hrottalegu lögregluofbeldi gagnvart körlum og konum, eldri borgurum og unglingum, hafa vakið athygli um heim allan. Eftir hryðjuverkaárásirnar 11. september 2001 var sett á fót svokallað Heimavarnaráðuneyti í þeim yfirlýsta tilgangi að sporna gegn hryðjuverkum innanlands. Nú hefur fengist staðfest að síðustu mánuði hefur ráðuneytið unnið að því að kveða niður Occupy-mótmælin. Heimavarnaráðuneytið hefur tekið að sér að samræma aðgerðir lögregluyfirvalda gegn mótmælendum og má þá nefna þátttöku ráðuneytisins í átján borga ráðstefnu þar sem lögregluyfirvöld allra borganna voru, að sögn fjölmargra embættismanna, hvött til að sýna mótmælendum hörku. Þetta og fleira vekur óhjákvæmilega upp þá spurningu hvort bandarísk yfirvöld líti á mótmælendurna sem hryðjuverkamenn. Varnarlögin, sem nefnd voru hér í upphafi, verða að skoðast í þessu ljósi. Nýlega var frumvarpið samþykkt í fulltrúadeild þingsins og auk þess hafa talsmenn Hvíta hússins tilkynnt að Bandaríkjaforseti hyggist undirrita lögin. Í þeim er að finna ákvæði sem heimila stjórnvöldum að beita hernum gegn almennum borgurum ef grunur leikur á að þeir tengist hryðjuverkahópum með einhverjum hætti. Ákvæðin gera yfirvöldum kleift að handtaka hina grunuðu, pynta þá og hafa í haldi eins lengi og þurfa þykir án nokkurs dómsúrskurðar. Stjórnvöld eru ekki skyldug til að leggja fram nein sönnunargögn og grunaðir hryðjuverkamenn eiga engan rétt á lögfræðiaðstoð. Lögmenn, fræðimenn og mannréttindasamtök á borð við Amnesty International og Bandaríska mannréttindasambandið hafa bent á að þessi ákvæði samrýmist hvorki bandarísku stjórnarskránni né grundvallarreglum réttarríkisins. Það er engin tilviljun að lögin eru sett um þessar mundir. Occupy-mótmælin færast sífellt í aukana og nú stendur yfir skipulagning á „amerísku vori“ í Washington þar sem Occupy-hreyfingar úr ýmsum ríkjum landsins munu sameinast. Breska blaðakonan Naomi Wolf lýsti mótmælaöldunni í nóvember sem fyrstu orrustunni í borgarastyrjöld þar sem aðeins annar aðilinn beitir ofbeldi. Ástæðan er einföld: bandarísk yfirvöld eru logandi hrædd við almenning. Ekki er loku fyrir það skotið að boðskapur Occupy-hreyfingarinnar í Bandaríkjunum eigi erindi við Íslendinga, enda er erfitt að neita því að hér á landi hafa stjórnmál og fjármálalíf lengi tengst nánum böndum. Óskandi væri að íslenskir fjölmiðlar gerðu atburðunum í Bandaríkjunum betri skil. Hér er um stórtíðindi að ræða sem Íslendingar mega ekki láta framhjá sér fara. Svo virðist sem valdamesta lýðræðisríki heims sigli hraðbyri í alræðisátt og ameríski draumurinn sé að breytast í martröð.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun