Bjúgverpill og birtingarform ráðstjórnar 11. nóvember 2010 06:00 Blessaður Guðmundur Ingi. Þessi skrif eru að hluta til svar við þinni síðustu grein en líka almennir þankar og áskorun til Mannréttindaráðs Reykjavíkurborgar. Þú spyrð um trúboð og hvar það fari fram. Svar mitt er: Alls staðar. Þess vegna verður ekki sett bann á það enda er skoðanafrelsi í landinu. Við verðum að treysta því á hverri tíð að þeir, sem koma inn í skóla til að kenna eða kynna eitthvað, geri það á fræðilegan og hlutlægan hátt. Tilburðir Mannréttindaráðs minna mig á sögur eftir Búlgakov, Kafka og fleiri sem skrifuðu um fáránleikann í tilverunni. Miðstýrt vald sem leggur stein í götu borgaranna og heftir frelsi þeirra er alltaf á villigötum. Alltaf. Þú spyrð um mörk. Þau liggja um lendur traustsins og hvergi annars staðar nema fólk verði sett í bönd eins og Mannréttindaráð vill t.d. gera með presta. Markmið ráðsins mætti kannski umorða á tæpitungulausan hátt svona: Okkur skal takast að drepa þjóna drottins í dróma. Við ætlum okkur að hindra presta og einangra starf þeirra við kirkjuhúsin ein. Þú nefnir dæmi um bænahald í skólum. Það gæti verið samkomulag foreldra þar sem öll börnin í einhverjum bekk eru skírð og öll í sömu kirkjudeild að þau leyfi kennara að hefja kennslu dagsins með bæn. Mannréttindaráði kemur slíkt ekki nokkurn skapaðan hlut við. En ég hef heyrt um leikskóla þar sem tíðkast að hafa kyrrðarstundir með íhugun þar sem kenndar eru t.d. yogastellingar. Í mínum huga er það trúboð, austrænt að uppruna. Á að banna slíkt? Markmið Gídeonfélagsins er opinbert. Félagar þess vilja dreifa Nýja testamentinu til sem allra flestra enda er þeim bókin kær og dýrmæt. Engin bók í íslensku samfélagi og menningu hefur aðra eins stöðu og NT. Að dreifa Kóraninum, Mormónsbók eða ritum Votta Jehóva er alls ekki sambærilegt við dreifingu NT. Samanburðurinn er gjörsamlega út í hött og því þarf ekki að óttast neina markaðssetningu í skólum. Skólastjórnendur á hverjum stað gæta þess. Starf Gídeon og dreifing NT í skólum á sér áratuga sögu og merkilega. „Trúboðseftirlit borgarinnar“ getur vissulega bannað dreifinguna og gert sig þar með að háðsfyrirbrigði í íslenskri pólitík og sögu. Háðið rímar vel við yfirbragð Bezta flokksins en fæstir vilja nú samt láta háðið snúa til baka og lenda á sér í líki bjúgverpils. Þú spyrð: „Er það mismunun að allir nema tveir fari í kirkjuferð? Er það rétt, með velferð barnanna í huga, að skilja þau frá hópnum?“ Svar mitt er: Það hefur alltaf haft kostnað í för með sér að tilheyra minnihlutahópi. Þessi nálgun, „vesalings ég og börnin mín“, virkar ekki sannfærandi. Þú verður bara að kyngja því að börnin þín uppgötvi að þau tilheyri minnihlutahópi ef þú hefur valið sjálfum þér og þeim lífsskoðanir minnihlutans. Kristnir menn um allan heim verða að þola hið sama. Þú gerir mér upp skoðanir er þú segir: „Þú virðist gefa þér að þjóðkirkjufólk vilji trúboð í skólum.“ Svar mitt er: Ég hef ekki haldið því fram. Foreldrar sem biðja um frí handa börnum sínum til að fara í fermingarbúðir eru ekki að stunda trúboð í skólum, ef það er tilvísun þín. Þú spyrð: „En eru tillögur mannréttindaráðs atlaga að mannréttindum meirihlutans?“ Ef banna á kristnum börnum t.d. að fara í tveggja daga ferð vegna fermingarundirbúnings sem er hluti af menningu langflestra Íslendinga þá er það atlaga að mannréttindum meirihlutans. Mannréttindaráð virðist hafa lokast inn í völundarhúsi og finnur ekki útgönguleiðina. Ráðið bítur sig fast í hugmyndir sem eru allar komnar úr smiðju Siðmenntar og keyrðar inn í Mannréttindaráð vegna fordóma í garð kristni og kirkju. Meirihluti ráðsins ætlar að þrengja að kirkjunni, sama hvað það kostar. Þetta lyktar allt af þráhyggju og þröngsýni. Hér er ekki hugsað opið heldur lokað, ekki með opnum faðmi heldur herpingi og þvingun, með fjötrum í stað frelsis. Þú segir: „Að halda því fram að mannréttindi og trúfrelsi eigi að byggjast á því hverjir ráða í hverfum borgarinnar hverju sinni stenst ekki. Mannréttindi eru almenn og yfir slíkan hverfulleika hafin.“ Í hverfum borgarinnar er samstarf kirkju og skóla víðast hvar með miklum sóma. Vitrir og vel menntaðir skólastjórar stýra sínum stofnunum víða af tærri snilld. Mannréttindi eru nefnilega almenn og þess vegna ræður upplýstur og vel meinandi almenningur. Starf kirkna er með ólíkum hætti frá einni sókn til annarrar og samstarfið við skóla með ýmsum hætti. Mannréttindaráð vill miðstýra þessu vegna þess að Siðmenntarmaður hefur plantað sér í ráðið og vill drepa kirkjuna í dróma og hefur tekist að rugla samráðsfólk sitt þannig að það virðist nú með algjöru óráði. Mannréttindaráð! Þið sem nú viljið starfa í anda ráðstjórnar, hristið af ykkur þessa dróma þröngsýni og hafta. Hugsið opið, treystið náunganum. Hugsið eins og Þorgeir Ljósvetningagoði, heiðinginn, sem var stór og opinn í hugsun sinni. Bjúgverpill ofríkis og þröngra skoðana hittir ykkur sjálf fyrir þótt síðar verði. Forðist að varpa honum á okkur sem viljum opið þjóðfélag. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðanir Skoðun Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Þetta varð í alvöru að lögum! Snorri Másson Skoðun Reykvískir lýðræðisjafnaðarmenn – kjósum oddvita Freyr Snorrason Skoðun VII. Aðförin að Ólafi Jóhannessyni Hafþór S. Ciesielski Skoðun Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Ástandið, jólavókaflóðið og druslur nútímans Sæunn I. Marinósdóttir Skoðun Er tímabili friðar að ljúka árið 2026? Jun Þór Morikawa Skoðun Var ég ekki nógu mikils virði? Kristján Friðbertsson Skoðun Fólkið sem hverfur... Kristján Fr. Friðbertsson Skoðun Þegar jólasveinninn kemur ekki á hverri nóttu Guðlaugur Kristmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Er tímabili friðar að ljúka árið 2026? Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Reykvískir lýðræðisjafnaðarmenn – kjósum oddvita Freyr Snorrason skrifar Skoðun Ástandið, jólavókaflóðið og druslur nútímans Sæunn I. Marinósdóttir skrifar Skoðun Gerið Ásthildi Lóu aftur að ráðherra – taka tvö Eyjólfur Pétur Hafstein skrifar Skoðun Mikilvægi björgunarsveitanna Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Andi hins ókomna á stjórnarheimilinu? Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Var ég ekki nógu mikils virði? Kristján Friðbertsson skrifar Skoðun Jólin eru rökfræðilega yfirnáttúruleg – og sagan sem menn dóu fyrir lifir enn Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Þegar jólasveinninn kemur ekki á hverri nóttu Guðlaugur Kristmundsson skrifar Skoðun 100 lítrar á mínútu Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Stöðugleiki sem viðmið Arnar Laxdal skrifar Skoðun Taktu af skarið – listin að breyta til áður en þú ert tilbúin Þuríður Santos Stefánsdóttir skrifar Skoðun Loftslagsmál: tölur segja sögur en hvaða sögu viljum við? Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hvaðan koma jólin okkar – og hvað kenna þau okkur um menningu? Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Náungakærleikur á tímum hátíða Hanna Birna Valdimarsdóttir,Harpa Fönn Sigurjónsdóttir,Helga Edwardsdóttir,Sigríður Elín Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Hver borgar fyrir heimsendinguna? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Skoðun Innviðir og öryggi í hættu í höndum ráðherra Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun „Steraleikarnir“ Birgir Sverrisson skrifar Skoðun Fínpússuð mannvonska Armando Garcia skrifar Skoðun Fólkið sem hverfur... Kristján Fr. Friðbertsson skrifar Skoðun Gengið til friðar Ingibjörg Haraldsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir skrifar Skoðun Gerið Ásthildi Lóu aftur að ráðherra Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Mótmæli bænda í Brussel eru ekki sjónarspil – þau eru viðvörun Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar gigtin stjórnar jólunum Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Fullveldi í framkvæmd Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Verður Flokkur fólksins að Flótta fólksins? Júlíus Valsson skrifar Skoðun „Rússland hefur ráðist inn í 19 ríki“ - og samt engin ógn? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Fæðuöryggi sem innviðamál í breyttu alþjóðakerfi Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Svona gerum við… fjármagn til áfengis- og vímuefnameðferðar aukið um 850 milljónir Alma Möller skrifar Skoðun Gluggagægir fyrir innan gluggann. Gervigreindin lifnar við Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Sjá meira
Blessaður Guðmundur Ingi. Þessi skrif eru að hluta til svar við þinni síðustu grein en líka almennir þankar og áskorun til Mannréttindaráðs Reykjavíkurborgar. Þú spyrð um trúboð og hvar það fari fram. Svar mitt er: Alls staðar. Þess vegna verður ekki sett bann á það enda er skoðanafrelsi í landinu. Við verðum að treysta því á hverri tíð að þeir, sem koma inn í skóla til að kenna eða kynna eitthvað, geri það á fræðilegan og hlutlægan hátt. Tilburðir Mannréttindaráðs minna mig á sögur eftir Búlgakov, Kafka og fleiri sem skrifuðu um fáránleikann í tilverunni. Miðstýrt vald sem leggur stein í götu borgaranna og heftir frelsi þeirra er alltaf á villigötum. Alltaf. Þú spyrð um mörk. Þau liggja um lendur traustsins og hvergi annars staðar nema fólk verði sett í bönd eins og Mannréttindaráð vill t.d. gera með presta. Markmið ráðsins mætti kannski umorða á tæpitungulausan hátt svona: Okkur skal takast að drepa þjóna drottins í dróma. Við ætlum okkur að hindra presta og einangra starf þeirra við kirkjuhúsin ein. Þú nefnir dæmi um bænahald í skólum. Það gæti verið samkomulag foreldra þar sem öll börnin í einhverjum bekk eru skírð og öll í sömu kirkjudeild að þau leyfi kennara að hefja kennslu dagsins með bæn. Mannréttindaráði kemur slíkt ekki nokkurn skapaðan hlut við. En ég hef heyrt um leikskóla þar sem tíðkast að hafa kyrrðarstundir með íhugun þar sem kenndar eru t.d. yogastellingar. Í mínum huga er það trúboð, austrænt að uppruna. Á að banna slíkt? Markmið Gídeonfélagsins er opinbert. Félagar þess vilja dreifa Nýja testamentinu til sem allra flestra enda er þeim bókin kær og dýrmæt. Engin bók í íslensku samfélagi og menningu hefur aðra eins stöðu og NT. Að dreifa Kóraninum, Mormónsbók eða ritum Votta Jehóva er alls ekki sambærilegt við dreifingu NT. Samanburðurinn er gjörsamlega út í hött og því þarf ekki að óttast neina markaðssetningu í skólum. Skólastjórnendur á hverjum stað gæta þess. Starf Gídeon og dreifing NT í skólum á sér áratuga sögu og merkilega. „Trúboðseftirlit borgarinnar“ getur vissulega bannað dreifinguna og gert sig þar með að háðsfyrirbrigði í íslenskri pólitík og sögu. Háðið rímar vel við yfirbragð Bezta flokksins en fæstir vilja nú samt láta háðið snúa til baka og lenda á sér í líki bjúgverpils. Þú spyrð: „Er það mismunun að allir nema tveir fari í kirkjuferð? Er það rétt, með velferð barnanna í huga, að skilja þau frá hópnum?“ Svar mitt er: Það hefur alltaf haft kostnað í för með sér að tilheyra minnihlutahópi. Þessi nálgun, „vesalings ég og börnin mín“, virkar ekki sannfærandi. Þú verður bara að kyngja því að börnin þín uppgötvi að þau tilheyri minnihlutahópi ef þú hefur valið sjálfum þér og þeim lífsskoðanir minnihlutans. Kristnir menn um allan heim verða að þola hið sama. Þú gerir mér upp skoðanir er þú segir: „Þú virðist gefa þér að þjóðkirkjufólk vilji trúboð í skólum.“ Svar mitt er: Ég hef ekki haldið því fram. Foreldrar sem biðja um frí handa börnum sínum til að fara í fermingarbúðir eru ekki að stunda trúboð í skólum, ef það er tilvísun þín. Þú spyrð: „En eru tillögur mannréttindaráðs atlaga að mannréttindum meirihlutans?“ Ef banna á kristnum börnum t.d. að fara í tveggja daga ferð vegna fermingarundirbúnings sem er hluti af menningu langflestra Íslendinga þá er það atlaga að mannréttindum meirihlutans. Mannréttindaráð virðist hafa lokast inn í völundarhúsi og finnur ekki útgönguleiðina. Ráðið bítur sig fast í hugmyndir sem eru allar komnar úr smiðju Siðmenntar og keyrðar inn í Mannréttindaráð vegna fordóma í garð kristni og kirkju. Meirihluti ráðsins ætlar að þrengja að kirkjunni, sama hvað það kostar. Þetta lyktar allt af þráhyggju og þröngsýni. Hér er ekki hugsað opið heldur lokað, ekki með opnum faðmi heldur herpingi og þvingun, með fjötrum í stað frelsis. Þú segir: „Að halda því fram að mannréttindi og trúfrelsi eigi að byggjast á því hverjir ráða í hverfum borgarinnar hverju sinni stenst ekki. Mannréttindi eru almenn og yfir slíkan hverfulleika hafin.“ Í hverfum borgarinnar er samstarf kirkju og skóla víðast hvar með miklum sóma. Vitrir og vel menntaðir skólastjórar stýra sínum stofnunum víða af tærri snilld. Mannréttindi eru nefnilega almenn og þess vegna ræður upplýstur og vel meinandi almenningur. Starf kirkna er með ólíkum hætti frá einni sókn til annarrar og samstarfið við skóla með ýmsum hætti. Mannréttindaráð vill miðstýra þessu vegna þess að Siðmenntarmaður hefur plantað sér í ráðið og vill drepa kirkjuna í dróma og hefur tekist að rugla samráðsfólk sitt þannig að það virðist nú með algjöru óráði. Mannréttindaráð! Þið sem nú viljið starfa í anda ráðstjórnar, hristið af ykkur þessa dróma þröngsýni og hafta. Hugsið opið, treystið náunganum. Hugsið eins og Þorgeir Ljósvetningagoði, heiðinginn, sem var stór og opinn í hugsun sinni. Bjúgverpill ofríkis og þröngra skoðana hittir ykkur sjálf fyrir þótt síðar verði. Forðist að varpa honum á okkur sem viljum opið þjóðfélag.
Skoðun Jólin eru rökfræðilega yfirnáttúruleg – og sagan sem menn dóu fyrir lifir enn Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Taktu af skarið – listin að breyta til áður en þú ert tilbúin Þuríður Santos Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Náungakærleikur á tímum hátíða Hanna Birna Valdimarsdóttir,Harpa Fönn Sigurjónsdóttir,Helga Edwardsdóttir,Sigríður Elín Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Svona gerum við… fjármagn til áfengis- og vímuefnameðferðar aukið um 850 milljónir Alma Möller skrifar
Skoðun Gluggagægir fyrir innan gluggann. Gervigreindin lifnar við Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar