Eru fordómar fyndnir?

Eitt af höfuðmarkmiðum samtakanna HIV-Ísland er að vinna gegn fordómum. Þess vegna nýtum við hvert tækifæri sem okkur gefst til að koma fram með ábyrgum hætti í fjölmiðlum.

Fyrir nokkrum dögum fékk ég símhringingu frá kunningjum mínum, sem sjá um útvarpsþáttinn Harmageddon á X-inu 977. Þeir báðu mig sem formann HIV-Ísland um að ræða í beinni útsendingu frétt sem hafði birst í Fréttablaðinu. Ég játti þessu og stuttu síðar hringdu þeir í mig. Við ræddum stuttlega fréttina og fórum svo yfir stöðu mála á Íslandi í dag varðandi HIV og alnæmi. Eftir samtalið, sem var í beinni útsendingu, kveikti ég á útvarpinu til að gá hvort einhver meiri umfjöllun kæmi í kjölfarið. Eftir eitt lag og nokkrar auglýsingar hleypa þeir kumpánar í loftið vini sínum, sem hefur fengið viðurnefnið „Nasistinn" af hlustendum stöðvarinnar. Þáttastjórnendur (annar þeirra er dagskrárstjóri X-ins 977) láta sem þeir þekki ekki viðmælandann, sem hefur áður komið fram í þættinum undir fölsku nafni. Viðmælandinn lætur fjölmargar fordómafullar yfirlýsingar falla í garð HIV-jákvæðra, á þann hátt að ég vil ekki hafa eftir. Á meðan gera þáttastjórnendur að mínu mati marklitlar tilraunir til að leiðrétta mál hans.

Ég spyr: Hver er tilgangurinn með svona háttarlagi? Á þetta að vera fyndið eða er tilgangurinn að breiða út fordóma? Ég þekki persónulega alla málsaðila og þeir mig og ég veit líka hversu vel þeir þekkja hver annan. Þeir þekkja mína sögu og vita vel að faðir minn lést úr alnæmi. Var það kannski tilgangur verknaðarins að reyna að særa mig sem persónu eða formann HIV-Ísland? Ef svo er þá uppskáru þeir ekki erindi sem erfiði.

Það var mikið áfall fyrir mig sem ungan mann að missa föður minn úr alnæmi. Árið 1989 vildi faðir minn koma opinskátt fram í sjónvarpi, en kaus að myndin af honum yrði skyggð og röddin brengluð. Þannig vildi hann vernda fjölskyldu sína, þar á meðal mig, fyrir fordómum.

Það er enn þá mikið áfall að greinast HIV-jákvæður. Við hjá samtökunum erum í stöðugri baráttu við fordóma og fyrir því að skapa grundvöll fyrir HIV-jákvæða að geta talað opinskátt um veikindi sín.

Því miður er það svo að fjölmiðlar sækjast eftir neikvæðum fréttum og hættir til að dramatísera umfjöllun sína um HIV og alnæmi. Það er erfitt að koma jákvæðri umfjöllun um sjúkdóminn að í fjölmiðlum. Þess vegna vil ég hvetja alla fjölmiðla, ekki síst X-ið 977, til að hjálpa okkur í baráttunni við fordóma og við að búa til það umhverfi sem þarf til að HIV-jákvæðir eigi auðveldara með að koma fram opinskátt í fjölmiðlum.

Höfundur er formaður HIV-Ísland.