Eitthvað pólskt fyrir alla 22. september 2006 11:00 Anna Wojtynska og Marta Macuga Segja tíma kominn til að vekja athygli á framlagi Pólverja og veru þeirra hér á landi. MYND/Vilhelm Pólverjar eru stærsti innflytjendahópurinn á Íslandi og tvær hugsjónakonur ákváðu að tími væri kominn til þess að kynna menningu Póllands betur hér á landi. Í næstu viku verður haldin fjölbreytt pólsk menningarhátíð í Reykjavík þar sem pólskt listafólk úr öllum menningargeirum mun stíga á stokk og kynna starf sitt og heimaland. Skipulagning hátíðarinnar er í höndum Mörtu Macuga og Önnu Wojtynska sem láta nú draum sinn rætast en hugmyndin er búin að vera í gerjun býsna lengi. Við byrjuðum að skipuleggja hátíðina fyrir tveimur árum. Okkur fannst tími til kominn að kynna Íslendingum pólska menningu, Pólverjar eru til dæmis stærsti innflytjendahópurinn á Íslandi, útskýrir Marta. Samkvæmt upplýsingum frá Hagstofunni eru um 300 Pólverjar búsettir hér á landi en Marta bendir á að þeir séu mun fleiri eftir að opnað var fyrir frjálst flæði vinnuafls um Evrópska efnahagssvæðið í vor. Pólverjar hafa sig ekki mikið í frammi, margir sem koma hingað eru í erfiðri líkamlegri vinnu og hafa lítinn tíma fyrir nýjan kunningsskap eða félagslíf. Við vildum taka málin í okkar eigin hendur og gera eitthvað til þess að vekja athygli á framlagi þeirra og veru hér á landi. Dagskráin hefst næstkomandi fimmtudag en von er á fjölmörgum góðum gestum frá Póllandi auk þess sem pólskir listamenn hérlendis munu gleðja gesti hátíðarinnar. Fyrsti viðburðurinn verður opnun á listasýningu eftir Ireneusz Jankous, segir Marta, hann er algjör elska og málar fallegar myndir innblásnar af Póllandi. Hann er ekki menntaður málari heldur vinnur hann í byggingarvinnu og málar í frístundum sínum. Verk Jankous verða til sýnis á Kaffi Kúltúr við Hverfisgötu en sýningin er sett upp í samstarfi við Alþjóðahúsið. Síðan verður athöfn í Háskólabíói þar sem forseti Íslands opnar hátíðina og í kjölfarið leikur Sinfóníuhljómsveit Íslands undir stjórn pólska tónskáldsins Krzysztofs Penderecki. Sinfónían hefur stutt vel við bakið á okkur en Penderecki er eitt þekktasta pólska tónskáld samtímans. Hann mun stýra sveitinni í flutningi á tveimur af verkum hans. Flestar listgreinar fá sitt rými á hátíðinni; auk tónlistar og myndlistar koma bókmenntir við sögu því pólski rithöfundurinn Olga Tokarczuk verður gestur hátíðarinnar en sérstök dagskrá verður haldin henni til heiðurs næstkomandi mánudag þar sem rithöfundurinn Sjón mun kynna hana og verk hennar fyrir íslenskum áheyrendum. Á Smíðaverkstæði Þjóðleikhússins mun látbragðsleikarinn Ireneusz Krosny sýna verk sitt One Mime Theatre. Látbragðsleikur er mjög tengdur Póllandi og þessi magnaði listamaður er einn af þeim snjöllustu. Hann verður með þrjár sýningar í Þjóðleikhúsinu sem er skemmtun fyrir alla aldurshópa sem allir skilja því vitanlega er ekkert talað í sýningunni, segir Marta. Kvikmyndalistinni verður einnig sinnt því í von er á listaparinu Dorotu Kedzierzawska og Arthur Reinhart með milligöngu kvikmyndahátíðarinnar RIFF en mynd Kedzierzawska Ég er verður sýnd á hátíðinni. Rúmlega þrjátíu gestir koma frá Póllandi; auk listamannanna koma háskólanemar frá Varsjá sem ætla að fræða áhugasama um menningu og pólska tungu og efna til pólsks diskóteks á Nasa. Pólsk nýlist og ljósmyndun fær sinn sess og tónlistin vitanlega einnig. Það eru fjölmargir pólskir tónlistarmenn búsettir hér á landi, útskýrir Marta en á sunnudaginn verða sérstakir minningartónleikar um einn þeirra, fiðluleikarann og tónskáldið Szymon Kuran. Pólskur djass og flautumúsík munu hljóma en söngkonan Magga Stína mun líka veita liðsinni sitt og flytja þekkt pólsk lög með enskum og íslenskum texta. Marta útskýrir að hátíðinni sé ætlað að efla samvinnu og skilning en viðburðir sem þessir virki auðvitað í báðar áttir. Það kom mér á óvart hversu mikið Íslendingar vita um Pólland og það hefur auðvitað verið mjög hjálplegt. Þetta er frábært tækifæri til að efla samskipti og því má ekki gleyma að íslensk menning er mjög áhugaverð í augum Pólverja og samskiptin ganga í báðar áttir. Ég veit ekki hvort þetta verður árlegur viðburður, þessi skipulagning tók tvö ár en við höfum áætlanir fyrir næsta ár. Kannski gerum við eitthvað aðeins minna næst. Ég held að við stefnum meira á ólympískt fyrirkomulag og kannski hátíð á fjögurra ára fresti, segir Marta hlæjandi að lokum. Nánari upplýsingar um dagskrána er að finna á heimasíðunni www.polska.is. Menning Mest lesið „Grunar að hann hafi bara vitað upp á hár hvað væri að fara að gerast“ Lífið Skemmtilegasti partur dagsins að klæða sig upp Tíska og hönnun Ein heitasta söngkona landsins á lausu Lífið Samfélagsmiðlar sýna ekki einmanaleikann Lífið Tuttugu ára aldursmunur og ástin blómstrar Lífið Stjörnubarnið komið í heiminn Lífið Óþekkjanleg stjarna Bíó og sjónvarp Er þetta hinn fullkomni pulled pork borgari? Lífið samstarf Svona verða stórtónleikar Kaleo í Vaglaskógi Lífið Ástin sveif yfir ítölskum vötnum Lífið Fleiri fréttir „Grunar að hann hafi bara vitað upp á hár hvað væri að fara að gerast“ Stjörnubarnið komið í heiminn Telja Ozzy endurfæddan sem Aquaman Skotheld og skemmtileg hlauparáð Devin Booker á Íslandi Hiti þjóðarsálarinnar mældur: „Allt frá hatrinu á Þjóðhátíðarlögum til vinstriumferðar og píkulistar“ Samfélagsmiðlar sýna ekki einmanaleikann Tuttugu ára aldursmunur og ástin blómstrar Robbie verður fimmtíu feta tröllkonan Ein heitasta söngkona landsins á lausu Svona verða stórtónleikar Kaleo í Vaglaskógi Gaf eistum kærastans gælunafn „Þetta hefur öfug áhrif og fólki líður bara verr“ Vera Illuga leiðir áhorfendur gegnum skilnað Ástin sveif yfir ítölskum vötnum Cosby Show-stjarna látin Pöntuðu „perrapizzu“ með flugi frá Ísafirði Heimsfræg lesbía á leið til landsins Stökk fjörutíu sinnum úr flugvél í Dubai Stjörnulífið: „Hann er pabbi minn“ „Ég vakna á hverjum degi og þrái ekkert meira en að fá hann aftur“ Ákváðu að vera um kyrrt á Englandi þegar Trump náði kjöri Millie Bobby Brown í hóp Íslandsvina Stór saga í litlum umbúðum: „Barnæskan mín er greypt í minnið“ Segir af sér eftir að Coldplay kom óvart upp um framhjáhaldið Trylltist þegar hún varð fyrir árás byssumanna í Ríó Krakkatían: Barbie, forseti og flugstöð Charli xcx gifti sig „Nú eruð þið farin að draga mig aftur inn í pólitíska umræðu“ Óskandi að það væru fleiri börn með Downs á Íslandi Sjá meira
Pólverjar eru stærsti innflytjendahópurinn á Íslandi og tvær hugsjónakonur ákváðu að tími væri kominn til þess að kynna menningu Póllands betur hér á landi. Í næstu viku verður haldin fjölbreytt pólsk menningarhátíð í Reykjavík þar sem pólskt listafólk úr öllum menningargeirum mun stíga á stokk og kynna starf sitt og heimaland. Skipulagning hátíðarinnar er í höndum Mörtu Macuga og Önnu Wojtynska sem láta nú draum sinn rætast en hugmyndin er búin að vera í gerjun býsna lengi. Við byrjuðum að skipuleggja hátíðina fyrir tveimur árum. Okkur fannst tími til kominn að kynna Íslendingum pólska menningu, Pólverjar eru til dæmis stærsti innflytjendahópurinn á Íslandi, útskýrir Marta. Samkvæmt upplýsingum frá Hagstofunni eru um 300 Pólverjar búsettir hér á landi en Marta bendir á að þeir séu mun fleiri eftir að opnað var fyrir frjálst flæði vinnuafls um Evrópska efnahagssvæðið í vor. Pólverjar hafa sig ekki mikið í frammi, margir sem koma hingað eru í erfiðri líkamlegri vinnu og hafa lítinn tíma fyrir nýjan kunningsskap eða félagslíf. Við vildum taka málin í okkar eigin hendur og gera eitthvað til þess að vekja athygli á framlagi þeirra og veru hér á landi. Dagskráin hefst næstkomandi fimmtudag en von er á fjölmörgum góðum gestum frá Póllandi auk þess sem pólskir listamenn hérlendis munu gleðja gesti hátíðarinnar. Fyrsti viðburðurinn verður opnun á listasýningu eftir Ireneusz Jankous, segir Marta, hann er algjör elska og málar fallegar myndir innblásnar af Póllandi. Hann er ekki menntaður málari heldur vinnur hann í byggingarvinnu og málar í frístundum sínum. Verk Jankous verða til sýnis á Kaffi Kúltúr við Hverfisgötu en sýningin er sett upp í samstarfi við Alþjóðahúsið. Síðan verður athöfn í Háskólabíói þar sem forseti Íslands opnar hátíðina og í kjölfarið leikur Sinfóníuhljómsveit Íslands undir stjórn pólska tónskáldsins Krzysztofs Penderecki. Sinfónían hefur stutt vel við bakið á okkur en Penderecki er eitt þekktasta pólska tónskáld samtímans. Hann mun stýra sveitinni í flutningi á tveimur af verkum hans. Flestar listgreinar fá sitt rými á hátíðinni; auk tónlistar og myndlistar koma bókmenntir við sögu því pólski rithöfundurinn Olga Tokarczuk verður gestur hátíðarinnar en sérstök dagskrá verður haldin henni til heiðurs næstkomandi mánudag þar sem rithöfundurinn Sjón mun kynna hana og verk hennar fyrir íslenskum áheyrendum. Á Smíðaverkstæði Þjóðleikhússins mun látbragðsleikarinn Ireneusz Krosny sýna verk sitt One Mime Theatre. Látbragðsleikur er mjög tengdur Póllandi og þessi magnaði listamaður er einn af þeim snjöllustu. Hann verður með þrjár sýningar í Þjóðleikhúsinu sem er skemmtun fyrir alla aldurshópa sem allir skilja því vitanlega er ekkert talað í sýningunni, segir Marta. Kvikmyndalistinni verður einnig sinnt því í von er á listaparinu Dorotu Kedzierzawska og Arthur Reinhart með milligöngu kvikmyndahátíðarinnar RIFF en mynd Kedzierzawska Ég er verður sýnd á hátíðinni. Rúmlega þrjátíu gestir koma frá Póllandi; auk listamannanna koma háskólanemar frá Varsjá sem ætla að fræða áhugasama um menningu og pólska tungu og efna til pólsks diskóteks á Nasa. Pólsk nýlist og ljósmyndun fær sinn sess og tónlistin vitanlega einnig. Það eru fjölmargir pólskir tónlistarmenn búsettir hér á landi, útskýrir Marta en á sunnudaginn verða sérstakir minningartónleikar um einn þeirra, fiðluleikarann og tónskáldið Szymon Kuran. Pólskur djass og flautumúsík munu hljóma en söngkonan Magga Stína mun líka veita liðsinni sitt og flytja þekkt pólsk lög með enskum og íslenskum texta. Marta útskýrir að hátíðinni sé ætlað að efla samvinnu og skilning en viðburðir sem þessir virki auðvitað í báðar áttir. Það kom mér á óvart hversu mikið Íslendingar vita um Pólland og það hefur auðvitað verið mjög hjálplegt. Þetta er frábært tækifæri til að efla samskipti og því má ekki gleyma að íslensk menning er mjög áhugaverð í augum Pólverja og samskiptin ganga í báðar áttir. Ég veit ekki hvort þetta verður árlegur viðburður, þessi skipulagning tók tvö ár en við höfum áætlanir fyrir næsta ár. Kannski gerum við eitthvað aðeins minna næst. Ég held að við stefnum meira á ólympískt fyrirkomulag og kannski hátíð á fjögurra ára fresti, segir Marta hlæjandi að lokum. Nánari upplýsingar um dagskrána er að finna á heimasíðunni www.polska.is.
Menning Mest lesið „Grunar að hann hafi bara vitað upp á hár hvað væri að fara að gerast“ Lífið Skemmtilegasti partur dagsins að klæða sig upp Tíska og hönnun Ein heitasta söngkona landsins á lausu Lífið Samfélagsmiðlar sýna ekki einmanaleikann Lífið Tuttugu ára aldursmunur og ástin blómstrar Lífið Stjörnubarnið komið í heiminn Lífið Óþekkjanleg stjarna Bíó og sjónvarp Er þetta hinn fullkomni pulled pork borgari? Lífið samstarf Svona verða stórtónleikar Kaleo í Vaglaskógi Lífið Ástin sveif yfir ítölskum vötnum Lífið Fleiri fréttir „Grunar að hann hafi bara vitað upp á hár hvað væri að fara að gerast“ Stjörnubarnið komið í heiminn Telja Ozzy endurfæddan sem Aquaman Skotheld og skemmtileg hlauparáð Devin Booker á Íslandi Hiti þjóðarsálarinnar mældur: „Allt frá hatrinu á Þjóðhátíðarlögum til vinstriumferðar og píkulistar“ Samfélagsmiðlar sýna ekki einmanaleikann Tuttugu ára aldursmunur og ástin blómstrar Robbie verður fimmtíu feta tröllkonan Ein heitasta söngkona landsins á lausu Svona verða stórtónleikar Kaleo í Vaglaskógi Gaf eistum kærastans gælunafn „Þetta hefur öfug áhrif og fólki líður bara verr“ Vera Illuga leiðir áhorfendur gegnum skilnað Ástin sveif yfir ítölskum vötnum Cosby Show-stjarna látin Pöntuðu „perrapizzu“ með flugi frá Ísafirði Heimsfræg lesbía á leið til landsins Stökk fjörutíu sinnum úr flugvél í Dubai Stjörnulífið: „Hann er pabbi minn“ „Ég vakna á hverjum degi og þrái ekkert meira en að fá hann aftur“ Ákváðu að vera um kyrrt á Englandi þegar Trump náði kjöri Millie Bobby Brown í hóp Íslandsvina Stór saga í litlum umbúðum: „Barnæskan mín er greypt í minnið“ Segir af sér eftir að Coldplay kom óvart upp um framhjáhaldið Trylltist þegar hún varð fyrir árás byssumanna í Ríó Krakkatían: Barbie, forseti og flugstöð Charli xcx gifti sig „Nú eruð þið farin að draga mig aftur inn í pólitíska umræðu“ Óskandi að það væru fleiri börn með Downs á Íslandi Sjá meira
Hiti þjóðarsálarinnar mældur: „Allt frá hatrinu á Þjóðhátíðarlögum til vinstriumferðar og píkulistar“