Erlent

Forvarnargildi norrænna andfugla

Fuglaflensa er skæðasta flensa sem sögur fara af. Meira en helmingur þeirra sem hafa smitast af henni lifði veikindin ekki af. Vísindamenn segja hugsanlegt að endur á norðurslóðum geti verið eins konar forvörn. Skæðustu farsóttir sögunnar eru svipaðar fuglaflensunni af því leyti að um er að ræða sýkla sem breytast og smitast frá dýrum í fólk. Fuglaflensa er hins vegar ólík þeim flensum og farsóttum sem þekkst hafa hingað til. Engin inflúensa í sögunni hefur jafn hátt dánarhlutfall. Af þeim hundrað og tólf sem vitað er að hafa smitast af banvæna stofninum hefur minna en helmingur lifað af. Undir venjulegum kringumstæðum getur inflúensuvírus fjölgað sér í hálsi og lungum. H5N1 stofn fuglaflensunnar er hins vegar mun skæðari. Próteinið sem setur af stað fjölgun getur einnig orðið virkt í lifrinni, görnum og heila. Flensan er því ekki öndunarfærasýking heldur getur lagst á allan líkaman. Til viðbótar þessu kemur að frumuboðar frá ónæmiskerfinu eru margfalt fleiri þegar fuglaflensa leggst á menn en þegar venjuleg flensa er á ferð. Að jafnaði ráðast þessir frumuboðar á bakteríur en í miklu magni geta þeir haft lífshættuleg áhrif á vefa líkamans. Enn sem komið er hefur stofninn hins vegar ekki stökkbreyst og borist í mannfólk nema í undantekningartilfellum, en sérfræðingar segja það aðeins tímaspursmál. Smitleiðirnar eru margar, m.a. á milli fugla með driti og lofti, en búnaður sem notaður er svo sem búr og farartæki geta einnig verið útötuð í smituðu driti og skór bera sýkt drit á milli staða. Enn sem komið er hafa engar rannsóknir bent til þess að flensan smitist með mat en það er hins vegar fræðilega mögulegt að hún sé í kjöti og eggjum. Unnið er að frekari rannsóknum og að þróun bóluefnis. Sænskir og hollenskir sérfræðingar kynntu í dag niðurstöður sínar á andfuglum í Norður-Evrópu, sem þeir segja megin smitbera inflúensu af A-gerð, eins og fuglaflensu. Þeir fundu náskylda stofna í andfuglunum og telja að með því að fylgjast með öndunum megi rekja smitleiðir og undirbúa bóluefni sem nota mætti þegar faraldur breiðist út.



Fleiri fréttir

Sjá meira


×