Gæslan virðist brjóta lög

Landhelgisgæslan, sem hefur með höndum almenna löggæslu og eftirlit á hafinu umhverfis Ísland, virðist brjóta lög um mengunarvarnir. Þá greiðir hún hvorki virðisaukaskatt né opinber gjöld af skipaolíu sem hún kaupir í sparnaðarskyni í Færeyjum. Varðskipin, sem eru iðulega við gæslu á hafsvæðinu milli Íslands og Færeyja, hafa siglt með olíu sem keypt er í Færeyjum til Reykjavíkurhafnar og dælt á varðskipið Óðinn sem alltaf liggur þar til taks. Þessu lýsti Georg Kr. Lárusson, forstjóri Landhelgisgælsunnar, í samtali við fréttamann fyrr í vikunni. Ekki verður betur séð en að með þessu brjóti Landhelgisgæslan mengunarvarnarreglur. Til að koma í veg fyrir mengunarslys eru afar strangar kröfur gerðar ef dæla á olíu milli skipa við höfn. Í samtali við fréttastofu Stöðvar 2 í dag sagðist hafnarstjóri ekki kannast við að Landhelgisgæslan hefði sótt um slíkt leyfi, hvað þá fengið það. Reyndar hafði hann ekki hugmynd um að það tíðkaðist að dæla olíu milli varðskipa við Reykjavíkurhöfn. Þessar tilfæringar koma til vegna þess að Gæslan kýs að kaupa skipaolíu í Færeyjum, að sögn forstjóra hennar vegna þess hversu illa íslensk olíufélög hafi farið með Gæsluna. Þessi háttur hefur nú verið hafður á í hátt á þriðja ár. Georg segir að Landhelgsigæslunni sé þröngt sniðinn stakkur og það sé alls ekki gott að hafa þurft að borga alltof mikið fyrir olíu í gegnum árin. Verið sé að reyna að bregðast við því með einhverjum hætti og því kaupi Gæslan ekki olíu af íslenskum olíufélögum nema brýna nauðsyn beri til. Forstjórinn segir að 14 milljóna króna sparnaður hafi náðst með þessu fyrirkomulagi á síðasta ári. Lítill sem enginn verðmunur er þó á skipaolíu í Færeyjum og á Íslandi. Oft er hann enginn og mestur fer hann í eitt til tvö prósent. Sparnaður Landhelgisgæslunnar virðist því felast í því að hún greiðir ekki virðisaukaskatt við innflutning olíunnar til Íslands. Það myndi hún hins vegar verða að gera ef olían væri keypt hér á landi. Þar sem gæslan er rekin með fjármunum úr sjóðum landsmanna virðist sparnaðurinn felast í því að færa til fjármuni í ríkissjóði. Landhelgisgæslan hefur ekki heldur staðið skil á svokölluðu flutningsjöfnunargjaldi sem kveðið er á um í tollalögum. Gjaldið nemur 77 aurum af hverjum keyptum lítra. Snorri Olsen tollstjóri vildi ekki tjá sig sérstaklega um málefni Landhelgisgæslunnar þegar eftir því var leitað í dag. Hann sagði þó að síðustu árarugi hefði það tíðkast að skip, sem ekki stunduðu vöruflutninga og hefðu komið með olíu frá útlöndum til eigin nota, væru ekki látin gera grein fyrir þeim kaupum eða greiða opinber gjöld. Óljóst er hvaða heimild Tollstjóraembættið hefur í lögum til að sjá í gegnum fingur sér með innheimtu opinberra gjalda, aðra en hefð. Tollstjóri sagði þó að standa ætti skil á gjöldum ef olíu væri dælt á milli skipa líkt og forstjóri Landhelgisgæslunnar hefur staðfest að hún geri.