„Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar 1. október 2025 11:31 Ég var kosningarstjóri Flokks fólksins fyrir síðustu alþingiskosningar. Í þeim kosningum var slagorð okkar „450.000 kr. skatta- og skerðingarlaust“, tilvísun í eitt af okkar helstu baráttumálum. Forgangsröðun okkar var skýr: Að lyfta þeim, sem minnst höfðu, upp úr fátækt. Í kjölfar alþingiskosninga fékk ég þann heiður að taka þátt í stjórnarmyndunarviðræðum Valkyrjustjórnarinnar. Þann 21. desember 2024 birti ný ríkisstjórn stefnuyfirlýsingu sína þar sem við kortlögðum þær aðgerðir sem samið var um að framkvæma á yfirstandandi kjörtímabili. Ég hef mínar skoðanir á því hversu vel Flokkur fólksins kom út úr þessum samningaviðræðum, en þar sem ég er hlutdrægur vil ég fremur benda á viðbrögð þáverandi formanns Sjálfstæðisflokksins, Bjarna Benediktssonar, þegar hann tjáði sig fyrst um stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar á Bessastöðum þann 21. desember 2024: „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu.“ Nú hefur félags- og húsnæðismálaráðherra kynnt nýtt almannatryggingakerfi og mun einnig endurflytja frumvarp sitt um að örorku- og ellilífeyrir hækki árlega í samræmi við hækkun launavísitölu, en þó aldrei minna en sem nemur verðlagsbreytingum. Með samþykkt þessa frumvarps verður þeirri kjaragliðnun á milli launþega og þeirra sem fá greiðslur frá almannatryggingum útrýmt. Í ljósi þess er augljóst að öryrkjar og eldra fólk munu ná 450.000 kr. grunnframfærslu. Spurningin er aðeins hvenær, og svarið við þeirri spurningu er háð framtíðar launaþróun í landinu. „Þjóðarátak í umönnun eldra fólks“ Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnar Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins segir: „Ríkisstjórnin mun leiða þjóðarátak í umönnun eldra fólks, m.a. með því að fjölga hjúkrunarrýmum og efla heimahjúkrun.“ Fljótlega eftir að ég hóf störf í félags- og húsnæðismálaráðuneytinu sem aðstoðarmaður ráðherra fengum við kynningu á stöðu uppbyggingar hjúkrunarheimila. Biðlistinn á þeim tíma taldi tæplega 700 manns og fór hratt vaxandi miðað við metna viðbótarþörf hjúkrunarrýma næstu árin. Áætlanir fyrri ríkisstjórnar dugðu því engan veginn til að mæta vaxandi skorti á hjúkrunarrýmum. Nú hafa félagsmálaráðherra, heilbrigðisráðherra og fjármálaráðherra tekið höndum saman um að setja uppbyggingu hjúkrunarheimila í forgang til að útrýma þessum biðlista. Það var skynsamlegt skref að færa sérfræðiþekkingu stjórnsýslunnar á sviði húsnæðismála og uppbyggingar hjúkrunarheimila undir sama ráðuneyti. Ég hef oftar en einu sinni orðið vitni að því hvernig þetta öfluga fólk í ráðuneytinu vinnur kraftaverk til að halda metnaðarfullum uppbyggingaráformum okkar á áætlun. Sem stendur er ég afar bjartsýnn á að okkur takist að vinna bug á þessum biðlista, enda hefur félags- og húsnæðismálaráðherra, á fyrstu níu mánuðum ársins, þegar sett af stað uppbyggingaráform um 350 ný hjúkrunarrými auk þess sem 214 rými eru að bætast við um þessar mundir. Samtals er því um ræða 566 ný rými. „Það getur ekki verið markmið ríkisstjórnarinnar að skilja eldri borgara eftir“ Þegar félags- og húsnæðismálaráðherra kynnti nýtt almannatryggingakerfi í byrjun september kom fram gagnrýni frá formanni Landssambands eldri borgara, sem sagði ríkisstjórnina „skilja eldri borgara eftir“. Við höfum svarað þessu með því að benda á að kerfisbreyting á ellilífeyri fór fram árið 2017, en samstaða náðist ekki um breytingar á örorkulífeyri fyrr en nú. Tekjugreiningar sýna að kjör ellilífeyrisþega og öryrkja verða jafnari eftir þær breytingar sem fylgja nýja kerfinu. En í stað þess að deila um hvor hópurinn hafi það verra getum við hins vegar vonandi sameinast um þá staðreynd að báðir hópar, öryrkjar og ellilífeyrisþegar, þurfa hærri tekjur, sérstaklega hvað varðar grunnframfærslu. Þessi ríkisstjórn mun afnema kjaragliðnunina með því að tryggja að lífeyrisþegar fái hækkanir í samræmi við launavísitölu. Á næstu árum mun þessi breyting hafa mjög jákvæð áhrif á grunnframfærslu þeirra lífeyrisþega sem hafa lægstu tekjurnar. Af þeim eldri borgurum sem eru alfarið háðir almannatryggingakerfinu og búa við fátækt er stór hópur öryrkja sem aldrei fengu tækifæri til að ávinna sér lífeyrisréttindi. Til að koma til móts við þennan hóp ætlar ríkisstjórnin meðal annars að lögbinda að aldurstengd uppbót á lífeyri öryrkja haldist ævilangt. Við þetta má bæta að frítekjumark ellilífeyris verður hækkað í áföngum samkvæmt frumvarpi sem lagt verður fram fyrir áramót. Samkvæmt því verður almennt frítekjumark ellilífeyrisþega nær tvöfaldað fyrir lok kjörtímabilsins. Óhætt er að fullyrða að þessi ríkisstjórn mun ekki skilja eldri borgara eftir. Þvert á móti er hún að taka stærri skref til að bæta stöðu aldraðra en sést hefur um langt skeið. Höfundur er aðstoðarmaður félags og húsnæðismálaráðherra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Flokkur fólksins Félagsmál Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Mest lesið Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Sjá meira
Ég var kosningarstjóri Flokks fólksins fyrir síðustu alþingiskosningar. Í þeim kosningum var slagorð okkar „450.000 kr. skatta- og skerðingarlaust“, tilvísun í eitt af okkar helstu baráttumálum. Forgangsröðun okkar var skýr: Að lyfta þeim, sem minnst höfðu, upp úr fátækt. Í kjölfar alþingiskosninga fékk ég þann heiður að taka þátt í stjórnarmyndunarviðræðum Valkyrjustjórnarinnar. Þann 21. desember 2024 birti ný ríkisstjórn stefnuyfirlýsingu sína þar sem við kortlögðum þær aðgerðir sem samið var um að framkvæma á yfirstandandi kjörtímabili. Ég hef mínar skoðanir á því hversu vel Flokkur fólksins kom út úr þessum samningaviðræðum, en þar sem ég er hlutdrægur vil ég fremur benda á viðbrögð þáverandi formanns Sjálfstæðisflokksins, Bjarna Benediktssonar, þegar hann tjáði sig fyrst um stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar á Bessastöðum þann 21. desember 2024: „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu.“ Nú hefur félags- og húsnæðismálaráðherra kynnt nýtt almannatryggingakerfi og mun einnig endurflytja frumvarp sitt um að örorku- og ellilífeyrir hækki árlega í samræmi við hækkun launavísitölu, en þó aldrei minna en sem nemur verðlagsbreytingum. Með samþykkt þessa frumvarps verður þeirri kjaragliðnun á milli launþega og þeirra sem fá greiðslur frá almannatryggingum útrýmt. Í ljósi þess er augljóst að öryrkjar og eldra fólk munu ná 450.000 kr. grunnframfærslu. Spurningin er aðeins hvenær, og svarið við þeirri spurningu er háð framtíðar launaþróun í landinu. „Þjóðarátak í umönnun eldra fólks“ Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnar Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins segir: „Ríkisstjórnin mun leiða þjóðarátak í umönnun eldra fólks, m.a. með því að fjölga hjúkrunarrýmum og efla heimahjúkrun.“ Fljótlega eftir að ég hóf störf í félags- og húsnæðismálaráðuneytinu sem aðstoðarmaður ráðherra fengum við kynningu á stöðu uppbyggingar hjúkrunarheimila. Biðlistinn á þeim tíma taldi tæplega 700 manns og fór hratt vaxandi miðað við metna viðbótarþörf hjúkrunarrýma næstu árin. Áætlanir fyrri ríkisstjórnar dugðu því engan veginn til að mæta vaxandi skorti á hjúkrunarrýmum. Nú hafa félagsmálaráðherra, heilbrigðisráðherra og fjármálaráðherra tekið höndum saman um að setja uppbyggingu hjúkrunarheimila í forgang til að útrýma þessum biðlista. Það var skynsamlegt skref að færa sérfræðiþekkingu stjórnsýslunnar á sviði húsnæðismála og uppbyggingar hjúkrunarheimila undir sama ráðuneyti. Ég hef oftar en einu sinni orðið vitni að því hvernig þetta öfluga fólk í ráðuneytinu vinnur kraftaverk til að halda metnaðarfullum uppbyggingaráformum okkar á áætlun. Sem stendur er ég afar bjartsýnn á að okkur takist að vinna bug á þessum biðlista, enda hefur félags- og húsnæðismálaráðherra, á fyrstu níu mánuðum ársins, þegar sett af stað uppbyggingaráform um 350 ný hjúkrunarrými auk þess sem 214 rými eru að bætast við um þessar mundir. Samtals er því um ræða 566 ný rými. „Það getur ekki verið markmið ríkisstjórnarinnar að skilja eldri borgara eftir“ Þegar félags- og húsnæðismálaráðherra kynnti nýtt almannatryggingakerfi í byrjun september kom fram gagnrýni frá formanni Landssambands eldri borgara, sem sagði ríkisstjórnina „skilja eldri borgara eftir“. Við höfum svarað þessu með því að benda á að kerfisbreyting á ellilífeyri fór fram árið 2017, en samstaða náðist ekki um breytingar á örorkulífeyri fyrr en nú. Tekjugreiningar sýna að kjör ellilífeyrisþega og öryrkja verða jafnari eftir þær breytingar sem fylgja nýja kerfinu. En í stað þess að deila um hvor hópurinn hafi það verra getum við hins vegar vonandi sameinast um þá staðreynd að báðir hópar, öryrkjar og ellilífeyrisþegar, þurfa hærri tekjur, sérstaklega hvað varðar grunnframfærslu. Þessi ríkisstjórn mun afnema kjaragliðnunina með því að tryggja að lífeyrisþegar fái hækkanir í samræmi við launavísitölu. Á næstu árum mun þessi breyting hafa mjög jákvæð áhrif á grunnframfærslu þeirra lífeyrisþega sem hafa lægstu tekjurnar. Af þeim eldri borgurum sem eru alfarið háðir almannatryggingakerfinu og búa við fátækt er stór hópur öryrkja sem aldrei fengu tækifæri til að ávinna sér lífeyrisréttindi. Til að koma til móts við þennan hóp ætlar ríkisstjórnin meðal annars að lögbinda að aldurstengd uppbót á lífeyri öryrkja haldist ævilangt. Við þetta má bæta að frítekjumark ellilífeyris verður hækkað í áföngum samkvæmt frumvarpi sem lagt verður fram fyrir áramót. Samkvæmt því verður almennt frítekjumark ellilífeyrisþega nær tvöfaldað fyrir lok kjörtímabilsins. Óhætt er að fullyrða að þessi ríkisstjórn mun ekki skilja eldri borgara eftir. Þvert á móti er hún að taka stærri skref til að bæta stöðu aldraðra en sést hefur um langt skeið. Höfundur er aðstoðarmaður félags og húsnæðismálaráðherra.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun