Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar 5. október 2024 09:01 Það tók íslenska háskóla aðeins sex daga að sammælast um að lýsa yfir stuðningi við Úkraínu opinberlega, og aðeins tvær vikur fyrir Háskóla Íslands að setja upp sérstaka síðu þar sem árás Rússlands var fordæmd og „samstöðu með nemendum og starfsfólki úkraínskra háskóla sem og öllum íbúum landsins“ lýst yfir. Rúmu einu og hálfu ári síðar hóf Ísrael sína mannskæðustu og hrottalegustu árás á Gaza og í Palestínu til þessa. Sú árás stendur en yfir, og nú ári seinna hefur Ísrael sprengt upp alla háskóla á Gaza, myrt yfir 9.000 háskólanemendur og 700 háskólakennara og fræðafólk. Sérfræðingar Sameinuðu þjóðanna hafa lýst yfir alvarlegum áhyggjum af menntamorðinu sem Ísrael fremur samhliða þjóðarmorði á Gaza. 24. nóvember 2023 lýsti Jón Atli Benediktsson, rektor Háskóla Íslands, árásum Ísrael á Gaza sem „pólitísku álitamál líðandi stundar“ og taldi ekki ástæðu til þess að Háskól Íslands lýsti yfir stuðningi við nemendur og starfsfólk palestínskra háskóla, hvað þá við alla íbúa landsins. Í sama viðtali lýsir hann innrás Rússlands inn í Úkraínu sem fordæmalausri og segir að Háskólanum beri að fylgja því sem „sannara reynist“. Nú má vera að Jóni Atla, og öðrum stjórnendum við Háskóla Íslands, hafi ekki verið kunnugt um 76 ára sögu stríðsglæpa Ísraels gegn Palestínufólki, en mikill fréttaflutningur og fræðilegar umfjallanir hafa átt sér stað síðan, auk þess sem Ísrael hefur gengið lengra en nokkru sinni fyrr í glæpum sínum gegn Palestínubúum og mannkyninu öllu. Hernám, þjóðernishreinsanir og stríðslæpir eru ekki pólitískt álitamál. Ef Háskóla Íslands vantar einhverskonar sannanir fyrir glæpum Ísraels, nægir að líta til þess að Alþjóðadómstóllinn og Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna hafa skipað Ísrael að stöðva tafarlaust árásir sínar á Gaza og Alþjóðaglæpadómstóllinn hefur gefið út handtökuskipun á hendur Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísrael. Í kjölfarið hefur Ísrael hótað Alþjóðaglæpadómstólnum og þeim sem í honum sitja. Nú síðast kaus Allsherjarþing Sameinuðu Þjóðanna með viðskiptaþvingunum gegn Ísrael, þar sem lögð var lagaleg skylda á öll ríki að leggja sitt af mörkum til að binda endi á ólöglegt hernám og aðskilnaðarstefnu Ísraels í Palestínu. Stór hópur stúdenta, með Stúdentaráð HÍ í broddi fylkingar, ásamt yfir 300 starfsmönnum Háskóla Íslands hafa ítrekað lagt fram þá kröfu á stjórnendur háskólans að hann bregðist við ofantöldu á viðeigandi hátt sem samræmist fyrri aðgerðum hans gegn Rússlandi. Það hlýtur að vera mikilvægt að HÍ gæti jafnræðis og sé samkvæmur sjálfum sér í orðum og gjörðum. Stúdentar fyrir Palestínu hafa boðað til verkfalls og mótmæla í Háskóla Íslands þann 7. október klukkan 12:00, í von um að ná eyrum rektors. Kröfurnar sem að stúdentar gera eru eftirfarandi: Að Háskóli Íslands og allar stofnanir hans taki skýra afstöðu gegn þjóðarmorðinu í Palestínu og menntamorðinu sem á sér stað á Gaza. Að Háskóli Íslands og allar stofnanir hans slíti öllu samstarfi við ísraelska háskóla og tengdar stofnanir og stofni ekki til nýs samstarfs. Að Háskóli Íslands opinberi öll tengsl háskólans og tengdra stofnana við ísraelska háskóla, stofnanir, fyrirtæki og aðra tengda aðila og bindi tafarlaust enda á þau. Að Háskóli Íslands taki virkan þátt í enduruppbyggingu menntakerfisins á Gaza, auki samstarf við palestínska háskóla og styðji á annan hátt við menntun nemenda á Gaza, til dæmis með því að bjóða þeim upp á fjarnám við HÍ. Rektor hefur lýst því yfir að „Háskóli Íslands [sé] ekki með neina samstarfssamninga við ísraelska háskóla, en einstökum fræðimönnum [sé] frjálst að vinna með kollegum sínum hvar í heimi sem er samkvæmt þeirra eigin mati.“ Þar af leiðandi er ekkert því til fyrirstöðu annað en vanvilji háskólayfirvalda að uppfylla fyrstu þrjár kröfurnar strax á morgun, og þó fyrr hefði verið. Ég hvet alla stúdenta, fyrrum stúdenta og starfsfólk HÍ til að mæta á mótmælin 7. október, til að sýna háskólayfirvöldum HÍ að stúdentar vilja tilheyra háskólasamfélagi sem að hefur fræðilega og siðferðislega burði til að standa gegn þjóðar- og menntamorði, að slíkt sé ekki „pólitískt álitamál líðandi stundar“, og að við séum tilbúin að berjast fyrir því. Höfundur er meistaranemi í tómstunda- og félagsmálafræði við Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Háskólar Mest lesið Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson Skoðun Flækjustig í skjóli einföldunar Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Getur fólk með gigt látið drauma sína rætast? Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson skrifar Skoðun Hvað er í gangi? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Hjálpum fólki að eignast börn Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Það tók íslenska háskóla aðeins sex daga að sammælast um að lýsa yfir stuðningi við Úkraínu opinberlega, og aðeins tvær vikur fyrir Háskóla Íslands að setja upp sérstaka síðu þar sem árás Rússlands var fordæmd og „samstöðu með nemendum og starfsfólki úkraínskra háskóla sem og öllum íbúum landsins“ lýst yfir. Rúmu einu og hálfu ári síðar hóf Ísrael sína mannskæðustu og hrottalegustu árás á Gaza og í Palestínu til þessa. Sú árás stendur en yfir, og nú ári seinna hefur Ísrael sprengt upp alla háskóla á Gaza, myrt yfir 9.000 háskólanemendur og 700 háskólakennara og fræðafólk. Sérfræðingar Sameinuðu þjóðanna hafa lýst yfir alvarlegum áhyggjum af menntamorðinu sem Ísrael fremur samhliða þjóðarmorði á Gaza. 24. nóvember 2023 lýsti Jón Atli Benediktsson, rektor Háskóla Íslands, árásum Ísrael á Gaza sem „pólitísku álitamál líðandi stundar“ og taldi ekki ástæðu til þess að Háskól Íslands lýsti yfir stuðningi við nemendur og starfsfólk palestínskra háskóla, hvað þá við alla íbúa landsins. Í sama viðtali lýsir hann innrás Rússlands inn í Úkraínu sem fordæmalausri og segir að Háskólanum beri að fylgja því sem „sannara reynist“. Nú má vera að Jóni Atla, og öðrum stjórnendum við Háskóla Íslands, hafi ekki verið kunnugt um 76 ára sögu stríðsglæpa Ísraels gegn Palestínufólki, en mikill fréttaflutningur og fræðilegar umfjallanir hafa átt sér stað síðan, auk þess sem Ísrael hefur gengið lengra en nokkru sinni fyrr í glæpum sínum gegn Palestínubúum og mannkyninu öllu. Hernám, þjóðernishreinsanir og stríðslæpir eru ekki pólitískt álitamál. Ef Háskóla Íslands vantar einhverskonar sannanir fyrir glæpum Ísraels, nægir að líta til þess að Alþjóðadómstóllinn og Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna hafa skipað Ísrael að stöðva tafarlaust árásir sínar á Gaza og Alþjóðaglæpadómstóllinn hefur gefið út handtökuskipun á hendur Benjamin Netanyahu forsætisráðherra Ísrael. Í kjölfarið hefur Ísrael hótað Alþjóðaglæpadómstólnum og þeim sem í honum sitja. Nú síðast kaus Allsherjarþing Sameinuðu Þjóðanna með viðskiptaþvingunum gegn Ísrael, þar sem lögð var lagaleg skylda á öll ríki að leggja sitt af mörkum til að binda endi á ólöglegt hernám og aðskilnaðarstefnu Ísraels í Palestínu. Stór hópur stúdenta, með Stúdentaráð HÍ í broddi fylkingar, ásamt yfir 300 starfsmönnum Háskóla Íslands hafa ítrekað lagt fram þá kröfu á stjórnendur háskólans að hann bregðist við ofantöldu á viðeigandi hátt sem samræmist fyrri aðgerðum hans gegn Rússlandi. Það hlýtur að vera mikilvægt að HÍ gæti jafnræðis og sé samkvæmur sjálfum sér í orðum og gjörðum. Stúdentar fyrir Palestínu hafa boðað til verkfalls og mótmæla í Háskóla Íslands þann 7. október klukkan 12:00, í von um að ná eyrum rektors. Kröfurnar sem að stúdentar gera eru eftirfarandi: Að Háskóli Íslands og allar stofnanir hans taki skýra afstöðu gegn þjóðarmorðinu í Palestínu og menntamorðinu sem á sér stað á Gaza. Að Háskóli Íslands og allar stofnanir hans slíti öllu samstarfi við ísraelska háskóla og tengdar stofnanir og stofni ekki til nýs samstarfs. Að Háskóli Íslands opinberi öll tengsl háskólans og tengdra stofnana við ísraelska háskóla, stofnanir, fyrirtæki og aðra tengda aðila og bindi tafarlaust enda á þau. Að Háskóli Íslands taki virkan þátt í enduruppbyggingu menntakerfisins á Gaza, auki samstarf við palestínska háskóla og styðji á annan hátt við menntun nemenda á Gaza, til dæmis með því að bjóða þeim upp á fjarnám við HÍ. Rektor hefur lýst því yfir að „Háskóli Íslands [sé] ekki með neina samstarfssamninga við ísraelska háskóla, en einstökum fræðimönnum [sé] frjálst að vinna með kollegum sínum hvar í heimi sem er samkvæmt þeirra eigin mati.“ Þar af leiðandi er ekkert því til fyrirstöðu annað en vanvilji háskólayfirvalda að uppfylla fyrstu þrjár kröfurnar strax á morgun, og þó fyrr hefði verið. Ég hvet alla stúdenta, fyrrum stúdenta og starfsfólk HÍ til að mæta á mótmælin 7. október, til að sýna háskólayfirvöldum HÍ að stúdentar vilja tilheyra háskólasamfélagi sem að hefur fræðilega og siðferðislega burði til að standa gegn þjóðar- og menntamorði, að slíkt sé ekki „pólitískt álitamál líðandi stundar“, og að við séum tilbúin að berjast fyrir því. Höfundur er meistaranemi í tómstunda- og félagsmálafræði við Háskóla Íslands.
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar
Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun