Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar 3. júlí 2024 07:29 Það er ekki mikið af góðum fréttum að utan núna. Stríðin geysa áfram í Úkraínu og á Gaza og ekki útlit fyrir að neitt lát verði á því í bráð. Það stefnir í stórsigur Þjóðfylkingarinnar í Frakklandi, sem, ef af verður, mun kasta sandi í tannhjól samstöðu Evrópusambandsins með Úkraínu í áðurnefndu stríði og hafa margháttaðar aðrar afleiðingar, fæstar til góðs. Í Bandaríkjunum blasir við öllum með augu í hausnum að frambjóðandi Demókrata til forsetamebættis ríkisins, sitjandi forseti Joe Biden, er ekki í neinu standi til að gegna þessu valdamikla embætti í fjögur ár í viðbót. Meðal annars þess vegna er nánast öruggt að Donald Trump mun taka við völdum í janúar á næsta ári. Ég segi meðal annars, vegna þess að það er ekki eina ástæðan. Ég les oftast það sem Gunnar Smári Egilsson, ritstjóri Samstöðvarinnar skrifar á vegginn sinn og annarra á facebook. Oft er Gunnar Smári með eiturskarpar greiningar á stöðunni í stjórnmálunum. Honum er reyndar jafnan lagið að bæta inn í þær persónulegu skítkasti og drulli yfir allt og alla, sérstaklega okkur í Samfylkingunni, (sem honum er, að hætti vinstri sósíalista fjórða áratugar síðustu aldar, sérstaklega uppsigað við) þannig að manni er alveg fyrirmunað að læka þær, en engu að síður, oft er ég sammála þeim. Greiningunum hans það er að segja. Ein slík greining kom fram í svari við áhyggjum Guðmundar Andra Thorssonar, rithöfundar og varaþingmanns Samfylkingarinnar, af stöðu frjálslynds lýðræðis í ljósi þess sem er að eiga sér stað í Frakklandi og Bandaríkjunum. Gunnar Smári segir „Lýðræði hvílir á þeirri meginstoð að stjórnvöld stýri landinu í takt við hagsmuni, vilja og væntingar almennings. Þetta hefur brugðist í okkar heimshluta. Eftir skammvinnan tíma á eftirstríðsárunum hafa stjórnvöld í æ ríkara mæli snúið sér frá almenningi, og sérstaklega þeim sem háðastir eru réttlátri uppbyggingu samhjálpar og samvinnu. Og snúið sér að auðstéttinni og þjónað henni með skattalækkunum, takmörkunum á réttindum launafólks til verkalýðsbaráttu, skerðingu ríkisvalds og auknu valdi hins svokallaða markaðar (sem í reynd leiðir til aukinna valda hinna ríku), einkavæðingu almannaeigna og auðlinda og notað ríkisvaldið með öðrum hætti til að þjóna auðvaldinu. Þetta hefur veikt almannavaldið, sem er framkvæmdaarmur LÝÐræðisins (þar sem hver hefur eitt atkvæði) en magnað upp AUÐvaldið (vettvang þar sem hver króna hefur eitt atkvæði).“(GSE 2.7.2024). Þarna hittir Gunnar Smári naglann á höfuðið því miður. Síðastliðin 40 ár hefur jafnt og þétt molnað undan almannavaldinu undir áhrifum kenninga Miltons Friedmans o.fl. sem var hrint í framkvæmd af Ronald Reagan í Bandaríkjunum og Margréti Thatcher í Bretlandi. Í kjölfarið komu svo lærisveinar þeirra, m.a. Davíð Oddsson og Eimreiðarhópurinn hér á Íslandi og framkvæmdu „fagnaðarerindið“. Þetta hefur leitt til gríðarlegrar auðsöfnunnar hinna fáu og birtingarmynd þess er auðvitað ofurefli stóru sjávarútvegsfyrirtækjanna hér á Íslandi en Gunnar Smári segir um það “Auðræðið hefur kerfisbundið grafið undan lýðræðinu, fært áherslur frá því að samfélagið sé mótað með atkvæði hvers manns yfir í að það er mótað með hverri krónu hinna allra auðugustu. Vald Samherja er svo mikið að það er ekki hægt að dæma eigendur þess á Íslandi þótt mál vegna brota fyrirtækisins hafi leitt til ákæru og sekta í Namibíu, Noregi og Færeyjum.” (GSE 2.7.2024). Það má bæta því við að þessi fyrirtæki hafa átt stóran þátt í að koma í veg fyrir það í 30 ár að Ísland gengi í Evrópusambandið og tæki upp evru með hreðjataki sínu á Sjálfstæðisflokknum, sem hefur ráðið þessu landi langt umfram kjörfylgi allt of lengi. Smári klykkir út með áhugaverðum punkti: „Hrun lýðræðis hefur leitt til minnkandi almannavalds og margfaldað auðvaldið, sem nú ætlar að auka enn völd sín með innleiðingu fasisma. Þau sem auðguðust á tíma nýfrjálshyggjunnar munu verja auð sinn með fasisma. Þetta er gömul saga og ný, gerðist líka fyrir tæpum hundrað árum.“ (GSE 2.7.2024). Þannig verður til þessi þverstæðukennda stjórnmálasúpa sem við erum að upplifa í dag. Kjósendur, sem eru búnir að fá sig fullsadda á þjónkun lýðræðislega kjörinna stjórnvalda við fjármagnseigendur kjósa yfir sig lýðskrumara á borð við Le Pen og Trump, sem munu í raun bara standa vörð um ójöfnuðinn og magna hann upp ef eitthvað er. Það þarf ekki annað en að hlusta á það sem Trump segir til að átta sig á því. En kjósendur hans kjósa að heyra það ekki. Þeir heyra bara að hann segist vera á móti „spillta Joe“. Og að hann ætli að byggja vegg til að halda úti “mexíkönskum glæpamönnum”. Hitler og Mussolini náðu aldrei meirihluta í lýðræðislegum kosningum í sínum heimalöndum. Þeir komust til valda með stuðningi „hófsamari“ hægri flokka. Við sjáum því miður svipað gerast núna, þegar tvær ríkisstjórnir hægri flokka á Norðurlöndum treysta á stuðning lýðhyggjuflokka. Þegar er farið að sjá undir iljar Repúblikana í Frakklandi yfir til Þjóðfylkingar Le Pen. Í Hollandi eru hægri flokkarnir búnir að leiða Geert Wilders til valda og Trump hefur tekið yfir hægrið í Bandaríkjunum með húð og hári. Þetta eru nýju línurnar sem eru að teiknast upp í stjórnmálum Vesturlanda. Hægrið plús lýðhyggjuflokkarnir og svo vinstrið. Miðjan getur dottið í hvora áttina sem er, því miður. En sem betur fer eru ekki bara vondar fréttir að utan. Nú stefnir í að einhverri slöppustu ríkisstjórn í sögu Bretlandseyja verði komið frá völdum í vikunni og að Verkamannaflokki Keirs Starmer verði veitt umboð til að spreyta sig. Keir hefur gengið til þessara kosninga með loforð um að hlusta á áhyggjur kjósenda af niðurbroti velferðarkerfisins undir ríkisstjórnum Íhaldsflokksins síðastliðin 12 ár. Það er nákvæmlega verkefni okkar sem viljum snúa Evrópu af leið þjóðernisöfga og lýðhyggju. Það verður að hlusta á réttmætar áhyggjur kjósenda og fara að byggja upp velferðarkerfið að nýju eftir áratuga niðurbrot nýfrjálshyggjunnar og kasta þeirri óheillakreddu á öskuhauga sögunnar fyrir blandað hagkerfi og jafnaðarstefnu. Það getum við blessunarlega gert hér á Íslandi líka innan fárra mánaða. Höfundur er varaþingmaður Samfylkingarinnar í Reykjavík norður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ákall til allra velunnara Sólheima í Grímsnesi Ingibjörg Rósa Björnsdóttir Skoðun Að þétta byggð Halldór Eiríksson Skoðun Öfgamaður deyr Andri Þorvarðarson Skoðun Er það ekki sjálfsögð krafa að fá bílastæði? Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson Skoðun Of lítið, of seint! Hjálmtýr Heiðdal,Magnús Magnússon Skoðun Hver hagnast á hatrinu? Halldóra Mogensen Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Börn sem skilja ekki kennarann Ingibjörg Ólöf Isaksen Skoðun Fatlað fólk rukkað með rangindum fyrir bílastæði Haukur Ragnar Hauksson Skoðun Skoðun Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson skrifar Skoðun Að þétta byggð Halldór Eiríksson skrifar Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Slökkvum ekki Ljósið Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Er það ekki sjálfsögð krafa að fá bílastæði? Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Of lítið, of seint! Hjálmtýr Heiðdal,Magnús Magnússon skrifar Skoðun Halla fer að ræða um frið við einræðisherra Daníel Þröstur Pálsson skrifar Skoðun Ákall til allra velunnara Sólheima í Grímsnesi Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Skoðun Varðveitum vatnið – hugvekja Hópur starfsfólks Náttúruminjasafns Íslands skrifar Skoðun Innviðaskuld við íslenskuna Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Náttúruvernd er loftslagsaðgerð og loftslagsaðgerðir þjóna náttúrunni Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Fatlað fólk rukkað með rangindum fyrir bílastæði Haukur Ragnar Hauksson skrifar Skoðun Vissir þú, að.... og eða er þér bara slétt sama Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hver hagnast á hatrinu? Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Öfgamaður deyr Andri Þorvarðarson skrifar Skoðun Að taka til í orkumálum Guðrún Schmidt skrifar Skoðun Börn sem skilja ekki kennarann Ingibjörg Ólöf Isaksen skrifar Skoðun Skortur á rafiðnaðarfólki ógnar samkeppnishæfni Evrópu Kristján Daníel Sigurbergsson skrifar Skoðun Siglt gegn þjóðarmorði Cyma Farah,Sólveig Ásta Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um ópið sem heimurinn ekki heyrir Reham Khaled skrifar Skoðun 30 by 30 - Gefum lífi á jörð smá séns Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Hærri greiðslur í fæðingarorlofi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Skólabærinn Garðabær: Við mælum árangur og gerum stöðugt betur Almar Guðmundsson,Sigríður Hulda Jónsdóttir skrifar Skoðun Stóra spurningin sem fjárlögin svara ekki Sandra B. Franks skrifar Skoðun Námsmat og Matsferill – Tækifæri til umbóta í skólastarfi Sigurbjörg Róbertsdóttir skrifar Skoðun Tími til aðgerða - loftslags- og umhverfismál sett á dagskrá Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar Skoðun Setjum á okkur súrefnisgrímuna áður en við björgum heiminum. Nú þarf hinn þögli meirihluti að láta í sér heyra Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Sterkt skólasamfélag á Akureyri, sameiginleg ábyrgð og framtíðarsýn Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Fæðingarhríðir fjórðu iðnbyltingarinnar: Til fjármálafyrirtækja Klara Nótt Egilson skrifar Skoðun „AMOC straumurinn", enn ein heimsendaspáin... Valgerður Árnadóttir skrifar Sjá meira
Það er ekki mikið af góðum fréttum að utan núna. Stríðin geysa áfram í Úkraínu og á Gaza og ekki útlit fyrir að neitt lát verði á því í bráð. Það stefnir í stórsigur Þjóðfylkingarinnar í Frakklandi, sem, ef af verður, mun kasta sandi í tannhjól samstöðu Evrópusambandsins með Úkraínu í áðurnefndu stríði og hafa margháttaðar aðrar afleiðingar, fæstar til góðs. Í Bandaríkjunum blasir við öllum með augu í hausnum að frambjóðandi Demókrata til forsetamebættis ríkisins, sitjandi forseti Joe Biden, er ekki í neinu standi til að gegna þessu valdamikla embætti í fjögur ár í viðbót. Meðal annars þess vegna er nánast öruggt að Donald Trump mun taka við völdum í janúar á næsta ári. Ég segi meðal annars, vegna þess að það er ekki eina ástæðan. Ég les oftast það sem Gunnar Smári Egilsson, ritstjóri Samstöðvarinnar skrifar á vegginn sinn og annarra á facebook. Oft er Gunnar Smári með eiturskarpar greiningar á stöðunni í stjórnmálunum. Honum er reyndar jafnan lagið að bæta inn í þær persónulegu skítkasti og drulli yfir allt og alla, sérstaklega okkur í Samfylkingunni, (sem honum er, að hætti vinstri sósíalista fjórða áratugar síðustu aldar, sérstaklega uppsigað við) þannig að manni er alveg fyrirmunað að læka þær, en engu að síður, oft er ég sammála þeim. Greiningunum hans það er að segja. Ein slík greining kom fram í svari við áhyggjum Guðmundar Andra Thorssonar, rithöfundar og varaþingmanns Samfylkingarinnar, af stöðu frjálslynds lýðræðis í ljósi þess sem er að eiga sér stað í Frakklandi og Bandaríkjunum. Gunnar Smári segir „Lýðræði hvílir á þeirri meginstoð að stjórnvöld stýri landinu í takt við hagsmuni, vilja og væntingar almennings. Þetta hefur brugðist í okkar heimshluta. Eftir skammvinnan tíma á eftirstríðsárunum hafa stjórnvöld í æ ríkara mæli snúið sér frá almenningi, og sérstaklega þeim sem háðastir eru réttlátri uppbyggingu samhjálpar og samvinnu. Og snúið sér að auðstéttinni og þjónað henni með skattalækkunum, takmörkunum á réttindum launafólks til verkalýðsbaráttu, skerðingu ríkisvalds og auknu valdi hins svokallaða markaðar (sem í reynd leiðir til aukinna valda hinna ríku), einkavæðingu almannaeigna og auðlinda og notað ríkisvaldið með öðrum hætti til að þjóna auðvaldinu. Þetta hefur veikt almannavaldið, sem er framkvæmdaarmur LÝÐræðisins (þar sem hver hefur eitt atkvæði) en magnað upp AUÐvaldið (vettvang þar sem hver króna hefur eitt atkvæði).“(GSE 2.7.2024). Þarna hittir Gunnar Smári naglann á höfuðið því miður. Síðastliðin 40 ár hefur jafnt og þétt molnað undan almannavaldinu undir áhrifum kenninga Miltons Friedmans o.fl. sem var hrint í framkvæmd af Ronald Reagan í Bandaríkjunum og Margréti Thatcher í Bretlandi. Í kjölfarið komu svo lærisveinar þeirra, m.a. Davíð Oddsson og Eimreiðarhópurinn hér á Íslandi og framkvæmdu „fagnaðarerindið“. Þetta hefur leitt til gríðarlegrar auðsöfnunnar hinna fáu og birtingarmynd þess er auðvitað ofurefli stóru sjávarútvegsfyrirtækjanna hér á Íslandi en Gunnar Smári segir um það “Auðræðið hefur kerfisbundið grafið undan lýðræðinu, fært áherslur frá því að samfélagið sé mótað með atkvæði hvers manns yfir í að það er mótað með hverri krónu hinna allra auðugustu. Vald Samherja er svo mikið að það er ekki hægt að dæma eigendur þess á Íslandi þótt mál vegna brota fyrirtækisins hafi leitt til ákæru og sekta í Namibíu, Noregi og Færeyjum.” (GSE 2.7.2024). Það má bæta því við að þessi fyrirtæki hafa átt stóran þátt í að koma í veg fyrir það í 30 ár að Ísland gengi í Evrópusambandið og tæki upp evru með hreðjataki sínu á Sjálfstæðisflokknum, sem hefur ráðið þessu landi langt umfram kjörfylgi allt of lengi. Smári klykkir út með áhugaverðum punkti: „Hrun lýðræðis hefur leitt til minnkandi almannavalds og margfaldað auðvaldið, sem nú ætlar að auka enn völd sín með innleiðingu fasisma. Þau sem auðguðust á tíma nýfrjálshyggjunnar munu verja auð sinn með fasisma. Þetta er gömul saga og ný, gerðist líka fyrir tæpum hundrað árum.“ (GSE 2.7.2024). Þannig verður til þessi þverstæðukennda stjórnmálasúpa sem við erum að upplifa í dag. Kjósendur, sem eru búnir að fá sig fullsadda á þjónkun lýðræðislega kjörinna stjórnvalda við fjármagnseigendur kjósa yfir sig lýðskrumara á borð við Le Pen og Trump, sem munu í raun bara standa vörð um ójöfnuðinn og magna hann upp ef eitthvað er. Það þarf ekki annað en að hlusta á það sem Trump segir til að átta sig á því. En kjósendur hans kjósa að heyra það ekki. Þeir heyra bara að hann segist vera á móti „spillta Joe“. Og að hann ætli að byggja vegg til að halda úti “mexíkönskum glæpamönnum”. Hitler og Mussolini náðu aldrei meirihluta í lýðræðislegum kosningum í sínum heimalöndum. Þeir komust til valda með stuðningi „hófsamari“ hægri flokka. Við sjáum því miður svipað gerast núna, þegar tvær ríkisstjórnir hægri flokka á Norðurlöndum treysta á stuðning lýðhyggjuflokka. Þegar er farið að sjá undir iljar Repúblikana í Frakklandi yfir til Þjóðfylkingar Le Pen. Í Hollandi eru hægri flokkarnir búnir að leiða Geert Wilders til valda og Trump hefur tekið yfir hægrið í Bandaríkjunum með húð og hári. Þetta eru nýju línurnar sem eru að teiknast upp í stjórnmálum Vesturlanda. Hægrið plús lýðhyggjuflokkarnir og svo vinstrið. Miðjan getur dottið í hvora áttina sem er, því miður. En sem betur fer eru ekki bara vondar fréttir að utan. Nú stefnir í að einhverri slöppustu ríkisstjórn í sögu Bretlandseyja verði komið frá völdum í vikunni og að Verkamannaflokki Keirs Starmer verði veitt umboð til að spreyta sig. Keir hefur gengið til þessara kosninga með loforð um að hlusta á áhyggjur kjósenda af niðurbroti velferðarkerfisins undir ríkisstjórnum Íhaldsflokksins síðastliðin 12 ár. Það er nákvæmlega verkefni okkar sem viljum snúa Evrópu af leið þjóðernisöfga og lýðhyggju. Það verður að hlusta á réttmætar áhyggjur kjósenda og fara að byggja upp velferðarkerfið að nýju eftir áratuga niðurbrot nýfrjálshyggjunnar og kasta þeirri óheillakreddu á öskuhauga sögunnar fyrir blandað hagkerfi og jafnaðarstefnu. Það getum við blessunarlega gert hér á Íslandi líka innan fárra mánaða. Höfundur er varaþingmaður Samfylkingarinnar í Reykjavík norður.
Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson skrifar
Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Náttúruvernd er loftslagsaðgerð og loftslagsaðgerðir þjóna náttúrunni Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar
Skoðun Skortur á rafiðnaðarfólki ógnar samkeppnishæfni Evrópu Kristján Daníel Sigurbergsson skrifar
Skoðun Skólabærinn Garðabær: Við mælum árangur og gerum stöðugt betur Almar Guðmundsson,Sigríður Hulda Jónsdóttir skrifar
Skoðun Námsmat og Matsferill – Tækifæri til umbóta í skólastarfi Sigurbjörg Róbertsdóttir skrifar
Skoðun Tími til aðgerða - loftslags- og umhverfismál sett á dagskrá Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar
Skoðun Setjum á okkur súrefnisgrímuna áður en við björgum heiminum. Nú þarf hinn þögli meirihluti að láta í sér heyra Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Sterkt skólasamfélag á Akureyri, sameiginleg ábyrgð og framtíðarsýn Heimir Örn Árnason skrifar
Skoðun Fæðingarhríðir fjórðu iðnbyltingarinnar: Til fjármálafyrirtækja Klara Nótt Egilson skrifar
Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun