Erlent

Verj­a klas­a­sprengj­u­send­ing­ar til Úkra­ín­u

Samúel Karl Ólason skrifar
Joe Biden sagðist hafa rætt við marga af bandamönnum Bandaríkjanna, áður en hann tók þá ákvörðun að senda Úkraínumönnum klasasprengjur.
Joe Biden sagðist hafa rætt við marga af bandamönnum Bandaríkjanna, áður en hann tók þá ákvörðun að senda Úkraínumönnum klasasprengjur. AP/Patrick Semansky

Joe Biden, forseti Bandaríkjanna, varði í gær þá ákvörðun sína að senda klasasprengjur til Úkraínu. Hann sagði ákvörðunina erfiða en vopnin eru ólögleg í mörgum löndum heims.

Forsetinn sagði að Úkraínumenn þyrftu á skotfærum að halda og að um tímabundna ráðstöfun væri að ræða, þar til framleiðsla sprengikúla fyrir stórskotalið hefði verið aukin.

Klasasprengjunum sem um ræðir er skotið með stórskotaliðsvopnum en þær opnast í loftinu og dreifa minni sprengjum, á stærð við hefðbundnar handsprengjur, yfir stórt svæði. Þær voru hannaðar á tímum Kalda stríðsins til að granda fylkingum skrið- og bryndreka og fylkingum fótgönguliða.

Hér að neðan má sjá gamalt myndband sem sýnir glögglega hvernig klasasprengjur virka.

Hafa ítrekað varpað sprengjum á borgara

Sprengjurnar eru mjög umdeildar vegna þess að hluti hinna smærri sprengja springur iðulega ekki. Börn og aðrir hafa orðið fyrir miklum meiðslum eða dauða vegna þessara sprengja mörgum mánuðum eða árum eftir að þeim er varpað. Bandaríkin, Úkraína og Rússland hafa ekki gert slíkar sprengjur ólöglegar en þeim hefur ítrekað verið beitt við innrás Rússa í Úkraínu, af báðum fylkingum.

Rússar eru þó taldir hafa notað mun meira af slíkum skotfærum í Úkraínu og hafa ítrekað skotið þeim á byggð ból. Mannréttindasamtökin Human Rights Watch sögðu í skýrslu sem birt var í maí að hundruð óbreyttra borgara hefðu fallið í klasasprengjuárásum Rússa.

Í einni slíkri árás dóu minnst 58 og rúmlega hundrað særðust þegar Rússar vörpuðu klasasprengjum úr stýriflaug á lestarstöð í Kramatorsk. Samtökin segja einnig að Úkraínumenn hafi varpað klasasprengjum á byggðir eins og Izium og að óbreyttir borgarar hefðu fallið í þeim árásum.

Klasasprengjur eru bannaðar víða um heim vegna þess langavarandi skaða sem sprengjur sem springa ekki geta valdið.AP/Mohammed Zaatari

Reyna að takmarka áhrifin

Jake Sullivan, þjóðaröryggisráðgjafi Bidens, ítrekaði í gær að Úkraínumenn hefðu beðið um klasasprengjur. Þeir ætluðu að beita þeim í eigin landi við varnir þerra gegn Rússum. Þá ætluðu Úkraínumenn að reyna að takmarka þau áhrif sem sprengjurnar gætu haft á óbreytta borgara.

Sullivan sagði Bandaríkjamenn meðvitaða um að óbreyttum borgurum gæti stafað ógn af klasasprengjum. Þess vegna hefðu þeir ekki orðið við beiðnum Úkraínumanna fyrr en nú. Hann sagði borgurum þó einnig stafa ógn af Rússum, ef þeir myndu ná að leggja undir sig meira landsvæði í Úkraínu.

Bandaríkjamenn segjast ætla að senda Úkraínumönnum klasasprengjur sem eru mjög skilvirkar, þar sem áætlað er að minna en 2,35 prósent af smærri sprengjunum springi ekki. Allt að fjörutíu prósent klasasprengja Rússa springa ekki við lendingu, samkvæmt yfirvöldum í Bandaríkjunum.

Ekki liggur fyrir hve mikið af skotfærum Bandaríkjamenn ætla að senda til Úkraínu en hundruð þúsunda þeirra eru í vopnabúrum herafla Bandaríkjanna.

Auk þess að þurfa að eiga við ósprungnar klasasprengjur í framtíðinni, þá þurfa Úkraínumenn einnig að eiga við gífurlegan fjölda jarðsprengja sem lagðar hafa verið á þeim fimm hundruð dögum sem innrás Rússa hefur staðið yfir.

Sérstaklega mörgum jarðsprengjum hefur verið dreift um suðurhluta landsins, þar sem Úkraínumenn reyna nú að sækja fram gegn Rússum.


Tengdar fréttir

Heimsótti Snákaeyju eftir fimm hundruð daga stríð

Vólódímír Selenskí, forseti Úkraínu, fór nýverið til Snákaeyju á Svartahafi þar sem hann minntist þeirra hermanna sem féllu þar í átökum við Rússa. Þá markaði hann að fimm hundruð dagar eru liðnir frá því innrás Rússa í Úkraínu hófst og hét því að frelsa öll þau svæði sem Rússar hafa hernumið.

Biden sendir Úkraínu­mönnum klasa­sprengjur

Joe Biden Bandaríkjaforseti hefur samþykkt að sjá Úkraínumönnum fyrir klasasprengjum, sem eru bannaðar í flestum ríkjum heims. Aðstoðin verður veitt á grundvelli undanþáguákvæðis vegna þjóðaröryggis.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×