Of algengt að fólk leiti ítrekað til læknis áður en það fær krabbameinsgreiningu Auður Ösp Guðmundsdóttir skrifar 16. mars 2023 13:18 Fyrir stuttu var gerð rannsókn hjá Krabbameinsfélaginu þar sem krabbameinsgreindir voru meðal annars spurðir hvort þeir hefðu þurft að leita oftar en einu sinni til læknis vegna einkenna sem síðar reyndust vera orsök krabbameina. 30 prósent þátttakenda svöruðu játandi. Vísir „Þetta er ekki einsdæmi því miður, og þetta eru auðvitað algjörar sorgarsögur þegar við heyrum þær. Þær eru of margar. Það er einfaldlega þannig,“ segir Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastýra Krabbameinsfélagsins. Halla var gestur í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni, ásamt Lóu Björk Ólafsdóttur hjúkrunarfræðingi og ræddu þær um vangreind krabbamein. Tilefnið var færsla sem hin 53 ára gamla Helena Gylfadóttir birti á Facebook síðu sinni á dögunum. Þar rakti Helena sögu sína, en hún greindist með 4.stigs krabbamein eftir að hafa ítrekað leitað til lækna og verið vangreind. Helena hefur lokið geislameðferð og er nú í lyfjameðferð. Þörf á skýru verklagi Aðspurð um hvar orsakirnar liggja þegar kemur að vangreiningu á krabbameinum, hvort rekja megi það til kunnáttuleysis eða fjárskorts, segir Halla að margir þættir spili þar inn í. „Það sem vitum er að enginn ætlar sér að svona lagað gerist. Það er alveg á hreinu. Það er líka næsta víst að við munum aldrei komast hjá því að svona atvik verða.“ Halla telur einnig að mikilvægt sé að koma á fót skýru verklagi, þannig að ef minnsti grunur vaknar um krabbamein þá fari viðkomandi einstaklingur á einhverskonar „færiband“ sem keyrir áfram og sér til þess að viðkomandi fari í nauðsynlegar rannsóknir. „Að ferlið sé alveg skýrt og það þurfi ekkert ofboðslega mikið til. Við vitum að það getur skipt svo miklu máli að mein greinist snemma.“ Fyrir stuttu var gerð rannsókn hjá Krabbameinsfélaginu þar sem krabbameinsgreindir voru meðal annars spurðir hvort þeir hefðu þurft að leita oftar en einu sinni til læknis vegna einkenna sem síðar reyndust vera orsök krabbameina. 30 prósent þátttakenda svöruðu játandi. „Hvort það er óeðlilegt, hvort það er of mikið eða lítið, það skal ég ekki segja um, ég veit það bara ekki. Við eigum í raun og veru engin viðmið um það. Stóra málið er auðvitað að fólk gefist ekki upp, að fólk hætti ekki að reyna að fá úrlausn sinna mála. Og það getur auðvitað tekið á. Og við vitum það að fólk er misvel í stakk búið til að krefjast þjónustu eða tala sínu máli.“ Mikilvægt að vinna saman Þá segir Lóa að það reynist fólki þungbært að fá þær fregnir að það sé með krabbamein, ofan á allt annað sem það er að ganga í gegnum. Ef fólk vill leita réttar síns þá er hægt að leita til talsmanns sjúklinga Landspítalans eða til Landlæknis, þar sem hægt er að fara inn með kærumál. „Mér finnst líka mjög mikilvægt þegar svona gerist að viðkomandi heilbrigðisstarfsmaður,-stofnun eða yfirmaður geti unnið úr þessu með viðkomandi. Að fólk fái eitthvað samtal, eða þiggi það. Að það sé eitthvað verkferli með það.“ Þá bendir Lóa á að læknar, til að mynda á heilsugæslu, sinni fjölmörgum sjúklingum á degi hverjum og það sé mikið sem „rúlli í gegn.“ Langoftast sé saklaus skýring á bak við einkennin hjá fólki, eða allavega ekki lífshættuleg. „Þannig að það er alveg eðlilegt að fyrst sé reynt ákveðið, áður en það er farið út í meiri rannsóknir. En ef fólk byrjar að koma kannski einu sinni eða tvisvar, jafnvel þrisvar með sömu einkennin þá þyrfti að vera eitthvað flagg. Og ég veit ekki hvort slíkt sé fyrir hendi í kerfinu.“ „Ég held að við þyrftum fyrst og fremst að vera miklu ákveðnari í því að koma okkur upp skýrari ferlum,“ segir Halla jafnframt og bætir við að nú blasi við að krabbameinstilvikum muni fjölga gríðarlega á næstu árum. „Þá þurfum við að vera tilbúin, alveg eins og það eru yfirvofandi eldgos eða náttúruhamfarir, við þurfum vera með planið tilbúið, hvernig við tryggjum að fólk fari í gengum það ferli sem það þarf að fara í gegnum og fái rétta þjónustu á réttum tíma.“ Heilbrigðismál Reykjavík síðdegis Mest lesið Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ Innlent Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Innlent Íbúar Austur-Grænlands mótmæltu einangrun og pólitísku afskiptaleysi Erlent Skutu mann í röngu húsi en brutu ekki af sér Erlent Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Innlent Nota lygapróf til að leita lekamanna og refsa þeim Erlent Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Innlent Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Innlent Sat fyrir forseta Suður-Afríku með ásökunum um þjóðarmorð á hvítum Erlent Hjalti Snær sá sem fannst látinn Innlent Fleiri fréttir Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ EES-ríkin þrjú efla samstarf við ESB á sviði öryggismála Öskrandi og ber að ofan við grunnskóla Opni Ísraelar ekki fyrir mannúðaraðstoð „þá verða að vera þvinganir“ Neyðaraðstoð í gíslingu, óvænt ákvörðun og ærandi spenna Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Slæmur frágangur akkerisins olli slysinu Níðingarnir treysta á skömmina í kynlífskúgunarmálum Ber fyrir sig minnisleysi á verknaðarstundu Gæsluvarðhaldsfangar dúsa í einangrun vegna plássleysis Þau sóttu um þrjú embætti skólameistara á Norðurlandi Haraldur Jóhannsson er látinn Ráðin í starf verkefnastjóra í atvinnuvegaráðuneytinu Fyrsta mastrið í Suðurnesjalínu 2 risið Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Hefja átak í HPV-bólusetningu í vetur Seðlabankinn heldur áfram að lækka vexti og mótmæli við utanríkisráðuneytið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Samhjálp í kapphlaupi við tímann Gefa sér þrjá mánuði til að leggja drög að Coda-stöð á Bakka Þrettán skemmtiferðaskip og Ísland uppselt Mótmæla við utanríkisráðuneytið Strandveiðibátur strandaði á hólma á Reykjanesi SÍS tekur undir kröfu Borgarbyggðar um kostnað vegna flóttamanna Bað lögreglustjóra að „veita framvegis réttar upplýsingar“ Langjökull eigi ekki ýkja mörg ár eftir Sjá meira
Halla var gestur í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni, ásamt Lóu Björk Ólafsdóttur hjúkrunarfræðingi og ræddu þær um vangreind krabbamein. Tilefnið var færsla sem hin 53 ára gamla Helena Gylfadóttir birti á Facebook síðu sinni á dögunum. Þar rakti Helena sögu sína, en hún greindist með 4.stigs krabbamein eftir að hafa ítrekað leitað til lækna og verið vangreind. Helena hefur lokið geislameðferð og er nú í lyfjameðferð. Þörf á skýru verklagi Aðspurð um hvar orsakirnar liggja þegar kemur að vangreiningu á krabbameinum, hvort rekja megi það til kunnáttuleysis eða fjárskorts, segir Halla að margir þættir spili þar inn í. „Það sem vitum er að enginn ætlar sér að svona lagað gerist. Það er alveg á hreinu. Það er líka næsta víst að við munum aldrei komast hjá því að svona atvik verða.“ Halla telur einnig að mikilvægt sé að koma á fót skýru verklagi, þannig að ef minnsti grunur vaknar um krabbamein þá fari viðkomandi einstaklingur á einhverskonar „færiband“ sem keyrir áfram og sér til þess að viðkomandi fari í nauðsynlegar rannsóknir. „Að ferlið sé alveg skýrt og það þurfi ekkert ofboðslega mikið til. Við vitum að það getur skipt svo miklu máli að mein greinist snemma.“ Fyrir stuttu var gerð rannsókn hjá Krabbameinsfélaginu þar sem krabbameinsgreindir voru meðal annars spurðir hvort þeir hefðu þurft að leita oftar en einu sinni til læknis vegna einkenna sem síðar reyndust vera orsök krabbameina. 30 prósent þátttakenda svöruðu játandi. „Hvort það er óeðlilegt, hvort það er of mikið eða lítið, það skal ég ekki segja um, ég veit það bara ekki. Við eigum í raun og veru engin viðmið um það. Stóra málið er auðvitað að fólk gefist ekki upp, að fólk hætti ekki að reyna að fá úrlausn sinna mála. Og það getur auðvitað tekið á. Og við vitum það að fólk er misvel í stakk búið til að krefjast þjónustu eða tala sínu máli.“ Mikilvægt að vinna saman Þá segir Lóa að það reynist fólki þungbært að fá þær fregnir að það sé með krabbamein, ofan á allt annað sem það er að ganga í gegnum. Ef fólk vill leita réttar síns þá er hægt að leita til talsmanns sjúklinga Landspítalans eða til Landlæknis, þar sem hægt er að fara inn með kærumál. „Mér finnst líka mjög mikilvægt þegar svona gerist að viðkomandi heilbrigðisstarfsmaður,-stofnun eða yfirmaður geti unnið úr þessu með viðkomandi. Að fólk fái eitthvað samtal, eða þiggi það. Að það sé eitthvað verkferli með það.“ Þá bendir Lóa á að læknar, til að mynda á heilsugæslu, sinni fjölmörgum sjúklingum á degi hverjum og það sé mikið sem „rúlli í gegn.“ Langoftast sé saklaus skýring á bak við einkennin hjá fólki, eða allavega ekki lífshættuleg. „Þannig að það er alveg eðlilegt að fyrst sé reynt ákveðið, áður en það er farið út í meiri rannsóknir. En ef fólk byrjar að koma kannski einu sinni eða tvisvar, jafnvel þrisvar með sömu einkennin þá þyrfti að vera eitthvað flagg. Og ég veit ekki hvort slíkt sé fyrir hendi í kerfinu.“ „Ég held að við þyrftum fyrst og fremst að vera miklu ákveðnari í því að koma okkur upp skýrari ferlum,“ segir Halla jafnframt og bætir við að nú blasi við að krabbameinstilvikum muni fjölga gríðarlega á næstu árum. „Þá þurfum við að vera tilbúin, alveg eins og það eru yfirvofandi eldgos eða náttúruhamfarir, við þurfum vera með planið tilbúið, hvernig við tryggjum að fólk fari í gengum það ferli sem það þarf að fara í gegnum og fái rétta þjónustu á réttum tíma.“
Heilbrigðismál Reykjavík síðdegis Mest lesið Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ Innlent Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Innlent Íbúar Austur-Grænlands mótmæltu einangrun og pólitísku afskiptaleysi Erlent Skutu mann í röngu húsi en brutu ekki af sér Erlent Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Innlent Nota lygapróf til að leita lekamanna og refsa þeim Erlent Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Innlent Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Innlent Sat fyrir forseta Suður-Afríku með ásökunum um þjóðarmorð á hvítum Erlent Hjalti Snær sá sem fannst látinn Innlent Fleiri fréttir Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ EES-ríkin þrjú efla samstarf við ESB á sviði öryggismála Öskrandi og ber að ofan við grunnskóla Opni Ísraelar ekki fyrir mannúðaraðstoð „þá verða að vera þvinganir“ Neyðaraðstoð í gíslingu, óvænt ákvörðun og ærandi spenna Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Slæmur frágangur akkerisins olli slysinu Níðingarnir treysta á skömmina í kynlífskúgunarmálum Ber fyrir sig minnisleysi á verknaðarstundu Gæsluvarðhaldsfangar dúsa í einangrun vegna plássleysis Þau sóttu um þrjú embætti skólameistara á Norðurlandi Haraldur Jóhannsson er látinn Ráðin í starf verkefnastjóra í atvinnuvegaráðuneytinu Fyrsta mastrið í Suðurnesjalínu 2 risið Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Hefja átak í HPV-bólusetningu í vetur Seðlabankinn heldur áfram að lækka vexti og mótmæli við utanríkisráðuneytið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Samhjálp í kapphlaupi við tímann Gefa sér þrjá mánuði til að leggja drög að Coda-stöð á Bakka Þrettán skemmtiferðaskip og Ísland uppselt Mótmæla við utanríkisráðuneytið Strandveiðibátur strandaði á hólma á Reykjanesi SÍS tekur undir kröfu Borgarbyggðar um kostnað vegna flóttamanna Bað lögreglustjóra að „veita framvegis réttar upplýsingar“ Langjökull eigi ekki ýkja mörg ár eftir Sjá meira