Mögulegt að grípa þurfi til skerðinga á heitu vatni Margrét Björk Jónsdóttir skrifar 17. nóvember 2022 15:33 Almar Barja,fagsviðsstjóri hjá Samorku. Samtök iðnaðarins Grafavarleg staða er komin upp varðandi hituveitumál á landinu. Fagsviðsstjóri Samorku segir mögulegt að til þess komi að grípa þurfi til skerðinga á heitu vatni til heimila, atvinnulífs og þjónustu á köldustu tímabilum, eða ef upp koma lengri kuldaskeið. Almar Barja, fagsviðsstjóra Samorku ræddi þessi mál á opnum fundi Samorku sem fram fór í Hörpu í morgun. Fundurinn bar yfirskriftina Hugum að hitaveitunni: Er alltaf nóg til? Ásamt Almari komu fram Hera Grímsdóttir, framkvæmdastýra Rannsókna og þróunar hjá OR, Sigurður Þór Haraldsson, veitustjóri Selfossveitna, og Hjalti Steinn Gunnarsson, fagstjóri hitaveitu Norðurorku. Toppar í notkun að nálgast Í erindi Almars kom fram að áætlaðir toppar í notkun á hitaveituvatni séu að nálgast og séu í reynd komnir yfir vinnslugetu á flestum jarðhitasvæðum. Þá eru ný jarðhitasvæði ekki tilbúin til vinnslu. „Á mannamáli þýðir þetta að á köldustu tímabilum, eða ef það koma lengri kuldaskeið í vetur eða næstu vetra, þá gæti þurft að grípa til skerðinga á heitu vatni. Hugsanlega til heimila, atvinnulífs eða þjónustu,“ sagði Almar. Ekki væri útséð um hvernig þetta vandamál yrði leyst, að minnsta kost ekki til skamms tíma. Alvarleg staða er komin upp í málum hitaveitna á Íslandi. Almar sagði ekki tilviljun að landsbúar stæðu frammi fyrir þessu vandamáli núna. Í meginatriðum væru tvær ástæður fyrir því. Annarsvegar væri það sú staðreynd að notkun á heitu vatni hefur aukist gríðarlega mikið síðustu ár. Hin ástæðan er sá langi tími sem tekur að rannsaka ný svæði, opna ný svæði, framkvæma boranir og fleira þessháttar. Aukin fólksfjölgun fyrst og fremst orsökin Þegar rýnt er í ástæður fyrir þessari aukinni notkun segir Almar málið fyrst og fremst snúast um aukna fólksfjölgun. „Neyslumynstrið er að breytast. Við veljum að vera í stærri húsnæðum. Sífellt fleiri velja að búa einir, fjölskyldur eru að minnka. Það þýðir fleiri fermetrar á íbúa sem þarf að kynda. Einnig erum við ekki að sjá sparnað. Eða þennan samdrátt í notkun sem var búist við að sjá heitu vatni með tilskipunum um einangrun húsa, bætt einangrunargildi nýrra húsa, til dæmis til að hita hús með gólfhita," sagði Almar í ræðu sinni. Meðalnotkun á íbúa hefur haldist tiltölulega svipuð síðastliðin ár þrátt fyrir framfarir. Erum að sjá breytt neyslumynstur, við erum að nota auðlindina öðruvísi. Hin ástæða þessa vandamáls er að sögn Almars sá langi tími sem það taki að rannsaka ný vinnslusvæði. Öflun nauðsynlegra gagna getur tekið allt að áratug. Mögulegt er að grípa þurfi til skerðinga á heitu vatni til heimila, atvinnulífs og þjónustu á næstu misserum. „Boranir geta ekki hafist fyrr en leyfi hafa verið veitt. Og þrátt fyrir að vera komin með leyfi er ekki hægt að byrja að bora því þá þarf nánari rannsóknir og nokkur ár til viðbótar geta liðið þar til boranir geta hafist. Enn eru nokkur ár í að nýting geti hafist á nýjum vinnslusvæðum. Staðan er sú að á flestum vinnslusvæðum eru enn nokkur ár í að við getum aukið vinnslu og framleiðslu um það magn sem hefur virkileg áhrif.“ Hvað getum við gert? Almar segir góðu fréttirnar þær að nokkrar leiðir séu fyrir hendi til að minnka þau áhrif sem þetta vandamál hafi á samfélagið okkar. Þær séu fyrst og fremst að nýta vatnið betur, og minnka þannig líkurnar á að grípa þurfi til skerðingar. Þetta sé stórt verkefni og mikilvægt að allir taki þátt, því margt smátt geri eitt stórt. Almar nefnir til dæmis að mikilvægt sé að: Passa upp á að ofnar séu rétt stilltir og lækka í þeim í stað þess að opna glugga til að kæla. Stilla snjóbræðslur á hóflegt hitastig. Fara frekar í stutta sturtu í stað þess að fara í bað eða láta renna í heitan pott. Í erindi sínu í dag sýnd Almar á sjónrænan hátt muninn á því magni á heitu vatni sem notað er við sturtu-bað,-og heitapottsferðir. Orkumál Jarðhiti Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Innlent Stjórnarmaður í RÚV segir opinber hlutafélög fé án hirðis Innlent Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Innlent Bandaríkin stöðvuðu fulla aðild Palestínumanna að SÞ Erlent Kennedy-fjölskyldan lýsir yfir stuðningi við Biden Erlent Katrín á toppnum um allt land Innlent Hrunið í gömlu kauphöllinni heldur áfram Erlent Afsalta sjó til drykkjar í þurrki í Barcelona Erlent Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima Innlent Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Innlent Fleiri fréttir Stjórnarmaður í RÚV segir opinber hlutafélög fé án hirðis Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Landris stöðugt og hraunbreiðan sex ferkílómetrar Katrín á toppnum um allt land Opna miðstöð fyrir palestínsk börn Íslenska landslagið ómetanlegt fyrir manninn með loftnet í höfuðkúpunni Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Greiðir 2000 krónur á dag í vexti á meðan beðið er eftir Þórkötlu Myndskeið úr Hamraborg og maður sem heyrir liti með loftneti Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Bein útsending: Hvernig er best að reka heilbrigðisþjónustu? Helga gert að rannsaka slysasleppingarnar Kjarnorkuknúinn kafbátur í stuttri heimsókn Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima „Sérlega sérstakur“ hellir í Mývatnssveit áfram lokaður Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Rúmlega sjö hundruð Grindvíkingar vilja selja Forsetaframbjóðendur í Pallborðinu klukkan 13 á morgun Fylgi forsetaframbjóðenda, mótmæli Grindvíkinga og einhverfa barna Liður í uppbyggingunni að fólk geti sest niður og unnið úr áfallinu Cyrus og Herkúles fá já en Bergman bannaður Dæmdur fyrir árásina í Úlfarsárdal Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Tvö flutt á slysadeild eftir bílveltu Jón Jónsson kemur nýr inn í stjórn Boða til fundar til að ræða framtíð MÍR eftir dómsmál Fjölgun ofbeldisbrota gegn lögreglu og öðrum opinberum starfsmönnum Ritskoðun bjóra: „Þetta er gert fyrir börnin“ Sjá meira
Almar Barja, fagsviðsstjóra Samorku ræddi þessi mál á opnum fundi Samorku sem fram fór í Hörpu í morgun. Fundurinn bar yfirskriftina Hugum að hitaveitunni: Er alltaf nóg til? Ásamt Almari komu fram Hera Grímsdóttir, framkvæmdastýra Rannsókna og þróunar hjá OR, Sigurður Þór Haraldsson, veitustjóri Selfossveitna, og Hjalti Steinn Gunnarsson, fagstjóri hitaveitu Norðurorku. Toppar í notkun að nálgast Í erindi Almars kom fram að áætlaðir toppar í notkun á hitaveituvatni séu að nálgast og séu í reynd komnir yfir vinnslugetu á flestum jarðhitasvæðum. Þá eru ný jarðhitasvæði ekki tilbúin til vinnslu. „Á mannamáli þýðir þetta að á köldustu tímabilum, eða ef það koma lengri kuldaskeið í vetur eða næstu vetra, þá gæti þurft að grípa til skerðinga á heitu vatni. Hugsanlega til heimila, atvinnulífs eða þjónustu,“ sagði Almar. Ekki væri útséð um hvernig þetta vandamál yrði leyst, að minnsta kost ekki til skamms tíma. Alvarleg staða er komin upp í málum hitaveitna á Íslandi. Almar sagði ekki tilviljun að landsbúar stæðu frammi fyrir þessu vandamáli núna. Í meginatriðum væru tvær ástæður fyrir því. Annarsvegar væri það sú staðreynd að notkun á heitu vatni hefur aukist gríðarlega mikið síðustu ár. Hin ástæðan er sá langi tími sem tekur að rannsaka ný svæði, opna ný svæði, framkvæma boranir og fleira þessháttar. Aukin fólksfjölgun fyrst og fremst orsökin Þegar rýnt er í ástæður fyrir þessari aukinni notkun segir Almar málið fyrst og fremst snúast um aukna fólksfjölgun. „Neyslumynstrið er að breytast. Við veljum að vera í stærri húsnæðum. Sífellt fleiri velja að búa einir, fjölskyldur eru að minnka. Það þýðir fleiri fermetrar á íbúa sem þarf að kynda. Einnig erum við ekki að sjá sparnað. Eða þennan samdrátt í notkun sem var búist við að sjá heitu vatni með tilskipunum um einangrun húsa, bætt einangrunargildi nýrra húsa, til dæmis til að hita hús með gólfhita," sagði Almar í ræðu sinni. Meðalnotkun á íbúa hefur haldist tiltölulega svipuð síðastliðin ár þrátt fyrir framfarir. Erum að sjá breytt neyslumynstur, við erum að nota auðlindina öðruvísi. Hin ástæða þessa vandamáls er að sögn Almars sá langi tími sem það taki að rannsaka ný vinnslusvæði. Öflun nauðsynlegra gagna getur tekið allt að áratug. Mögulegt er að grípa þurfi til skerðinga á heitu vatni til heimila, atvinnulífs og þjónustu á næstu misserum. „Boranir geta ekki hafist fyrr en leyfi hafa verið veitt. Og þrátt fyrir að vera komin með leyfi er ekki hægt að byrja að bora því þá þarf nánari rannsóknir og nokkur ár til viðbótar geta liðið þar til boranir geta hafist. Enn eru nokkur ár í að nýting geti hafist á nýjum vinnslusvæðum. Staðan er sú að á flestum vinnslusvæðum eru enn nokkur ár í að við getum aukið vinnslu og framleiðslu um það magn sem hefur virkileg áhrif.“ Hvað getum við gert? Almar segir góðu fréttirnar þær að nokkrar leiðir séu fyrir hendi til að minnka þau áhrif sem þetta vandamál hafi á samfélagið okkar. Þær séu fyrst og fremst að nýta vatnið betur, og minnka þannig líkurnar á að grípa þurfi til skerðingar. Þetta sé stórt verkefni og mikilvægt að allir taki þátt, því margt smátt geri eitt stórt. Almar nefnir til dæmis að mikilvægt sé að: Passa upp á að ofnar séu rétt stilltir og lækka í þeim í stað þess að opna glugga til að kæla. Stilla snjóbræðslur á hóflegt hitastig. Fara frekar í stutta sturtu í stað þess að fara í bað eða láta renna í heitan pott. Í erindi sínu í dag sýnd Almar á sjónrænan hátt muninn á því magni á heitu vatni sem notað er við sturtu-bað,-og heitapottsferðir.
Orkumál Jarðhiti Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Innlent Stjórnarmaður í RÚV segir opinber hlutafélög fé án hirðis Innlent Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Innlent Bandaríkin stöðvuðu fulla aðild Palestínumanna að SÞ Erlent Kennedy-fjölskyldan lýsir yfir stuðningi við Biden Erlent Katrín á toppnum um allt land Innlent Hrunið í gömlu kauphöllinni heldur áfram Erlent Afsalta sjó til drykkjar í þurrki í Barcelona Erlent Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima Innlent Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Innlent Fleiri fréttir Stjórnarmaður í RÚV segir opinber hlutafélög fé án hirðis Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Landris stöðugt og hraunbreiðan sex ferkílómetrar Katrín á toppnum um allt land Opna miðstöð fyrir palestínsk börn Íslenska landslagið ómetanlegt fyrir manninn með loftnet í höfuðkúpunni Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Greiðir 2000 krónur á dag í vexti á meðan beðið er eftir Þórkötlu Myndskeið úr Hamraborg og maður sem heyrir liti með loftneti Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Bein útsending: Hvernig er best að reka heilbrigðisþjónustu? Helga gert að rannsaka slysasleppingarnar Kjarnorkuknúinn kafbátur í stuttri heimsókn Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima „Sérlega sérstakur“ hellir í Mývatnssveit áfram lokaður Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Rúmlega sjö hundruð Grindvíkingar vilja selja Forsetaframbjóðendur í Pallborðinu klukkan 13 á morgun Fylgi forsetaframbjóðenda, mótmæli Grindvíkinga og einhverfa barna Liður í uppbyggingunni að fólk geti sest niður og unnið úr áfallinu Cyrus og Herkúles fá já en Bergman bannaður Dæmdur fyrir árásina í Úlfarsárdal Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Tvö flutt á slysadeild eftir bílveltu Jón Jónsson kemur nýr inn í stjórn Boða til fundar til að ræða framtíð MÍR eftir dómsmál Fjölgun ofbeldisbrota gegn lögreglu og öðrum opinberum starfsmönnum Ritskoðun bjóra: „Þetta er gert fyrir börnin“ Sjá meira
Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Innlent
Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Innlent