Sannleikurinn er sagna bestur Tómas Guðbjartsson skrifar 4. nóvember 2022 07:01 Undanfarnar vikur hefur Ferðafélag Íslands verið mikið í fjölmiðlum þar sem m.a. hafa komið fram alvarlegar ásakanir í garð stjórnar, og félagið jafnvel kallað „skjallbandalag“ þar sem þöggun og meðvirkni ráði ríkjum”. Um leið hefur verið gert lítið úr niðurstöðum eins fjölmennasta fundar í sögu félagsins sem haldinn var í síðustu viku. Staðreyndin er sú að á fundinum kom skýrt fram, stutt staðreyndum, að kynferðisofbeldi innan félagsins hefur ekki verið þaggað niður af stjórn. Þótt vissulega geti Ferðafélagið, líkt og önnur félagasamtök og fyrirtæki, gert betur í þessum mikilvæga málaflokki, þá hefur þessum málum ávallt verið vísað í skilgreinda farvegi innan félagsins. Á heimasíðu FÍ má nálgast framsöguræður fundarins þar sem vel á annan tug af 300 fundargestum tóku til máls. Á fundinum var rakið hvernig fyrrverandi forseti og nánustu stuðningsmenn hennar reyndu að ná völdum í félaginu, með ólýðræðislegum og ómaklegum hætti þar sem nokkrum stjórnarmönnum var m.a. hótað opinberum ærumeiðingum. Í fjölmiðlum, þar á meðal í nýlegu helgarviðtali, var stjórnarfólki lögð ósönn orð í munn og það nafngreint, jafnvel í tengslum við mál sem trúnaður á að ríkja um. Slíkt er algjörlega á skjön við siða- og verklagsreglur slíkra mála, jafnt hjá félagasamtökum sem fyrirtækjum. Það er ekkert sem rökstyður fullyrðingar um að hylmt hafi verið yfir kynferðisofbeldi af stjórn félagsins. Fyrir það fyrsta fær stjórnin ekki slík mál á sitt borð auk þess sem stjórnin stóð einhuga með fyrrverandi forseta að því að innleiða nýjar og endurbættar starfsreglur varðandi einelti og kynferðisofbeldi í febrúar sl. Hefur öllum málum sem borist hafa félaginu síðan hefur verið vísað í þá farvegi sem þar eru tilgreindir. Um er að ræða tvö eineltismál og er annað þeirra kvörtun framkvæmdastjóra félagsins um einelti af hálfu forseta í sinn garð. Var það meðhöndlað samkvæmt áðurnefndum verklagsreglum sem fyrrverandi forseti hafði sjálf tekið þátt í að innleiða. Þar er m.a. kveðið á um að meintur gerandi stígi til hliðar tímabundið á meðan unnið er úr málinu. Allt tal um „þöggunarsamning“ stjórnar gagnvart henni á því ekki við, enda einfaldlega verið að fylgja verklagsreglum. Eineltiskvörtun framkvæmdastjóra var samkvæmt sömu verklagsreglum send til utanaðkomandi fagaðila, sem voru að vinna í málinu þegar fyrirspurn barst í lok sumars frá lögfræðingi fyrrverandi forseta. Sagðist hún þar vilja stíga til hliðar í sátt með hagsmuni FÍ að leiðarljósi og óskaði eftir að eineltisákæran væri felld niður. Þolandi ákvað eftir nokkra umhugsun að fella kæruna niður, en eins og flestum er ljóst efndi fyrrverandi forseti ekki sinn hluta samkomulagsins. Á félagsfundinum í sl. viku var lögð fram vantrauststillöga á stjórn FÍ en frávísunartillaga á hana var samþykkt með 85% greiddra atkvæða. Í kjölfarið var síðan borin upp og samþykkt traustsyfirlýsing á stjórn félagsins með svipuðum fjölda atkvæða. Öllum var frjálst að tala á þessum fundi og það er útúrsnúningur að gera lítið úr því félagsfólki sem sótti fundinn og afdráttarlausri niðurstöðu hans. Allir 11 þús. félagar FÍ áttu þess kost að mæta á fundinn, þ.m.t. stuðningsmenn fyrrverandi forseta, en dagana fyrir fundinn höfðu þónokkrir þeirra skráð sig aftur í félagið til að taka þátt í honum. Málflutningur af Ferðafélaginu hefur oft á tíðum undanfarið verið einhliða og byggir oftar en ekki á sögusögnum, t.d. að fyrrverandi stjórnarmaður, sem sagði sig úr stjórn fyrir ári síðan, hafi eftir það verið aðstoðarfararstjóri í ferðum félagsins. Þetta er ósatt líkt og sú fullyrðing að ég hafi barist fyrir endurkomu hans í stjórn félagsins, enda annar aðili kosinn í stjórn í hans stað á síðasta aðalfundi. Þessi fyrrverandi stjórnarmaður hefur hins vegar tekið þátt í ferðum félagsins, enda hafði fyrrverandi forseti sagt við hann og aðra að slíkt væri sjálfsagt og þau tvö m.a. tekið þátt í sömu skíðaferð um hálendið sl. vetur. Ferðafélag Íslands er ekki hafið yfir gagnrýni og félagið getur klárlega gert betur í ofbeldis- og eineltismálum. Gagnrýni verður þó að vera málefnaleg og byggja á staðreyndum. Það er ömurlegt að þurfa sífellt að sitja undir röngum ásökunum, falsfréttum sem fólk fer að trúa séu þær endurteknar nógu oft. Afsögn fyrrverandi forseta kom ekki til vegna aðgerðaleysis stjórnar í eineltis- og kynferðisofbeldismálum, heldur var hún sorgleg afleiðing ólýðræðislegra stjórnarhátta og eineltistilburða hennar sem aðrir í stjórn félagsins gátu engan veginn sætt sig við og bar að bregðast við. Nú er mikilvægt að við félagsmenn í FÍ snúum bökum saman og vinnum áfram af krafti að því að efla félagið okkar og gera það enn betra. Við vitum að með jákvæðu samtali og samvinnu okkar á milli okkar getum við fundið leiðir til að laga það sem þarf að laga og efla félagið enn frekar til framtíðar. Höfundur er læknir og náttúruverndarsinni sem á sæti í stjórn Ferðafélagi Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólga innan Ferðafélags Íslands Tómas Guðbjartsson Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Halldór 05.07.2025 Halldór Baldursson Halldór Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Sjá meira
Undanfarnar vikur hefur Ferðafélag Íslands verið mikið í fjölmiðlum þar sem m.a. hafa komið fram alvarlegar ásakanir í garð stjórnar, og félagið jafnvel kallað „skjallbandalag“ þar sem þöggun og meðvirkni ráði ríkjum”. Um leið hefur verið gert lítið úr niðurstöðum eins fjölmennasta fundar í sögu félagsins sem haldinn var í síðustu viku. Staðreyndin er sú að á fundinum kom skýrt fram, stutt staðreyndum, að kynferðisofbeldi innan félagsins hefur ekki verið þaggað niður af stjórn. Þótt vissulega geti Ferðafélagið, líkt og önnur félagasamtök og fyrirtæki, gert betur í þessum mikilvæga málaflokki, þá hefur þessum málum ávallt verið vísað í skilgreinda farvegi innan félagsins. Á heimasíðu FÍ má nálgast framsöguræður fundarins þar sem vel á annan tug af 300 fundargestum tóku til máls. Á fundinum var rakið hvernig fyrrverandi forseti og nánustu stuðningsmenn hennar reyndu að ná völdum í félaginu, með ólýðræðislegum og ómaklegum hætti þar sem nokkrum stjórnarmönnum var m.a. hótað opinberum ærumeiðingum. Í fjölmiðlum, þar á meðal í nýlegu helgarviðtali, var stjórnarfólki lögð ósönn orð í munn og það nafngreint, jafnvel í tengslum við mál sem trúnaður á að ríkja um. Slíkt er algjörlega á skjön við siða- og verklagsreglur slíkra mála, jafnt hjá félagasamtökum sem fyrirtækjum. Það er ekkert sem rökstyður fullyrðingar um að hylmt hafi verið yfir kynferðisofbeldi af stjórn félagsins. Fyrir það fyrsta fær stjórnin ekki slík mál á sitt borð auk þess sem stjórnin stóð einhuga með fyrrverandi forseta að því að innleiða nýjar og endurbættar starfsreglur varðandi einelti og kynferðisofbeldi í febrúar sl. Hefur öllum málum sem borist hafa félaginu síðan hefur verið vísað í þá farvegi sem þar eru tilgreindir. Um er að ræða tvö eineltismál og er annað þeirra kvörtun framkvæmdastjóra félagsins um einelti af hálfu forseta í sinn garð. Var það meðhöndlað samkvæmt áðurnefndum verklagsreglum sem fyrrverandi forseti hafði sjálf tekið þátt í að innleiða. Þar er m.a. kveðið á um að meintur gerandi stígi til hliðar tímabundið á meðan unnið er úr málinu. Allt tal um „þöggunarsamning“ stjórnar gagnvart henni á því ekki við, enda einfaldlega verið að fylgja verklagsreglum. Eineltiskvörtun framkvæmdastjóra var samkvæmt sömu verklagsreglum send til utanaðkomandi fagaðila, sem voru að vinna í málinu þegar fyrirspurn barst í lok sumars frá lögfræðingi fyrrverandi forseta. Sagðist hún þar vilja stíga til hliðar í sátt með hagsmuni FÍ að leiðarljósi og óskaði eftir að eineltisákæran væri felld niður. Þolandi ákvað eftir nokkra umhugsun að fella kæruna niður, en eins og flestum er ljóst efndi fyrrverandi forseti ekki sinn hluta samkomulagsins. Á félagsfundinum í sl. viku var lögð fram vantrauststillöga á stjórn FÍ en frávísunartillaga á hana var samþykkt með 85% greiddra atkvæða. Í kjölfarið var síðan borin upp og samþykkt traustsyfirlýsing á stjórn félagsins með svipuðum fjölda atkvæða. Öllum var frjálst að tala á þessum fundi og það er útúrsnúningur að gera lítið úr því félagsfólki sem sótti fundinn og afdráttarlausri niðurstöðu hans. Allir 11 þús. félagar FÍ áttu þess kost að mæta á fundinn, þ.m.t. stuðningsmenn fyrrverandi forseta, en dagana fyrir fundinn höfðu þónokkrir þeirra skráð sig aftur í félagið til að taka þátt í honum. Málflutningur af Ferðafélaginu hefur oft á tíðum undanfarið verið einhliða og byggir oftar en ekki á sögusögnum, t.d. að fyrrverandi stjórnarmaður, sem sagði sig úr stjórn fyrir ári síðan, hafi eftir það verið aðstoðarfararstjóri í ferðum félagsins. Þetta er ósatt líkt og sú fullyrðing að ég hafi barist fyrir endurkomu hans í stjórn félagsins, enda annar aðili kosinn í stjórn í hans stað á síðasta aðalfundi. Þessi fyrrverandi stjórnarmaður hefur hins vegar tekið þátt í ferðum félagsins, enda hafði fyrrverandi forseti sagt við hann og aðra að slíkt væri sjálfsagt og þau tvö m.a. tekið þátt í sömu skíðaferð um hálendið sl. vetur. Ferðafélag Íslands er ekki hafið yfir gagnrýni og félagið getur klárlega gert betur í ofbeldis- og eineltismálum. Gagnrýni verður þó að vera málefnaleg og byggja á staðreyndum. Það er ömurlegt að þurfa sífellt að sitja undir röngum ásökunum, falsfréttum sem fólk fer að trúa séu þær endurteknar nógu oft. Afsögn fyrrverandi forseta kom ekki til vegna aðgerðaleysis stjórnar í eineltis- og kynferðisofbeldismálum, heldur var hún sorgleg afleiðing ólýðræðislegra stjórnarhátta og eineltistilburða hennar sem aðrir í stjórn félagsins gátu engan veginn sætt sig við og bar að bregðast við. Nú er mikilvægt að við félagsmenn í FÍ snúum bökum saman og vinnum áfram af krafti að því að efla félagið okkar og gera það enn betra. Við vitum að með jákvæðu samtali og samvinnu okkar á milli okkar getum við fundið leiðir til að laga það sem þarf að laga og efla félagið enn frekar til framtíðar. Höfundur er læknir og náttúruverndarsinni sem á sæti í stjórn Ferðafélagi Íslands.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun