Við viljum nýtt neyðarathvarf fyrir konur Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar 18. október 2021 13:00 Það eru í það minnsta 349 manns í Reykjavík í heimilislausir eða í ótryggu húsnæði, þar af 108 konur samkvæmt nýjustu skýrslu um heimilisleysi í Reykjavík frá árinu 2017. Skýrsluhöfundar tóku fram að þetta væri eflaust vanmat á raunfjöldanum þar sem mælingin nær bara til þeirra sem hafa leitað til þjónustuúrræða, sem konur eru ólíklegri til að gera. Samt sem áður hefur fjöldi kvenna sem leitar til Konukots nánast þrefaldast frá opnun og fjöldi gistinátta þeirra nánast fjórfaldast. Það vantar því ekki eftirspurnina eftir þjónustu. 40 pláss fyrir karla en 12 fyrir konur Reykjavíkurborg hefur verið í fararbroddi í málaflokkum á meðal sveitarfélaganna höfuðborgarsvæðisins. Borgin rekur tvö gistiskýli fyrir karlmenn með samtals 40 plássum en Rótin rekur Konukot á grundvelli þjónustusamnings við velferðarsvið Reykjavíkurborgar, þar eru 12 pláss og líkt og hjá körlunum er neyðarskýlinu lokað yfir daginn. Það hallar því samt sem áður á konur þegar kemur að fjölda plássa í neyðarskýlum af þessum toga. Vissulega eru önnur úrræði til, ýmist sjálfstætt rekin eða á vegum sveitarfélaganna, sem standa til boða einstaklingum sem eru annað hvort í ótryggu húsnæði eða húsnæðislausir, en þau eiga það flest sameiginlegt að setja fótinn fyrir það að viðkomandi sé í virkri fíkn eða vera einskonar framhalds úrræði. Flest eru til dæmis geðkjarnar eða áfangaheimili fyrir fólk í endurhæfingu eftir meðferð. Það er því sár skortur á úrræðum sem kemur heimilislausu fólki með flóknari þjónustuþarfir af götunni og í öruggt skjól. Húsnæði sem er heilandi Í fyrra vor gerði félagsmálaráðuneytið samning við Reykjavíkurborg um tímabundið neyðarhúsnæði fyrir viðkvæma hópa eins og þessa vegna Covid19. Tvenns konar neyðarhúsnæði var sett á laggirnar á grundvelli samningsins og annað þeirra var neyðarhúsnæði í Skipholti fyrir heimilislausar konur með fjölþættan vanda. Þar var gistiheimili sem borgin tók á leigu, en fyrir vikið hafði úrræðið þá sérstöðu umfram önnur hefðbundin neyðarskýli að vera herbergjagisting þar sem konur höfðu líka sitt eigið baðherbergi. Þær gátu því læst og verið öruggar um að eigur sínar ásamt því að geta baðað sig í einrúmi. Það var jafnframt opið allan sólarhringinn vegna aðstæðna og því höfðu konurnar meiri stjórn á því hvernig þær höguðu deginum sínum en ella. Fyrirkomulagið í Skipholti féll því mjög vel að Húsnæði fyrst (Housing first) aðferðafræðinni. Kennisetning þeirrar aðferðarfræði er sú að öruggt þak yfir höfuðið séu grundvallarmannréttindi og aðeins þegar þessari grunnþörf sé mætt, geti einstaklingurinn ráðið við aðrar áskoranir. Heimili er því forsenda fyrir árangri vímuefnameðferðar eða meðferðar við geðrænum vanda. Þessi aðferðarfræði er ekki úr lausu lofti gripin því öruggt húsnæði hefur mælst áhrifaþáttur í bættri líkamlegri og andlegri heilsu heimilislausra. Almennt mælist heilsa heimilislausra mun verri en í almennu þýði. Þar af hallar aftur sérstaklega á heimilislausar konur en heilsa þeirra mælist enn verri en heimilislausra karla, auk þess sem konur eru líklegri til að verða fyrir kynferðisofbeldi ofan á annað líkamlegt ofbeldi. Aðsókn í úrræðið í Skipholti var mikil og það var upplifun starfsfólks að herbergjagistingar fyrirkomulagið reyndist konunum mun betur en hefðbundin neyðarskýli þá sér í lagi við að aðlaga sig aftur að sjálfstæðri búsetu, þjónustuþegarnir sjálfir væru ánægðari með þetta fyrirkomulag og þætti það valdeflandi. Upplifun starfsfólksins rímar við niðurstöður erlendra rannsókna meðal heimilislausra en þær hafa sýnt að jákvæð upplifun viðkomandi af valdeflingu og gæði húsnæðis og er áhrifaþáttur í betri andlegri heilsu. Það er því algjör synd að halda ekki áfram með þjónustuúrræði sem gefur jafn góða raun og þetta. Mætum þörfinni Þriðjudaginn næsta þann 19. október leggjum við Sjálfstæðismenn í Borgarstjórn fram tillögu mína um að opna nýtt neyðarathvarf fyrir konur í anda þess sem var í Skipholti. Þetta er ekki bara bráðnauðsynleg tillaga heldur virkilega tímabær og enn fremur ætti hún að vera þverpólitísk. Ég vil því nota tækifærið og biðja þig kæri lesandi um að ýta á þá borgarfulltrúa sem þú gætir þekkt í öðrum flokkum í von um að tillagan fáist samþykkt af meirihlutanum í borgarstjórn. Höfundur er varaborgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir Reykjavík Félagsmál Sjálfstæðisflokkurinn Borgarstjórn Mest lesið Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal Skoðun Skoðun Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Sjá meira
Það eru í það minnsta 349 manns í Reykjavík í heimilislausir eða í ótryggu húsnæði, þar af 108 konur samkvæmt nýjustu skýrslu um heimilisleysi í Reykjavík frá árinu 2017. Skýrsluhöfundar tóku fram að þetta væri eflaust vanmat á raunfjöldanum þar sem mælingin nær bara til þeirra sem hafa leitað til þjónustuúrræða, sem konur eru ólíklegri til að gera. Samt sem áður hefur fjöldi kvenna sem leitar til Konukots nánast þrefaldast frá opnun og fjöldi gistinátta þeirra nánast fjórfaldast. Það vantar því ekki eftirspurnina eftir þjónustu. 40 pláss fyrir karla en 12 fyrir konur Reykjavíkurborg hefur verið í fararbroddi í málaflokkum á meðal sveitarfélaganna höfuðborgarsvæðisins. Borgin rekur tvö gistiskýli fyrir karlmenn með samtals 40 plássum en Rótin rekur Konukot á grundvelli þjónustusamnings við velferðarsvið Reykjavíkurborgar, þar eru 12 pláss og líkt og hjá körlunum er neyðarskýlinu lokað yfir daginn. Það hallar því samt sem áður á konur þegar kemur að fjölda plássa í neyðarskýlum af þessum toga. Vissulega eru önnur úrræði til, ýmist sjálfstætt rekin eða á vegum sveitarfélaganna, sem standa til boða einstaklingum sem eru annað hvort í ótryggu húsnæði eða húsnæðislausir, en þau eiga það flest sameiginlegt að setja fótinn fyrir það að viðkomandi sé í virkri fíkn eða vera einskonar framhalds úrræði. Flest eru til dæmis geðkjarnar eða áfangaheimili fyrir fólk í endurhæfingu eftir meðferð. Það er því sár skortur á úrræðum sem kemur heimilislausu fólki með flóknari þjónustuþarfir af götunni og í öruggt skjól. Húsnæði sem er heilandi Í fyrra vor gerði félagsmálaráðuneytið samning við Reykjavíkurborg um tímabundið neyðarhúsnæði fyrir viðkvæma hópa eins og þessa vegna Covid19. Tvenns konar neyðarhúsnæði var sett á laggirnar á grundvelli samningsins og annað þeirra var neyðarhúsnæði í Skipholti fyrir heimilislausar konur með fjölþættan vanda. Þar var gistiheimili sem borgin tók á leigu, en fyrir vikið hafði úrræðið þá sérstöðu umfram önnur hefðbundin neyðarskýli að vera herbergjagisting þar sem konur höfðu líka sitt eigið baðherbergi. Þær gátu því læst og verið öruggar um að eigur sínar ásamt því að geta baðað sig í einrúmi. Það var jafnframt opið allan sólarhringinn vegna aðstæðna og því höfðu konurnar meiri stjórn á því hvernig þær höguðu deginum sínum en ella. Fyrirkomulagið í Skipholti féll því mjög vel að Húsnæði fyrst (Housing first) aðferðafræðinni. Kennisetning þeirrar aðferðarfræði er sú að öruggt þak yfir höfuðið séu grundvallarmannréttindi og aðeins þegar þessari grunnþörf sé mætt, geti einstaklingurinn ráðið við aðrar áskoranir. Heimili er því forsenda fyrir árangri vímuefnameðferðar eða meðferðar við geðrænum vanda. Þessi aðferðarfræði er ekki úr lausu lofti gripin því öruggt húsnæði hefur mælst áhrifaþáttur í bættri líkamlegri og andlegri heilsu heimilislausra. Almennt mælist heilsa heimilislausra mun verri en í almennu þýði. Þar af hallar aftur sérstaklega á heimilislausar konur en heilsa þeirra mælist enn verri en heimilislausra karla, auk þess sem konur eru líklegri til að verða fyrir kynferðisofbeldi ofan á annað líkamlegt ofbeldi. Aðsókn í úrræðið í Skipholti var mikil og það var upplifun starfsfólks að herbergjagistingar fyrirkomulagið reyndist konunum mun betur en hefðbundin neyðarskýli þá sér í lagi við að aðlaga sig aftur að sjálfstæðri búsetu, þjónustuþegarnir sjálfir væru ánægðari með þetta fyrirkomulag og þætti það valdeflandi. Upplifun starfsfólksins rímar við niðurstöður erlendra rannsókna meðal heimilislausra en þær hafa sýnt að jákvæð upplifun viðkomandi af valdeflingu og gæði húsnæðis og er áhrifaþáttur í betri andlegri heilsu. Það er því algjör synd að halda ekki áfram með þjónustuúrræði sem gefur jafn góða raun og þetta. Mætum þörfinni Þriðjudaginn næsta þann 19. október leggjum við Sjálfstæðismenn í Borgarstjórn fram tillögu mína um að opna nýtt neyðarathvarf fyrir konur í anda þess sem var í Skipholti. Þetta er ekki bara bráðnauðsynleg tillaga heldur virkilega tímabær og enn fremur ætti hún að vera þverpólitísk. Ég vil því nota tækifærið og biðja þig kæri lesandi um að ýta á þá borgarfulltrúa sem þú gætir þekkt í öðrum flokkum í von um að tillagan fáist samþykkt af meirihlutanum í borgarstjórn. Höfundur er varaborgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun