Esjan er horfin Jakob Bjarnar skrifar 19. júlí 2021 10:52 Gosmengunin hefur sjaldan verið meiri en nú á höfuðborgarsvæðinu. Þannig hylur gosmóðan bæjarfjall Reykvíkinga, ekki svo mikið sem grillir í fjallið sem yfirleitt blasir tignarlegt við frá þessu sjónarhorni. vísir/vésteinn Gosmóða hylur nú bæjarfjall höfuðborgabúa. Sjaldan eða aldrei hefur gosmengunin verið svo mikil í höfuðborginni. Veðurstofan hefur sent út ítrekun þar sem hún vill koma á framfæri ábendingum til almennings vegna gosmóðunnar á höfuðborgarsvæðinu öllu sem berst frá eldgosinu í Fagradalsfjalli. „Nokkuð há gildi á bennisteinsdíoxíð og súlfötögnum hafa mælst á höfuðborgarsvæðinu og upp í Hvalfirði frá því árla í morgun auk þess sem móðan er vel sýnileg á höfuðborgarsvæðinu,“ segir í skeyti Veðurstofunnar. En Veðurstofu hefur borist tilkynningar víðar en af höfuðborgarsvæðinu um gosmóðuna miklu, þannig hefur hennar orðið vart alla leið austur í Hreppa og þar finnur fólk fyrir áhrifum gossins. Þá mældist gosmóðan einnig í Færeyjum í gær þannig að áhrifanna gætir víða. Til samanburðar má hér sjá Esjuna frá sama sjónarhorni. Myndin er tekin í kvöldsólinni að vetrarlagi.Vísir/Jakob Mælt er með því að einstaklingar sem viðkvæmir eru fyrir loftmengun fari sér varlega og þá er varað við því að kornabörn séu látin sofa utandyra við þessar aðstæður. Ef fólk erfiðar utandyra í gosmóðunni gæti það haft áhrif á viðkvæma. Viðkvæmir ættu að fara sér varlega Á Facebooksíðu SUM – Samtök um áhrif umhverfis á heilsu segir að þeir sem eru sérlega viðkvæmir gætu fundið fyrir verulegum óþægindum í öndunarvegi og er í slíkum tilfellum mælt með því að þeir haldi sig innan dyra með lokaða glugga. Fjölkerfaáhrif eru misjöfn eftir einstaklingum en dæmi eru um að fólk hafi haft samband við lækni, heilsugæslu, læknavakt og LSH. Í þeim hópi er fólk með öndunarfærasjúkdóma og fólk sem er viðkvæmt fyrir umhverfismengun, til að mynda eftir að hafa veikst vegna myglu- og rakaskemmda eða eitrunar af öðru tagi. Gosmóðan inniheldur mengun sem hefur náð að umbreytast og greinist hún því ekki með hefðbundnum mælingum á brennisteinsdíoxíði (SO2) heldur sést sem hækkun í fínasta svifrykinu, PM2,5 og PM1. Kl. 9:00 mældist PM2,5 32,3 míkrógrömm á rúmmeter og PM1 31,8 míkrógrömm á rúmmeter í mælistöð Heilbrigðiseftirlitsins við Bústaðarveg. Klukkan 10:00 mældist PM 2,5 50 míkrógrömm á rúmmeter í mælistöð Umhverfisstofnunar við Grensásveg. Gosmóða næstu daga (Uppfært 11:22) Reykjavíkurborg hefur sent út sérstaka tilkynningu vegna gosmóðunnar sem fer hér á eftir: „Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofunni gæti gosmóðan legið áfram yfir höfuðborginni á morgun en ætti að færast í burtu á miðvikudag. Vindátt breytist seint á miðvikudag eða fimmtudag og mun þá SO2 mengun hætta að berast frá gosinu yfir borgina. Gosmóðan eða blámóða (Volcanic smog) er loftmengun sem verður til þegar SO2, önnur gös og agnir hvarfast við súrefni og raka með tilstuðlan sólarljóssins. Þær agnir sem myndast eru m.a. brennisteinssýra og önnur brennisteinssambönd. Hún hefur einkennandi blágráan lit sem myndast er sólarljósið brotnar á ögnum/úða. Almenningur er hvattur til að fylgjast með tilkynningum Veðurstofunnar um gosmóðuna og einnig má skoða stöðu loftgæða á vef Umhverfisstofnunar en þar má sjá kort yfir staðsetningu loftgæðamælistöðva í Reykjavík og fylgjast með styrk brennisteinsdíoxíðs (SO2), svifryks og annarra efna.“ Almennar ráðleggingar varðandi gasmengun eru eftirfarandi: Lungna og hjartasjúklingar hafi sín lyf tiltæk Andið sem mest með nefi og forðast líkamlega áreynslu utandyra í mikill mengun því það dregur úr þeim styrk sem kemst niður í lungu. Dvöl innanhúss með lokaða glugga og slökkt á loftræstingu veitir verulega vörn fyrir menguninni. Athugið að rykgrímur veita enga vörn gegn gasmengun Ráðstafanir til varnar SO2 og annari gosmengun mengun innandyra Lokaðu gluggum og minnkaðu umgengni um útidyr. Hækkaðu hitastigið í húsinu. Loftaðu út um leið og loftgæði batna utandyra. Eldgos í Fagradalsfjalli Loftslagsmál Heilbrigðismál Umhverfismál Esjan Mest lesið Táningsstúlkan sem lést var að teyma íslenskan hest Erlent Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Innlent Hælisleitandi fór huldu höfði í þrjú ár og fleygði sér svo niður stiga Innlent Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Innlent Pilturinn áfrýjar ekki þyngsta mögulega dómi Innlent Diddy sakfelldur í tveimur af fimm ákæruliðum Erlent Játaði fjárdrátt og endurgreiðir samkvæmt samkomulagi Innlent Segja gengið á birgðirnar og hætta við vopnasendingar til Úkraínu Erlent Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Innlent Hiti á þingi: „Hættið þessu bara“ Innlent Fleiri fréttir Næstlengsta þingdeila sögunnar nartar í hæla þriðja orkupakkans Reykjanesbraut verður öll orðin tvöföld fyrir veturinn Landvernd gagnrýnir skerðingar á aðgengi almennings að Heiðmörk Stjórnarandstaða setji ný viðmið á þingi sem ógni lýðræðinu Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Telur að allt fari í skrúfuna verði ekki brugðist við Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Ólafur Thors og Bjarni Ben sneru sér við í kaldri gröf Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Ótti um að allt fari í skrúfuna, Bubbi og pattstaða „Jú, jú, þetta er orðið málþóf“ Borgin sé ekki að refsa Grafarvogsbúum Pilturinn áfrýjar ekki þyngsta mögulega dómi Bætur Hugins lækkaðar og máli Vinnslustöðvarinnar vísað frá Samfylkingin í stórsókn á landsbyggðinni „Erum við að kenna börnunum okkar að vinna?“ Bærinn sagði nei við fyrsta kosti lögreglu Þinglok 2026 verði 12. júní „Eftir höfðinu dansa limirnir“ Hvalfjarðargöng opin á ný Gagnrýni Bryndísar á málþóf frá 2019 vekur athygli Skipuð nýr skrifstofustjóri í innviðaráðuneytinu Hiti á þingi: „Hættið þessu bara“ Hafa lokið rannsókn á Samherjamálinu Skildi illa við bálhyttuna og úr varð eldur Kjósa um að sameina Skorradalshrepp við Borgarbyggð Hælisleitandi fór huldu höfði í þrjú ár og fleygði sér svo niður stiga „Úrræðaleysi“ og „lausatök“ sögð einkenna yfirstjórn heilbrigðismála Ríkisendurskoðun gagnrýnir lausatök í heilbrigðismálum „Ég á ekki von á því að það vefjist fyrir ráðherranum“ Sjá meira
Veðurstofan hefur sent út ítrekun þar sem hún vill koma á framfæri ábendingum til almennings vegna gosmóðunnar á höfuðborgarsvæðinu öllu sem berst frá eldgosinu í Fagradalsfjalli. „Nokkuð há gildi á bennisteinsdíoxíð og súlfötögnum hafa mælst á höfuðborgarsvæðinu og upp í Hvalfirði frá því árla í morgun auk þess sem móðan er vel sýnileg á höfuðborgarsvæðinu,“ segir í skeyti Veðurstofunnar. En Veðurstofu hefur borist tilkynningar víðar en af höfuðborgarsvæðinu um gosmóðuna miklu, þannig hefur hennar orðið vart alla leið austur í Hreppa og þar finnur fólk fyrir áhrifum gossins. Þá mældist gosmóðan einnig í Færeyjum í gær þannig að áhrifanna gætir víða. Til samanburðar má hér sjá Esjuna frá sama sjónarhorni. Myndin er tekin í kvöldsólinni að vetrarlagi.Vísir/Jakob Mælt er með því að einstaklingar sem viðkvæmir eru fyrir loftmengun fari sér varlega og þá er varað við því að kornabörn séu látin sofa utandyra við þessar aðstæður. Ef fólk erfiðar utandyra í gosmóðunni gæti það haft áhrif á viðkvæma. Viðkvæmir ættu að fara sér varlega Á Facebooksíðu SUM – Samtök um áhrif umhverfis á heilsu segir að þeir sem eru sérlega viðkvæmir gætu fundið fyrir verulegum óþægindum í öndunarvegi og er í slíkum tilfellum mælt með því að þeir haldi sig innan dyra með lokaða glugga. Fjölkerfaáhrif eru misjöfn eftir einstaklingum en dæmi eru um að fólk hafi haft samband við lækni, heilsugæslu, læknavakt og LSH. Í þeim hópi er fólk með öndunarfærasjúkdóma og fólk sem er viðkvæmt fyrir umhverfismengun, til að mynda eftir að hafa veikst vegna myglu- og rakaskemmda eða eitrunar af öðru tagi. Gosmóðan inniheldur mengun sem hefur náð að umbreytast og greinist hún því ekki með hefðbundnum mælingum á brennisteinsdíoxíði (SO2) heldur sést sem hækkun í fínasta svifrykinu, PM2,5 og PM1. Kl. 9:00 mældist PM2,5 32,3 míkrógrömm á rúmmeter og PM1 31,8 míkrógrömm á rúmmeter í mælistöð Heilbrigðiseftirlitsins við Bústaðarveg. Klukkan 10:00 mældist PM 2,5 50 míkrógrömm á rúmmeter í mælistöð Umhverfisstofnunar við Grensásveg. Gosmóða næstu daga (Uppfært 11:22) Reykjavíkurborg hefur sent út sérstaka tilkynningu vegna gosmóðunnar sem fer hér á eftir: „Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofunni gæti gosmóðan legið áfram yfir höfuðborginni á morgun en ætti að færast í burtu á miðvikudag. Vindátt breytist seint á miðvikudag eða fimmtudag og mun þá SO2 mengun hætta að berast frá gosinu yfir borgina. Gosmóðan eða blámóða (Volcanic smog) er loftmengun sem verður til þegar SO2, önnur gös og agnir hvarfast við súrefni og raka með tilstuðlan sólarljóssins. Þær agnir sem myndast eru m.a. brennisteinssýra og önnur brennisteinssambönd. Hún hefur einkennandi blágráan lit sem myndast er sólarljósið brotnar á ögnum/úða. Almenningur er hvattur til að fylgjast með tilkynningum Veðurstofunnar um gosmóðuna og einnig má skoða stöðu loftgæða á vef Umhverfisstofnunar en þar má sjá kort yfir staðsetningu loftgæðamælistöðva í Reykjavík og fylgjast með styrk brennisteinsdíoxíðs (SO2), svifryks og annarra efna.“ Almennar ráðleggingar varðandi gasmengun eru eftirfarandi: Lungna og hjartasjúklingar hafi sín lyf tiltæk Andið sem mest með nefi og forðast líkamlega áreynslu utandyra í mikill mengun því það dregur úr þeim styrk sem kemst niður í lungu. Dvöl innanhúss með lokaða glugga og slökkt á loftræstingu veitir verulega vörn fyrir menguninni. Athugið að rykgrímur veita enga vörn gegn gasmengun Ráðstafanir til varnar SO2 og annari gosmengun mengun innandyra Lokaðu gluggum og minnkaðu umgengni um útidyr. Hækkaðu hitastigið í húsinu. Loftaðu út um leið og loftgæði batna utandyra.
Eldgos í Fagradalsfjalli Loftslagsmál Heilbrigðismál Umhverfismál Esjan Mest lesið Táningsstúlkan sem lést var að teyma íslenskan hest Erlent Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Innlent Hælisleitandi fór huldu höfði í þrjú ár og fleygði sér svo niður stiga Innlent Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Innlent Pilturinn áfrýjar ekki þyngsta mögulega dómi Innlent Diddy sakfelldur í tveimur af fimm ákæruliðum Erlent Játaði fjárdrátt og endurgreiðir samkvæmt samkomulagi Innlent Segja gengið á birgðirnar og hætta við vopnasendingar til Úkraínu Erlent Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Innlent Hiti á þingi: „Hættið þessu bara“ Innlent Fleiri fréttir Næstlengsta þingdeila sögunnar nartar í hæla þriðja orkupakkans Reykjanesbraut verður öll orðin tvöföld fyrir veturinn Landvernd gagnrýnir skerðingar á aðgengi almennings að Heiðmörk Stjórnarandstaða setji ný viðmið á þingi sem ógni lýðræðinu Rúmlega 300 ökumenn sviptir eða sektaðir í dag á Kringlumýrarbraut Telur að allt fari í skrúfuna verði ekki brugðist við Bubbi gerir sögulegan samning um eigin líkindi til allrar framtíðar Ólafur Thors og Bjarni Ben sneru sér við í kaldri gröf Fjölskyldan franska sendi ættingjum erfðaskrá frá Íslandi Ótti um að allt fari í skrúfuna, Bubbi og pattstaða „Jú, jú, þetta er orðið málþóf“ Borgin sé ekki að refsa Grafarvogsbúum Pilturinn áfrýjar ekki þyngsta mögulega dómi Bætur Hugins lækkaðar og máli Vinnslustöðvarinnar vísað frá Samfylkingin í stórsókn á landsbyggðinni „Erum við að kenna börnunum okkar að vinna?“ Bærinn sagði nei við fyrsta kosti lögreglu Þinglok 2026 verði 12. júní „Eftir höfðinu dansa limirnir“ Hvalfjarðargöng opin á ný Gagnrýni Bryndísar á málþóf frá 2019 vekur athygli Skipuð nýr skrifstofustjóri í innviðaráðuneytinu Hiti á þingi: „Hættið þessu bara“ Hafa lokið rannsókn á Samherjamálinu Skildi illa við bálhyttuna og úr varð eldur Kjósa um að sameina Skorradalshrepp við Borgarbyggð Hælisleitandi fór huldu höfði í þrjú ár og fleygði sér svo niður stiga „Úrræðaleysi“ og „lausatök“ sögð einkenna yfirstjórn heilbrigðismála Ríkisendurskoðun gagnrýnir lausatök í heilbrigðismálum „Ég á ekki von á því að það vefjist fyrir ráðherranum“ Sjá meira