Ekkert bendir til þess að gosið sé að hætta Árni Sæberg skrifar 5. júlí 2021 21:52 Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur segist engin teikn sjá um að gosinu sé að ljúka. Vísir/Vilhelm Þorvaldur Þórðarson, prófessor í eldfjallafræðum, segir ekkert benda til þess að eldgosið í Fagradalsfjalli hætti á næstunni. Þorvaldur Þórðarson ræddi eldgosið á Reykjanesi í Reykjavík síðdegis í dag. Aðspurður hvort eitthvað bendi til þess að gosið sé að klárast segir hann ekki neitt benda til þess enda sé enn stöðugt hraunflæði í gosinu sem heldur áfram jafnt og þétt. Stundum er flæðið undir skorpunni sem þá lyftist upp og stundum er yfirborðsflæði í til dæmis Nátthaga og Geldingadölum. Engu breytir um virkni eldgossins að gígurinn sé í öðrum fasa. „Gígurinn hefur breytt um fasa einu sinni enn, núna eru að koma lengri pásur í þessari sjáanlegu virkni í gígnum,“ segir Þorvaldur. Þorvaldur segir upplýsingar um hraunflæði fást úr hitanæmum myndavélum gervitungla. Þær sýna farvegi hraunsins hvort sem þeir eru sjáanlegir á yfirborðinu eða ekki. Hins vegar er ómögulegt að greina neðanjarðarfarvegi þegar mikið yfirborðsflæði hrauns er enda mettast hitanemar gervitunglanna, hverjum er ekki ætlað að nema svo mikinn hita. Enn langt í að hraunið flæði yfir Suðurstrandarveg Þorvaldur segir hraunflæðið enn þá vera bak við stífluna í Nátthaga svo ekki sé hætta á að hraunið flæði yfir Suðurstrandaveg í bráð. „Það þarf allavega einhverja fjóra metra í viðbót áður en það fer yfir stífluna svo það er talsvert í það,“ segir hann. Hann segir þó það eina sem geti komið í veg fyrir að hraunið fari yfir Suðurstrandarveg og Ísólfsskála vera að gosið hætti. Einungis séu vikur eða mánuðir í að hraunið nái þangað. Aðspurður um hugmyndir um að reisa einhverskonar mannvirki til að verja Suðurstrandarveg gegn hraunflæði segir Þorvaldur: „Mér finnst alveg þess virði að skoða allt svona. Í raun og veru er þetta tiltölulega einföld jafna, ef það er ávinningur af því, ef við höldum Suðurstrandarvegi opnum sem skiptir máli ekki bara fyrir einstök byggðarlög heldur flutninga og annað í landinu og það kostar pening að byggja vegi. Ef svona aðgerð sparar okkur pening þá eigum við að fara í hana.“ Gosmóðan ekki sambærileg móðuharðindum Spurður út í gosmóðuna sem nú liggur yfir höfuðborgarsvæðinu og hvort megi líkja henni saman við móðuharðindin segir Þorvaldur að kalla megi móðuna „minimóðuharðindi“ með mikilli áherslu á smækkunarforskeytið. „Í móðuharðindunum vorum við með á hverjum degi útstreymi brennisteinsdíoxíð á skalanum nokkur hundruð þúsund til milljón tonn. Núna erum við með svona fjögur þúsund tonn,“ segir Þorvaldur. Hann segir samt sem áður að styrkur mengunarinnar aukist eftir því sem nær kemur gosstöðvunum og að Reykjavík sé nokkuð nálægt þeim. Því megi búast við því að fólk finni fyrir menguninni á stórreykjavíkursvæðinu. Því eigi fólk að hafa það í huga, ef það sér móðu, að ráðast í fyrirbyggjandi aðgerðir á borð við að hafa glugga lokaða. Það sem kemur upp úr gígnum er brennisteinsdíoxíð sem síðan hvarfast við vatnsgufu í andrúmsloftinu og myndar brennisteinssýru. „Bara orðið sýra ætti að segja okkur nóg, þetta er ekkert sérstaklega hollt,“ segir Þorvaldur. Landslag verði tilkomumikið eftir eldgosið. Þorvaldur segir engan vafa á því að eldgosið sé að mynda hella sem munu minna á hella á borð við Raufarhólshelli og Surtshelli. „Ef það heldur áfram mjög lengi, ef við erum að tala um áratugi frekar en ár þá náttúrulega endar með því að það býr til fjall þarna. Hversu hátt það er fer eftir því hversu lengi gosið stendur yfir,“ segir Þorvaldur. Þá nefnir hann sem dæmi að með núverandi flæði hrauns í eldgosinu tæki það um fimmtíu ár að búa til fjall á stærð við Skjaldbreið. Hlýða má á viðtalið við Þorvald í spilaranum hér að neðan: Eldgos í Fagradalsfjalli Reykjavík síðdegis Eldgos og jarðhræringar Mest lesið Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Innlent „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Innlent Ferðamaður lést við Breiðamerkursand Innlent Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Innlent „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Innlent Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Innlent Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Innlent Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Erlent Hafi látið högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Innlent Spáin versnar á ný og gul viðvörun í Eyjum Veður Fleiri fréttir Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Ísbjarnareftirlit á Vestfjörðum Íslenskum nemendum fækkar en erlendum fjölgar Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Þyrlan kölluð út vegna bráðra veikinda á Breiðamerkursandi Ofbeldi gegn eldri borgurum oft hulið Aukið viðbragð í öllum deildum lögreglu Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Sendinefnd ESB tjáir sig ekki um tollana Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Breiðan „tjakkast upp“ og varað við framhlaupi við hraunjaðrana Meiddist á handlegg og fótum þegar glerhurð brotnaði „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Segir viðbrögð Bjarnheiðar vekja „óþægilegar minningar“ „Hef ekki hitt neinn arkitekt sem finnst þetta góð hugmynd“ Komu göngumönnum í sjálfheldu til aðstoðar Á bát í Kyrrahafi þegar skjálftaflóðbylgjur skullu á Rússnesk herflugvél mætt í Landeyjarnar „Ég held að þetta sé ekki bóla“ Kona flutt á spítala eftir fjóhjólaslys Vara við að gangast undir fegrunarmeðferðir hjá óviðurkenndum aðilum „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Sjá meira
Þorvaldur Þórðarson ræddi eldgosið á Reykjanesi í Reykjavík síðdegis í dag. Aðspurður hvort eitthvað bendi til þess að gosið sé að klárast segir hann ekki neitt benda til þess enda sé enn stöðugt hraunflæði í gosinu sem heldur áfram jafnt og þétt. Stundum er flæðið undir skorpunni sem þá lyftist upp og stundum er yfirborðsflæði í til dæmis Nátthaga og Geldingadölum. Engu breytir um virkni eldgossins að gígurinn sé í öðrum fasa. „Gígurinn hefur breytt um fasa einu sinni enn, núna eru að koma lengri pásur í þessari sjáanlegu virkni í gígnum,“ segir Þorvaldur. Þorvaldur segir upplýsingar um hraunflæði fást úr hitanæmum myndavélum gervitungla. Þær sýna farvegi hraunsins hvort sem þeir eru sjáanlegir á yfirborðinu eða ekki. Hins vegar er ómögulegt að greina neðanjarðarfarvegi þegar mikið yfirborðsflæði hrauns er enda mettast hitanemar gervitunglanna, hverjum er ekki ætlað að nema svo mikinn hita. Enn langt í að hraunið flæði yfir Suðurstrandarveg Þorvaldur segir hraunflæðið enn þá vera bak við stífluna í Nátthaga svo ekki sé hætta á að hraunið flæði yfir Suðurstrandaveg í bráð. „Það þarf allavega einhverja fjóra metra í viðbót áður en það fer yfir stífluna svo það er talsvert í það,“ segir hann. Hann segir þó það eina sem geti komið í veg fyrir að hraunið fari yfir Suðurstrandarveg og Ísólfsskála vera að gosið hætti. Einungis séu vikur eða mánuðir í að hraunið nái þangað. Aðspurður um hugmyndir um að reisa einhverskonar mannvirki til að verja Suðurstrandarveg gegn hraunflæði segir Þorvaldur: „Mér finnst alveg þess virði að skoða allt svona. Í raun og veru er þetta tiltölulega einföld jafna, ef það er ávinningur af því, ef við höldum Suðurstrandarvegi opnum sem skiptir máli ekki bara fyrir einstök byggðarlög heldur flutninga og annað í landinu og það kostar pening að byggja vegi. Ef svona aðgerð sparar okkur pening þá eigum við að fara í hana.“ Gosmóðan ekki sambærileg móðuharðindum Spurður út í gosmóðuna sem nú liggur yfir höfuðborgarsvæðinu og hvort megi líkja henni saman við móðuharðindin segir Þorvaldur að kalla megi móðuna „minimóðuharðindi“ með mikilli áherslu á smækkunarforskeytið. „Í móðuharðindunum vorum við með á hverjum degi útstreymi brennisteinsdíoxíð á skalanum nokkur hundruð þúsund til milljón tonn. Núna erum við með svona fjögur þúsund tonn,“ segir Þorvaldur. Hann segir samt sem áður að styrkur mengunarinnar aukist eftir því sem nær kemur gosstöðvunum og að Reykjavík sé nokkuð nálægt þeim. Því megi búast við því að fólk finni fyrir menguninni á stórreykjavíkursvæðinu. Því eigi fólk að hafa það í huga, ef það sér móðu, að ráðast í fyrirbyggjandi aðgerðir á borð við að hafa glugga lokaða. Það sem kemur upp úr gígnum er brennisteinsdíoxíð sem síðan hvarfast við vatnsgufu í andrúmsloftinu og myndar brennisteinssýru. „Bara orðið sýra ætti að segja okkur nóg, þetta er ekkert sérstaklega hollt,“ segir Þorvaldur. Landslag verði tilkomumikið eftir eldgosið. Þorvaldur segir engan vafa á því að eldgosið sé að mynda hella sem munu minna á hella á borð við Raufarhólshelli og Surtshelli. „Ef það heldur áfram mjög lengi, ef við erum að tala um áratugi frekar en ár þá náttúrulega endar með því að það býr til fjall þarna. Hversu hátt það er fer eftir því hversu lengi gosið stendur yfir,“ segir Þorvaldur. Þá nefnir hann sem dæmi að með núverandi flæði hrauns í eldgosinu tæki það um fimmtíu ár að búa til fjall á stærð við Skjaldbreið. Hlýða má á viðtalið við Þorvald í spilaranum hér að neðan:
Eldgos í Fagradalsfjalli Reykjavík síðdegis Eldgos og jarðhræringar Mest lesið Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Innlent „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Innlent Ferðamaður lést við Breiðamerkursand Innlent Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Innlent „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Innlent Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Innlent Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Innlent Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Erlent Hafi látið högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Innlent Spáin versnar á ný og gul viðvörun í Eyjum Veður Fleiri fréttir Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Ísbjarnareftirlit á Vestfjörðum Íslenskum nemendum fækkar en erlendum fjölgar Lögregla biðst afsökunar vegna myndarinnar Þyrlan kölluð út vegna bráðra veikinda á Breiðamerkursandi Ofbeldi gegn eldri borgurum oft hulið Aukið viðbragð í öllum deildum lögreglu Lögregla dreifði gjörbreyttri mynd af díselþjófum Sendinefnd ESB tjáir sig ekki um tollana Líkir aðferðum forstjóra Landsvirkjunnar við heimilisofbeldi Breiðan „tjakkast upp“ og varað við framhlaupi við hraunjaðrana Meiddist á handlegg og fótum þegar glerhurð brotnaði „Það er rosalega ljótt að segja þetta en mér líður bara þannig“ Segir viðbrögð Bjarnheiðar vekja „óþægilegar minningar“ „Hef ekki hitt neinn arkitekt sem finnst þetta góð hugmynd“ Komu göngumönnum í sjálfheldu til aðstoðar Á bát í Kyrrahafi þegar skjálftaflóðbylgjur skullu á Rússnesk herflugvél mætt í Landeyjarnar „Ég held að þetta sé ekki bóla“ Kona flutt á spítala eftir fjóhjólaslys Vara við að gangast undir fegrunarmeðferðir hjá óviðurkenndum aðilum „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Sjá meira