Ekkert bendir til þess að gosið sé að hætta Árni Sæberg skrifar 5. júlí 2021 21:52 Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur segist engin teikn sjá um að gosinu sé að ljúka. Vísir/Vilhelm Þorvaldur Þórðarson, prófessor í eldfjallafræðum, segir ekkert benda til þess að eldgosið í Fagradalsfjalli hætti á næstunni. Þorvaldur Þórðarson ræddi eldgosið á Reykjanesi í Reykjavík síðdegis í dag. Aðspurður hvort eitthvað bendi til þess að gosið sé að klárast segir hann ekki neitt benda til þess enda sé enn stöðugt hraunflæði í gosinu sem heldur áfram jafnt og þétt. Stundum er flæðið undir skorpunni sem þá lyftist upp og stundum er yfirborðsflæði í til dæmis Nátthaga og Geldingadölum. Engu breytir um virkni eldgossins að gígurinn sé í öðrum fasa. „Gígurinn hefur breytt um fasa einu sinni enn, núna eru að koma lengri pásur í þessari sjáanlegu virkni í gígnum,“ segir Þorvaldur. Þorvaldur segir upplýsingar um hraunflæði fást úr hitanæmum myndavélum gervitungla. Þær sýna farvegi hraunsins hvort sem þeir eru sjáanlegir á yfirborðinu eða ekki. Hins vegar er ómögulegt að greina neðanjarðarfarvegi þegar mikið yfirborðsflæði hrauns er enda mettast hitanemar gervitunglanna, hverjum er ekki ætlað að nema svo mikinn hita. Enn langt í að hraunið flæði yfir Suðurstrandarveg Þorvaldur segir hraunflæðið enn þá vera bak við stífluna í Nátthaga svo ekki sé hætta á að hraunið flæði yfir Suðurstrandaveg í bráð. „Það þarf allavega einhverja fjóra metra í viðbót áður en það fer yfir stífluna svo það er talsvert í það,“ segir hann. Hann segir þó það eina sem geti komið í veg fyrir að hraunið fari yfir Suðurstrandarveg og Ísólfsskála vera að gosið hætti. Einungis séu vikur eða mánuðir í að hraunið nái þangað. Aðspurður um hugmyndir um að reisa einhverskonar mannvirki til að verja Suðurstrandarveg gegn hraunflæði segir Þorvaldur: „Mér finnst alveg þess virði að skoða allt svona. Í raun og veru er þetta tiltölulega einföld jafna, ef það er ávinningur af því, ef við höldum Suðurstrandarvegi opnum sem skiptir máli ekki bara fyrir einstök byggðarlög heldur flutninga og annað í landinu og það kostar pening að byggja vegi. Ef svona aðgerð sparar okkur pening þá eigum við að fara í hana.“ Gosmóðan ekki sambærileg móðuharðindum Spurður út í gosmóðuna sem nú liggur yfir höfuðborgarsvæðinu og hvort megi líkja henni saman við móðuharðindin segir Þorvaldur að kalla megi móðuna „minimóðuharðindi“ með mikilli áherslu á smækkunarforskeytið. „Í móðuharðindunum vorum við með á hverjum degi útstreymi brennisteinsdíoxíð á skalanum nokkur hundruð þúsund til milljón tonn. Núna erum við með svona fjögur þúsund tonn,“ segir Þorvaldur. Hann segir samt sem áður að styrkur mengunarinnar aukist eftir því sem nær kemur gosstöðvunum og að Reykjavík sé nokkuð nálægt þeim. Því megi búast við því að fólk finni fyrir menguninni á stórreykjavíkursvæðinu. Því eigi fólk að hafa það í huga, ef það sér móðu, að ráðast í fyrirbyggjandi aðgerðir á borð við að hafa glugga lokaða. Það sem kemur upp úr gígnum er brennisteinsdíoxíð sem síðan hvarfast við vatnsgufu í andrúmsloftinu og myndar brennisteinssýru. „Bara orðið sýra ætti að segja okkur nóg, þetta er ekkert sérstaklega hollt,“ segir Þorvaldur. Landslag verði tilkomumikið eftir eldgosið. Þorvaldur segir engan vafa á því að eldgosið sé að mynda hella sem munu minna á hella á borð við Raufarhólshelli og Surtshelli. „Ef það heldur áfram mjög lengi, ef við erum að tala um áratugi frekar en ár þá náttúrulega endar með því að það býr til fjall þarna. Hversu hátt það er fer eftir því hversu lengi gosið stendur yfir,“ segir Þorvaldur. Þá nefnir hann sem dæmi að með núverandi flæði hrauns í eldgosinu tæki það um fimmtíu ár að búa til fjall á stærð við Skjaldbreið. Hlýða má á viðtalið við Þorvald í spilaranum hér að neðan: Eldgos í Fagradalsfjalli Reykjavík síðdegis Eldgos og jarðhræringar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Köld vatnsgusa“ framan í skólasamfélagið í Laugardal Innlent Fékk ekki að kveðja eiginmanninn fyrir flugið til Nígeríu Innlent Vann fimmtíu milljónir króna Innlent „Heill vinnustaður er dreginn sundur og saman í háði“ Innlent „Við lögleiðum heróínið en bönnum áfengið. Þetta er galið“ Innlent Tvö innbrot á heimili og líkamsárás með kylfu og piparúða Innlent Skriðdrekar Ísraelshers komnir inn í íbúðahverfi í Rafah Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Álftin breyttist í dreka og rak hundinn upp úr með látum Innlent Gríðarleg leit gerð að mönnum sem frelsuðu fanga í Frakklandi Erlent Fleiri fréttir Forsetaframbjóðendur mæta í kappræður á Stöð 2 og Vísi Munu lappa upp á vatnspóstinn í Aðalstræti 300 kröfur um húsleitir og 294 um símahlustun síðustu fimm ár Tvö innbrot á heimili og líkamsárás með kylfu og piparúða Vann fimmtíu milljónir króna „Köld vatnsgusa“ framan í skólasamfélagið í Laugardal 1.715 börn fengið leikskólapláss Fékk ekki að kveðja eiginmanninn fyrir flugið til Nígeríu Vill sjá Latabæ birtast aftur í sjónvarpsstöðvum heims Drengurinn er fundinn Lýsa eftir Sigurði Fannari „Við lögleiðum heróínið en bönnum áfengið. Þetta er galið“ Koma á fót framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Vonleysi veðmálanna og eiginmanni vísað úr landi Álftin breyttist í dreka og rak hundinn upp úr með látum Sóttu veikan mann á skemmtiferðaskip umkringt hafís Settur forstjóri skipaður forstjóri „Heill vinnustaður er dreginn sundur og saman í háði“ Breyttar forsendur kalli á nýjan unglingaskóla í Laugardal Ævintýralandið Ísland séð úr háloftunum Dæmdir fyrir ofbeldishrinu Hefur áhyggjur af nýfæddum lömbum á Höfða Uppflettingar í sjúkraskrá: Segir málinu alls ekki lokið Ítrekar afsökunarbeiðni til vöggustofubarna og fjölskyldna þeirra Helmingi dræmari kjörsókn nú en í síðustu forsetakosningum Fulltrúar Stígamóta reyna að tryggja öryggi kvennanna í Nígeríu Heimsótti Julian Assange í Belmarsh-öryggisfangelsið Brottvísun hælisleitenda og dræm þátttaka í utankjörfundi Bein útsending: Má ég taka þátt... í lífinu? Vitni gefur ekki upp nafn vegna ótta við hefndaraðgerðir Sjá meira
Þorvaldur Þórðarson ræddi eldgosið á Reykjanesi í Reykjavík síðdegis í dag. Aðspurður hvort eitthvað bendi til þess að gosið sé að klárast segir hann ekki neitt benda til þess enda sé enn stöðugt hraunflæði í gosinu sem heldur áfram jafnt og þétt. Stundum er flæðið undir skorpunni sem þá lyftist upp og stundum er yfirborðsflæði í til dæmis Nátthaga og Geldingadölum. Engu breytir um virkni eldgossins að gígurinn sé í öðrum fasa. „Gígurinn hefur breytt um fasa einu sinni enn, núna eru að koma lengri pásur í þessari sjáanlegu virkni í gígnum,“ segir Þorvaldur. Þorvaldur segir upplýsingar um hraunflæði fást úr hitanæmum myndavélum gervitungla. Þær sýna farvegi hraunsins hvort sem þeir eru sjáanlegir á yfirborðinu eða ekki. Hins vegar er ómögulegt að greina neðanjarðarfarvegi þegar mikið yfirborðsflæði hrauns er enda mettast hitanemar gervitunglanna, hverjum er ekki ætlað að nema svo mikinn hita. Enn langt í að hraunið flæði yfir Suðurstrandarveg Þorvaldur segir hraunflæðið enn þá vera bak við stífluna í Nátthaga svo ekki sé hætta á að hraunið flæði yfir Suðurstrandaveg í bráð. „Það þarf allavega einhverja fjóra metra í viðbót áður en það fer yfir stífluna svo það er talsvert í það,“ segir hann. Hann segir þó það eina sem geti komið í veg fyrir að hraunið fari yfir Suðurstrandarveg og Ísólfsskála vera að gosið hætti. Einungis séu vikur eða mánuðir í að hraunið nái þangað. Aðspurður um hugmyndir um að reisa einhverskonar mannvirki til að verja Suðurstrandarveg gegn hraunflæði segir Þorvaldur: „Mér finnst alveg þess virði að skoða allt svona. Í raun og veru er þetta tiltölulega einföld jafna, ef það er ávinningur af því, ef við höldum Suðurstrandarvegi opnum sem skiptir máli ekki bara fyrir einstök byggðarlög heldur flutninga og annað í landinu og það kostar pening að byggja vegi. Ef svona aðgerð sparar okkur pening þá eigum við að fara í hana.“ Gosmóðan ekki sambærileg móðuharðindum Spurður út í gosmóðuna sem nú liggur yfir höfuðborgarsvæðinu og hvort megi líkja henni saman við móðuharðindin segir Þorvaldur að kalla megi móðuna „minimóðuharðindi“ með mikilli áherslu á smækkunarforskeytið. „Í móðuharðindunum vorum við með á hverjum degi útstreymi brennisteinsdíoxíð á skalanum nokkur hundruð þúsund til milljón tonn. Núna erum við með svona fjögur þúsund tonn,“ segir Þorvaldur. Hann segir samt sem áður að styrkur mengunarinnar aukist eftir því sem nær kemur gosstöðvunum og að Reykjavík sé nokkuð nálægt þeim. Því megi búast við því að fólk finni fyrir menguninni á stórreykjavíkursvæðinu. Því eigi fólk að hafa það í huga, ef það sér móðu, að ráðast í fyrirbyggjandi aðgerðir á borð við að hafa glugga lokaða. Það sem kemur upp úr gígnum er brennisteinsdíoxíð sem síðan hvarfast við vatnsgufu í andrúmsloftinu og myndar brennisteinssýru. „Bara orðið sýra ætti að segja okkur nóg, þetta er ekkert sérstaklega hollt,“ segir Þorvaldur. Landslag verði tilkomumikið eftir eldgosið. Þorvaldur segir engan vafa á því að eldgosið sé að mynda hella sem munu minna á hella á borð við Raufarhólshelli og Surtshelli. „Ef það heldur áfram mjög lengi, ef við erum að tala um áratugi frekar en ár þá náttúrulega endar með því að það býr til fjall þarna. Hversu hátt það er fer eftir því hversu lengi gosið stendur yfir,“ segir Þorvaldur. Þá nefnir hann sem dæmi að með núverandi flæði hrauns í eldgosinu tæki það um fimmtíu ár að búa til fjall á stærð við Skjaldbreið. Hlýða má á viðtalið við Þorvald í spilaranum hér að neðan:
Eldgos í Fagradalsfjalli Reykjavík síðdegis Eldgos og jarðhræringar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Köld vatnsgusa“ framan í skólasamfélagið í Laugardal Innlent Fékk ekki að kveðja eiginmanninn fyrir flugið til Nígeríu Innlent Vann fimmtíu milljónir króna Innlent „Heill vinnustaður er dreginn sundur og saman í háði“ Innlent „Við lögleiðum heróínið en bönnum áfengið. Þetta er galið“ Innlent Tvö innbrot á heimili og líkamsárás með kylfu og piparúða Innlent Skriðdrekar Ísraelshers komnir inn í íbúðahverfi í Rafah Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Álftin breyttist í dreka og rak hundinn upp úr með látum Innlent Gríðarleg leit gerð að mönnum sem frelsuðu fanga í Frakklandi Erlent Fleiri fréttir Forsetaframbjóðendur mæta í kappræður á Stöð 2 og Vísi Munu lappa upp á vatnspóstinn í Aðalstræti 300 kröfur um húsleitir og 294 um símahlustun síðustu fimm ár Tvö innbrot á heimili og líkamsárás með kylfu og piparúða Vann fimmtíu milljónir króna „Köld vatnsgusa“ framan í skólasamfélagið í Laugardal 1.715 börn fengið leikskólapláss Fékk ekki að kveðja eiginmanninn fyrir flugið til Nígeríu Vill sjá Latabæ birtast aftur í sjónvarpsstöðvum heims Drengurinn er fundinn Lýsa eftir Sigurði Fannari „Við lögleiðum heróínið en bönnum áfengið. Þetta er galið“ Koma á fót framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Vonleysi veðmálanna og eiginmanni vísað úr landi Álftin breyttist í dreka og rak hundinn upp úr með látum Sóttu veikan mann á skemmtiferðaskip umkringt hafís Settur forstjóri skipaður forstjóri „Heill vinnustaður er dreginn sundur og saman í háði“ Breyttar forsendur kalli á nýjan unglingaskóla í Laugardal Ævintýralandið Ísland séð úr háloftunum Dæmdir fyrir ofbeldishrinu Hefur áhyggjur af nýfæddum lömbum á Höfða Uppflettingar í sjúkraskrá: Segir málinu alls ekki lokið Ítrekar afsökunarbeiðni til vöggustofubarna og fjölskyldna þeirra Helmingi dræmari kjörsókn nú en í síðustu forsetakosningum Fulltrúar Stígamóta reyna að tryggja öryggi kvennanna í Nígeríu Heimsótti Julian Assange í Belmarsh-öryggisfangelsið Brottvísun hælisleitenda og dræm þátttaka í utankjörfundi Bein útsending: Má ég taka þátt... í lífinu? Vitni gefur ekki upp nafn vegna ótta við hefndaraðgerðir Sjá meira