Ungt fólk er ungu fólki best Una Hildardóttir og Geir Finnsson skrifa 26. febrúar 2021 09:00 Í þriðju bylgju kórónuveirufaraldursins voru smit tíðust á meðal fólks undir þrítugu og fóru því spjótin að beinast gegn ungu fólki. Þá ályktuðu m.a. heilbrigðisyfirvöld að ástæðan hlyti að stafa af misbresti í upplýsingagjöf til yngri kynslóða. Fjölmiðlar gripu til þeirra ráða að fá sjálfskipaða sérfræðinga, sem seint skilgreinast sem ungt fólk, í viðtöl til að ræða upplifun ungs fólks og viðhorf þeirra til faraldursins og lausn á vandanum. Umræðan tók hins vegar stefnubreytingu þegar fulltrúar Landssambands Ungmennafélaga (LUF) létu í sér heyra og fengu tækifæri til þess að ræða opinskátt um stöðu ungs fólks á vettvangi upplýsingafunda almannavarna og í fjölmiðlum. Kastljósið beindist að nýju og marktækara sjónarhorni byggt á tölfræði Gallup sem sýnir fram á að ungt fólk væri almennt jafn upplýst og eldri kynslóðir og tæki faraldrinum alvarlega. Fulltrúar LUF bentu m.a. á að ungt fólk væri afar fjölbreyttur hópur sem byggi almennt við allt aðra stöðu en aðrir hópar samfélagsins, enda væru þetta oftast tekjulágir einstaklingar, líklegri til þess að vinna framlínustörf, eða við þjónustu og þar með útsettari fyrir smitum. Ungt fólk er ungu fólki best. Við þekkjum veruleika okkar betur en nokkur annar og erum fullfær um að tjá skoðanir okkar eða lýsa eigin aðstæðum. Þess vegna er eðlilegast að við eigum beina aðild að umræðum og ákvörðunum um málefni sem okkur varða. Það er undir þeim formerkjum sem við höfum í forystu okkar skipulagt starf LUF síðastliðin ár, en raunin hefur verið sú að ungu fólki hefur ekki verið boðið að sitja við sama borð og njóta sömu virðingar og aðrir samfélagshópar þegar málefni þess hefur borið á góma. Borið hefur á tregðu til að veita þeim fullt, lýðræðislegt umboð til að ráðstafa eigin lífi og aðgengi þess að umræðuvettvöngum takmarkað. Aukið samstarf stjórnvalda og LUF er því ákveðinn sigur í réttindabaráttu ungs fólks þar sem tekin hafa verið mikilvæg skref í átt að aukinni valdeflingu og lýðræðislegri nálgun við samráð. Frá því að undirrituð tóku við formennsku LUF í byrjun árs 2019 hefur Ísland meðal annars skipað fimm ungmennafulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum, lýðræðislega kjörna af öðru ungu fólki. Sama ár hófst jafnframt samstarfsverkefni LUF og félags- og barnamálaráðuneytisins þar sem samráð á vegum ráðuneytisins við ungt fólk fór fram á vettvangi Leiðtogaráðs LUF. Valdefling ungs fólks Síðustu ár hefur LUF farið fyrir, eða komið að fjölbreyttum verkefnum og viðburðum með það að markmiði að valdefla ungt fólk og styrkja sjálfstraust þess í hagsmunabaráttu. Leiðtogaskóli Íslands gegnir þar lykilhlutverki enda hefur hann hlotið viðurkenningu fyrir „bestu starfsvenjur“ (e. best practices) innan Evrópuráðsins og erlend ungmennasamtök óskað eftir leiðsögn LUF við skipulagningu sambærilegra viðburða. Þrátt fyrir þær áskoranir sem heimsfaraldurinn hefur haft í för með sér hefur okkur tekist að láta deigan ekki síga. Í stjórnartíð okkar höfum við kappkostað að efna til samstarfs við fjölbreytta aðila og efla LUF sem vettvang fyrir fjölbreyttan hóp skipaðan fulltrúum ungs fólks. Fjöldi aðildarfélaga okkar hefur vaxið og um leið eflt skilning okkar á stöðu ungs fólks. Sem dæmi hefur Ungmennaráð Þroskahjálpar veitt okkur ómetanlega innsýn í þann veruleika ungmenna sem finnst ekki á sig hlustað og upplifa úrræðaleysi þegar kemur að tækifærum til áhrifa gagnvart kerfi sem mismunar þeim. Raunverulegt samráð við fjöldahreyfingu ungs fólks, öruggt aðgengi þess að ákvarðanatöku og vettvangur til tjáningar fyrir alla hópa samfélagsins er grundvallarforsenda fyrir þátttöku í lýðræðissamfélagi. Lítum fram á við Á morgun, laugardaginn 27. febrúar verður árlegt sambandsþing LUF haldið. Þá gefst tækifæri til að taka saman það sem staðið hefur upp úr í ungmennastarfi á Íslandi. Þegar litið er yfir farinn veg getum við ekki annað en fyllst stolti yfir því sem við höfum áorkað á síðastliðnum misserum þrátt fyrir fordæmalausan mótvind. Verkefnin eru þó næg fram undan. Ísland er enn þá eitt fárra ríkja sem ekki hafa sett sér stefnu í málefnum ungs fólks sem Sameinuðu þjóðirnar skoruðu á aðildarríki að huga að í ályktun árið 1996. Þannig erum við Íslendingar enn eftirbátar nágrannaríkja okkar í þeim efnum. Auk þess skortir jafnræði þegar kemur að fjárúthlutunum til ungmennasamtaka hérlendis en fráfarandi stjórn leggur til að áhersla verði lögð á þau baráttumál á komandi starfsári. Að okkar mati er baráttugleðin og trúin á eigin málsstað það sem mestu skiptir í sókn ungs fólks til sigurs, því þegar ungt fólk stendur saman og lætur í sér heyra má færa fjöll. En þrátt fyrir góða siglingu og eflingu hagsmunasamtaka ungs fólks er leiðangurinn rétt að byrja. Una er forseti LUF og Geir er varaforseti LUF. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Una Hildardóttir Geir Finnsson Skoðun: Kosningar 2021 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann Skoðun Forsetinn minn Eygló Egilsdóttir Skoðun Höndlum MS saman Hjördís Ýrr Skúladóttir Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Til varnar líffjölbreytileika Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun Ég vil óumdeildan forseta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Gallar frambjóðandans - hjálparhönd til óákveðinna Gunnar Helgason Skoðun Varðmenn valdsins Sandra B. Franks Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs femínista á Bessastaði Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Varðmenn valdsins Sandra B. Franks skrifar Skoðun Til varnar líffjölbreytileika Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson skrifar Skoðun Höndlum MS saman Hjördís Ýrr Skúladóttir skrifar Skoðun Forsetinn minn Eygló Egilsdóttir skrifar Skoðun Ísrael verður að hætta að drepa saklausa borgara á Gaza Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Að kjósa með hjartanu! Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Heilt kjörtímabil án árangurs í loftslagsmálum Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun „Nema í alveg sérstökum tilvikum“ Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Forseti Íslands – Katrín Jakobsdóttir Guðjón Þórir Sigfússon skrifar Skoðun Baldur er leiðtogi og mannasættir Karl Ágúst Ipsen skrifar Skoðun Fyrir börnin okkar Gunnar Ingi Valgeirsson skrifar Skoðun Stjórnvöld eru stefnulaus í barna- og fjölskyldumálum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Halla Hrund fyrir framtíðina Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir skrifar Skoðun Ferðamálastefna til framtíðar Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fótbolti og forseti Tómas Ingi Tómasson skrifar Skoðun Taktík. - Fyrir fegurðina og lýðræðið Gunnlaugur Ólafsson skrifar Skoðun Kjósum Baldur fyrir öryggi okkar allra Ragnheiður Hergeirsdóttir skrifar Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Þess vegna er Halla Hrund efst Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosning, auðlindir í þágu almennings Gunnar Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir lætur verkin tala Sigurborg Arnarsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosningar: Menningarlegt forræði fjórða valdsins Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hver á að vera minn forseti? Auður Aþena Einarsdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar Skoðun Vélakaup valdaelítunnar skal að vettugi hafa Ívar Hauksson skrifar Sjá meira
Í þriðju bylgju kórónuveirufaraldursins voru smit tíðust á meðal fólks undir þrítugu og fóru því spjótin að beinast gegn ungu fólki. Þá ályktuðu m.a. heilbrigðisyfirvöld að ástæðan hlyti að stafa af misbresti í upplýsingagjöf til yngri kynslóða. Fjölmiðlar gripu til þeirra ráða að fá sjálfskipaða sérfræðinga, sem seint skilgreinast sem ungt fólk, í viðtöl til að ræða upplifun ungs fólks og viðhorf þeirra til faraldursins og lausn á vandanum. Umræðan tók hins vegar stefnubreytingu þegar fulltrúar Landssambands Ungmennafélaga (LUF) létu í sér heyra og fengu tækifæri til þess að ræða opinskátt um stöðu ungs fólks á vettvangi upplýsingafunda almannavarna og í fjölmiðlum. Kastljósið beindist að nýju og marktækara sjónarhorni byggt á tölfræði Gallup sem sýnir fram á að ungt fólk væri almennt jafn upplýst og eldri kynslóðir og tæki faraldrinum alvarlega. Fulltrúar LUF bentu m.a. á að ungt fólk væri afar fjölbreyttur hópur sem byggi almennt við allt aðra stöðu en aðrir hópar samfélagsins, enda væru þetta oftast tekjulágir einstaklingar, líklegri til þess að vinna framlínustörf, eða við þjónustu og þar með útsettari fyrir smitum. Ungt fólk er ungu fólki best. Við þekkjum veruleika okkar betur en nokkur annar og erum fullfær um að tjá skoðanir okkar eða lýsa eigin aðstæðum. Þess vegna er eðlilegast að við eigum beina aðild að umræðum og ákvörðunum um málefni sem okkur varða. Það er undir þeim formerkjum sem við höfum í forystu okkar skipulagt starf LUF síðastliðin ár, en raunin hefur verið sú að ungu fólki hefur ekki verið boðið að sitja við sama borð og njóta sömu virðingar og aðrir samfélagshópar þegar málefni þess hefur borið á góma. Borið hefur á tregðu til að veita þeim fullt, lýðræðislegt umboð til að ráðstafa eigin lífi og aðgengi þess að umræðuvettvöngum takmarkað. Aukið samstarf stjórnvalda og LUF er því ákveðinn sigur í réttindabaráttu ungs fólks þar sem tekin hafa verið mikilvæg skref í átt að aukinni valdeflingu og lýðræðislegri nálgun við samráð. Frá því að undirrituð tóku við formennsku LUF í byrjun árs 2019 hefur Ísland meðal annars skipað fimm ungmennafulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum, lýðræðislega kjörna af öðru ungu fólki. Sama ár hófst jafnframt samstarfsverkefni LUF og félags- og barnamálaráðuneytisins þar sem samráð á vegum ráðuneytisins við ungt fólk fór fram á vettvangi Leiðtogaráðs LUF. Valdefling ungs fólks Síðustu ár hefur LUF farið fyrir, eða komið að fjölbreyttum verkefnum og viðburðum með það að markmiði að valdefla ungt fólk og styrkja sjálfstraust þess í hagsmunabaráttu. Leiðtogaskóli Íslands gegnir þar lykilhlutverki enda hefur hann hlotið viðurkenningu fyrir „bestu starfsvenjur“ (e. best practices) innan Evrópuráðsins og erlend ungmennasamtök óskað eftir leiðsögn LUF við skipulagningu sambærilegra viðburða. Þrátt fyrir þær áskoranir sem heimsfaraldurinn hefur haft í för með sér hefur okkur tekist að láta deigan ekki síga. Í stjórnartíð okkar höfum við kappkostað að efna til samstarfs við fjölbreytta aðila og efla LUF sem vettvang fyrir fjölbreyttan hóp skipaðan fulltrúum ungs fólks. Fjöldi aðildarfélaga okkar hefur vaxið og um leið eflt skilning okkar á stöðu ungs fólks. Sem dæmi hefur Ungmennaráð Þroskahjálpar veitt okkur ómetanlega innsýn í þann veruleika ungmenna sem finnst ekki á sig hlustað og upplifa úrræðaleysi þegar kemur að tækifærum til áhrifa gagnvart kerfi sem mismunar þeim. Raunverulegt samráð við fjöldahreyfingu ungs fólks, öruggt aðgengi þess að ákvarðanatöku og vettvangur til tjáningar fyrir alla hópa samfélagsins er grundvallarforsenda fyrir þátttöku í lýðræðissamfélagi. Lítum fram á við Á morgun, laugardaginn 27. febrúar verður árlegt sambandsþing LUF haldið. Þá gefst tækifæri til að taka saman það sem staðið hefur upp úr í ungmennastarfi á Íslandi. Þegar litið er yfir farinn veg getum við ekki annað en fyllst stolti yfir því sem við höfum áorkað á síðastliðnum misserum þrátt fyrir fordæmalausan mótvind. Verkefnin eru þó næg fram undan. Ísland er enn þá eitt fárra ríkja sem ekki hafa sett sér stefnu í málefnum ungs fólks sem Sameinuðu þjóðirnar skoruðu á aðildarríki að huga að í ályktun árið 1996. Þannig erum við Íslendingar enn eftirbátar nágrannaríkja okkar í þeim efnum. Auk þess skortir jafnræði þegar kemur að fjárúthlutunum til ungmennasamtaka hérlendis en fráfarandi stjórn leggur til að áhersla verði lögð á þau baráttumál á komandi starfsári. Að okkar mati er baráttugleðin og trúin á eigin málsstað það sem mestu skiptir í sókn ungs fólks til sigurs, því þegar ungt fólk stendur saman og lætur í sér heyra má færa fjöll. En þrátt fyrir góða siglingu og eflingu hagsmunasamtaka ungs fólks er leiðangurinn rétt að byrja. Una er forseti LUF og Geir er varaforseti LUF.
Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann Skoðun
Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun
Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson skrifar
Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar
Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann Skoðun
Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun