Einu sinni fyrir ekki svo langa löngu, reyndar bara í fyrradag, tísti reiður prófessor á Twitter um unga stúlku. Prófessorinn hét Hannes og litla stúlkan Greta, Greta Thunberg frá Svíþjóð. Í þetta sinn skrifaði Hannes um orð og gjörðir Gretu litlu í loftslags- og umhverfismálum. Hannes hafði reyndar í gegnum tíðina oft tíst alls konar á Twitter og annars staðar og hafði áður skrifað um stúlkuna Gretu sem hann kallaði þá barnakrossfara. Greta hafði nefnilega líka verið svolítið reið. Hún hafði hrópað á torgum til að vekja athygli á loftslagsbreytingum sem hún sagði fjúkandi vond að eldri kynslóðirnar ættu alla sök á. „Unga fólkið, framtíðarkynslóðir munu aldrei fyrirgefa svik hinna eldri,“ hrópaði Greta og andlit hennar bar með sér bræði. Greta heimtaði aðgerðir strax gegn hamförum og hamfarahlýnun. Hannes var ekki sannfærður og tísti strax á móti eins og reyndar margir aðrir menn úti í heimi. Jafnvel forsetum var brugðið yfir stúlkubarni með skoðun. „Hvað hafa komandi kyn­slóðir gert fyrir okkur? Ekkert,“ tísti Hannes og rammaði svo inn röksemdafærsluna með því að tísta fastar: „Hvað höfum við gert fyrir komandi kyn­slóðir? Allt.“ Tónninn í þessu tísti var dálítið kunnuglegur, en kvót eru auðvitað ekkert verri þó aðrir hafi átt þau fyrst. „Why should I care about future generations? What have they ever done for me?“ er haft bandaríska höfundinum og grínistanum Groucho Marx, sem hefur einmitt verið talinn meistari grínsins.

Loftslagsbreytingar konu

Þegar ég var lítil stúlka í Svíþjóð eins og Greta elskaði ég ævintýri. Ævintýri æskunnar kenndu mér að skógurinn er alltaf hættulegur. Vonda nornin í skóginum var sennilega vegan og gekk gjarnan um með eitrað epli, sem einhver sálfræðingur gæti kannski sagt að sé ástæða þess að ég er í grunninn krítísk á svoleiðis mataræði. Sem kona hef ég enn gaman af ævintýrum en les þau með öðrum gleraugum. Ég vil skilja hvað sögupersónum gengur til og það skiptir mig máli hvernig sögupersónunum líður og hvernig þeim vegnar. Og nú sem kona á fimmtugsaldri get ég líka sagt að ég tengi við ævintýrið um Hannes og Gretu á dýpri hátt en þann sem birtist á yfirborði Twitter. Auðvitað fjallar ævintýrið um Hannes og Gretu um ógnir heimsins og hvar þær leynast. Það gera öll alvöru ævintýri. Auðvitað fjallar ævintýrið um loftslagsbreytingar, hamfarir og súrnun – en þessar breytingar getum við líka reynt og glímt við í okkar persónulega lífi, hamfarahlýnun, loftslagsbreytingar og í lokin súrnun. Og maður minn, kona á fimmtugsaldri þekkir loftslagsbreytingarnar sem á henni og systrum hennar dynja.

Harmur Hannesar og Gretu

Hannes og Greta upplifa í ævintýrinu hvort um sig lífsógnandi aðstæður. Greta litla ráfaði villt um í skóginum, sem er að vísu að eyðast, en fann þar engan brauðmola frá Hannesi sem gat vísað henni leið heim í öruggt skjól. Þess í stað fann Greta bara fótspor Hannesar, kolefnisfótspor hans. Og þar varð harmur sögunnar og trúnaðarbrestur, þegar í ljós kom að Greta hatar ekkert meira í heiminum öllum en einmitt kolefnisfótspor. Greta sigldi síðan alein, með myndatökuliði sínu og almannatenglum, týnd um súr höf heimsins í veðurhamförum loftslagsbreytinga. En það er meira í sögunni en velferð Gretu. Velferð Hannesar var líka alvarlega ógnað í ævintýrinu, því hann varð auðvitað fyrir því að stúlkubarnið var annarrar skoðunar en hann og hafði í ofanálag aldrei gert neitt sérstakt fyrir hann. Kannski stuðaði Greta litla líka vegna þess að öll erum við þannig að okkur finnst vont að láta skamma okkur. Og kannski stuðaði hún líka vegna þessa að hún er andlit reiðinnar og hræðslunnar og kannski stuðaði Greta vegna þess að hún gekk ekki í takt við Hannes. Og hvað gat þá annað gerst en að stúlkan villtist?

Eins og mælt úr mínu móðurlífi

Í ævintýrinu um Hannes og Gretu er reiðin í aðalhlutverki. Ævintýrið segir okkur nefnilega líka söguna af því hvernig dag maður þarf að eiga til að bilast gagnvart barni á Twitter. Ég get skilið hvernig dagur það er vegna þess að 48 klst. í mánuði fer líkami minn í gegnum svoleiðis hamfarir. Þegar þannig stendur á er lífið í HÁSTÖFUM. Svo það sé sagt þá vakna ég blessunarlega ekki alla daga við þá hugsun hvað ég er sammála Hannesi í lífinu en erfiða daga mánaðarins get ég tengt. Þegar ég vakna þannig finnst mér fólk almennt óþolandi og meira að segja Greta litla getur orðið pirrandi og verið fyrir mér alls staðar. Líka þegar hún er bara ein úti á hafi. Þetta er auðvitað engin óskastaða að vera í. En í þessari stöðu geta saklaus börn sem fárast yfir plaströrum alla daga líka verið dálítið pirrandi. Þar sem ég er sjálf að undirbúa mig undir það að fram undan er mín eigin hamfarahlýnun, súrnun og ef allt fer á versta veg: hörð hár í andliti þá skil ég dálítið Twitter-bræði Hannesar. Tístið er eins og mælt úr mínu móðurlífi á degi 26 í tíðahringnum.