Áform um breytingar á lögum auðvelda sameiningu sveitarfélaga Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 29. júlí 2019 13:29 Sigurður Ingi, samgöngu- og sveitastjórnarráðherra. Vísir/Egill Ein umsögn barst um fyrirhugaðar breytingar á lögum um tekjustofna sveitarfélaga frá Bæjarráði Akraneskaupstaðar. Opið var fyrir umsagnir frá 20. júní til 5. júlí í samráðsgáttinni en verði lögum breytt mun það minnka kostnað við sameiningu sveitarfélaga og þar með auðvelda sameiningar. Frumvarpið mun fela í sér breytingar á ákvæðum 3. kafla laga um tekjustofna sveitarfélaga og snúa sérstaklega að Jöfnunarsjóði sveitarfélaga. Til stendur að auka þátttöku Jöfnunarsjóðs í átaki til að efla sveitarstjórnarstigið. Til þess mun þurfa að rýmka heimildir sjóðsins til að úthluta sérstökum framlögum vegna sameiningar sveitarfélaga og þar með tryggja að nýtt sveitarfélag standi ekki verr að vígi gagnvart Jöfnunarsjóði en þau gömlu sem voru sameinuð. Tilefni þessara fyrirhuguðu breytinga er dómur sem féll í Hæstarétti þann 14. maí nú í ár í máli Grímsnes- og Grafningshrepps gegn íslenska ríkinu. Dómur Hæstaréttar kvað svo á að framsal löggjafans til ráðherra á ákvörðunarvaldi um skerðingu á tilteknum framlögum Jöfnunarsjóðs til tekjuhárra sveitarfélaga bryti í bága við lagaáskilnaðarreglu 2. mgr. 78. greinar stjórnarskrárinnar.Fjörutíu sveitarfélög með færri en þúsund íbúa Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið gaf árið 2017 út skýrslu um stöðu og framtíð íslenskra sveitarfélaga og var í henni lagt til að lágmarksfjöldi íbúa verði hækkaður í skrefum upp í að lágmarki 1.000 íbúa í hverju sveitarfélagi í ársbyrjun 2026. Þann 1. janúar 2019 bjuggu alls 40 manns í Árneshreppi, sem er fámennasta sveitarfélag landsins, en alls eru 40 sveitarfélög á Íslandi sem hafa færri en þúsund íbúa samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands. Sveitarfélögum hefur þó fækkað hægt og þétt síðustu fimmtíu árin en um miðja síðustu öld voru þau 229 en í dag eru þau 74. Hröðust var þróunin á árunum 1994-2206 en þá fækkaði þeim úr 196 niður í 79.Sveitarfélögin sjálfbærar þjónustu- og rekstrareiningar Hlutverk Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga er að jafna mismunandi útgjaldaþörf og skatttekjur sveitarfélaga. Ríkið stefnir á að efla sveitarstjórnarstigið og tryggja að hvert sveitarfélag sé sjálfbær þjónustu- og rekstrareining. Þá segir í skjali samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytisins um áformin um lagasetninguna að vinna eigi að eflingu sveitarstjórnarstigsins með því að stuðla að frekari sameiningu sveitarfélaga. Almennt sé talið að stærri sveitarfélög séu betur í stakk búin til að sinna lögákveðnum verkefnum. Árlega gefur það ráðuneyti sem fer með mál sveitarfélaga út yfirlit um lögmæt verkefni þeirra og var yfirlitið síðast uppfært þann 27. mars síðast liðinn. Lögmælt verkefni eru flokkuð eftir því hvort sveitarfélögum sé skylt að uppfylla þau verkefni eða ekki, lögskyld og lögheimil.Fagna aukinni þátttöku Jöfnunarsjóðs Bæjarráð Akraneskaupstaðar sendi inn einu umsóknina sem barst og fagnaði þessum breytingum. Það hvatti til þess, í umsókn sinni, að ríkið tæki markvissan þátt í styrkingu sveitarstjórnarstigsins og fjárfesti í því með það að markmiði að sveitarfélög verði sjálfbærar þjónustu- og rekstrareiningar „Ekki verði einungis fjárhagslegir hvatar til sameiningar sveitarfélaga heldur ráði þar mestu að hagur íbúa sé hafður í öndvegi í öflugum sveitarfélögum sem bjóða íbúum sínum upp á góða þjónustu,“ stóð að Bæjarráð Akraneskaupstaðar hafi skrifað í umsögn sinni, í skýrslu samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytisins um samráð. Alþingi Sveitarstjórnarmál Mest lesið Strandveiðisjómaður lést Innlent Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Innlent „Þetta er ekkert líf“ Innlent Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Innlent Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Innlent Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Innlent Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn Innlent Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Innlent Fleiri fréttir Foreldrar fjölbura fá lengra fæðingarorlof Læknanemar látnir borga hagræðingarbrúsann Náðu með markaðsátaki að lokka til sín fleiri smærri leiðangursskip Skipt um lás hjá Sósíalistaflokknum Nemendur greiði tuttugu þúsund krónum meira í Strætó en starfsfólk Sanna og Gunnar Smári höfðu betur á æsingarfundi Annað útkall vegna strandveiðibáts úti fyrir Patreksfirði „Þetta er ekkert líf“ Umræða um veiðigjöldin orðin sú þriðja lengsta Óprúttinn aðili rispaði tíu bíla á Seltjarnarnesi Fylkingarnar safna liði og ásakanir ganga á víxl: Stefnir í átök í Bolholti Líf í biðstöðu og hitafundur sósíalista Strandveiðisjómaður lést Deila um Suðurnesjalínu 2 fer beint í Hæstarétt Áslaug Arna farin í frí en enginn tekinn við Sviptur prófinu eftir að hafa ekið á 185 Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Sá sem réðst á Ingunni áfrýjar til hæstaréttar Bein útsending: Rektorsskipti í Háskóla Íslands Snurða hljóp á þráðinn í nótt Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Sjá meira
Ein umsögn barst um fyrirhugaðar breytingar á lögum um tekjustofna sveitarfélaga frá Bæjarráði Akraneskaupstaðar. Opið var fyrir umsagnir frá 20. júní til 5. júlí í samráðsgáttinni en verði lögum breytt mun það minnka kostnað við sameiningu sveitarfélaga og þar með auðvelda sameiningar. Frumvarpið mun fela í sér breytingar á ákvæðum 3. kafla laga um tekjustofna sveitarfélaga og snúa sérstaklega að Jöfnunarsjóði sveitarfélaga. Til stendur að auka þátttöku Jöfnunarsjóðs í átaki til að efla sveitarstjórnarstigið. Til þess mun þurfa að rýmka heimildir sjóðsins til að úthluta sérstökum framlögum vegna sameiningar sveitarfélaga og þar með tryggja að nýtt sveitarfélag standi ekki verr að vígi gagnvart Jöfnunarsjóði en þau gömlu sem voru sameinuð. Tilefni þessara fyrirhuguðu breytinga er dómur sem féll í Hæstarétti þann 14. maí nú í ár í máli Grímsnes- og Grafningshrepps gegn íslenska ríkinu. Dómur Hæstaréttar kvað svo á að framsal löggjafans til ráðherra á ákvörðunarvaldi um skerðingu á tilteknum framlögum Jöfnunarsjóðs til tekjuhárra sveitarfélaga bryti í bága við lagaáskilnaðarreglu 2. mgr. 78. greinar stjórnarskrárinnar.Fjörutíu sveitarfélög með færri en þúsund íbúa Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið gaf árið 2017 út skýrslu um stöðu og framtíð íslenskra sveitarfélaga og var í henni lagt til að lágmarksfjöldi íbúa verði hækkaður í skrefum upp í að lágmarki 1.000 íbúa í hverju sveitarfélagi í ársbyrjun 2026. Þann 1. janúar 2019 bjuggu alls 40 manns í Árneshreppi, sem er fámennasta sveitarfélag landsins, en alls eru 40 sveitarfélög á Íslandi sem hafa færri en þúsund íbúa samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands. Sveitarfélögum hefur þó fækkað hægt og þétt síðustu fimmtíu árin en um miðja síðustu öld voru þau 229 en í dag eru þau 74. Hröðust var þróunin á árunum 1994-2206 en þá fækkaði þeim úr 196 niður í 79.Sveitarfélögin sjálfbærar þjónustu- og rekstrareiningar Hlutverk Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga er að jafna mismunandi útgjaldaþörf og skatttekjur sveitarfélaga. Ríkið stefnir á að efla sveitarstjórnarstigið og tryggja að hvert sveitarfélag sé sjálfbær þjónustu- og rekstrareining. Þá segir í skjali samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytisins um áformin um lagasetninguna að vinna eigi að eflingu sveitarstjórnarstigsins með því að stuðla að frekari sameiningu sveitarfélaga. Almennt sé talið að stærri sveitarfélög séu betur í stakk búin til að sinna lögákveðnum verkefnum. Árlega gefur það ráðuneyti sem fer með mál sveitarfélaga út yfirlit um lögmæt verkefni þeirra og var yfirlitið síðast uppfært þann 27. mars síðast liðinn. Lögmælt verkefni eru flokkuð eftir því hvort sveitarfélögum sé skylt að uppfylla þau verkefni eða ekki, lögskyld og lögheimil.Fagna aukinni þátttöku Jöfnunarsjóðs Bæjarráð Akraneskaupstaðar sendi inn einu umsóknina sem barst og fagnaði þessum breytingum. Það hvatti til þess, í umsókn sinni, að ríkið tæki markvissan þátt í styrkingu sveitarstjórnarstigsins og fjárfesti í því með það að markmiði að sveitarfélög verði sjálfbærar þjónustu- og rekstrareiningar „Ekki verði einungis fjárhagslegir hvatar til sameiningar sveitarfélaga heldur ráði þar mestu að hagur íbúa sé hafður í öndvegi í öflugum sveitarfélögum sem bjóða íbúum sínum upp á góða þjónustu,“ stóð að Bæjarráð Akraneskaupstaðar hafi skrifað í umsögn sinni, í skýrslu samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytisins um samráð.
Alþingi Sveitarstjórnarmál Mest lesið Strandveiðisjómaður lést Innlent Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Innlent „Þetta er ekkert líf“ Innlent Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Innlent Formaður og gjaldkeri Vorstjörnunnar kærð fyrir efnahagsbrot Innlent Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Innlent Ráðist á rútubílstjóra og vegfarendur yfirbuguðu árásarmanninn Innlent Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Innlent Fleiri fréttir Foreldrar fjölbura fá lengra fæðingarorlof Læknanemar látnir borga hagræðingarbrúsann Náðu með markaðsátaki að lokka til sín fleiri smærri leiðangursskip Skipt um lás hjá Sósíalistaflokknum Nemendur greiði tuttugu þúsund krónum meira í Strætó en starfsfólk Sanna og Gunnar Smári höfðu betur á æsingarfundi Annað útkall vegna strandveiðibáts úti fyrir Patreksfirði „Þetta er ekkert líf“ Umræða um veiðigjöldin orðin sú þriðja lengsta Óprúttinn aðili rispaði tíu bíla á Seltjarnarnesi Fylkingarnar safna liði og ásakanir ganga á víxl: Stefnir í átök í Bolholti Líf í biðstöðu og hitafundur sósíalista Strandveiðisjómaður lést Deila um Suðurnesjalínu 2 fer beint í Hæstarétt Áslaug Arna farin í frí en enginn tekinn við Sviptur prófinu eftir að hafa ekið á 185 Ældi í rútunni og réðst svo á bílstjórann Sá sem réðst á Ingunni áfrýjar til hæstaréttar Bein útsending: Rektorsskipti í Háskóla Íslands Snurða hljóp á þráðinn í nótt Samstöðinni verði mögulega lokað í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Sjá meira