Viðskipti innlent

Leggja til að ríkið selji eignarhluti sína í Landsbankanum í áföngum

Þorbjörn Þórðarson skrifar
Gengið er út frá því að ríkið muni eiga 34 prósenta hlut í Landsbankanum til langframa en það er nákvæmlega jafn stór hlutur og norska ríkið á í DNB bankanum í Noregi. Ein af þeim leiðum sem höfundar hvítbókarinnar leggja til er að ríkið selji eignarhluti sína í Landsbankanum í áföngum eftir skráningu bankans á markað.

Ríkissjóður á 100 prósent hlutafjár í Íslandsbanka og rúmlega 98 prósent hlutafjár í Landsbankanum. Höfundar hvítbókar telja „skynsamlegt að fara af fullum krafti í að bjóða viðskiptabönkum í nágrannaríkjunum að kaupa Íslandsbanka í heild,“ eins og þar segir orðrétt. 

Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar segir að ríkissjóður verði „leiðandi fjárfestir í að minnsta kosti einni kerfislega mikilvægri fjármálastofnun.“ Er þar verið að vísa til Landsbankans.

Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, segist leggja þann skilning í þennan texta stjórnarsáttmálans að 35-40 prósenta hlutur ríkisins í Landsbankanum uppfylli þessi skilyrði.

Fetað í fótspor Norðmanna

Í hvítbókinni er talsvert fjallað um eignarhald á Landsbankanum en þar segir: „Núverandi stefna íslenska ríkisins er að halda 34% hlut í Landsbankanum til langframa til þess að stuðla að stöðugleika í fjármálakerfinu og tryggja nauðsynlega innviði þess. Slík fjárfesting jafngildir um 3% af vergri landsframleiðslu.“ Þess má geta að hlutur norska ríkisins í DNB, stærsta banka Noregs, er einnig 34 prósent og 3 prósent ef landsframleiðslu Noregs.

Í hvítbókinni segir: „Skynsamlegt er talið að skrá Landsbankann á markað og selja þá eignarhluti ríkisins í bankanum sem það hyggst láta frá sér í áföngum.“ Höfundar hvítbókarinnar benda á að samkvæmt gildandi lögum um sölumeðferð eignarhluta ríkisins í fjármálafyrirtækjum er ráðherra einungis heimilt að selja eignarhlut í Landsbankanum umfram 70% hlut ríkisins af heildarhlutafé bankans. Í hvítbókinni segir að í ljósi mikilvægis þess að upphaflegt frumútboð bankans sé af þeirri stærðargráðu að vekja athygli stærri stofnanafjárfesta erlendis sé ástæða til að rýmka þetta ákvæði áður en sölumeðerð hefst.

Mælt er með því að selja bréfin í áföngum í gegnum skipulegan verðbréfamarkað en það er sú leið sem bæði írska og hollenska ríkið fóru slíka leið með hluta af þeim bréfum sem runnu í faðm þessara ríkja eftir alþjóðlegu fjármálakreppuna. Ríkissjóður Hollands eignaðist allt hlutafé Í ABN AMRO og heldur enn á 56,3% eignarhlut. Þá eignaðist ríkissjóður Írlands allt hlutafé í AIB og á enn 71,1% hlut.



Ekki á dagskrá á yfirstandandi þingi

Sala á eignarhlutum ríkisins í Íslandsbanka og Landsbankanum er hins vegar ekki á dagskrá á yfirstandandi þingi. Ríkisstjórnin ákvað á dögunum að fresta því að leggja fram frumvarp til breytinga á lögum um sölumeðferð á eignarhlutum ríkisins í fjármálafyrirtækjum.

„Mér finnst mjög mikilvægt að það komi fram að ríkisstjórnin hefur engar ákvarðanir tekið um næstu skref. Við viljum gera þetta í réttri röð. Það er alveg ljóst að við erum að tala hér um stóra eignarhluti sem getur verið flókið mál að koma í verð. Það þarf að horfa til aðstæðna og það þarf að horfa til þess fyrirkomulags sem gæti komið til álita. Þannig að við erum svona að þreifa okkur áfram með það en mér finnst mikilvægt að það haldi áfram,“ segir Bjarni Benediktsson fjármála- og efnahagsráðherra. 


Tengdar fréttir

Ekki sjálfgefið hvaða banka eigi að selja og hvernig

Kolbeinn Óttarsson Proppé þingmaður Vinstri grænna segir að borið hafi á þröngsýni í umræðu um hvítbók um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið. Hann segir engan veginn sjálfgefið hvaða banka eigi að selja og hvernig. Velta þurfi upp öllum kostum hvað fjármálakerfið varðar og spyr hvort rétt sé að sameina Landsbankann og Íslandsbanka.

Um 300 milljarðar gætu fengist fyrir Íslandsbanka og helmingshlut í Landsbankanum

Ríkissjóður gæti fengið tæplega 300 milljarða króna fyrir Íslandsbanka og helmingshlut í Landsbankanum, sé eingöngu miðað við bókfært virði eigin fjár. Fyrir það fé væri hægt að leggja innri leið Sundabrautar og byggja nýjan Landspítala við Hringbraut en samt eiga um 200 milljarða króna í afgang.

Hæfi og traust skiptir jafn miklu máli og gott verð

Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, tekur undir það sjónarmið að það skipti miklu máli að fá hæfa eigendur með gott orðspor að hlut ríkisins að fjármálafyrirtækjum en að horfa eingöngu til þess að sem hæst verð fáist fyrir hlutabréfin. Sala á bönkunum er hins vegar ekki á dagskrá á næstunni og hefur ríkisstjórnin frestað lagabreytingum vegna þess fram á haust.

Vill láta kanna sameiningu Íslandsbanka og Landsbankans

Þingmaður Vinstri grænna vill að ríkisstjórnin kanni það til hlítar hvort hægt sé að sameina Íslandsbanka og Landsbankann áður en teknar verði ákvarðanir um sölu bankanna. Varaformaður efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis segir slíkar hugmyndir óráð og hefur efasemdir að það myndi standast samkeppnislög.

Eðlilegast að selja hlutabréf ríkisins í nokkrum áföngum

Eðlilegast væri að selja eignarhluti ríkisins í bönkunum í nokkrum áföngum í gegnum skipulegan verðbréfamarkað og skynsamlegt væri að horfa til tvíhliða skráningar í samtímis í Kauphöll Íslands og annarri kauphöll erlendis. Þetta er mat höfunda hvítbókar um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið.

Ríkisstjórnin frestaði lagabreytingum vegna sölu bankanna

Fjármála- og efnahagsráðherra mun ekki leggja fram frumvarp um breytingar á lögum um sölumeðferð ríkisins í fjármálafyrirtækjum á yfirstandandi þingi því ríkisstjórnin telur það ekki raunhæft. Til stóð að leggja frumvarpið fram í nóvember samkvæmt þingmálaskrá en henni hefur nú verið breytt.

Telur tímabært að hefja undirbúning á sölu bankanna

Framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs Íslands segir tímabært að ríkisstjórnin hefji undirbúning á sölu á Íslandsbanka og hluta af Landsbankanum nú þegar hvítbók um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið liggur fyrir.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×