Hanna Katrín Friðriksson þingmaður Viðreisnar hefur lagt fram þingsályktunartillögu um að Alþingi feli samgönguráðherra að afnema hámarksfjölda leigubifreiðaleyfa, fækka kvöðum fyrir veitingu þeirra og opna leigubifreiðamarkaðinn fyrir aukinni samkeppni. Hún hefur meðal annars talað um að hún vilji leyfa Uber hér á landi.
Bílstjórarnir fá einkunn
Uber er akstursþjónusta þar sem notandinn getur séð fyrir fram hvað ferðin kostar í einföldu snjallforriti í símanum. Ferðin er einnig greidd í gegnum forritið og þarf farþeginn því aldrei að taka upp veskið og bílstjórar lenda ekki í því að farþegar neita að borga. Farþeginn og bílstjórinn mæla sér mót á ákveðinni staðsetningu og hægt er að rekja staðsetningu bílsins þegar hann er á leiðinni.
Að ferð lokinni fær farþeginn tölvupóst með upplýsingum á korti um þá leið sem ekin var. Notendur gefa bílstjórum einkunn fyrir þjónustuna og notendur fá sömuleiðis einkunn frá bílstjórum. Einnig er hægt að greiða minna fyrir að panta bíl sem þú deilir með öðrum eða borga meira fyrir að fá fínni bíl til að aka þér. Uber hefur þó verið gagnrýnt fyrir að bakgrunnur bílstjóra sé illa kannaður og auk þess leyndi fyrirtækið því að tölvuþrjótar hefðu komist yfir persónuupplýsingar um 57 milljón viðskiptavina á síðasta ári.
„Ég hef lengi verið þeirrar skoðunar að þetta eigi að vera frjálst,“ sagði Hanna Katrín um leigubílamarkaðinn á Íslandi í viðtali í Bítinu í gær. Hún sagði þar að aukið frelsi á þessum markaði muni hafa áhrif á lækkun á verði og auka fjölbreytni í framboði á leigubílum. Í viðtalinu talaði Hanna Katrín um að leigubílastöðvar væru óþarfar og hækki verðið á þjónustunni.
„Ég er enginn sérstakur talsmaður Uber, heldur þessa frelsis.“
Ásgeir segir að þessi umræða sé ekkert ný en það sé ljóst að einhverjar breytingar verði gerðar en ekki sé ljóst hverjar þær verði.
„Það eru að koma nýjar Evrópureglur um leigubíla og það er hlutur sem við þurfum að taka líka og það eru öll Norðurlöndin að vinna í þessu í dag. Það er búið að vera hér síðan í október starfshópur sem er að funda og skilar lokaskýrslu núna í mars.“
Hópurinn á sérstaklega skoða hvort rétt sé að gera ráð fyrir þjónustu á borð við Uber hér á landi og ef svo er hvaða breytingar séu nauðsynlegar á íslenskri löggjöf til að svo megi verða.
Yfirmaður hjá ESA, eftirlitsstofnun EFTA, telur að ákvæði íslenskra laga um leigubifreiðar feli líklega í sér hindranir sem brjóti gegn EES-samningnum. Í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær kom fram að norska samgönguráðuneytið leggur til að fjöldatakmarkanir á leigubílum þar í landi verði felldar úr gildi en norsku lögin eru keimlík þeim íslensku.
Íslensk lög um leigubifreiðar eru keimlík þeim norsku en þar er í 8. gr. laganna sérstakt ákvæði um að ráðherra setji reglugerð um fjölda leigubifreiða. ESA hóf að eigin frumkvæði athugun á íslensku lögunum á síðasta ári. Stofnunin hefur beðið með að ljúka athugun sinni og hyggst ekki grípa til neinna aðgerða gegn íslenska ríkinu vegna málsins þangað til vinnuhópur samgönguráðuneytisins um leigubifreiðamkarkaðinn skilar tillögum sínum.
Ásgeir segir að breytingarnar gætu orðið eitthvað í þá átt sem Hanna Katrín hefur verið að tala um.
„Ég þori ekki að segja hverjar þær verða og hvernig þær verða.“
Vill halda reglum óbreyttum
Hann vonar þó að reglum og skilyrðum um meiraprófsréttindi bílstjóra verði haldið óbreyttum. Hann gat þó ekki svarað því af hverju það þyrfti að hafa meirapróf til að aka fólki gegn gjaldi en benti á að „alla tíð“ hafi þetta verið svona. Að mati leigubílstjóra er eru reglurnar ekki of strangar eins og þær eru núna.
„Það er alltaf verið að tala um skort á leigubílum, en það er enginn skortur á leigubílum.“
Ásgeir segir að á venjulegum degi sé biðtími eftir leigubíl aðeins fimm mínútur. Hann segir að það sé alveg samkeppni á leigubílamarkaðnum núna, verðið sé mismunandi. Að hans mati er aðal atriðið að öryggi fólk sé tryggt og það sé enginn losaraskapur á þessu en oft hefur verið rætt að hver sem er getur keyrt Uber bíla.
„Uber getur komið inn á markaði en það þarf að uppfylla öll skilyrði eins og leigubíll, þar á meðal að aka eftir gjaldsvæði.“
Viðtalið við Ásgeir má hlusta á í heild sinni hér að neðan:
