
Stöðnun
Krabbameinsfélag Íslands, sem hefur um árabil verið brautryðjandi í krabbameinsskimunum, skoðunum og skrásetningu krabbameina, sækir nú fé til almennings undir formerkjum Bleiku slaufunnar til að efla starfsemi sína enn frekar.
Miklar framfarir hafa átt sér stað í meðhöndlun krabbameins síðustu áratugi, þar sem eldri aðferðir hafa verið meitlaðar með hjálp nútímatækni og nýjar aðferðir, eins og ónæmismeðferðir, hafa litið dagsins ljós og blásið nýju lífi í rannsóknir sem áður fyrr þóttu ekki vænlegar til ávinnings. Um leið búum við nú yfir þeirri þekkingu sem þarf til að taka skynsamlegri ákvarðanir um lífsstíl okkar og umhverfi.
Það er hins vegar ógerningur að ætla sér að ræða um krabbamein hjá íslenskum konum án þess að horfa til erfðabreytunnar BRCA2; þeirrar erfðabreytu sem mest áhrif hefur á ævilengd Íslendinga. Í kringum 72 prósent líkur eru á að kona sem ber stökkbreytingu í BRCA2 fái krabbamein í brjóst eða eggjastokka, en þegar horft er til allra tegunda krabbameins eru líkurnar 86 prósent. Krabbamein af völdum BRCA2 felur í sér auknar líkur á meinvörpum. Slík krabbamein myndast hjá mun yngri konum. Þau eru erfiðari viðureignar og kostnaðarsamari.
Þessi hópur sem ber hina íslensku stökkbreytingu í BRCA2 er ekki stór, en við getum að öllum líkindum fundið þessa arfbera. Slíkt er einsdæmi í heiminum. Hins vegar er fátt sem gefur til kynna að vilji sé til að ráðast í slíkt verkefni. Niðurstaða nefndar um meðferð erfðaupplýsinga var á þá vegu að einstaklingurinn þurfi sjálfur að óska eftir þessum upplýsingum, aðeins sú aðferð rúmist innan lagarammans. Íslensk erfðagreining reið á vaðið, opnaði vefgáttina arfgerd.is, og með nokkuð fyrirsjáanlegum hætti var aðsóknin dræm.
Nefndin kallaði eftir því að Embætti landlæknis hefði yfirumsjón með þessu verkefni, en ekkert hefur heyrst frá embættinu um málið annað en það að heppilegra væri að opinberir aðilar stæðu í slíkri upplýsingagjöf. Í drögum að krabbameinsáætlun til ársins 2020, sem enn er í vinnslu, er lagt til að velferðarráðuneytið leggi línurnar um hvernig beri að ná til arfbera BRCA-stökkbreytinga.
BRCA2 er óvenju skaðleg stökkbreyting sem óneitanleg eykur verulega líkurnar á lífshættulegu krabbameini. Það er ekki raunin með flestar aðrar erfðabreytur. Vegna skaðsemi sinnar er hún háð öðrum lögmálum. Hingað til – eftir langa og þvælda umræðu, sem almenningur hefur átt merkilega litla aðkomu að – hefur okkur ekki tekist eiga uppbyggilegt samtal þar sem hagsmunir og heilsa einstaklinga og afkomenda þeirra eru höfð að leiðarljósi. Auðnist okkur það ekki er það einkenni annars og jafnvel alvarlegri sjúkdóms en krabbameins: stöðnunar.
Skoðun

Húsnæðisöryggi – Sameiginleg ábyrgð
Kolbrún Halldórsdóttir skrifar

Sóun á Alþingi
Lovísa Oktovía Eyvindsdóttir skrifar

Veiðigjöldin leiðrétt
Hanna Katrín Friðriksson skrifar

Hvar er mennskan?
Ægir Máni Bjarnason skrifar

Hjúkrunarfræðingar í takt við nýja tíma
Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar

NPA miðstöðin 15 ára
Hallgrímur Eymundsson,Þorbera Fjölnisdóttir skrifar

Umhverfisráðherra á réttri leið
Jóhannes Þór Skúlason skrifar

Norðurþing treður yfir varnaðarorð og eignarrétt
Árni Björn Kristbjörnsson skrifar

Lífið í bænum - fyrir suma
Sigurður Kári Harðarson skrifar

Hver á arðinn af sjávarútvegsauðlindinni?
Einar G. Harðarson skrifar

Þegar dómarar eru hluti af vandanum og bókun 35
Sigríður Svanborgardóttir skrifar

Samræmt námsmat er ekki hindrun heldur hjálpartæki
Eiríkur Ólafsson skrifar

Aflögufærir, hafið samband við söngskóla í neyð
Gunnar Guðbjörnsson skrifar

Að neyðast til að meta sína eigin umsókn í opinberan sjóð
Bogi Ragnarsson skrifar

Tími vindorku á Íslandi – Hvað þyrfti til að koma í veg fyrir raforkuskerðingar?
Edvald Edvaldsson skrifar

Fimm ár í feluleik
Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar

Sunnudagsblús ríkisstjórnarinnar
Jens Garðar Helgason skrifar

Hver er í raun í fýlu?
Daði Freyr Ólafsson skrifar

Tálsýn um hugsun
Þorsteinn Siglaugsson skrifar

Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl
Helgi Héðinsson skrifar

Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá
Þórður Snær Júlíusson skrifar

Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla
Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar

Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin
Ágústa Árnadóttir skrifar

Til hamingju með daginn á ný!
Árni Guðmundsson skrifar

Gefðu blóð, gefðu von: saman björgum við lífum
Davíð Stefán Guðmundsson skrifar

Versta sem gæti gerzt
Hjörtur J. Guðmundsson skrifar

Aðlögun á Austurvelli
Heiða Ingimarsdóttir skrifar

Í Kópavogi borga tekjuháir foreldrar leikskólabarna mest, er það svo ósanngjarnt?
Rakel Ýr Isaksen skrifar

Auðlindin er sameign – en verðmætasköpunin er ekki sjálfgefin
Kristinn Karl Brynjarsson skrifar

Brotin stjórnarandstaða í fýlu
Arnar Steinn Þórarinsson skrifar