Skoðun

Milli steins og sleggju

María Rún Þrándardóttir skrifar
Mikilvægi lista og annarra skapandi greina í samfélaginu er óumdeilanlegt. Gildi þeirra er ekki einungis falið í miðlun hugmynda, fagurfræði og nýrrar sýnar. Skapandi greinar eru ekki aðeins vettvangur til að tjá tilfinningar og varðveita menningu fyrri alda. Af þeim hlýtur beinn hagvöxtur.

Velta skapandi greina fer ört vaxandi en hún var árið 2010 „að lágmarki 189 ma.kr. á ársgrundvelli og skapa þjóðarbúinu a.m.k. 24 ma.kr. útflutningstekjur á ári.“ Listaháskóli Íslands (LHÍ) leikur lykilhlutverk í að hækka menntastig fólks innan greinanna og stuðlar því að betri búskap ríkissjóðs. Fjárframlög ríkisins til LHÍ voru 1.088 milljónir kr. í ár, sem nemur 2,43 milljónum kr. á hvern nemanda. Skólar annarra Norðurlanda eru hinsvegar töluvert betur staddir, með í kringum 4 milljónir kr. á nemanda.

Afleiðingar þessa fjársveltis eru tvímælalausar. Skólagjöldin hækka með ári hverju og greiddu nýnemar bakkalárstigs 265.000kr. fyrir haustönn. Þetta eru hæstu skólagjöld á bakkalárstigi á höfuðborgarsvæðinu og önnur hæstu á landsvísu. LHÍ er eina stofnunin sem býður upp á listnám á háskólastigi svo nemendum ber að greiða uppgefna upphæð til að stunda slíkt nám. Hinsvegar hafa nemendur annarra sviða val um að greiða skólagjöld því margar af þeim greinum sem kenndar eru í sérskólum, eru einnig kenndar í ríkisreknum skólum. Þetta er í hrópandi ósamræmi við menningarstefnu menntamálaráðuneytis en þar segir: „Aðgengi að menningu verði sem best tryggt fyrir alla þjóðfélagshópa, óháð búsetu og efnahag.“

Aðgengi hreyfihamlaðra er einnig afar ábótavant og stangast í raun á við mannréttindi þeirra. Engin lyfta er við Sölvhólsgötu og á Laugarnesvegi er aðeins leyfilegt að nota lyftu í fylgd með starfsmanni. Ástæða þess er að Listaháskólinn leigir þriðjung byggingarinnar en geymslusalir í eigu ríkisins fylla aðra hluta. Þar leynast leikmunir frá Þjóðleikhúsinu og listaverk úr Listasafni Íslands innan um heilu vinnuvélarnar. Stefna LHÍ hefur alltaf verið að færa starfsemi sína undir einn og sama hattinn til að auðvelda skörun listgreina og efla hagkvæmni í rekstri, en hugsjón og raunveruleiki hafa ekki enn átt samleið. Ein leiðin væri að færa ríkisgeymslur í hentugra húsnæði og aðra starfsemi skólans í þeirra stað.

Vergangssaga skólans er jafn gömul honum sjálfum og leigusamningar til bráðabirgða eru skólayfirvöldum vel kunnugir. Enn er kennt í mygluhúsinu við Sölvhólsgötu og enn eru greinar sem þessi skrifaðar til að minna á stöðuna. Skapandi greinar ættu að vera metnar að verðleikum og mikilvægt skref í þá átt er stuðningur við Listaháskólann. Háskólakerfið í heild er milli steins og sleggju. Breytingar eru í höndum kjósenda og hvet ég þá til að nýta rétt sinn og kjósa menntun.

Greinin er hluti af átaki Nemendaráðs Listaháskóla Íslands í samstarfi við LÍS - Landssamtök íslenskra stúdenta vegna fjármögnunar háskólastigsins í aðdraganda Alþingiskosninga 2017. Kassamerki átaksins er #kjóstumenntun


Tengdar fréttir

Af áhuga sprettur árangur

Eins og fram hefur komið á undanförnum dögum, í aðsendum greinum aðildarfélaga LÍS – Landssamtaka íslenskra stúdenta, hefur undirfjármögnun háskólanna víðtækari áhrif en bara á nemendur.

Kjóstu menntun 28. október

Nú liggur fyrir að kosið verður á ný til Alþingis, 364 dögum eftir síðustu kosningar. Hagsmunahreyfingar stúdenta telja nauðsynlegt að hafa málefni eins og fjármögnun háskólastigsins í forgrunni þegar kemur að vali á fulltrúum á þingi og umræðum um nýja ríkisstjórn.

Mennt er máttur

Menntun eykur þróun og nýsköpun og býr þannig til fleiri tækifæri og starfsmöguleika. Menntun eykur gagnrýna hugsun og hjálpar einstaklingum að finna hvar áhugasvið þeirra liggur.

Mannauður er undirstaða heilbrigðisþjónustu

Undanfarin tvö ár hef ég setið í Stúdentaráði og þar fengið að kynnast mikilvægi hagsmunabaráttu og þess að nemendur hafi rödd. Það hefur verið magnað að fylgjast með hverju er hægt að hrinda í framkvæmd og hvað er hægt að hafa mikil áhrif.

Sagan um Sigga

Það var mánudagsmorgun þegar söguhetjan okkar, Siggi, gekk um háskólasvæðið á leið í sinn fyrsta tíma sem háskólanemi.

Þú færð helmingi minna en á Norðurlöndunum

Ávinningur háskólanáms er mikill fyrir einstaklinga og samfélagið í heild. Hann hefur bein áhrif á efnahag, gildi, þekkingu og viðhorf einstaklinga, samfélaginu til bóta.

Háskólamenntun í heimabyggð

Á Íslandi búum við það vel að eiga sjö starfandi háskóla, þar af eru fjórir háskólar starfandi utan höfuðborgarsvæðisins.

Námsmenn erlendis og niðurskurðarhnífurinn

Í þeim kosningum sem nú eru að ganga í garð er mikilvægt að setja menntun á dagskrá sem eitt af stóru kosningamálunum. Þótt tíminn sé naumur þangað til að gengið er að kjörkössunum er nauðsynlegt að vita hvaða sýn íslenskir stjórnmálamenn hafa varðandi Lánasjóð íslenskra námsmanna (LÍN) og námsmenn erlendis.

Landsbyggðin án háskóla?

Í síðasta mánuði og í raun allt síðasta árið hefur skólinn minn verið að halda upp á þrjátíu ára afmælið sitt. Á tímamótum sem þessum er algengt að fara í sjálfsskoðun, við þekkjum þetta öll þegar við höfum náð ákveðnum áföngum í lífi okkar, aldur, atburður, útskrift eða ákveðin upplifun.

Skiptir þessi háskóli máli?

Nú rúmum 100 árum eftir stofnun hefur starfsemi Háskóla Íslands vaxið og dafnað eins og sjá má á auknum nemendafjölda.

Hugvísindi í hættu

Háskóli Íslands er í fyrsta skipti í hópi 250 bestu háskóla heims á sviði hugvísinda samkvæmt nýjum lista Times Higher Education University Rankings

Eru verðmætin fólgin í náttúrunni?

Á næstum árum og áratugum munu eiga sér stað miklar breytingar á náttúrunni vegna hlýnunar loftslags sem gerist nú á fordæmalausum hraða.

Hvar viljum við standa í fjórðu iðnbyltingunni?

Háskólar á Íslandi hafa verið undirfjármagnaðir í alltof langan tíma. Hagsmunasamtök og rektorar háskólanna hafa reynt að skapa umræðu um vandamálið undir myllumerkinu #HáskólaríHættu og nú #KjóstuMenntun.




Skoðun

Sjá meira


×