Umbúðir utan um Sambó kremlakkrís fara öfugt ofan í fólk Þorgeir Helgason skrifar 15. október 2016 07:00 Myndin af umbúðunum sem að hvarf af vörulista Ó. Johnson & Kaaber. Mynd/ojk.is „Það er merkilegt að þeir vilji tengja við svona gamla kynþáttafordóma,“ segir Kristín Loftsdóttir, prófessor í mannfræði. Umræða hefur spunnist síðustu daga um sælgætisgerðina Kólus og umbúðir sem prýða kremlakkrís frá þeim. Kólus framleiðir lakkrís undir heitinu Sambó en það er einnig rasískt hugtak í ensku. Hugtakið sem á við einstakling sem á hvíta og hörundslitaða forfeður hefur verið notað með niðrandi merkingu frá því um miðja 19. öld. Kjartan Páll Kjartansson, framkvæmdarstjóri Kólus, segir ekkert rasískt vera við umbúðirnar og segir strákinn á umbúðunum vera litla svarta Sambó sem er indverskur drengur úr bókinni Sagan af litla svarta Sambó. Hann skilur ekki hvers vegna fólk er að gera mál úr þessu og segir þetta einfaldlega vera móðursýki. Bókin hefur verið harðlega gagnrýnd en hún er sögð einkennast af fordómum vegna staðlaðra hugmynda um svart fólk og þá sérstaklega teikningar bókarinnar.Kristín Loftsdóttir, prófessor í mannfræði.vísir/valli„Það er ekki íslensk uppfinning að teikna fólk sem er með dökkt litaraft á þennan hátt. Þetta eru bein áhrif frá rasistaímyndum sem voru sterkar víða í Evrópu í lok 19. og í byrjun 20. aldar. Í bókinni hans Muggs um negrastrákana tíu sjáum við sömu ímynd í teikningum bókarinnar. Mér þykir mjög merkilegt að þetta fyrirtæki vilji tengja vöru sína við kynþáttafordóma,“ segir Kristín. Árið 2007 kom svipað mál til kastanna þegar bókaútgáfan Skrudda endurútgaf bókina Negrastrákarnir. Kristín rannsakaði og greindi umræðuna um útgáfuna en niðurstaða hennar var að innfæddir Íslendingar skiptust í tvo hópa sem voru á öndverðum meiði um skilaboð bókarinnar en innflytjendum á Íslandi þótti bókin lýsa fordómum. Ó. Johnson & Kaaber eru dreifingaraðili fyrir Kólus. Á vörulista vefsíðu fyrirtækisins mátti á fimmtudag finna mynd af umbúðunum en í gær var myndin horfin. Alfreð Jóhannsson, sölustjóri hjá Ó. Johnson & Kaaber, segir tilviljun að myndin sé horfin af vefnum og að það hafi ekki verið ætlunin að fjarlægja hana.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Fleiri fréttir Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sjá meira
„Það er merkilegt að þeir vilji tengja við svona gamla kynþáttafordóma,“ segir Kristín Loftsdóttir, prófessor í mannfræði. Umræða hefur spunnist síðustu daga um sælgætisgerðina Kólus og umbúðir sem prýða kremlakkrís frá þeim. Kólus framleiðir lakkrís undir heitinu Sambó en það er einnig rasískt hugtak í ensku. Hugtakið sem á við einstakling sem á hvíta og hörundslitaða forfeður hefur verið notað með niðrandi merkingu frá því um miðja 19. öld. Kjartan Páll Kjartansson, framkvæmdarstjóri Kólus, segir ekkert rasískt vera við umbúðirnar og segir strákinn á umbúðunum vera litla svarta Sambó sem er indverskur drengur úr bókinni Sagan af litla svarta Sambó. Hann skilur ekki hvers vegna fólk er að gera mál úr þessu og segir þetta einfaldlega vera móðursýki. Bókin hefur verið harðlega gagnrýnd en hún er sögð einkennast af fordómum vegna staðlaðra hugmynda um svart fólk og þá sérstaklega teikningar bókarinnar.Kristín Loftsdóttir, prófessor í mannfræði.vísir/valli„Það er ekki íslensk uppfinning að teikna fólk sem er með dökkt litaraft á þennan hátt. Þetta eru bein áhrif frá rasistaímyndum sem voru sterkar víða í Evrópu í lok 19. og í byrjun 20. aldar. Í bókinni hans Muggs um negrastrákana tíu sjáum við sömu ímynd í teikningum bókarinnar. Mér þykir mjög merkilegt að þetta fyrirtæki vilji tengja vöru sína við kynþáttafordóma,“ segir Kristín. Árið 2007 kom svipað mál til kastanna þegar bókaútgáfan Skrudda endurútgaf bókina Negrastrákarnir. Kristín rannsakaði og greindi umræðuna um útgáfuna en niðurstaða hennar var að innfæddir Íslendingar skiptust í tvo hópa sem voru á öndverðum meiði um skilaboð bókarinnar en innflytjendum á Íslandi þótti bókin lýsa fordómum. Ó. Johnson & Kaaber eru dreifingaraðili fyrir Kólus. Á vörulista vefsíðu fyrirtækisins mátti á fimmtudag finna mynd af umbúðunum en í gær var myndin horfin. Alfreð Jóhannsson, sölustjóri hjá Ó. Johnson & Kaaber, segir tilviljun að myndin sé horfin af vefnum og að það hafi ekki verið ætlunin að fjarlægja hana.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Fleiri fréttir Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sjá meira