Undirliggjandi vantraust og óvissa skapar erfiðleika við myndun ríkisstjórnar Hulda Hólmkelsdóttir skrifar 2. desember 2016 12:32 Baldur Þórhallsson stjórnmálafræðingur. Vísir/Kristinn Ingvarsson Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, segir að hrun íslensku miðjuflokkanna valdi því að erfitt sé að mynda ríkisstjórn. Nýir flokkar eiga einnig erfitt með að fóta sig vegna loforða um róttækar samfélagsbreytingar og einfaldlega vegna þess að hinir rótgrónu flokkar treysti nýliðunum ekki nægilega vel. Hann segir jafnframt að of snemmt sé að tala um þjóðstjórn eða utanþingsstjórn og að í sögulegu samhengi sé mánuður ekki langur tími til að mynda ríkisstjórn. „Það er augljóslega vilji meðal margra innan þessarar svokölluðu fimmflokka blokkar að reyna aftur að mynda fimm flokka stjórn til vinstri. Það virðist einhver núna vera spurningin hvort að vinstri græn vilji láta reyna á það aftur. Hinir fjórir flokkarnir vilja það. Svo hefur Sjálfstæðisflokkurinn líka gefið það til kynna að hann vilji aftur, enn eina ferðina, reyna að mynda stjórn með Viðreisn og Bjartri framtíð, þó að menn hafi þegar tekið tvær umræðulotur um þannig ríkisstjórn. En þriðja lotan gæti vel komið til greina,“ segir Baldur í samtali við Vísi.Engin ástæða til að örvænta Hann segir jafnframt að ekki sé kominn tími á að örvænta og að í sögulegu samhengi sé ekki liðinn mjög langur tími frá kosningum. „Það vissu allir að staðan væri flókin og erfið og að það myndi taka langan tíma að mynda ríkisstjórn. Við erum ekki komin að þeim tímapunkti að við þurfum að örvænta. Hins vegar ef að útséð verður með að hægt verði að mynda meirihlutastjórn þá kannski kanna menn grundvöll að því að mynda minnihlutastjórn með stuðningi einhverra flokka. Það er bara erfitt að átta sig á því hvort slík umræða taki stuttan eða langan tíma. Ef að það gengur ekki þá fara menn næst þá að huga að einfaldlega myndun annaðhvort þjóðstjórnar eða utanþingstjórnar sem sæti í skamman tíma þangað til annaðhvort væri kosið að nýju eða mynduð meirihlutastjórn.“ Ef mynduð er þjóðstjórn myndu allir eða flestir flokkar á þingi taka sæti í ríkisstjórn eða styðja slíka ríkisstjórn þangað til að kosið væri eða meirihlutastjórn tiltekinna flokka mynduð. Baldur segir það ekki óeðlilegt að myndun ríkisstjórnar taki nokkrar vikur. „Þetta er nú bara leikur að orðum að tala um hvort sé komin stjórnarkreppa eða ekki. Það er ekkert óeðlilegt að það taki nokkrar vikur að mynda ríkisstjórn í landinu. Við getum í raun og veru ekki ætlast til þess að það taki bara nokkra daga. Flokkarnir eru mjög ólíkir.“Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, kom á fund Katrínar Jakobsdóttur, formanns Vinstri grænna, á miðvikudag.. Fundurinn átti sér stað á skrifstofu Vinstri grænna við Austurstræti. Augnablikum áður en Bjarni mætti í hús kom Steingrímur J. Sigfússon á skrifstofuna og þeir tveir urðu samferða í lyftunni upp.vísir/eyþórHin hefðbundna miðja hrunin Baldur segir að verulegur klofningur hafi orðið eftir hrunið á Íslandi. Nýir flokkar hafi komið fram og hin hefðbundna miðja í íslenskum stjórnmálum sé hrunin. „Þá á ég við að miðjuflokkarnir, Framsóknarflokkurinn og sérstaklega Samfylkingin, hafa misst verulegt fylgi. Samfylkingin er orðin að nær engu og Framsóknarflokkurinn sjaldan verið jafn veikur. Þannig að hin hefðbundna miðja í íslenskum stjórnmálum er hrunin. Og það meðal annars gerir það að verkum að það er erfitt að mynda ríkisstjórn.“ Í staðinn fyrir hina hefðbundnu miðju hafi komið fram á tveir umbótaflokkar, Viðreisn og Píratar, sem krefjast umtalsverða breytinga. Erfitt sé fyrir þá flokka að fara í ríkisstjórn án þess að þær breytingar komi til framkvæmda. Það valdi einnig vandræðum við myndun ríkisstjórnar.Er það kannski að hluta til þess vegna að VG og Sjálfstæðisflokkurinn ákváðu að reyna að ná saman, því þau vita að hverju þau ganga? „Algjörlega. Það er þess vegna sem þessir tveir flokkar reyna að ná saman, í rauninni til að viðhalda þeirri stefnumörkun sem mótuð hefur verið á undanförnum áratugum án þess að rugga bátnum um of. Því það er það sem þessir nýju flokkar eru að gera. Það hefur líka komið á daginn að þó að oft hafi ríkt mikil tortryggni milli flokkana þá þekktust stjórnmálamenn. Þeir vissu hvernig þeir höguðu sér og hvers mætti vænta af þeim. Nú eru hins vegar komnir nýir leikendur á sviðið sem eiga erfitt með að fóta sig í pólitíkinni, það tekur tíma fyrir alla að fóta sig. Og hugsanlegir samstarfsmenn þeirra vita ekki hvort þeim sé treystandi, vita ekki hvernig þeir munu reynast þegar þeir eru komnir að ríkisstjórnarborðinu. Allt þetta skapar óvissu og gerir það erfiðara en ella að mynda ríkisstjórn.“ Kosningar 2016 Tengdar fréttir Algjör pattstaða við stjórnarmyndun Fjárlagafrumvarp næsta árs verður kynnt þegar Alþingi kemur saman á þriðjudaginn. 2. desember 2016 06:00 Í beinni: Formenn flokkanna mæta á fund forseta Forystufólk stjórnmálaflokkanna sem sæti eiga á Alþingi fara á fund Guðna Th. Jóhannessonar, forseta Íslands, í dag. 2. desember 2016 09:54 Mest lesið Bandaríkin beittu neitunarvaldinu gegn kröfu um vopnahlé Erlent Raunvirði íbúða lækkar á ný Innlent Mótmælir breyttu fyrirkomulagi í nemendaráðskosningum Innlent „Hver ætlar að fylgjast með því að hann komi ekki til baka?“ Innlent Grunaður um að fara inn á heimili fjölskyldu og brjóta þar á barni Innlent Hundruð milljóna vanti: „Þetta er hreint misrétti“ Innlent Ók á vegavinnumann og flúði vettvang Innlent Kimmel tekinn af dagskrá: Donald Trump grafi undan lýðræðinu Innlent Vítamínmarkaðurinn á Íslandi eins og villta vestrið Innlent Biðla til fólks að taka vel á móti sölumönnum þó svikahrappar séu á ferð Innlent Fleiri fréttir Raunvirði íbúða lækkar á ný Mótmælir breyttu fyrirkomulagi í nemendaráðskosningum Grunaður um að fara inn á heimili fjölskyldu og brjóta þar á barni Ók á vegavinnumann og flúði vettvang Biðla til fólks að taka vel á móti sölumönnum þó svikahrappar séu á ferð Kimmel tekinn af dagskrá: Donald Trump grafi undan lýðræðinu Bókun 35 fór hnökralaust í gegnum fyrstu umræðu en gæti reynt á í næstu Hundruð milljóna vanti: „Þetta er hreint misrétti“ „Hver ætlar að fylgjast með því að hann komi ekki til baka?“ Vítamínmarkaðurinn á Íslandi eins og villta vestrið Tjáir sig um brottvísun Kourani og tekist á um Jimmy Kimmel Tóku fyrstu skóflustungu að næsta áfanga miðbæjarins á Selfossi „Ýtnir og frekir“ útlendingar þykjist heyrnarlausir til að svíkja af fólki fé BSRB fordæmir áform ríkisstjórnar um að skerða réttindi starfsfólks Piltur stakk mann ítrekað en var sýknaður af tilraun til manndráps Hafnir landsins þurfa hátt í hundrað milljarða næstu fimmtán árin Harma áform stjórnvalda sem heimila hækkun gjalda Innan við helmingur segist trúaður Guðjón Ragnar skipaður skólameistari „Ég er bara eins og ég er og tala bara eins og ég tala“ Inga á móti neitunarvaldi sveitarfélaga „Ævintýralegur ávinningur“ og ráðherra segir auðvelt að sækja um Kjósa um sameiningu sveitarfélaganna í lok nóvember og desember Gísli Marteinn „alls ekki“ á leið í framboð Vilja að átján ára fái að kaupa áfengi Ráðherra boðar stórtækar breytingar og Viðskiptaráð vill finna olíu Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðunar Skipulagsstofnunar Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Stefnir í að forystan verði óbreytt Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Sjá meira
Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, segir að hrun íslensku miðjuflokkanna valdi því að erfitt sé að mynda ríkisstjórn. Nýir flokkar eiga einnig erfitt með að fóta sig vegna loforða um róttækar samfélagsbreytingar og einfaldlega vegna þess að hinir rótgrónu flokkar treysti nýliðunum ekki nægilega vel. Hann segir jafnframt að of snemmt sé að tala um þjóðstjórn eða utanþingsstjórn og að í sögulegu samhengi sé mánuður ekki langur tími til að mynda ríkisstjórn. „Það er augljóslega vilji meðal margra innan þessarar svokölluðu fimmflokka blokkar að reyna aftur að mynda fimm flokka stjórn til vinstri. Það virðist einhver núna vera spurningin hvort að vinstri græn vilji láta reyna á það aftur. Hinir fjórir flokkarnir vilja það. Svo hefur Sjálfstæðisflokkurinn líka gefið það til kynna að hann vilji aftur, enn eina ferðina, reyna að mynda stjórn með Viðreisn og Bjartri framtíð, þó að menn hafi þegar tekið tvær umræðulotur um þannig ríkisstjórn. En þriðja lotan gæti vel komið til greina,“ segir Baldur í samtali við Vísi.Engin ástæða til að örvænta Hann segir jafnframt að ekki sé kominn tími á að örvænta og að í sögulegu samhengi sé ekki liðinn mjög langur tími frá kosningum. „Það vissu allir að staðan væri flókin og erfið og að það myndi taka langan tíma að mynda ríkisstjórn. Við erum ekki komin að þeim tímapunkti að við þurfum að örvænta. Hins vegar ef að útséð verður með að hægt verði að mynda meirihlutastjórn þá kannski kanna menn grundvöll að því að mynda minnihlutastjórn með stuðningi einhverra flokka. Það er bara erfitt að átta sig á því hvort slík umræða taki stuttan eða langan tíma. Ef að það gengur ekki þá fara menn næst þá að huga að einfaldlega myndun annaðhvort þjóðstjórnar eða utanþingstjórnar sem sæti í skamman tíma þangað til annaðhvort væri kosið að nýju eða mynduð meirihlutastjórn.“ Ef mynduð er þjóðstjórn myndu allir eða flestir flokkar á þingi taka sæti í ríkisstjórn eða styðja slíka ríkisstjórn þangað til að kosið væri eða meirihlutastjórn tiltekinna flokka mynduð. Baldur segir það ekki óeðlilegt að myndun ríkisstjórnar taki nokkrar vikur. „Þetta er nú bara leikur að orðum að tala um hvort sé komin stjórnarkreppa eða ekki. Það er ekkert óeðlilegt að það taki nokkrar vikur að mynda ríkisstjórn í landinu. Við getum í raun og veru ekki ætlast til þess að það taki bara nokkra daga. Flokkarnir eru mjög ólíkir.“Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, kom á fund Katrínar Jakobsdóttur, formanns Vinstri grænna, á miðvikudag.. Fundurinn átti sér stað á skrifstofu Vinstri grænna við Austurstræti. Augnablikum áður en Bjarni mætti í hús kom Steingrímur J. Sigfússon á skrifstofuna og þeir tveir urðu samferða í lyftunni upp.vísir/eyþórHin hefðbundna miðja hrunin Baldur segir að verulegur klofningur hafi orðið eftir hrunið á Íslandi. Nýir flokkar hafi komið fram og hin hefðbundna miðja í íslenskum stjórnmálum sé hrunin. „Þá á ég við að miðjuflokkarnir, Framsóknarflokkurinn og sérstaklega Samfylkingin, hafa misst verulegt fylgi. Samfylkingin er orðin að nær engu og Framsóknarflokkurinn sjaldan verið jafn veikur. Þannig að hin hefðbundna miðja í íslenskum stjórnmálum er hrunin. Og það meðal annars gerir það að verkum að það er erfitt að mynda ríkisstjórn.“ Í staðinn fyrir hina hefðbundnu miðju hafi komið fram á tveir umbótaflokkar, Viðreisn og Píratar, sem krefjast umtalsverða breytinga. Erfitt sé fyrir þá flokka að fara í ríkisstjórn án þess að þær breytingar komi til framkvæmda. Það valdi einnig vandræðum við myndun ríkisstjórnar.Er það kannski að hluta til þess vegna að VG og Sjálfstæðisflokkurinn ákváðu að reyna að ná saman, því þau vita að hverju þau ganga? „Algjörlega. Það er þess vegna sem þessir tveir flokkar reyna að ná saman, í rauninni til að viðhalda þeirri stefnumörkun sem mótuð hefur verið á undanförnum áratugum án þess að rugga bátnum um of. Því það er það sem þessir nýju flokkar eru að gera. Það hefur líka komið á daginn að þó að oft hafi ríkt mikil tortryggni milli flokkana þá þekktust stjórnmálamenn. Þeir vissu hvernig þeir höguðu sér og hvers mætti vænta af þeim. Nú eru hins vegar komnir nýir leikendur á sviðið sem eiga erfitt með að fóta sig í pólitíkinni, það tekur tíma fyrir alla að fóta sig. Og hugsanlegir samstarfsmenn þeirra vita ekki hvort þeim sé treystandi, vita ekki hvernig þeir munu reynast þegar þeir eru komnir að ríkisstjórnarborðinu. Allt þetta skapar óvissu og gerir það erfiðara en ella að mynda ríkisstjórn.“
Kosningar 2016 Tengdar fréttir Algjör pattstaða við stjórnarmyndun Fjárlagafrumvarp næsta árs verður kynnt þegar Alþingi kemur saman á þriðjudaginn. 2. desember 2016 06:00 Í beinni: Formenn flokkanna mæta á fund forseta Forystufólk stjórnmálaflokkanna sem sæti eiga á Alþingi fara á fund Guðna Th. Jóhannessonar, forseta Íslands, í dag. 2. desember 2016 09:54 Mest lesið Bandaríkin beittu neitunarvaldinu gegn kröfu um vopnahlé Erlent Raunvirði íbúða lækkar á ný Innlent Mótmælir breyttu fyrirkomulagi í nemendaráðskosningum Innlent „Hver ætlar að fylgjast með því að hann komi ekki til baka?“ Innlent Grunaður um að fara inn á heimili fjölskyldu og brjóta þar á barni Innlent Hundruð milljóna vanti: „Þetta er hreint misrétti“ Innlent Ók á vegavinnumann og flúði vettvang Innlent Kimmel tekinn af dagskrá: Donald Trump grafi undan lýðræðinu Innlent Vítamínmarkaðurinn á Íslandi eins og villta vestrið Innlent Biðla til fólks að taka vel á móti sölumönnum þó svikahrappar séu á ferð Innlent Fleiri fréttir Raunvirði íbúða lækkar á ný Mótmælir breyttu fyrirkomulagi í nemendaráðskosningum Grunaður um að fara inn á heimili fjölskyldu og brjóta þar á barni Ók á vegavinnumann og flúði vettvang Biðla til fólks að taka vel á móti sölumönnum þó svikahrappar séu á ferð Kimmel tekinn af dagskrá: Donald Trump grafi undan lýðræðinu Bókun 35 fór hnökralaust í gegnum fyrstu umræðu en gæti reynt á í næstu Hundruð milljóna vanti: „Þetta er hreint misrétti“ „Hver ætlar að fylgjast með því að hann komi ekki til baka?“ Vítamínmarkaðurinn á Íslandi eins og villta vestrið Tjáir sig um brottvísun Kourani og tekist á um Jimmy Kimmel Tóku fyrstu skóflustungu að næsta áfanga miðbæjarins á Selfossi „Ýtnir og frekir“ útlendingar þykjist heyrnarlausir til að svíkja af fólki fé BSRB fordæmir áform ríkisstjórnar um að skerða réttindi starfsfólks Piltur stakk mann ítrekað en var sýknaður af tilraun til manndráps Hafnir landsins þurfa hátt í hundrað milljarða næstu fimmtán árin Harma áform stjórnvalda sem heimila hækkun gjalda Innan við helmingur segist trúaður Guðjón Ragnar skipaður skólameistari „Ég er bara eins og ég er og tala bara eins og ég tala“ Inga á móti neitunarvaldi sveitarfélaga „Ævintýralegur ávinningur“ og ráðherra segir auðvelt að sækja um Kjósa um sameiningu sveitarfélaganna í lok nóvember og desember Gísli Marteinn „alls ekki“ á leið í framboð Vilja að átján ára fái að kaupa áfengi Ráðherra boðar stórtækar breytingar og Viðskiptaráð vill finna olíu Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðunar Skipulagsstofnunar Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Stefnir í að forystan verði óbreytt Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Sjá meira
Algjör pattstaða við stjórnarmyndun Fjárlagafrumvarp næsta árs verður kynnt þegar Alþingi kemur saman á þriðjudaginn. 2. desember 2016 06:00
Í beinni: Formenn flokkanna mæta á fund forseta Forystufólk stjórnmálaflokkanna sem sæti eiga á Alþingi fara á fund Guðna Th. Jóhannessonar, forseta Íslands, í dag. 2. desember 2016 09:54