Skoðun

Efi Árna Páls

Michel Sallé skrifar
Það, að stjórnmálaforingi skuli hafa efasemdir og og gangast við því er of sjaldgæft, það er hið besta mál. Því miður eru ekki svona stjórnmálamenn í Frakklandi!

En þá þarf efinn, og síðan ákvarðanir sem eru teknar, að hvíla á staðreyndum en ekki á misskilningi. Nú er helst hægt að líkja umræðum Íslendinga um ESB við Excel-töflu yfir kosti og galla, oft eftir því hvað menn vilja lesa af henni hverju sinni. Og ég varð hissa að sjá að sjálfur formaður þess flokks sem er hlynntastur ESB skuli rökræða þannig: „Aðild að ESB er ekki trúaratriði, heldur praktísk nauðsyn út frá köldu mati á íslenskum hagsmunum. Hagsmunir geta breyst frá einum tíma til annars og ESB er í stöðugri þróun og ekkert óeðlilegt að leggja reglulega mat á hana.“

Árni Páll, ESB er pólitísk uppbygging sem sér auðvitað um efnahagslega þróun meðlima þess, en það er ekki bara fríverslunarsvæði. Líttu á sögu þess: Sex Evrópulönd ákváðu að stofna bandalag til að aldrei yrði aftur stríð á milli þeirra, lönd Suður-Evrópu slógust í hópinn til að styrkja nýfengið lýðræði sitt, lönd Austur-Evrópu og við Eystrasalt til að sleppa frá URSS. Einmitt vegna þessa, til að vega á móti pólitískri uppbyggingu Evrópu, ákvað Bretland að slást í hópinn, og dró með sér flest lönd Fríverslunarsamtaka Evrópu. Þetta skýrir geðklofahegðun Bretlands í dag.

Í stöðugri þróun

Árangurinn getur vissulega verið svolítið ruglandi, því að ESB er auðvitað í stöðugri þróun, verður aldrei fullkomið, sameiginlegt ævintýri sem allir meðlimir þess eru að byggja upp, hver með sínum múrsteini. Efnahagsuppbygging hefur skipað stórt sæti vegna þess að stofnendur álitu að þeir ættu að byrja á henni. Taktu eftir að þau lönd sem hafa virkilega hagnast á inngöngunni eru þau sem hafa getað notað sambandið til að umbylta efnahagsmynstri þeirra. Grikkland er dæmi um hið gagnstæða. Ákvörðunin um að taka upp evru var gerð í þeim anda: sameiginleg mynt á að krefja löndin um enn meiri samvinnu í vali þeirra á sviði stjórnmála og félagsmála. Núverandi erfiðleikar eru komnir til vegna erfiðleika við að stíga það skref, nú, er utanaðkomandi hættur hafa farið minnkandi.

Fyrir Íslendinga er því hér virkilega um trúaratriði að ræða; pólitískt val sem inniheldur efnahagsþróun og spurningar um varanleika núverandi efnahagsstefnu, og líka varnarmál, þjóðmál, menningu, o.s.frv. Mér sýnist aðeins einn maður, Ólafur Ragnar Grímsson, hafa hingað til komist að hreinni og endanlegri niðurstöðu: Evrópubandalagið er of lítið fyrir Ísland. Í raun og veru, séð utan frá, líkist Ísland jöklafaranum sem er lamaður af hræðslu fyrir framan hyldjúpa en þrönga sprungu. Að mínu áliti hefur landið þegar valið Evrópu, hvað sem hver segir, en hikar að stíga síðasta sporið, og verður því að hlýða lögum hennar en má ekki taka þátt í mótun hennar. Er þetta það að vera sjálfstæður?

Höfundur er doktor frá Sorbonne-háskóla í stjórnmálafræðum. Doktorsritgerð hans fjallaði um stjórnmála- og efnahagsmál á nútíma Íslandi. Hann gaf út bók sem ber heitið «Islande» í desember 2013.




Skoðun

Sjá meira


×