Ekki klappað í stein Guðsteinn Bjarnason skrifar 12. maí 2015 00:01 Michael Roth Evrópumálaráðherra Þýskalands er í stuttri heimsókn hér á landi. fréttablaðið/Gva „Okkur þykir þetta leitt,“ segir Michael Roth, Evrópumálaráðherra þýsku stjórnarinnar, þegar hann er spurður út í bréf Gunnars Braga Sveinssonar utanríkisráðherra til Evrópusambandsins, þar sem segir að ríkisstjórn Íslands líti ekki lengur svo á að Ísland eigi í aðildarviðræðum við sambandið. „Við hefðum vissulega viljað að Ísland yrði öflugur og fullgildur aðili að Evrópusambandinu, en okkur ber að virða þessa ákvörðun,“ segir Roth. Spurður hvort hann skilji þetta svo að Ísland hafi einungis gert tímabundið hlé á viðræðum, segir hann að ákvörðun um það sé í höndum Íslendinga. „Í lýðræðisríkjum er ekkert klappað í stein. Við gerum okkur vissulega vonir um að kannski eftir nokkur ár verði aðild að ESB aftur sett á dagskrá. Ef við getum gert eitthvað til þess að viðhorfin gagnvart ESB verði jákvæðari, þá myndi það gleðja mig mjög.“ Roth er staddur í stuttri heimsókn hér á landi, bæði til þess að styrkja enn frekar tengsl Íslands og Þýskalands og einnig til að ýta undir samskipti Íslands við Evrópusambandið. „Milli Íslands og Þýskalands er löng hefð fyrir góðum og vinsamlegum samskiptum,“ segir Roth. „Og þótt ein ríkisstjórn skrifi bréf og hætti viðræðum, þá er framtíðarsýn Evrópusambandsins engan veginn úr sögunni. Þvert á móti. Ég er hingað kominn meðal annars til þess að kynna þann áhuga sem bæði Evrópusambandið og Þýskaland hafa á samskiptum við Ísland. Þar er það ekki stærð landsins sem skiptir máli og ég er viss um að Ísland hefur mikið fram að færa í Evrópu, alveg burtséð frá stöðu þess.“Of mikið talað Roth hefur haft í ýmsu að snúast í embætti sínu sem Evrópumálaráðherra í þýska utanríkisráðuneytinu. Meðal annars hefur það komið í hans hlut að styrkja tengsl Þýskalands við Grikkland í þeim hremmingum, sem gríska þjóðin hefur gengið í gegnum undanfarið. „Samskipti Grikklands og Þýskalands hafa áratugum saman verið mjög vinsamleg, bæði vegna þess að þýskir ferðamenn hafa mikið ferðast til Grikklands og vegna þess að í Þýskalandi búa 300 þúsund manns með grískar rætur. Þessi samskipti hafa hins vegar versnað töluvert í grísku efnahagskreppunni, en mig langar að leggja mitt af mörkum til þess að bæta þessi samskipti á ný.“ Grikkir hafa borið sig illa undan Þjóðverjum, sem hafa þótt sýna lítinn sveigjanleika gagnvart lítilli þjóð í miklum efnahagsvanda. Roth segir að í samskiptum ríkjanna hafi mikil mistök verið gerð af beggja hálfu. „Einmitt Þýskalandi, sem er stórt efnahagsveldi, ber skylda til að gæta sérstaklega að orðum sínum, ekki síst gagnvart smærra aðildarlandi sem nú gengur í gegnum mjög erfiða tíma. Margir íbúar Grikklands glíma við mikla erfiðleika, sérstaklega þó unga kynslóðin sem býr við alltof mikið atvinnuleysi. Við eigum að taka tillit til þess og sýna Grikkjum bæði virðingu og vinsemd.“ Hins vegar þurfi að hvetja Grikkland til þess að standa við gerða samninga og gera Grikkjum ljóst að það sé að miklu leyti undir þeim sjálfum komið hvort farsællega tekst til á endanum. Hann segir Þjóðverja hafa sýnt Grikkjum mikinn sveigjanleika: „Við höfum komið okkur saman um tiltekin markmið, en hvernig Grikkir ætla að ná þessum markmiðum er nú að miklu leyti undir þeim sjálfum komið. Tíminn líður og menn hafa talað of mikið en ekki tekið nóg af ákvörðunum. Þetta hefur áreiðanlega gert stöðuna verri, en Þýskaland er reiðubúið að veita þá aðstoð sem í þess valdi stendur.“Öllum til skammar Hvað varðar aðgerðir Evrópusambandsins gagnvart flóttafólki, sem streymir yfir Miðjarðarhafið í von um skjól í Evrópu, þá segir Roth ekkert aðildarríkja Evrópusambandsins vera þar undanþegið ábyrgð. „Þessi harmleikur, að svo margir hafi drukknað í Miðjarðarhafinu, er okkur öllum í Evrópusambandinu til skammar, öllum aðildarríkjunum, og nú á þetta fyrst og fremst að snúast um að bjarga mannslífum. Þar er athygli okkar núna. Staðan hefur einnig gert okkur ljóst að við þurfum að gera grundvallarbreytingar á stefnu okkar í málefnum innflytjenda, hælisleitenda og flóttamanna.“ Hann segir mörg aðildarríkjanna tilbúin til þess, en vandinn sé sá að ná þurfi samkomulagi sem öll aðildarríkin 28 geti fallist á. „Framkvæmdastjórn ESB leggur nú tillögur á borðið, og við eigum ekki að gefa okkur alltof langan tíma til þess að komast að samkomulagi. Þarna er ekki bara trúverðugleiki Evrópusambandsins í húfi, heldur trúverðugleiki allra aðildarríkjanna 28, því Evrópusambandið getur ekki komið sér upp breyttri og mannúðlegri flóttamannastefnu nema 28 ríkisstjórnir samþykki það. Þýskaland er að minnsta kosti reiðubúið til þess.“ Grikkland Mest lesið „Þessi kostnaður hverfur ekki“ Innlent Hægri öfl gætu eignast sinn fyrsta forsætisráðherra Erlent Tólf ára drengir sekir um morð á nítján ára gömlum manni Erlent Ráðherra hafi ekki mátt láta rannsaka meðferðarheimilið Innlent Til skoðunar að færa Grindavíkurveg vestar Innlent Ekkja leiðtoga ISIS leysir frá skjóðunni Erlent Enn þrætt um þróun íslenskunnar: „Fjögur slösuðust í hörðum árekstri“ Innlent Spáir sól um allt land í vikunni Innlent Þrettán ungliðahreyfingar fordæma breytingar á útlendingalögum Innlent Furða sig á að starfsfólkið þegi ennþá Innlent Fleiri fréttir Hægri öfl gætu eignast sinn fyrsta forsætisráðherra Tólf ára drengir sekir um morð á nítján ára gömlum manni Öryggisráðið styður friðartillögu Biden Flugvél varaforseta Malaví týnd Biden ber ekki vitni í eigin sakamáli Ekkja leiðtoga ISIS leysir frá skjóðunni Lést af náttúrulegum orsökum Bóluefni gegn flensu og Covid-19 langt á veg komið Macron veðjar á að Frakkar séu í áfalli Fullyrða að gíslar hafi fundist í haldi blaðamanns Mánaðarverkfalli í Færeyjum lýkur Setti sig í samband við ráðgjafa Biden til að mótmæla gagnrýni á AGD Öfgahægrið sækir í sig veðrið en miðjan heldur Forsætisráðherrann segir af sér Macron rýfur þingið og boðar til kosninga Benny Gantz hættur í þjóðstjórn Netanjahús Utanríkisráðherra Danmerkur krambúleraður eftir bátaslys Minnist ævintýragjarna og dásamlega mannsins síns „Allt sem gerist í Brussel snertir okkur“ Talið að lík Mosley sé fundið Ísraelar sagðir hafa drepið gísla og ríflega 200 Palestínumenn Drápu 93 við að bjarga gíslunum fjórum Árásarmaðurinn segist ekkert hafa á móti Mette Flæmskur aðskilnaðarflokkur sækir í sig veðrið Færeyskir atvinnurekendur segjast hafðir að spotti Fjórir gíslar frelsaðir á Gasa Vendingar í leit að sjónvarpslækni 39 ára karlmaður í haldi vegna árásarinnar á Mette Frederiksen Frederiksen slegin í miðborg Kaupmannahafnar Framkvæmdastjórn ESB gefur Úkraínu grænt ljós Sjá meira
„Okkur þykir þetta leitt,“ segir Michael Roth, Evrópumálaráðherra þýsku stjórnarinnar, þegar hann er spurður út í bréf Gunnars Braga Sveinssonar utanríkisráðherra til Evrópusambandsins, þar sem segir að ríkisstjórn Íslands líti ekki lengur svo á að Ísland eigi í aðildarviðræðum við sambandið. „Við hefðum vissulega viljað að Ísland yrði öflugur og fullgildur aðili að Evrópusambandinu, en okkur ber að virða þessa ákvörðun,“ segir Roth. Spurður hvort hann skilji þetta svo að Ísland hafi einungis gert tímabundið hlé á viðræðum, segir hann að ákvörðun um það sé í höndum Íslendinga. „Í lýðræðisríkjum er ekkert klappað í stein. Við gerum okkur vissulega vonir um að kannski eftir nokkur ár verði aðild að ESB aftur sett á dagskrá. Ef við getum gert eitthvað til þess að viðhorfin gagnvart ESB verði jákvæðari, þá myndi það gleðja mig mjög.“ Roth er staddur í stuttri heimsókn hér á landi, bæði til þess að styrkja enn frekar tengsl Íslands og Þýskalands og einnig til að ýta undir samskipti Íslands við Evrópusambandið. „Milli Íslands og Þýskalands er löng hefð fyrir góðum og vinsamlegum samskiptum,“ segir Roth. „Og þótt ein ríkisstjórn skrifi bréf og hætti viðræðum, þá er framtíðarsýn Evrópusambandsins engan veginn úr sögunni. Þvert á móti. Ég er hingað kominn meðal annars til þess að kynna þann áhuga sem bæði Evrópusambandið og Þýskaland hafa á samskiptum við Ísland. Þar er það ekki stærð landsins sem skiptir máli og ég er viss um að Ísland hefur mikið fram að færa í Evrópu, alveg burtséð frá stöðu þess.“Of mikið talað Roth hefur haft í ýmsu að snúast í embætti sínu sem Evrópumálaráðherra í þýska utanríkisráðuneytinu. Meðal annars hefur það komið í hans hlut að styrkja tengsl Þýskalands við Grikkland í þeim hremmingum, sem gríska þjóðin hefur gengið í gegnum undanfarið. „Samskipti Grikklands og Þýskalands hafa áratugum saman verið mjög vinsamleg, bæði vegna þess að þýskir ferðamenn hafa mikið ferðast til Grikklands og vegna þess að í Þýskalandi búa 300 þúsund manns með grískar rætur. Þessi samskipti hafa hins vegar versnað töluvert í grísku efnahagskreppunni, en mig langar að leggja mitt af mörkum til þess að bæta þessi samskipti á ný.“ Grikkir hafa borið sig illa undan Þjóðverjum, sem hafa þótt sýna lítinn sveigjanleika gagnvart lítilli þjóð í miklum efnahagsvanda. Roth segir að í samskiptum ríkjanna hafi mikil mistök verið gerð af beggja hálfu. „Einmitt Þýskalandi, sem er stórt efnahagsveldi, ber skylda til að gæta sérstaklega að orðum sínum, ekki síst gagnvart smærra aðildarlandi sem nú gengur í gegnum mjög erfiða tíma. Margir íbúar Grikklands glíma við mikla erfiðleika, sérstaklega þó unga kynslóðin sem býr við alltof mikið atvinnuleysi. Við eigum að taka tillit til þess og sýna Grikkjum bæði virðingu og vinsemd.“ Hins vegar þurfi að hvetja Grikkland til þess að standa við gerða samninga og gera Grikkjum ljóst að það sé að miklu leyti undir þeim sjálfum komið hvort farsællega tekst til á endanum. Hann segir Þjóðverja hafa sýnt Grikkjum mikinn sveigjanleika: „Við höfum komið okkur saman um tiltekin markmið, en hvernig Grikkir ætla að ná þessum markmiðum er nú að miklu leyti undir þeim sjálfum komið. Tíminn líður og menn hafa talað of mikið en ekki tekið nóg af ákvörðunum. Þetta hefur áreiðanlega gert stöðuna verri, en Þýskaland er reiðubúið að veita þá aðstoð sem í þess valdi stendur.“Öllum til skammar Hvað varðar aðgerðir Evrópusambandsins gagnvart flóttafólki, sem streymir yfir Miðjarðarhafið í von um skjól í Evrópu, þá segir Roth ekkert aðildarríkja Evrópusambandsins vera þar undanþegið ábyrgð. „Þessi harmleikur, að svo margir hafi drukknað í Miðjarðarhafinu, er okkur öllum í Evrópusambandinu til skammar, öllum aðildarríkjunum, og nú á þetta fyrst og fremst að snúast um að bjarga mannslífum. Þar er athygli okkar núna. Staðan hefur einnig gert okkur ljóst að við þurfum að gera grundvallarbreytingar á stefnu okkar í málefnum innflytjenda, hælisleitenda og flóttamanna.“ Hann segir mörg aðildarríkjanna tilbúin til þess, en vandinn sé sá að ná þurfi samkomulagi sem öll aðildarríkin 28 geti fallist á. „Framkvæmdastjórn ESB leggur nú tillögur á borðið, og við eigum ekki að gefa okkur alltof langan tíma til þess að komast að samkomulagi. Þarna er ekki bara trúverðugleiki Evrópusambandsins í húfi, heldur trúverðugleiki allra aðildarríkjanna 28, því Evrópusambandið getur ekki komið sér upp breyttri og mannúðlegri flóttamannastefnu nema 28 ríkisstjórnir samþykki það. Þýskaland er að minnsta kosti reiðubúið til þess.“
Grikkland Mest lesið „Þessi kostnaður hverfur ekki“ Innlent Hægri öfl gætu eignast sinn fyrsta forsætisráðherra Erlent Tólf ára drengir sekir um morð á nítján ára gömlum manni Erlent Ráðherra hafi ekki mátt láta rannsaka meðferðarheimilið Innlent Til skoðunar að færa Grindavíkurveg vestar Innlent Ekkja leiðtoga ISIS leysir frá skjóðunni Erlent Enn þrætt um þróun íslenskunnar: „Fjögur slösuðust í hörðum árekstri“ Innlent Spáir sól um allt land í vikunni Innlent Þrettán ungliðahreyfingar fordæma breytingar á útlendingalögum Innlent Furða sig á að starfsfólkið þegi ennþá Innlent Fleiri fréttir Hægri öfl gætu eignast sinn fyrsta forsætisráðherra Tólf ára drengir sekir um morð á nítján ára gömlum manni Öryggisráðið styður friðartillögu Biden Flugvél varaforseta Malaví týnd Biden ber ekki vitni í eigin sakamáli Ekkja leiðtoga ISIS leysir frá skjóðunni Lést af náttúrulegum orsökum Bóluefni gegn flensu og Covid-19 langt á veg komið Macron veðjar á að Frakkar séu í áfalli Fullyrða að gíslar hafi fundist í haldi blaðamanns Mánaðarverkfalli í Færeyjum lýkur Setti sig í samband við ráðgjafa Biden til að mótmæla gagnrýni á AGD Öfgahægrið sækir í sig veðrið en miðjan heldur Forsætisráðherrann segir af sér Macron rýfur þingið og boðar til kosninga Benny Gantz hættur í þjóðstjórn Netanjahús Utanríkisráðherra Danmerkur krambúleraður eftir bátaslys Minnist ævintýragjarna og dásamlega mannsins síns „Allt sem gerist í Brussel snertir okkur“ Talið að lík Mosley sé fundið Ísraelar sagðir hafa drepið gísla og ríflega 200 Palestínumenn Drápu 93 við að bjarga gíslunum fjórum Árásarmaðurinn segist ekkert hafa á móti Mette Flæmskur aðskilnaðarflokkur sækir í sig veðrið Færeyskir atvinnurekendur segjast hafðir að spotti Fjórir gíslar frelsaðir á Gasa Vendingar í leit að sjónvarpslækni 39 ára karlmaður í haldi vegna árásarinnar á Mette Frederiksen Frederiksen slegin í miðborg Kaupmannahafnar Framkvæmdastjórn ESB gefur Úkraínu grænt ljós Sjá meira