Hefur þú ekkert betra að gera... Hermundur Guðsteinsson skrifar 1. október 2015 07:00 Þegar ég, fyrir röð tilviljana, hóf störf í lögreglunni óraði mig ekki fyrir þeirri starfslýsingu sem mín beið, hvað þá þeim óhugnaði, sorg eða gleði sem starfið gat boðið upp á á degi hverjum, með örstuttu millibili. Ég sá mig aldrei sem lögreglumann og enn síður hafði mér komið það til hugar. Á sínum tíma lærði ég vélsmíði og var farinn að gæla við tæknifræðinám. En framtíð hvers einstaklings er óráðin og endaði ég 27 ára í lögreglumannsstarfi. Ég gleymi seint mínu fyrsta sumri, algerlega bláeygður og blautur bak við eyrun. Eina sem ég vissi var að ég vissi ekki neitt. Sú reynsla sem ég hafði öðlast í gegnum árin hrökk ansi skammt. Hvernig á að handtaka mann? Hvað segir maður við fórnarlamb nauðgunar? Hvernig hagar maður sér í kringum aðstandendur meðan beðið er eftir líkbíl? Hvað segir maður við þann sem stendur á svalahandriði og ætlar að svipta sig lífi? Hvernig er tekið á móti barni á baðherbergisgólfi? Hvað má maður gera og hvað á maður að gera? Það er svo einkennilegt að starfslýsing lögreglunnar er á engan hátt tæmandi og einungis að takmörkuðu leyti hægt að kenna hvernig beri að leysa úr óendanlegri verkefnaflóru, verkefnaflóru sem ég held að sé ein sú víðtækasta sem fyrirfinnst meðal íslenskrar starfaflóru. Lögreglu ber að fylgjast með umferð, ökumönnum, ökutækjum, gangandi vegfarendum, hjólandi vegfarendum, loftförum, skipum, landamærum. Lögreglu ber að bregðast við samfélagslega ósamþykktri hegðun fólks hvort sem snýr að ölvun, fíkniefnaneyslu, ógnandi hegðun, barnagirnd, heimilisófriði. Þar fyrir utan eru slys, mannlegir harmleikir en einnig og sem betur fer fjölmargar gleðistundir. Þessi listi er í raun ótæmandi og ætla ég ekki að reyna að telja frekar upp starfskyldur lögreglu.Þóttafullar spurningar Þegar ég sinni starfi mínu fæ ég gjarnan þóttafulla spurningu. „Hefur þú ekkert betra að gera?“ Þetta barnslega viðhorf les maður líka á vefnum, skotveiðifélag telur lögreglu hafa eitthvað betra að gera en fylgjast með skotveiðimönnum, sumir telja að lögregla hafi eitthvað betra að gera en ónáða fólk í umferðinni. Aðrir telja að lögregla hafi eitthvað betra að gera en sporna við sölu fíkniefna. Máske ráða fyrri atvik eða syndir viðhorfinu. Ég hef aldrei svarað þessari spurningu þegar ég hef verið spurður, því í raun veit ég ekki hvort ég eigi að gera það. En jú, ég hef vafalítið margt annað og betra að gera en mæla hraða, fylgjast með bílbeltanotkun, farsímanotkun, ótryggðum ökutækjum. Fylgjast með dæmdum barnaníðingum sem sjást við leikskóla, ofurölvi ósjálfbjarga einstaklingum eða sölu fíkniefna til unglinga. En nái ég þeim árangri, með því að hafa ekkert betra að gera – að komast hjá því að endurlífga einstakling eftir bílveltu, vegna þess hann var ekki í bílbelti – komast hjá því að binda um sár slasaðs einstaklings sem ók út af af því hann var að senda Snapchat – fækkað þeim sem verða fyrir misnotkun sem börn eða fullorðnir – fækkað þeim, þó ekki sé nema um einn, sem hverfa inn í heim vímuefnaneyslu – eða hlífa, þó ekki sé nema einu barni, við því að verða enn einu sinni vitni að átökum foreldra. Nái ég þessum árangri held ég að ég haldi áfram við það sem ég geri, þó ég hafi vafalaust eitthvað betra að gera. Til viðbótar tel ég að það besta sem maður geri á lífsleiðinni sé ekki endilega það merkilegasta, stærsta eða það sem maður á að vera að gera. Það gæti jafnvel verið það minnsta. Hugsanlega ein blaðra til að gleðja sorgmætt andlit, eitt handtak, stakt orð eða mínútu þögn til að hlusta. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó Skoðun Skoðun Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Væri ekki hlaupið út aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Sjá meira
Þegar ég, fyrir röð tilviljana, hóf störf í lögreglunni óraði mig ekki fyrir þeirri starfslýsingu sem mín beið, hvað þá þeim óhugnaði, sorg eða gleði sem starfið gat boðið upp á á degi hverjum, með örstuttu millibili. Ég sá mig aldrei sem lögreglumann og enn síður hafði mér komið það til hugar. Á sínum tíma lærði ég vélsmíði og var farinn að gæla við tæknifræðinám. En framtíð hvers einstaklings er óráðin og endaði ég 27 ára í lögreglumannsstarfi. Ég gleymi seint mínu fyrsta sumri, algerlega bláeygður og blautur bak við eyrun. Eina sem ég vissi var að ég vissi ekki neitt. Sú reynsla sem ég hafði öðlast í gegnum árin hrökk ansi skammt. Hvernig á að handtaka mann? Hvað segir maður við fórnarlamb nauðgunar? Hvernig hagar maður sér í kringum aðstandendur meðan beðið er eftir líkbíl? Hvað segir maður við þann sem stendur á svalahandriði og ætlar að svipta sig lífi? Hvernig er tekið á móti barni á baðherbergisgólfi? Hvað má maður gera og hvað á maður að gera? Það er svo einkennilegt að starfslýsing lögreglunnar er á engan hátt tæmandi og einungis að takmörkuðu leyti hægt að kenna hvernig beri að leysa úr óendanlegri verkefnaflóru, verkefnaflóru sem ég held að sé ein sú víðtækasta sem fyrirfinnst meðal íslenskrar starfaflóru. Lögreglu ber að fylgjast með umferð, ökumönnum, ökutækjum, gangandi vegfarendum, hjólandi vegfarendum, loftförum, skipum, landamærum. Lögreglu ber að bregðast við samfélagslega ósamþykktri hegðun fólks hvort sem snýr að ölvun, fíkniefnaneyslu, ógnandi hegðun, barnagirnd, heimilisófriði. Þar fyrir utan eru slys, mannlegir harmleikir en einnig og sem betur fer fjölmargar gleðistundir. Þessi listi er í raun ótæmandi og ætla ég ekki að reyna að telja frekar upp starfskyldur lögreglu.Þóttafullar spurningar Þegar ég sinni starfi mínu fæ ég gjarnan þóttafulla spurningu. „Hefur þú ekkert betra að gera?“ Þetta barnslega viðhorf les maður líka á vefnum, skotveiðifélag telur lögreglu hafa eitthvað betra að gera en fylgjast með skotveiðimönnum, sumir telja að lögregla hafi eitthvað betra að gera en ónáða fólk í umferðinni. Aðrir telja að lögregla hafi eitthvað betra að gera en sporna við sölu fíkniefna. Máske ráða fyrri atvik eða syndir viðhorfinu. Ég hef aldrei svarað þessari spurningu þegar ég hef verið spurður, því í raun veit ég ekki hvort ég eigi að gera það. En jú, ég hef vafalítið margt annað og betra að gera en mæla hraða, fylgjast með bílbeltanotkun, farsímanotkun, ótryggðum ökutækjum. Fylgjast með dæmdum barnaníðingum sem sjást við leikskóla, ofurölvi ósjálfbjarga einstaklingum eða sölu fíkniefna til unglinga. En nái ég þeim árangri, með því að hafa ekkert betra að gera – að komast hjá því að endurlífga einstakling eftir bílveltu, vegna þess hann var ekki í bílbelti – komast hjá því að binda um sár slasaðs einstaklings sem ók út af af því hann var að senda Snapchat – fækkað þeim sem verða fyrir misnotkun sem börn eða fullorðnir – fækkað þeim, þó ekki sé nema um einn, sem hverfa inn í heim vímuefnaneyslu – eða hlífa, þó ekki sé nema einu barni, við því að verða enn einu sinni vitni að átökum foreldra. Nái ég þessum árangri held ég að ég haldi áfram við það sem ég geri, þó ég hafi vafalaust eitthvað betra að gera. Til viðbótar tel ég að það besta sem maður geri á lífsleiðinni sé ekki endilega það merkilegasta, stærsta eða það sem maður á að vera að gera. Það gæti jafnvel verið það minnsta. Hugsanlega ein blaðra til að gleðja sorgmætt andlit, eitt handtak, stakt orð eða mínútu þögn til að hlusta.
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar