SPRON-málið: Allrar varúðar gætt við lánveitinguna til Exista Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 1. júní 2015 13:04 Úr dómssal í morgun. Vísir/GVA Guðmundur Hauksson, fyrrverandi forstjóri SPRON, kom fyrstur í vitnastúkuna í morgun þegar aðalmeðferð í máli sérstaks saksóknara gegn honum og fjórum fyrrverandi stjórnarmönnum sparisjóðsins hófst. Í málinu er ákært fyrir tveggja milljarða króna lán sem veitt var fjárfestingafélaginu Exista skömmu fyrir hrun, þann 30. september 2008. Saksóknari telur að lánið hafi verið veitt án trygginga og að þá hafi ekki farið fram mat á stöðu Exista og greiðslugetu félagsins. Forstjórinn og stjórnarmennirnir hafi með lánveitingunni farið út fyrir heimildir sínar til lánveitinga, að mati ákæruvaldsins. Guðmundur sat stjórnarfundi SPRON sem forstjóri sparisjóðsins. Hann var einnig í stjórn Exista og átti hlutabréf í því félagi en kvaðst ekki hafia vikið af fundum SPRON þegar málefni félagsins voru rædd. Þá kom jafnframt fram fyrir dómi að Guðmundur átti hlutabréf í SPRON og sagði hann hagsmuni sína í sparisjóðnum hafa verið tífalt meiri en hagsmunir hans í Exista.Máttu veita lán án sérstakra trygginga Guðmundur neitaði því í dag að um umboðssvik væri að ræða. „Ég tel að þetta mál hafi fengið eðlilegan framgang. Það er rangt að það hafi verið farið út fyrir heimildir til lánveitinga. Tryggingin fyrir greiðslunni var efnahagur og rekstur Exista. Þá er það alfarið rangt að lánið hafi verið veitt án þess að meta greiðslugetu,“ sagði Guðmundur. Um svokallað peningamarkaðslán var að ræða og var það veitt til 30 daga. Samkvæmt lánareglum SPRON mátti veita peningamarkaðslán til fyrirtækja til skamms tíma án sérstakra trygginga. Voru ákveðnir viðskiptavinir sparisjóðsins sem gátu fengið slíkt lán. Guðmundur sagði að Exista hefði verið á meðal slíkra viðskiptavina ásamt til dæmis sveitarfélögum og Icelandair.„Við gjörþekktum stöðu Exista“ Guðmundur sagði að allrar varúðar hafi verið gætt við lánveitinguna til Exista. Meðal annars hafi verið gengið úr skugga um að lántakinn væri fær um að greiða lánið til baka og svo hefði verið í þessu tilfelli. „Við gjörþekktum stöðu Exista á þessum tíma. [...] Það var ekki ástæða til að taka frekari tryggingar því eiginfjárstaða Exista var mjög sterk. [...] Þá lá fyrir á stjórnarfundinum sex mánaða uppgjör félagsins.“ Birgir Jónasson, aðstoðarsaksóknari, vísaði í lánareglur SPRON um ýmis gögn sem þurftu að liggja fyrir áður en lán væru veitt. Nefndi hann meðal annars ársreikninga og skattframtöl og að unnið væri úr gögnunum á skipulegan hátt. Aðspurður hvort að svo hafi verið gert svaraði Guðmundur játandi: „Þekking á málum Exista var í samræmi við þær kröfur sem hér voru fyrir hendi. Það þurfti ekki að afla sérstaklega þeirra gagna sem hér er getið um því allar þessar upplýsingar lágu fyrir á fundinum. [..] Þá lá líka fyrir að lausafjárstaða Exista væri sterk.“Alvarleg staða á fjármálamörkuðum rædd á fundinum Fram kemur í fundargerð stjórnarfundarins þegar lánið var samþykkt að rætt hafi verið um alvarlega stöðu á fjármálamörkuðum og segir meðal annars að hún sé “sú versta sem uppi hafi verið í áratugi.” Þá staðfesti Guðmundur það fyrir dómi í dag að áhyggjur voru uppi á þessum tíma um lausafjárstöðu SPRON. Hins vegar hafi sparisjóðurinn átt laust fé til að lána Exista milljarðana tvo. Honum hafi ekki verið kunnugt um að fjármagna hafi þurft lánið sérstaklega enda hafi lausafjárstaða SPRON verið 16 milljarðar. Spurði Birgir hann þá út í tveggja milljarða króna innlán VÍS sem kom inn í SPRON sama dag og lánið til Exista var veitt. Í ákæru er talað um “snúning” varðandi lánið en samkvæmt henni lánaði VÍS 4 milljarða til Exista þann 18. september 2008. Fjórum dögum síðar var það lán framlengt til 29. september og svo aftur framlengt þá um einn dag. Þann 30. september endurgreiðir Exista svo lánið til VÍS en sama dag koma 2 milljarðar frá VÍS inn í SPRON. Má ráða af málatilbúnaði ákæruvaldsins að þessir milljarðar hafi svo verið lánaðir Exista til að borga VÍS til baka en Guðmundur sagði að lánið til Exista og innlán VÍS hafi ekki tengst í sínum huga. „Okkur var ókunnugt um þetta innlán frá VÍS á þessum tíma. Við erum bara að hugsa um lánið til Exista.“ Lán SPRON til Exista var framlengt fjórum sinnum og var seinasti gjalddagi þess 16. mars 2009. Það fékkst aldrei innheimt. Tengdar fréttir Rannveig og félagar tekin fyrir í dómssal Aðalmeðferð í máli sérstaks saksóknara gegn fyrrverandi forstjóra og stjórnarmönnum SPRON hófst í Héraðsdómi Reykjavíkur í morgun. 1. júní 2015 10:27 Mest lesið „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Viðskipti innlent Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Viðskipti innlent Sjö vilja taka við af Gunnari Viðskipti innlent Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Viðskipti innlent Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Viðskipti innlent Stofnandi Binance dæmdur fyrir peningaþvætti Viðskipti erlent Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Viðskipti innlent Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Viðskipti innlent Bíllinn leggur meðan ég fæ mér drykk - smart #3 reynsluakstur Samstarf Fleiri fréttir Hagnaður Íslandsbanka 5,4 milljarðar á fyrsta fjórðungi Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Sjö vilja taka við af Gunnari Hagnaður Landsbankans nam 7,2 milljörðum á fyrstu þremur mánuðum ársins Frumkvöðlar koma saman í Kolaportinu Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Bein útsending: Stærri styrktækifæri í mannvirkjaiðnaði Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Hagnaður Arion dróst saman um tvo milljarða Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Bein útsending: Eftirfylgni við Stöðugleikasamninginn Landa stórum sölusamningi Reginn afturkallar samrunatilkynningu við Eik Vextir verði ekki lækkaðir fyrr en í haust Hafa tryggt útgáfu íslenska tölvuleiksins Island of Winds Verðbólgan úr sex prósentum í ár í 3,5 prósent árið 2026 Vilja gera tilraunir með orkuframleiðslu í geimnum á Íslandi Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Fjármálastjóri Play segir upp Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Skelltu líka í lás á Exit og í Nýju vínbúðinni Innsigla B5 að kröfu Skattsins Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Sjá meira
Guðmundur Hauksson, fyrrverandi forstjóri SPRON, kom fyrstur í vitnastúkuna í morgun þegar aðalmeðferð í máli sérstaks saksóknara gegn honum og fjórum fyrrverandi stjórnarmönnum sparisjóðsins hófst. Í málinu er ákært fyrir tveggja milljarða króna lán sem veitt var fjárfestingafélaginu Exista skömmu fyrir hrun, þann 30. september 2008. Saksóknari telur að lánið hafi verið veitt án trygginga og að þá hafi ekki farið fram mat á stöðu Exista og greiðslugetu félagsins. Forstjórinn og stjórnarmennirnir hafi með lánveitingunni farið út fyrir heimildir sínar til lánveitinga, að mati ákæruvaldsins. Guðmundur sat stjórnarfundi SPRON sem forstjóri sparisjóðsins. Hann var einnig í stjórn Exista og átti hlutabréf í því félagi en kvaðst ekki hafia vikið af fundum SPRON þegar málefni félagsins voru rædd. Þá kom jafnframt fram fyrir dómi að Guðmundur átti hlutabréf í SPRON og sagði hann hagsmuni sína í sparisjóðnum hafa verið tífalt meiri en hagsmunir hans í Exista.Máttu veita lán án sérstakra trygginga Guðmundur neitaði því í dag að um umboðssvik væri að ræða. „Ég tel að þetta mál hafi fengið eðlilegan framgang. Það er rangt að það hafi verið farið út fyrir heimildir til lánveitinga. Tryggingin fyrir greiðslunni var efnahagur og rekstur Exista. Þá er það alfarið rangt að lánið hafi verið veitt án þess að meta greiðslugetu,“ sagði Guðmundur. Um svokallað peningamarkaðslán var að ræða og var það veitt til 30 daga. Samkvæmt lánareglum SPRON mátti veita peningamarkaðslán til fyrirtækja til skamms tíma án sérstakra trygginga. Voru ákveðnir viðskiptavinir sparisjóðsins sem gátu fengið slíkt lán. Guðmundur sagði að Exista hefði verið á meðal slíkra viðskiptavina ásamt til dæmis sveitarfélögum og Icelandair.„Við gjörþekktum stöðu Exista“ Guðmundur sagði að allrar varúðar hafi verið gætt við lánveitinguna til Exista. Meðal annars hafi verið gengið úr skugga um að lántakinn væri fær um að greiða lánið til baka og svo hefði verið í þessu tilfelli. „Við gjörþekktum stöðu Exista á þessum tíma. [...] Það var ekki ástæða til að taka frekari tryggingar því eiginfjárstaða Exista var mjög sterk. [...] Þá lá fyrir á stjórnarfundinum sex mánaða uppgjör félagsins.“ Birgir Jónasson, aðstoðarsaksóknari, vísaði í lánareglur SPRON um ýmis gögn sem þurftu að liggja fyrir áður en lán væru veitt. Nefndi hann meðal annars ársreikninga og skattframtöl og að unnið væri úr gögnunum á skipulegan hátt. Aðspurður hvort að svo hafi verið gert svaraði Guðmundur játandi: „Þekking á málum Exista var í samræmi við þær kröfur sem hér voru fyrir hendi. Það þurfti ekki að afla sérstaklega þeirra gagna sem hér er getið um því allar þessar upplýsingar lágu fyrir á fundinum. [..] Þá lá líka fyrir að lausafjárstaða Exista væri sterk.“Alvarleg staða á fjármálamörkuðum rædd á fundinum Fram kemur í fundargerð stjórnarfundarins þegar lánið var samþykkt að rætt hafi verið um alvarlega stöðu á fjármálamörkuðum og segir meðal annars að hún sé “sú versta sem uppi hafi verið í áratugi.” Þá staðfesti Guðmundur það fyrir dómi í dag að áhyggjur voru uppi á þessum tíma um lausafjárstöðu SPRON. Hins vegar hafi sparisjóðurinn átt laust fé til að lána Exista milljarðana tvo. Honum hafi ekki verið kunnugt um að fjármagna hafi þurft lánið sérstaklega enda hafi lausafjárstaða SPRON verið 16 milljarðar. Spurði Birgir hann þá út í tveggja milljarða króna innlán VÍS sem kom inn í SPRON sama dag og lánið til Exista var veitt. Í ákæru er talað um “snúning” varðandi lánið en samkvæmt henni lánaði VÍS 4 milljarða til Exista þann 18. september 2008. Fjórum dögum síðar var það lán framlengt til 29. september og svo aftur framlengt þá um einn dag. Þann 30. september endurgreiðir Exista svo lánið til VÍS en sama dag koma 2 milljarðar frá VÍS inn í SPRON. Má ráða af málatilbúnaði ákæruvaldsins að þessir milljarðar hafi svo verið lánaðir Exista til að borga VÍS til baka en Guðmundur sagði að lánið til Exista og innlán VÍS hafi ekki tengst í sínum huga. „Okkur var ókunnugt um þetta innlán frá VÍS á þessum tíma. Við erum bara að hugsa um lánið til Exista.“ Lán SPRON til Exista var framlengt fjórum sinnum og var seinasti gjalddagi þess 16. mars 2009. Það fékkst aldrei innheimt.
Tengdar fréttir Rannveig og félagar tekin fyrir í dómssal Aðalmeðferð í máli sérstaks saksóknara gegn fyrrverandi forstjóra og stjórnarmönnum SPRON hófst í Héraðsdómi Reykjavíkur í morgun. 1. júní 2015 10:27 Mest lesið „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Viðskipti innlent Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Viðskipti innlent Sjö vilja taka við af Gunnari Viðskipti innlent Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Viðskipti innlent Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Viðskipti innlent Stofnandi Binance dæmdur fyrir peningaþvætti Viðskipti erlent Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Viðskipti innlent Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Viðskipti innlent Bíllinn leggur meðan ég fæ mér drykk - smart #3 reynsluakstur Samstarf Fleiri fréttir Hagnaður Íslandsbanka 5,4 milljarðar á fyrsta fjórðungi Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Sjö vilja taka við af Gunnari Hagnaður Landsbankans nam 7,2 milljörðum á fyrstu þremur mánuðum ársins Frumkvöðlar koma saman í Kolaportinu Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Bein útsending: Stærri styrktækifæri í mannvirkjaiðnaði Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Hagnaður Arion dróst saman um tvo milljarða Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Bein útsending: Eftirfylgni við Stöðugleikasamninginn Landa stórum sölusamningi Reginn afturkallar samrunatilkynningu við Eik Vextir verði ekki lækkaðir fyrr en í haust Hafa tryggt útgáfu íslenska tölvuleiksins Island of Winds Verðbólgan úr sex prósentum í ár í 3,5 prósent árið 2026 Vilja gera tilraunir með orkuframleiðslu í geimnum á Íslandi Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Fjármálastjóri Play segir upp Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Skelltu líka í lás á Exit og í Nýju vínbúðinni Innsigla B5 að kröfu Skattsins Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Sjá meira
Rannveig og félagar tekin fyrir í dómssal Aðalmeðferð í máli sérstaks saksóknara gegn fyrrverandi forstjóra og stjórnarmönnum SPRON hófst í Héraðsdómi Reykjavíkur í morgun. 1. júní 2015 10:27