Íslensk kvikmynd um sjálfstæðisbaráttu Eystrasaltsríkjanna Viktoría Hermannsdóttir skrifar 12. mars 2015 15:00 Leikstjórinn segir að einn helsti hvatinn að gerð myndarinnar hafi verið persónuleg tengsl og áhugi Jóns Baldvins á Sovétríkjunum. Íslenska heimildarmyndin Þeir sem þora verður frumsýnd í kvikmyndahúsum hér á landi um næstu mánaðamót. Myndin lýsir aðkomu Íslands að baráttu Eystrasaltsríkjanna, Eistlands, Lettlands og Litháens, í skjóli umbótastefnu Míkaíls Gorbatsjov, fyrir endurreisn sjálfstæðis þeirra árin 1986 til 1991. Myndin var frumsýnd í Eistlandi á dögunum og fékk þar góðar viðtökur að sögn leikstjórans, Ólafs Rögnvaldssonar. Myndin var svo sýnd í Forsetahöllinni í Vilníus í Litháen í gærkvöldi en þá voru liðin nákvæmlega 25 ár síðan Litháar lýstu yfir sjálfstæði. Myndin var svo sýnd í litháíska sjónvarpinu í beinu framhaldi. „Hugmyndin kom frá Kolfinnu Baldvinsdóttur sem fékk mig til að fara í þetta með sér,“ segir Ólafur, sem er leikstjóri myndarinnar en Kolfinna er handritshöfundur og spyrill myndarinnar. „Myndin fangar hina örlagaríku atburðarás sem fór af stað í höfuðborgum Eystrasaltsríkjanna, Vilníus, Ríga og Tallinn, í janúar 1991, þegar Sovétherinn reyndi á grimmúðlegan hátt að kæfa anda frelsis og ganga milli bols og höfuðs á hreyfingum sjálfstæðissinna. Á þessari örlagastundu var utanríkisráðherra Íslands, Jón Baldvin Hannibalsson, eini vestræni utanríkisráðherrann sem heimsótti höfuðborgirnar þrjár og sýndi með því stuðning þjóðar sinnar í verki,“ segir Ólafur. Í kjölfar valdaráns í Moskvu í ágúst 1991 varð Ísland fyrsta ríki heims til að viðurkenna sjálfstæði Eystrasaltsríkjanna. Í kjölfarið fylgdi hröð atburðarás og Sovétríkin heyrðu sögunni til í desember sama ár. Myndin fjallar um sjálfstæðisbaráttu þessara landa og byggir á viðtölum við marga. Ólafur segir að persónuleg tengsl og sérlegur áhugi Jóns Baldvins á Sovétríkjunum hafi verið helsti hvatinn. „Hann var, ásamt danska utanríkisráðherranum Uffe Elleman Jensen, dyggasti stuðningsmaður Eystrasaltsríkjanna innan Sameinuðu þjóðanna, NATO og fleiri stofnana og talaði máli þeirra á vettvangi alþjóðlegrar stjórnmálaumræðu þegar færi gafst. Þeir gerðu sér báðir grein fyrir því að alþjóðasamfélagið hafði í raun lítinn sem engan áhuga á þessum litla afkima Sovétríkjanna og voru jafnframt þeirrar skoðunar að innlimun Eystrasaltsríkjanna í Sovétríkin í seinni heimsstyrjöldinni stæðist ekki lög,“ segir Ólafur sem var viðstaddur sýningu myndarinnar í Vilníus í gærkvöld ásamt Jóni Baldvin, eiginkonu hans, Bryndísi Schram, og dóttur þeirra, Kolfinnu. Myndin er unnin í samvinnu við fyrirtæki í Eystrasaltsríkjunum. Mest lesið Stjörnulífið: „Tvær klámkerlingar á kynfræðiráðstefnu“ Lífið Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr Lífið „Það er aldeilis ekki sjálfsagt að hafa heilsu“ Lífið Edda Falak á von á dreng Lífið Springsteen aflýsir nokkrum tónleikum af heilsufarsástæðum Lífið Elísa Viðars og Rasmus nefndu soninn Lífið Forsetaáskorunin: Hefur aldrei lent í slagsmálum Lífið Kate Beckinsale lætur tröllin heyra það Lífið Rífandi stemning og valdefldar tónlistarkonur Tónlist Kosningalag: Örþrifaráð eða snilldarútspil? Lífið Fleiri fréttir Elísa Viðars og Rasmus nefndu soninn Stjörnulífið: „Tvær klámkerlingar á kynfræðiráðstefnu“ Kate Beckinsale lætur tröllin heyra það Edda Falak á von á dreng Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr „Það er aldeilis ekki sjálfsagt að hafa heilsu“ Springsteen aflýsir nokkrum tónleikum af heilsufarsástæðum Kosningalag: Örþrifaráð eða snilldarútspil? Forsetaáskorunin: Hefur aldrei lent í slagsmálum Brauðtertuveisla í brauðtertusamkeppni á Selfossi Skönnuðu Aldísi frá toppi til táar og gleymdu ekki tönnunum Fer fótgangandi tæpa 800 kílómetra Krakkatían: Ljón, líffæri og landafræði Af vængjum fram: Ekki viss um að hann myndi þekkja lyktina af hassi Millie Bobby Brown og sonur Bon Jovi orðin hjón Forsetaáskorunin: Lærbraut sig út í móa og beið lengi eftir aðstoð Ganga 111 kílómetra til styrktar börnum í Gasa Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, ókyrrð og kisur Af vængjum fram: „Ég er að breytast í dreka hérna með þér“ Heimsóttu 160 battavelli á átta dögum Forsetaáskorunin: Innbrotsþjófurinn reyndist vera mamman Stofutónleikar Bubba og Víkings Heiðars til stuðnings Katrínu „Parkinn er þannig að hann étur menn upp ef þeir ekki hreyfa sig“ Sitt sýnist hverjum um nýja mynd af Katrínu Binni Glee hrundi til jarðar í Köben Eitt mesta átvagl sögunnar hætt að keppa: „Ekki lengur svangur“ Sumarleg pitaya-skál frá Balí sem þú verður að prófa Af vængjum fram: Borðaði vængi með hníf og gaffli og sagðist vera saddur Opnar sig um ofbeldið af hálfu Diddy Bæjarstjórn Garðabæjar ætlar að reisa styttu af kettinum Sushi Sjá meira
Íslenska heimildarmyndin Þeir sem þora verður frumsýnd í kvikmyndahúsum hér á landi um næstu mánaðamót. Myndin lýsir aðkomu Íslands að baráttu Eystrasaltsríkjanna, Eistlands, Lettlands og Litháens, í skjóli umbótastefnu Míkaíls Gorbatsjov, fyrir endurreisn sjálfstæðis þeirra árin 1986 til 1991. Myndin var frumsýnd í Eistlandi á dögunum og fékk þar góðar viðtökur að sögn leikstjórans, Ólafs Rögnvaldssonar. Myndin var svo sýnd í Forsetahöllinni í Vilníus í Litháen í gærkvöldi en þá voru liðin nákvæmlega 25 ár síðan Litháar lýstu yfir sjálfstæði. Myndin var svo sýnd í litháíska sjónvarpinu í beinu framhaldi. „Hugmyndin kom frá Kolfinnu Baldvinsdóttur sem fékk mig til að fara í þetta með sér,“ segir Ólafur, sem er leikstjóri myndarinnar en Kolfinna er handritshöfundur og spyrill myndarinnar. „Myndin fangar hina örlagaríku atburðarás sem fór af stað í höfuðborgum Eystrasaltsríkjanna, Vilníus, Ríga og Tallinn, í janúar 1991, þegar Sovétherinn reyndi á grimmúðlegan hátt að kæfa anda frelsis og ganga milli bols og höfuðs á hreyfingum sjálfstæðissinna. Á þessari örlagastundu var utanríkisráðherra Íslands, Jón Baldvin Hannibalsson, eini vestræni utanríkisráðherrann sem heimsótti höfuðborgirnar þrjár og sýndi með því stuðning þjóðar sinnar í verki,“ segir Ólafur. Í kjölfar valdaráns í Moskvu í ágúst 1991 varð Ísland fyrsta ríki heims til að viðurkenna sjálfstæði Eystrasaltsríkjanna. Í kjölfarið fylgdi hröð atburðarás og Sovétríkin heyrðu sögunni til í desember sama ár. Myndin fjallar um sjálfstæðisbaráttu þessara landa og byggir á viðtölum við marga. Ólafur segir að persónuleg tengsl og sérlegur áhugi Jóns Baldvins á Sovétríkjunum hafi verið helsti hvatinn. „Hann var, ásamt danska utanríkisráðherranum Uffe Elleman Jensen, dyggasti stuðningsmaður Eystrasaltsríkjanna innan Sameinuðu þjóðanna, NATO og fleiri stofnana og talaði máli þeirra á vettvangi alþjóðlegrar stjórnmálaumræðu þegar færi gafst. Þeir gerðu sér báðir grein fyrir því að alþjóðasamfélagið hafði í raun lítinn sem engan áhuga á þessum litla afkima Sovétríkjanna og voru jafnframt þeirrar skoðunar að innlimun Eystrasaltsríkjanna í Sovétríkin í seinni heimsstyrjöldinni stæðist ekki lög,“ segir Ólafur sem var viðstaddur sýningu myndarinnar í Vilníus í gærkvöld ásamt Jóni Baldvin, eiginkonu hans, Bryndísi Schram, og dóttur þeirra, Kolfinnu. Myndin er unnin í samvinnu við fyrirtæki í Eystrasaltsríkjunum.
Mest lesið Stjörnulífið: „Tvær klámkerlingar á kynfræðiráðstefnu“ Lífið Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr Lífið „Það er aldeilis ekki sjálfsagt að hafa heilsu“ Lífið Edda Falak á von á dreng Lífið Springsteen aflýsir nokkrum tónleikum af heilsufarsástæðum Lífið Elísa Viðars og Rasmus nefndu soninn Lífið Forsetaáskorunin: Hefur aldrei lent í slagsmálum Lífið Kate Beckinsale lætur tröllin heyra það Lífið Rífandi stemning og valdefldar tónlistarkonur Tónlist Kosningalag: Örþrifaráð eða snilldarútspil? Lífið Fleiri fréttir Elísa Viðars og Rasmus nefndu soninn Stjörnulífið: „Tvær klámkerlingar á kynfræðiráðstefnu“ Kate Beckinsale lætur tröllin heyra það Edda Falak á von á dreng Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr „Það er aldeilis ekki sjálfsagt að hafa heilsu“ Springsteen aflýsir nokkrum tónleikum af heilsufarsástæðum Kosningalag: Örþrifaráð eða snilldarútspil? Forsetaáskorunin: Hefur aldrei lent í slagsmálum Brauðtertuveisla í brauðtertusamkeppni á Selfossi Skönnuðu Aldísi frá toppi til táar og gleymdu ekki tönnunum Fer fótgangandi tæpa 800 kílómetra Krakkatían: Ljón, líffæri og landafræði Af vængjum fram: Ekki viss um að hann myndi þekkja lyktina af hassi Millie Bobby Brown og sonur Bon Jovi orðin hjón Forsetaáskorunin: Lærbraut sig út í móa og beið lengi eftir aðstoð Ganga 111 kílómetra til styrktar börnum í Gasa Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, ókyrrð og kisur Af vængjum fram: „Ég er að breytast í dreka hérna með þér“ Heimsóttu 160 battavelli á átta dögum Forsetaáskorunin: Innbrotsþjófurinn reyndist vera mamman Stofutónleikar Bubba og Víkings Heiðars til stuðnings Katrínu „Parkinn er þannig að hann étur menn upp ef þeir ekki hreyfa sig“ Sitt sýnist hverjum um nýja mynd af Katrínu Binni Glee hrundi til jarðar í Köben Eitt mesta átvagl sögunnar hætt að keppa: „Ekki lengur svangur“ Sumarleg pitaya-skál frá Balí sem þú verður að prófa Af vængjum fram: Borðaði vængi með hníf og gaffli og sagðist vera saddur Opnar sig um ofbeldið af hálfu Diddy Bæjarstjórn Garðabæjar ætlar að reisa styttu af kettinum Sushi Sjá meira