Innlent

„Hvernig geta allir þessir karlar sætt sig við það að fá þessar stöður vegna þess að þeir eru karlar?“

Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar
Dómarar í Hæstarétti.
Dómarar í Hæstarétti. Vísir/stefán
Kristrún Elsa Harðardóttir, formaður Félags kvenna í lögmennsku (FKL), sagði á málþingi Orators í gær að skipan í dómnefnd sem metur hæfi umsækjenda um stöðu hæstaréttardómara brot á gildandi lögum í landinu. Fimm karlar sitja í nefndinni.

Vísaði Kristrún í jafnréttislög en í 15. greinar þeirra en í 1. málsgrein þeirrar greinar segir:

„Við skipun í nefndir, ráð og stjórnir á vegum ríkis og sveitarfélaga skal þess gætt að hlutfall kynjanna sé sem jafnast og ekki minna en 40% þegar um fleiri en þrjá fulltrúa er að ræða.“

 

Ósammála því að dómstólalög gangi framar jafnréttislögum

Kristrún sagði FKL ósammála þeirri lagatúlkun tilnefningaraðila í nefndina þess efnis að dómstólalög væru æðri jafnréttislögum.

„Dómstólalögin ber að túlka í samræmi við önnur lög sem eru í gildi á hverjum tíma og þar með talið jafnréttislög,“ sagði Kristrún og vísaði svo í grein Brynhildar Flóvenz, dósents við lagadeild HÍ, og Ragnheiðar Bragadóttur, prófessors við lagadeild sama skóla, sem birtist í Fréttablaðinu í gær:

„Þessi túlkun laga um dómstóla og jafnréttislög getur ekki gengið upp. Hér þarf engin flókin lagarök. Það er svo sjálfsagt að jafnréttislög gildi um öll svið samfélagsins að það er hafið yfir allan vafa enda verður að túlka lög í samræmi við tilgang þeirra. Það má heldur ekki gleymast að lögin eiga að þjóna samfélaginu, samfélagi hér á Íslandi þar sem karlar og konur eiga að njóta fullkomins jafnréttis. Önnur túlkun laganna er andstæð heilbrigðri skynsemi og ákvæðum stjórnarskrár um jafnrétti kynjanna.“

Sjá einnig: „Skapar þá tilfinningu að geðþótti ráði mati á umsækjendum“

Brynhildur Flóvenz dósent við lagadeild HÍ.
Uppskar dynjandi lófaklapp

Brynhildur Flóvenz var á málþinginu í gær og kvaddi sér hljóðs. Hún beindi orðum sínum að kvenkyns laganemum í salnum:

„Konur vita að karlar ganga fyrir í þessi störf. Hvernig eiga þá konur, þið stelpur hér inni, að geta treyst því að þið fáið réttláta málsmeðferð? Skúli Magnússon sagðist ekki hafa séð neitt í starfi dómnefndarinnar [sem metur hæfi umsækjenda um stöðu hæstaréttardómara] sem benti til þess að konur hafi borið skarðan hlut frá borði þar. Það er þó þannig að flestir sem hafa lesið dómnefndarálitin sjá að þar er mikið innbyrðis ósamræmi varðandi það hvað telst mikilvægt fyrir starf hæstaréttardómara í hvert skipti.“

Brynhildur sagði svo því sjónarmiði vera haldið á lofti að ekki ætti að skipa konur í störf á grundvelli kynferðis þeirra heldur ætti að ráða hæfasta einstaklinginn hverju sinni, til að mynda í embætti hæstaréttardómara.

Það hefði til dæmis verið spurt að því hvernig konu myndi líða sem dómara ef hún og allir aðrir vissu að hún væri í sínu sæti út af kynferði sínu.

„Í þessu samhengi verður þó að hafa í huga að karlar hafa um árabil verið skipaðir í áhrifastöður hér á landi vegna þess að þeir eru karlar. Hvernig geta allir þessir karlar sætt sig við það að fá þessar stöður vegna þess að þeir eru karlar?“

Þessum orðum Brynhildar var tekið með dynjandi lófaklappi af fundargestum.

Ragnar Aðalsteinsson og Kristrún Elsa Harðardóttir á málþingi Orators í gær.vísir/pjetur
Segir fábreytni einkenna Hæstarétt

Ragnar Aðalsteinsson, hæstaréttarlögmaður, hélt svo þriðju framsöguna og sagði lykilorðið vera „fjölbreytni.“ Hann kvaðst þeirrar skoðunar að heldur hafi dregið úr fjölbreytni í Hæstarétti heldur en hitt. Þá stæði ekkert um fjölbreytni í dómstólalögum sem gerði þau að slæmri löggjöf að mati Ragnars.

„Karlarnir í Hæstarétti eru einsleitur hópur á svipuðum aldri sem hafa farið í sömu skóla, lesið sömu bækurnar og haft sömu prófessorana. Það sem einkennir skipana dómara í Hæstarétti er fábreytni sem ég tel að dragi úr getu og færni réttarins,“ sagði Ragnar.

Þá sagði hann ákvæði í stjórnarskrá um að konur og karlar skuli njóta jafns réttar í hvívetna vera algjöra grunnreglu í íslensku samfélagi.

„Þetta er ekki skrautregla heldur regla sem öllum er skylt að fara eftir. [...] Þá lá líka fyrir skýr vilji löggjafans þegar dómstólalög voru sett að það þyrfti að taka tillit til annarra laga við skipan dómara, og þar með talið jafnréttislög. [...] Það er hins vegar litið framhjá þessum vilja þingsins þegar kemur að því að skipa í dómnefnd sem metur hæfi umsækjenda en að mínu mati hefur tilnefningaraðilum ekki tekist að rökstyðja lögfræðilega að þeir séu undanskyldir jafnréttislögum.“


Tengdar fréttir




Fleiri fréttir

Sjá meira


×