Hvers virði er sérfræðiþekking? Sædís Ósk Harðardóttir og Anna-Lind Pétursdóttir og Aldís Ebba Eðvaldsdóttir skrifa 4. desember 2014 00:00 Sérkennarar hér á landi búa við þá einkennilegu stöðu að hafa sérhæft sig í sérkennslufræðum án þess að njóta lögverndunar starfsheitis. Félag íslenskra sérkennara hefur um árabil unnið að því að fá lögverndun á starfsheitinu sérkennari eða sérkennslufræðingur fyrir þá sem hafa lokið framhaldsnámi í sérkennslufræðum til viðbótar við B.Ed.-nám í grunn- eða leikskólafræðum, eða kennsluréttindanám á þessum stigum. Markmið meistaranáms í sérkennslufræðum er að efla þekkingu kennara á sérþörfum nemenda og auka færni þeirra í því að vinna á vettvangi sem sérkennslufræðingur sem er allt í senn, sérkennari, ráðgjafi og stjórnandi í framkvæmd skóla án aðgreiningar. Þannig eiga sérkennarar að vera sérfræðingar í kennslu barna með ýmiss konar sérþarfir og í að ráðleggja starfsfólki skóla hvernig best sé að vinna með slík börn og skapa námsaðstæður við hæfi. Sérkennarar þurfa einnig að kunna að leggja fyrir margvísleg skimunar- og greiningarpróf til að kortleggja námsvanda nemenda. En þar sem starfið er ekki lögverndað er skólastjórum í sjálfsvald sett hvort þeir ráða kennara með framhaldsmenntun í sérkennslufræðum eða ekki til að starfa sem sérkennarar í sínum skóla. Leik-, grunn- og framhaldsskólar á Íslandi eru fyrir alla eða án aðgreiningar samkvæmt samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fólks með fötlun frá árinu 2006. Kveðið er á um það í lögum um leik- og grunnskóla að nemendur með sérþarfir eigi rétt á að komið sé til móts við námsþarfir þeirra í almennum skólum án aðgreiningar, án tillits til líkamlegs eða andlegs atgervis og eigi rétt á sérstakri aðstoð og þjálfun sem fara skal fram undir handleiðslu sérfræðinga. Í öllum almennum skólum eru nemendur með sérþarfir, en það eru þeir nemendur sem teljast eiga erfitt með nám sökum sértækra námsörðugleika, tilfinningalegra eða félagslegra erfiðleika og/eða fötlunar, nemendur með leshömlun, langveikir nemendur, nemendur með þroskaröskun eða geðraskanir. Þetta er því sérstaklega viðkvæmur hópur nemenda sem þurfa sérhæfðan stuðning til að fá jafngild tækifæri til náms á við aðra nemendur.Sýni faglegan metnað Í reglugerð um nemendur með sérþarfir er kveðið á um að unnin sé sérhæfð áætlun um stuðning í námi í samræmi við metnar sérþarfir og að þessir nemendur fái sérstakan stuðning í samræmi við þær. Sá stuðningur skal veittur af sérkennurum eða öðrum sérmenntuðum fagaðilum. Þar er átt við þá sem hafa sérmenntun til þess að veita sérstakan stuðning í námi og sinna ráðgjöf til kennara. Mikilvægt er að umsjón með slíkum sérstuðningi sé í höndum sérmenntaðs starfsfólks sem hefur þekkingu á sérþörfum nemenda og þeim úrræðum sem þarf til að gefa nemendum jafngild tækifæri til náms. Í rannsókn Amalíu Björnsdóttur og Kristínar Jónsdóttur (2010) kom í ljós að 83% skólastarfsfólks voru sammála því að umsjónarkennarar hefðu ekki þann undirbúning sem þarf til að sinna öllum börnum. Skólastjórnendur, almennir kennarar og foreldrar barna með sérþarfir – svo ekki sé minnst á börnin sjálf – reiða sig á sérhæfingu sérkennara til að sinna þörfum þessa viðkvæma hóps. Sérhæfð og vönduð vinnubrögð með gagnreyndum aðferðum geta skipt sköpum varðandi framtíðarhorfur þessara einstaklinga. Störf sérkennara eru afar fjölbreytt og ábyrgð þeirra er mikil. Þeir vinna að framgangi náms án aðgreiningar, skólastefnu sem byggist á félagslegu réttlæti og fjölbreytileika sem viðurkenndri staðreynd. Með því að yfirvöld samþykki lögverndun starfsheitisins sérkennari eru þau ekki einungis að viðurkenna sérsvið þeirra og meta nám þeirra að verðleikum, heldur einnig að stuðla að betri framkvæmd stefnunnar um skóla án aðgreiningar. Í ljósi þessa hvetur Félag íslenskra sérkennara skólastjórnendur hvort sem er í leik- eða grunnskólum til að ráða kennara með framhaldsmenntun í sérkennslufræðum til að sinna sérkennslu, og sýna þannig faglegan metnað skólans í verki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson Skoðun Vörður á veginum framundan Davíð Þorláksson Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson Skoðun Skoðun Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál og sýna þolinmæði Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Að rækta garðinn sinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Dánaraðstoð og siðareglur lækna Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Vörður á veginum framundan Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Umferðarreglur og öryggi fyrir Hjólað í vinnuna Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Óttasleginn mömmuher og Eurovision Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson skrifar Sjá meira
Sérkennarar hér á landi búa við þá einkennilegu stöðu að hafa sérhæft sig í sérkennslufræðum án þess að njóta lögverndunar starfsheitis. Félag íslenskra sérkennara hefur um árabil unnið að því að fá lögverndun á starfsheitinu sérkennari eða sérkennslufræðingur fyrir þá sem hafa lokið framhaldsnámi í sérkennslufræðum til viðbótar við B.Ed.-nám í grunn- eða leikskólafræðum, eða kennsluréttindanám á þessum stigum. Markmið meistaranáms í sérkennslufræðum er að efla þekkingu kennara á sérþörfum nemenda og auka færni þeirra í því að vinna á vettvangi sem sérkennslufræðingur sem er allt í senn, sérkennari, ráðgjafi og stjórnandi í framkvæmd skóla án aðgreiningar. Þannig eiga sérkennarar að vera sérfræðingar í kennslu barna með ýmiss konar sérþarfir og í að ráðleggja starfsfólki skóla hvernig best sé að vinna með slík börn og skapa námsaðstæður við hæfi. Sérkennarar þurfa einnig að kunna að leggja fyrir margvísleg skimunar- og greiningarpróf til að kortleggja námsvanda nemenda. En þar sem starfið er ekki lögverndað er skólastjórum í sjálfsvald sett hvort þeir ráða kennara með framhaldsmenntun í sérkennslufræðum eða ekki til að starfa sem sérkennarar í sínum skóla. Leik-, grunn- og framhaldsskólar á Íslandi eru fyrir alla eða án aðgreiningar samkvæmt samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fólks með fötlun frá árinu 2006. Kveðið er á um það í lögum um leik- og grunnskóla að nemendur með sérþarfir eigi rétt á að komið sé til móts við námsþarfir þeirra í almennum skólum án aðgreiningar, án tillits til líkamlegs eða andlegs atgervis og eigi rétt á sérstakri aðstoð og þjálfun sem fara skal fram undir handleiðslu sérfræðinga. Í öllum almennum skólum eru nemendur með sérþarfir, en það eru þeir nemendur sem teljast eiga erfitt með nám sökum sértækra námsörðugleika, tilfinningalegra eða félagslegra erfiðleika og/eða fötlunar, nemendur með leshömlun, langveikir nemendur, nemendur með þroskaröskun eða geðraskanir. Þetta er því sérstaklega viðkvæmur hópur nemenda sem þurfa sérhæfðan stuðning til að fá jafngild tækifæri til náms á við aðra nemendur.Sýni faglegan metnað Í reglugerð um nemendur með sérþarfir er kveðið á um að unnin sé sérhæfð áætlun um stuðning í námi í samræmi við metnar sérþarfir og að þessir nemendur fái sérstakan stuðning í samræmi við þær. Sá stuðningur skal veittur af sérkennurum eða öðrum sérmenntuðum fagaðilum. Þar er átt við þá sem hafa sérmenntun til þess að veita sérstakan stuðning í námi og sinna ráðgjöf til kennara. Mikilvægt er að umsjón með slíkum sérstuðningi sé í höndum sérmenntaðs starfsfólks sem hefur þekkingu á sérþörfum nemenda og þeim úrræðum sem þarf til að gefa nemendum jafngild tækifæri til náms. Í rannsókn Amalíu Björnsdóttur og Kristínar Jónsdóttur (2010) kom í ljós að 83% skólastarfsfólks voru sammála því að umsjónarkennarar hefðu ekki þann undirbúning sem þarf til að sinna öllum börnum. Skólastjórnendur, almennir kennarar og foreldrar barna með sérþarfir – svo ekki sé minnst á börnin sjálf – reiða sig á sérhæfingu sérkennara til að sinna þörfum þessa viðkvæma hóps. Sérhæfð og vönduð vinnubrögð með gagnreyndum aðferðum geta skipt sköpum varðandi framtíðarhorfur þessara einstaklinga. Störf sérkennara eru afar fjölbreytt og ábyrgð þeirra er mikil. Þeir vinna að framgangi náms án aðgreiningar, skólastefnu sem byggist á félagslegu réttlæti og fjölbreytileika sem viðurkenndri staðreynd. Með því að yfirvöld samþykki lögverndun starfsheitisins sérkennari eru þau ekki einungis að viðurkenna sérsvið þeirra og meta nám þeirra að verðleikum, heldur einnig að stuðla að betri framkvæmd stefnunnar um skóla án aðgreiningar. Í ljósi þessa hvetur Félag íslenskra sérkennara skólastjórnendur hvort sem er í leik- eða grunnskólum til að ráða kennara með framhaldsmenntun í sérkennslufræðum til að sinna sérkennslu, og sýna þannig faglegan metnað skólans í verki.
Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar