Skilið okkur peningunum! Lars Grundtvig skrifar 26. nóvember 2014 07:00 Hr. Már Guðmundsson, seðlabankastjóri Seðlabanka Íslands Árið 2006 fjárfestum við fyrir umtalsverða upphæð á Íslandi með kaupum á hlut í Marel hf., matvælavinnslufyrirtæki skráðu í Reykjavík. Í gegn um fjárfestingafélag okkar höfum við tekið virkan þátt í stjórnun félagsins þar sem ég tók sæti í stjórn og hef lagt vexti þess lið sem forystufyrirtæki í matvælavinnslugeiranum í heiminum. Fjárfestingar af þessum toga eru einmitt þær sem Evrópureglum um fjármálamarkaði var ætlað að auðvelda. Þegar hagkerfi Íslands hrundi árið 2008 var komið á fjármagnshöftum til þess að vernda og endurreisa hagkerfi landsins. Við höfum skilning á að hagkerfi Íslands hafi verið ógnað og að það hafi réttlætt takmarkanir á einni af helgustu reglum Evrópu: frjálsu flæði fjármagns. Þegar frá líður, með hverju farsælu skrefi sem tekið hefur verið í átt að efnahagsbata á Íslandi, hefur reynt á þolrif þessa skilnings. Ég trúi því nú fastlega að viðvarandi notkun gjaldeyrishafta geti valdið óafturkræfum skaða á framtíðarefnahagshorfum Íslands. Þótt færa megi fyrir því rök að íslenskt efnahagslíf sé enn að ná sér, þá á hið sama við um mörg önnur Evrópulönd. Þau lönd, Kýpur þar á meðal, geta hins vegar ekki reitt sig á gjaldeyrishöft og torvelt að sjá af hverju Ísland ætti að geta það. Á meðan íslenskt efnahagslíf hefur styrkst hröðum skrefum hefur greining mín á stöðunni breyst í forundran á því hvernig íslenskir stjórnmálamenn hafa í raun tekið forráð yfir eignum sjálfstæðs erlends fjárfestis í landinu. Sama fjárfestis og hefur tekið virkan þátt í að leggja efnahagslífinu lið. Staðan er um margt tekin að minna á þjófnað.Bréfið sem Lars Grundtvig sendir Má Guðmundssyni.Ný erfðalög breyttu stöðunni Eins og þú veist vel gerði, árið 2012, grundvallarbreyting á því hvernig erfðalög í Danmörku meðhöndla skráð hlutabréf það að verkum að fyrirtæki mitt er í hættu statt, komi til þess að ég fái ekki komið fjárfestingu minni aftur til föðurlandsins áður en ég fell frá. Ég er nú 73 ára og sú stund nálgast óðum að fyrirtæki mitt gengur að erfðum. Þessar aðstæður liggja að baki umsókn okkar til Seðlabanka Íslands í ágúst 2013 um undanþágu frá fjármagnshöftum. Í ljósi áhyggna af því að vandinn sem hér er lýst gæti leitt til þess að mörg störf glötuðust í Danmörku, funduðu sendiherra Danmerkur og konsúll með þér 20. september 2013. Á þeim fundi sagði samstarfskona þín, Ingibjörg Guðbjartsdóttir, að umsókn okkar virtist uppfylla skilyrði undanþágu, en ákveðnar ótilteknar upplýsingar vantaði. Seðlabanki Íslands ynni að því að fá þessar upplýsingar frá Brussel. Ekki liggur fyrir hverjar þessar upplýsingar sem upp á vantaði gætu hafa verið. Niðurstaðan er að þrátt fyrir mikil skrifleg samskipti milli mín og skrifstofa þinna og þrátt fyrir fjögurra vikna innri afgreiðslufrest Seðlabankans til vinnslu umsókna, þá hefur tekið yfir þrettán mánuði að fá stuttlega höfnun. Í höfnunarbréfi þínu segir að hagsmunir mínir séu ekki nægilega áríðandi til að „réttlæta undanþágu fram yfir aðra í sömu stöðu“. Sem er töluverð yfirlýsing, svona með það í huga að þú hefur nú haft fjármuni okkar í haldi í meira en sex ár. Raunar má segja að sá, sem er í sömu stöðu og ég – stöðu sem gæti haft jafn skaðlegar afleiðingar – uppfyllir ekki kröfu um undanþágu, liggur í augum uppi að undanþágurnar eru sjónarspil.Stjórnvöld í rússneskri rúllettu Að það hafi tekið þrettán mánuði, fjölda slælegra afsakana, þar með taldar endurteknar spurningar og lítilfjörlegar skýringar, áður en þú sagðir okkur á endanum það sem þú hefur allan tímann vitað, endurspeglar að fullu þá slæmu meðferð sem ég og aðrir fjárfestar hafa orðið fyrir. Meðferð sem er orðin almennt kunn meðal hugsanlegra fjárfesta í öðrum löndum. Með slíkri framkomu við fjárfesta gerir þú þá fráhverfa Íslandi og grefur undan mörgum framtíðarmöguleikum Íslands á umtalsverðri erlendri fjárfestingu. Með því að gefa út undanþáguna sem við uppfyllum skilyrðin fyrir væri tekið gott skref í átt til eflingar trausts og endurbyggingar brúa sem brenndar hafa verið. Aðgerða er hins vegar þörf nú þegar. Fjármagnshöftin eru enn við lýði á sínu sjöunda ári og í ljósi nýlegrar skoðunar yfirvalda í Evrópu, sem nú gera sér stöðuna ljósa, þá vinnur tíminn ekki með Íslendingum. Íslensk stjórnvöld leika rússneska-rúllettu með aðgang Íslands að fjármagnsmörkuðum Evrópu og að því líður að aðildarríki Evrópusambandsins og stjórnmálamenn þeirra taka að spyrja hvers vegna Íslandi sé enn heimill aðgangur að innri markaði Evrópu á meðan landið hunsar eina af helgustu greinum Samningsins um evrópska efnahagssvæðið (bann við fjármagnshöftum).Yðar einlægur,Lars Grundtvig Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið 76 dagar Erlingur Sigvaldason Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Von í Vonarskarði Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvað er eiginlega málið með þessa þéttingu?? Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Eitt próf á ári – er það snemmtæk íhlutun? Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Þegar öllu er á botninn hvolft Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Viltu finna milljarð? - Frá gráu svæði í gagnsæi Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Skoðun Eru börn innviðir? Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík skrifar Skoðun Körfubolti á tímum þjóðarmorðs Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson skrifar Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Sjá meira
Hr. Már Guðmundsson, seðlabankastjóri Seðlabanka Íslands Árið 2006 fjárfestum við fyrir umtalsverða upphæð á Íslandi með kaupum á hlut í Marel hf., matvælavinnslufyrirtæki skráðu í Reykjavík. Í gegn um fjárfestingafélag okkar höfum við tekið virkan þátt í stjórnun félagsins þar sem ég tók sæti í stjórn og hef lagt vexti þess lið sem forystufyrirtæki í matvælavinnslugeiranum í heiminum. Fjárfestingar af þessum toga eru einmitt þær sem Evrópureglum um fjármálamarkaði var ætlað að auðvelda. Þegar hagkerfi Íslands hrundi árið 2008 var komið á fjármagnshöftum til þess að vernda og endurreisa hagkerfi landsins. Við höfum skilning á að hagkerfi Íslands hafi verið ógnað og að það hafi réttlætt takmarkanir á einni af helgustu reglum Evrópu: frjálsu flæði fjármagns. Þegar frá líður, með hverju farsælu skrefi sem tekið hefur verið í átt að efnahagsbata á Íslandi, hefur reynt á þolrif þessa skilnings. Ég trúi því nú fastlega að viðvarandi notkun gjaldeyrishafta geti valdið óafturkræfum skaða á framtíðarefnahagshorfum Íslands. Þótt færa megi fyrir því rök að íslenskt efnahagslíf sé enn að ná sér, þá á hið sama við um mörg önnur Evrópulönd. Þau lönd, Kýpur þar á meðal, geta hins vegar ekki reitt sig á gjaldeyrishöft og torvelt að sjá af hverju Ísland ætti að geta það. Á meðan íslenskt efnahagslíf hefur styrkst hröðum skrefum hefur greining mín á stöðunni breyst í forundran á því hvernig íslenskir stjórnmálamenn hafa í raun tekið forráð yfir eignum sjálfstæðs erlends fjárfestis í landinu. Sama fjárfestis og hefur tekið virkan þátt í að leggja efnahagslífinu lið. Staðan er um margt tekin að minna á þjófnað.Bréfið sem Lars Grundtvig sendir Má Guðmundssyni.Ný erfðalög breyttu stöðunni Eins og þú veist vel gerði, árið 2012, grundvallarbreyting á því hvernig erfðalög í Danmörku meðhöndla skráð hlutabréf það að verkum að fyrirtæki mitt er í hættu statt, komi til þess að ég fái ekki komið fjárfestingu minni aftur til föðurlandsins áður en ég fell frá. Ég er nú 73 ára og sú stund nálgast óðum að fyrirtæki mitt gengur að erfðum. Þessar aðstæður liggja að baki umsókn okkar til Seðlabanka Íslands í ágúst 2013 um undanþágu frá fjármagnshöftum. Í ljósi áhyggna af því að vandinn sem hér er lýst gæti leitt til þess að mörg störf glötuðust í Danmörku, funduðu sendiherra Danmerkur og konsúll með þér 20. september 2013. Á þeim fundi sagði samstarfskona þín, Ingibjörg Guðbjartsdóttir, að umsókn okkar virtist uppfylla skilyrði undanþágu, en ákveðnar ótilteknar upplýsingar vantaði. Seðlabanki Íslands ynni að því að fá þessar upplýsingar frá Brussel. Ekki liggur fyrir hverjar þessar upplýsingar sem upp á vantaði gætu hafa verið. Niðurstaðan er að þrátt fyrir mikil skrifleg samskipti milli mín og skrifstofa þinna og þrátt fyrir fjögurra vikna innri afgreiðslufrest Seðlabankans til vinnslu umsókna, þá hefur tekið yfir þrettán mánuði að fá stuttlega höfnun. Í höfnunarbréfi þínu segir að hagsmunir mínir séu ekki nægilega áríðandi til að „réttlæta undanþágu fram yfir aðra í sömu stöðu“. Sem er töluverð yfirlýsing, svona með það í huga að þú hefur nú haft fjármuni okkar í haldi í meira en sex ár. Raunar má segja að sá, sem er í sömu stöðu og ég – stöðu sem gæti haft jafn skaðlegar afleiðingar – uppfyllir ekki kröfu um undanþágu, liggur í augum uppi að undanþágurnar eru sjónarspil.Stjórnvöld í rússneskri rúllettu Að það hafi tekið þrettán mánuði, fjölda slælegra afsakana, þar með taldar endurteknar spurningar og lítilfjörlegar skýringar, áður en þú sagðir okkur á endanum það sem þú hefur allan tímann vitað, endurspeglar að fullu þá slæmu meðferð sem ég og aðrir fjárfestar hafa orðið fyrir. Meðferð sem er orðin almennt kunn meðal hugsanlegra fjárfesta í öðrum löndum. Með slíkri framkomu við fjárfesta gerir þú þá fráhverfa Íslandi og grefur undan mörgum framtíðarmöguleikum Íslands á umtalsverðri erlendri fjárfestingu. Með því að gefa út undanþáguna sem við uppfyllum skilyrðin fyrir væri tekið gott skref í átt til eflingar trausts og endurbyggingar brúa sem brenndar hafa verið. Aðgerða er hins vegar þörf nú þegar. Fjármagnshöftin eru enn við lýði á sínu sjöunda ári og í ljósi nýlegrar skoðunar yfirvalda í Evrópu, sem nú gera sér stöðuna ljósa, þá vinnur tíminn ekki með Íslendingum. Íslensk stjórnvöld leika rússneska-rúllettu með aðgang Íslands að fjármagnsmörkuðum Evrópu og að því líður að aðildarríki Evrópusambandsins og stjórnmálamenn þeirra taka að spyrja hvers vegna Íslandi sé enn heimill aðgangur að innri markaði Evrópu á meðan landið hunsar eina af helgustu greinum Samningsins um evrópska efnahagssvæðið (bann við fjármagnshöftum).Yðar einlægur,Lars Grundtvig
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar
Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun